فرزندپروری مانند سوار شدن بر ترن هوایی است. شما لحظات شاد، لحظات پر اضطراب، اوقات به یاد ماندنی و حتی زمانهایی را تجربه میکنید که گاها دوست دارید آنها را فراموش کنید.با این حال در کنار تجربه لحظات منحصر به فرد، مسئولیت های ما به عنوان یک والدین خوب تغییر نمی کند. هیچ پدر و مادری در انجام مسئولیت ها عالی نیستند اما همه ما تلاش می کنیم تا والدین خوبی باشیم.سوال اصلی این است که والدین خوب چه ویژگی هایی دارند و به عبارتی چه چگونه می توانیم پدر و مادر خوبی باشیم؟در این مطلب در مورد خصوصیات یک پدر و مادر خوب به شما مطالب مهمی را خواهد گفت و همچنین در ادامه نکاتی را در مورد ویژگی های والدین خوب بیان می کند.
باید و نبایدهایی برای پدر و مادر خوب بودن
برخورداری از ویژگی های پدر و مادر خوب و شناخت آنها می تواند هم در تربیت کودکان و نحوه برقراری ارتباط آنها با والدین موثر باشد، هم آینده موفقی را برای کودکان رقم بزند. ما در این مقاله از ویژگی های یک پدر و مادر خوب و راه های چگونگی آن بیان می کنیم. اما توجه به این نکته ضروری است که والدین علاوه بر اینکه دوست داشتنی، دلسوز و صبور هستند، باید حساس، همدل و هوشیار باشند.
1- فراموش نکنید که به کودکان خود بگویید آن ها را دوست دارید
ما آنقدر غالبا درگیر برنامه های روزمره خود می شویم که فراموش می کنیم به فرزندان خود بگوییم آن ها را دوست داریم. این کار کودک را لوس نمی کند زیرا در واقع نشان از عشق دادن به فرزندتان می باشد.
2- از او انتقاد نکنید و فقط با رفتار خود منظورتان را برسانید
گفتار معمولا آسان تر از عمل است اما در برخی از موقعیت ها کارآمد نخواهد بود. سعی کنید بر رفتار خود تمرکز کنید. هنگامی که کودک شما کار بدی انجام می دهد به جای این که به او بگویید این کار بد است بگویید رفتارت غیر قابل قبول است و راهکار های پیشنهادی ارائه دهید.
3- از گفتن « نه » نترسید
کودکان از ساختاربندی و روتین منظم فواید زیادی می برند. برای نه گفتن و دلیل داشتن نگران نباشید. حتی اگر قرار است تا یک ساعت با شما ترشرویی کند، اما به زودی می فهمند که هر وقت پدر و مادر نه می گویند، حتما برای آن دلیل دارند و پایش می ایستند. حتی اگر این کار باعث ساعت ها گریه و جیغ کشیدن فرزند تان شود. آن ها به زودی مفهوم نه گفتن شما را خواهند فهمید.
4- مقایسه نکنید
انجام این کار سخت است اما سعی کنید فرزندان خود را با همسالان و مهم تر از همه خواهر و برادرشان مقایسه نکنید.
5- کودک را در جمع تحقیر نکنید
انجام این کار سخت است. تصور کنید کودک نوپای شما در فروشگاه بیسکویتی را بدون اجازه بردارد و بخورد! با این حال، بهتر است اگر در مکانی عمومی یا جمعی رفتار بدی دارند، به طور خصوصی و در خلوت به آن ها تذکر دهید.
6- بیش از حد جلوی آن ها را نگیرید
اگر نتیجه کاری که کودک انجام می دهد خیلی خشن یا خطرناک نیست، پس بیش از حد با هر فعالیت او مخالفت نکنید. در واقع این روند یادگیری کودک است.
7- فراموش نکنید که آن ها را درآغوش بگیرید
همه ما به آغوش کشیده شدن را دوست داریم حتی اگر فرزندانمان بزرگ شده باشند. مهم است که به طور منظم بچه ها را درآغوش بگیرید.
8- هرگز از گوش دادن به حرف کودکان غافل نشوید
در دنیای شلوغ این روز ها که پر از سر و صدا و وسایل الکترونیکی است باید به خاطر بسپارید که برای فرزندتان وقتی را اختصاص دهید تا حرف هایشان را گوش دهید زیرا ممکن است چیز بسیار مهمی را برای شما تعریف کنند.یاد بگیرید که گوینده ضعیف و شنونده قوی ای باشید. بگذارید کودک تان صحبت کند و به حرف های او گوش دهید و سپس آنچه شنیده اید را تعریف کنید تا بدانند که همه حرف هایشان را شنیده اید.
9- در ایجاد محدودیت ها کوتاهی نکنید
تعیین محدودیت هایی برای زمان خواب و آمد و رفت بسیار مهم است تا کودکان محدودیت ها را بدانند. قاطع و در عین حال مهربان باشید.
10- به حریم خصوصی آن ها احترام بگذارید
همانطور که ما به عنوان والدین کودک، حریم خصوصی خود را دوست داریم فرزندان مان نیز چنین هستند. به آن ها فضایی را اختصاص دهید و به حریم شان احترام بگذارید و دورادور مراقبشان باشید.
11- انتخاب های کودک را محدود کنید
به کودک اجازه انتخاب کردن دهید ولی سعی کنید گزینه های پیشنهادی را محدود کنید خصوصا این کار در مورد بچه های کوچک تر بسیار مهم است زیرا در غیر این صورت انتخاب کردن برایشان سخت خواهد شد.
12- همیشه کارهای فرزندتان را شما انجام ندهید
شاید این مسئله سخت به نظر برسد زیرا تصور ما این است که اگر کاری را به کودک بسپاریم روند انجام بسیار طولانی خواهد بود. با این وجود، گاهی در برابر اصرار کودک بایستید و از او بخواهید کارهایش را خودش انجام دهد زیرا باعث می شود تا خود را برای زندگی آماده کند.
13- فراموش نکنید که برای آن ها وقت بگذارید
فراموش نکنید که برای کودک خود زمانی را اختصاص دهید.این روز ها قطعا همه ی ما درگیر زندگی پر مشغله خود هستیم. اما گاهی اوقات تنها صرف یک ساعت وقت برای فرزندتان برای هردوی شما عالی است، موثر ترین کاری که می توانید انجام دهید این است که روزانه به مدت 20 دقیقه هر کاری که او می خواهد را با هم انجامش دهید.
14- از بحث های سخت اجتناب کنید
از بحث در مورد موضوعاتی مانند مصرف مواد مخدر و . . . خودداری کنید زیرا باید هر زمان که در موقعیت آن بودند و به راهنمایی شما نیاز داشتند با آن ها صحبت و به حرف هایشان گوش دهید که در غیر این صورت این موضوعات برای آن ها زود و نامناسب خواهد بود.
15- همیشه برای کودک خود تصمیم گیری نکنید
سعی کنید مدام برای فرزند خود تصمیم نگیرید. همه ما می دانیم که پدر و مادر حق دارند تا برای فرزندشان تصمیم بگیرند اما آن ها باید یاد بگیرند که برای خودشان فکر کنند و با عواقب تصمیم خود زندگی کنند.
16- از پدر و مادر بودن هراس نداشته باشید
شما می توانید دوست فرزند خود باشید اما هرگز نگذارید فراموش کنند که شما والدین آن ها هستید. این چیزی است که بیشتر به آن نیاز دارند پس نقش خود را در این جایگاه به خوبی ایفا کنید تا الگوی مناسبی برای فرزندتان باشید.
17- کودک خود را به اجبار درگیر آموختن هر فعالیتی نکنید
هرگز فرزندتان را اگر علاقه ای ندارد در کلاس های متعدد ثبت نام نکنید. مدرسه رفتن به قدر کافی زمان او را پر می کند و گاهی اوقات بازی کردن و استراحت نیاز اوست پس اگر قصد ثبت نام او در کلاس خاصی را دارید حتما نظرش را جویا شوید و بدانید برای ورود به این کلاس تمایلی دارد یا خیر؟
18- خود را با والدین دیگر مقایسه نکنید
پدر و مادر بودن سخت است حتی اگر بخواهید خود را با دیگران مقایسه کنید. خودتان باشید و به غرایز خود اعتماد کنید، هیچ کس بهتر از شما فرزندتان را نمی شناسد.
19- غر نزنید
اگر درخواستی از کودک خود داشتید و او سریعا پاسخی نداد غر نزنید. در عوض سعی کنید در صورتی که خلاف این کار را انجام داد از او تعریف کرده و پاداشی را برایش در نظر بگیرید. اگر کاری که انجام می دهد نتایج منفی دارد، سعی کنید تا تمام نشدن کار به او هشدار دهید.
20- خونسردی خود را حفظ کنید
این مسلما یکی از دشوارترین کارهاست. بیشتر کودکان به یک درخواست یا دستوری که با ملایمت ذکر شود، به طور منطقی پاسخ بهتری می دهند. در مواردی که نیاز به توجه کودک تان دارید لازم است خونسردی خود را کاملا حفظ کنید و با این کار آن ها را متوجه اشتباهات شان کنید.
21- از کتاب خواندن برای فرزند خود دست نکشید
کتاب خواندن برای فرزندتان را متوقف نکنید. هنگام خوابیدن برای او داستان بخوانید و نوازشش کنید. شما می توانید به نوبت برای یکدیگر داستان بخوانید. این گونه او را نیز تشویق به خواندن خواهید کرد.
22- فراموش نکنید که با کودک تان بخندید
با هم خندیدن را فراموش نکنید. بعضی اوقات پدر و مادر بودن سخت می شود اما باید مطمئن شوید که بارها و بارها با یکدیگر قهقهه بزنید و از ته دل بخندید.
23- از معذرت خواهی کردن نترسید
اگر کار اشتباهی انجام داده اید از عذر خواهی کردن نترسید. این بسیار مهم است زیرا کودک از شما می آموزد بنابراین وقتی کار اشتباهی انجام می دهید، معذرت خواهی کرده و ابراز پشیمانی کنید.
24- تسلیم نشوید
هرگز عقب نشینی نکنید، تهدید نکنید و اقدامی نیز نکنید. تکرار یک هشدار اما عمل نکردن به آن به کودک این پیام را می دهد که می تواند به کارهایش ادامه دهد اما باید بخاطر داشته باشید که اگر او بدرفتاری می کند باید نتیجه رفتار خود را ببیند. ابتدا به فرزند تان هشدار و سپس به او یک فرصت دهید و اگر او مجدد کار اشتباهش را تکرار کرد، برای مدت کوتاهی از او دور شوید.
25- خیلی به خود سخت نگیرید
همه ما می خواهیم پدر و مادر کاملی باشیم اما در واقع اشتباه می کنیم . سعی نکنید در انتقاد از مهارت های خود عجله کنید و بخواهید از پس هرکاری برآیید. درحالی که باید از وقت خود لذت ببرید زیرا این چیزی است که بچه ها واقعا به آن نیاز دارند.
26- ذهن و مغز آن ها را نادیده نگیرید
ذهن آن ها همه کارها را کنترل می کند. طرز فکر، طرز رفتار، طرز ارتباط با دیگران تحت کنترل ذهنشان است. زمانی که ذهن درست کار کند، در نتیجه آن ها کارها را درست انجام می دهند. زمانی که در ذهنشان مشکلی وجود داشته باشد، در زندگی هم دچار مشکل می شوند.اگر در زندگی مشکل داشته باشند، شما نیز دچار مشکل می شوید. پس اگر می خواهید کودک شما بهترین خودش باشد، از مغز و ذهن او مراقبت کنید و به او یاد بدهید که چگونه این کار را انجام دهد.
27- از به کاربردن الفاظ منفی خودداری کنید
هرگز به فرزندتان نگویید:« تو آدم خرابکار و بدجنسی هستی» زیرا او این الفاظ منفی را درونی کرده و شروع به باور آن ها می کند.
28- برکودک تان نظارت داشته باشید
لوب های پیشانی مغز انسان که در برنامه ریزی، قضاوت و کنترل تکانه ها نقش دارند تا حدود 25 سالگی کاملا رشد نکرده اند بنابراین شما باید تا این سن مراقب فرزندان خود باشید. این بدان معناست که بررسی کنید او چه کاری انجام می دهد و با چه کسی زمان می گذراند. شما نباید در کار های او دخالت کنید اما باید مراقبش باشید و برکارهایش نظارت کنید.
29- مسائل سلامت روانی آن ها را نادیده نگیرید
به طور متوسط از ارزیابی تا زمانی که بچه ها علائم یک بیماری روانی را نشان دهند 11 سال طول می کشد. مبارزه با علائم بیش فعالی یا اضطراب و افسردگی می تواند بر توانایی آن ها در موفقیت مدرسه، دوستی و زندگی تاثیر منفی بگذارد.
30- مسائل سلامت روانی خود را نادیده نگیرید
اگر از یک بیماری روانی رنج می برید - چه اختلال پس از حادثه باشد یا اختلال دو قطبی و .. این می تواند بر فرزندان تان نیز تاثیر بگذارد و زندگی آن ها را ویران کند. به خاطر داشته باشید که ابتدا از خود مراقبت کنید و بهترین نسخه از خودتان باشید تا بهترین والد برای فرزندتان نیز باشید.
31-شوخ طبع باشید
یکی از بهترین رفتار هایی که شما به عنوان یک پدر و مادر نمونه می توانید داشته باشید، شوخ طبعی ست. از این رو، تا جایی که می توانید فضایی شاد برای فرزندان تان ایجاد کنید. خنده فواید زیادی دارد، به عنوان مثال استرس را از شما دور می کند، فضایی ایجاد می کند که بتوانید با اعضای خانواده تان ارتباط بیشتر و موثرتری برقرار کنید، صمیمیت میان شما را افزایش می دهد و... بنابراین سعی کنید حرف هایی بزنید یا کار هایی کنید که بستر شوخ طبعی و خنده برای فرزندان تان فراهم شود.
32-قوانین ثابتی را تعریف کنید
بهترین پدر و مادر آن هایی هستند که برای فرزندان شان قوانین ثابتی را در نظر می گیرند. به این فکر کنید که در جایی استخدام شده اید، اما هیچ کس به شما در مورد وظایف و عملکردهایتان توضیحی نداده است. در این شرایط شما تمام راه ها را امتحان می کنید تا به موفقیت دست یابید یا این که نظر مدیرتان را جلب کنید. اما آیا راه جواب می دهد؟ خیر. اگر شما قوانینی را برای خود تعریف نکنید و محدودیت هایتان را نشناسید، در رسیدن به هدف دچار مشکل خواهید شد. پدر و مادر هایی که به فرزندان شان راه، قوانین و محدودیت ها را نشان می دهند، در تربیت فرزندان شان موفق تر خواهند بود. در این شرایط کودکان نیز می دانند که چه چیزی بد و چه چیزی خوب است و یاد می گیرند که در محدوده خودشان عمل کنند.
33-عدالت را برقرار کنید
یکی دیگر از ویژگی هایی که والدین موفق باید در خود تقویت کنند، عادل بودن است. این مورد به خصوص برای پدر و مادر هایی که چند فرزند دارند، بسیار لازم است. والدین عادل، بین فرزندان شان فرق نمی گذارند. از طرف دیگر آن ها انعطاف پذیرند، یعنی با توجه به شرایط عمل می کنند. به عنوان مثال اگر یک بار فرزند شما اشتباه کرد، نباید بدترین مجازات را برای او در نظر بگرید، به او اجازه دهید که از اشتباه اش درس بگیرد. در صورت تکرار اشتباه، شما می توانید تنبیه هات را نیز شدت بخشید. تصمیماتی بگیرید که به نفع فرزند خودتان است، نه به نفع شما. اگر شما عدالت را در مورد فرزندان تان به کار گیرید، آن ها نیز به شما احترام خواهند گذاشت.
34-دخالت بیجا نکنید
این که ببینید فرزند شما در حال دعوا با کودک دیگری ست، مطمئنا شما را خوشحال نخواهد کرد، اما این که شما به جلو بروید و خودتان را درگیر این دعوا کنید، کار اشتباهی ست. بهترین پدر و مادر ها آن هایی هستند که در این شرایط به کودک شان یاد می دهند که بدون دخالت بزرگ ترها، خودش از حق اش دفاع کند. البته اگر فرزند شما واقعا نیاز به کمک داشت، باید وارد عمل شوید.
اما در کل والدین موفق آن هایی هستند که به کودک شان اجازه اشتباه کردن را می دهند. شما باید به کودکتان اجازه دهید تا پیروزی، شادی، تنهایی، ناامیدی و شکست را تجربه کند. اگرچه دیدن فرزندتان در شرایط سخت، شکنجه آور است، اما به رشد او کمک زیادی خواهد کرد.
35-اعتماد به نفس داشته باشید
شما به عنوان پدر و مادر، از آنچه هستید باید راضی باشید. این که مدام فکر کنید برای فرزندتان کم گذاشته اید، تنها استرس شما را بیشتر می کند. اگر فکر کنید که دیگران تا زمانی شما را دوست دارند که در زندگی تان موفق هستید و به محض این که اشتباه کنید از چشم های آن ها خواهید افتاد، تنها خودتان را عصبی می کند. موفق ترین والدین آن هایی هستند که اعتقاد دارند نمی توان همه چیز را تحت کنترل خود درآورد. این که خودتان را باور داشته باشید، هدیه ای ست که به زندگی تان آرامش می دهد.
36-ببخشید
اگر شما والدین خوبی باشید، اشتباهات فرزندان تان را می بخشید. اگر چه بخشیدن برخی اشتباهات دشوار است، اما شما باید این رفتار را با خودتان تمرین کنید. نه تنها فرزندان، بلکه دوست، همسر و حتی خودتان را ببخشید. اگر شما فرزندتان را ببخشید، او یاد می گیرد که اشتباه بخشی غیر قابل اجتناب است و امیدش را از دست نمی دهد. او یاد می گیرد که حتی با اشتباه هم نزد خانواده اش عزیز خواهد بود و در نهایت او از اشتباهاتش درس می گیرد و قوی تر خواهد شد.
37-مسئولیت پذیر باشید
نه تنها شما مدام کودکتان را زیر نظر دارید، بلکه او هم حواسش به شما هست. او بیشتر از کار های شما یاد می گیرد تا حرف هایتان. اگر شما به اطرافیانتان احترام بگذارید، به آن ها عشق بورزید، صادق باشید، سخت کوش باشید... کودک تان نیز از شما یاد خواهد گرفت و این رفتار ها را نه تنها در خانه، بلکه در مدرسه و کوچه و خیابان نیز تکرار خواهد کرد.
38-به کودک خود احساس امنیت بدهید
تحقیقات نشان می دهد که افرادی که در سال های اول زندگی خود احساس امنیت داشته اند در آینده نیز عملکرد خوبی را از خود نشان خواهند داد و همچنین قادر به برقراری ارتباط با سایرین خواهند بود. به طور کلی می توان گفت که رفتار هایی که در کودکی به وجود می آید در آینده نیز باقی خواهد ماند.
39-مسئولیت دادن به کودک
بر اساس تحقیقاتی که انجام شده به این نتیجه رسیده اند که کودکانی که به انجام کار های خانه می پردازند شاد تر هستند زیرا وظایف خانه به کودک روحیه شاد بودن و سخت کوشی می دهد. از ویژگی های والدین خوب می توان به همین موضوع اشاره کرد که آن ها وظایف خانه را به عنوان یک عادت و فرهنگ در خانواده خود مبدل می کنند.
40-به کودک درس زندگی بدهید
فرزند شما بایستی قادر به تصمیم گیری باشند و بهتر است تا شما نیز در این روند در کنار آن ها بایستید و به آن ها کمک کنید اما این را فراموش نکنید که کودک بایستی خود به تصمیم گیری صحیح دست پیدا کند. به طور کلی ترویج و یاد دادن مهارت های اجتماعی مفید به کودک این کمک را خواهد کرد که در زندگی خود موفق باشد.
والدینی که به حسادت کودکان دامن می زنند!
