برای کنترل برخی از ویژگی های جسمی سلامتی مانند فشار خون و ضربان قلب نامنظم ، به مصرف دارو های خاصی نیاز است. با این وجود که این دارو ها برای سلامتی حیاتی هستند اما مصرف آن ها در دوران بارداری باید تحت نظر پزشک قرار گیرد که یکی از این دارو ها پروپرانولول است .در این قسمت به شما خواهیم گفت که آیا مصرف پروپرانولول در دوران بارداری خطر آفرین است یا خیر ، عوارض جانبی آن چیست و برای پیشگیری از عوارض جانبی آن باید چه اندازه مصرف شود .
پروپرانولول چیست ؟
پروپرانولول دارویی از دسته داروهای مسدودکننده گیرنده های بتا است. پروپرانولول با اتصال به گیرنده های مخصوصی در سلول های قلبی و عروقی به نام گیرنده های بتا، با مسدود کردن آن فرمان کاهش فعالیت قلبی را به اعصاب قلب منتقل می کند.این دارو در درمان بیماری های متعدد و متنوعی کاربرد دارد که بر روی عملکرد قلب و عروق خونی اثر دارند. این دارو بعد از یک حمله قلبی استفاده می شود تا شانس زنده ماندن را بهبود بخشد. به علاوه پروپرانولول برای پیشگیری از بروز سردردهای میگرنی و درد قفسه سینه نیز تجویز می شود.
آیا مصرف پروپرانولول در دوران بارداری بی خطر است ؟
سازمان غذا و داروی آمریکا پروپرانولول را در دسته " حاملگی C" طبقه بندی کرده است و این بدان معناست که مطالعات صورت گرفته بر روی حیوانات نشان داده است این دارو اثرات منفی بر روی جنین دارد و هیچ مطالعه ای بدون نتایج منفی مشاهده نشده است .در حالی که فشار خون بالا و مشکلات قلبی می تواند بارداری را به خطر بیاندازد، مصرف دارو هایی که می توانند به کودک شما آسیب برساند ایده خوبی نخواهد بود و از آنجا که مطالعات موجود حاکی از اثرات منفی پروپرانولول بر روی جنین در حال رشد است ، مصرف این دارو در دوران بارداری فقط در صورتی مجاز است که مزایای بالقوه آن از خطرات احتمالی آن بیشتر باشد .
پروپرانولول چه تاثیراتی بر زنان باردار خواهد گذاشت ؟
مطالعات صورت گرفته بر روی حیوانات نشان می دهند که مصرف پروپرانولول در دوران بارداری منجر به کاهش وزن و اندازه بستر جنین می شود و در انسان، این مشاهدات را می توان به افزایش حجم عضلانی رحم و بی ثباتی جریان خون تعبیر کرد .مادرانی که در زمان زایمانشان پروپرانولول مصرف کردند همراه با علائمی همچون کاهش ضربان قلب و کاهش تعداد تنفس بودند و درصورت وجود گزینه های مطمئن تر از پروپرانولول بهتر است با پزشک خود مشورت کنید .
مقدار توصیه شده مصرف پروپرانولول
سازمان غذا و دارو، دوز های زیر را برای هر شرایطی توصیه می کنند . با این حال، پزشک معالج شما، با در نظر گرفتن وضعیت سلامت تان میزان دوز مصرفی شما را تعیین خواهد کرد .
- دوز توصیه شده برای افراد دارای فشار خون بالا، 40 میلی گرم و دو بار در روز است ومشخص نیست که باعث ایجاد عوارض جانبی در دوران بارداری می شود یا خیر.
- اگرچه سازمان غذا و دارو دوز80 تا 320 میلی گرم را برای افراد دارای آنژین صدری توصیه می کند اما مطالعات نشان می دهد که دوز بیشتر از 160 میلی گرم می تواند باعث بروز عوارض جانبی بر روی جنین شود و بنابراین مشاوره حرفه ای مورد نیاز است .
- 1 تا 30 میلی گرم، سه یا چهار بار در روز برای فیبریلاسیون دهلیزی
- دوز اولیه برای انفارکتوس میوکارد 40 میلی گرم است و پس از یک ماه می تواند 60 تا 80 میلی گرم باشد .
- دوز اولیه میگرن 80 میلی گرم است اما دامنه دوز موثر 160 یا 240 میلی گرم در روز است که البته نظر پزشک معالج ضروری است .
عوارض جانبی مصرف پروپرانولول در بارداری
از آنجا که هیچ مطالعه و تحقیقی در دسترس نیست، بدیهی است که در صورت مصرف پروپرانولول از سوی زنان باردار، عوارض جانبی خاصی در آ نها ایجاد شود. از همین جهت بهتر است درک دقیق تری از این عوارض جانبی داشته باشیم؛
- در صورت مصرف پروپرانولول از سوی زنان باردار، ممکن است عوارض جانبی بسیاری از جمله سبکی سر، افت ناگهانی فشار خون، کند شدن ضربان قلب یا تاری دید ایجاد شود. توجه داشته باشید اختصاصا در مورد مصرف قرص پروپرانول در دوران بارداری صحبت می کنیم؛ یعنی منحصر نکرده ایم که برای مثال مصرف قرص پروپرانول در سه ماه اول بارداری یا ماه اول بارداری و یا اوایل بارداری بی ضرر یا پر ضرر است.
- ممکن است خستگی یا ضعف شدید و بی دلیل رخ دهد. کمبود انرژی به عنوان یکی از عوارض جانبی این دارو در دوران بارداری بسیار شایع است.
- الگوهای خواب زنان باردار نیز ممکن است تحت تاثیر این دارو قرار بگیرند که ممکن است برای زن باردار نامنظم و ناسالم باشد.
- بی نظمی ضربان قلب نیز می تواند یکی از عوارض جانبی شایع پروپرانولول باشد.
- سندروم Raynaud’s یکی دیگر از عوارض جانبی این داروست.
- تعریق و لرز نیز ممکن است ایجاد شود.
آیا پروپرانولول باعث سقط جنین، مرده زایی یا نقایص مادرزادی می شود؟
سقط جنین، مرده زایی و نقایص مادرزادی برخی از شایع ترین نگرانی های زنان باردار است؛ خصوصا اگر داروی خاصی مصرف کنند یا دارویی را به اشتباه استفاده کنند. باید بگوییم که مطالعات در مورد میزان خطرناک بودن پروپرانولول برای زنان باردار بسیار کم است. با این حال، همین مطالعات اندک سقط جنین (زایمان بی هنگام) را به عنوان یکی از عوارض جانبی مضر این دارو مطرح نمی کنند. البته بدیهی است که برای اظهار نظر قطعی درباره این موضوع، به مطالعات بیشتری نیاز است.برخی از تحقیقات، به ویژه مطالعاتی که روی پایگاه داده Danish Fertility یا آمار بیمارستان ملی دانمارک انجام شده است، مشخص می کند که شرایطی مانند مرگ ومیر حوالی تولد در زنانی که این دارو را مصرف می کردند، مشاهده شده است. این مطالعات نشان می دهند که بر اساس آمار و تجزیه و تحلیل اطلاعات موجود، احتمال مرده زایی یا زایمان جنین مرده بسیار زیاد است.
در مورد مرگ ومیر هنگام تولد مشاهدات زیادی انجام شده و سپس نتایجی به دست آمده است. زنانی که به مدت طولانی پروپرانولول مصرف کرده اند، دچار مواردی مانند کاهش رشد داخل رحمی، جفت با اندازه کوچک تر، افسردگی پیش بینی نشده جنین در زمان زایمان یا شرایطی مانند فعالیت غیرطبیعی و آهسته قلب و کم شدن قند خون (هیپوگلیسیمی) پس از زایمان شده اند.بنابراین توصیه اکید این است که قبل از مصرف این دارو در دوران بارداری، حتما با پزشک معتمد و آگاه مشورت کنید.
آیا می توان پروپرانولول را گاه به گاه مصرف کرد؟
بیشتر توصیه می شود پروپرانولول را، در دوران بارداری و بدون نظر پزشک، گاه به گاه مصرف نکنید. علت این است که فرایند خروج اثرات این دارو از بدن ۱۰ تا ۱۴ روز طول می کشد. ممکن است علائم پیش بینی نشده ای به دلیل مصرف آن ایجاد شود. بنابراین بهتر است حتی برای مصرف گاه به گاه هم با پزشک مشورت کنید.
پس از مصرف پروپرانولول در بارداری ، چه باید کرد؟
اگر به دلایل خارج از کنترل شرایطی پیش آمد که پروپرانولول مصرف کردید، اولین و اصلی ترین قدم این است که پزشکان خود را مطلع کنید. پزشکتان، کسی که درک کاملی از بارداری تان دارد، باید از این امر و میزان دوز مصرفی آگاهی داشته باشد. پس ازاین، می توان تصمیم گرفت که آیا به دوزهای بیشتر نیاز دارید یا نه. همچنین، بهتر است کمترین دوز را مصرف کنید تا برای جنین خطرناک نباشد.بنابراین، پس از درک کامل مصرف پروپرانولول در بارداری ، بهتر است همیشه آگاه باشید و با پزشکتان مشورت کنید. به این ترتیب هم شما و هم کودکتان همواره سالم خواهید ماند.
عوارض استامینوفن بر جنین پسر
