به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، چهار ماه پیش یعنی سوم اسفند سال گذشته بود که دولت در راستای اجرای قانون اقدام راهبردی مجلس برای لغو تحریم ها دسترسی بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی به تاسیسات هسته ای را محدود و اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کرد.
همین موضوع موجب سفر رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی به تهران شد که در جریان این سفر، ایران و آژانس به توافقی سه ماهه دست یافتند که براساس آن دوربین های نظارتی آژانس در تاسیسات هسته ای فعالیت کند، اما دسترسی به آن تنها در صورتی امکان پذیر باشد که تحریم های آمریکا علیه ایران لغو شود. در این مدت شاهد آغاز هجدهمین نشست کمیسیون مشترک برجام هم بودیم که اولین نشست آن سیزدهم فرودین به صورت مجازی برگزار شد؛ نشستی که در آن تصمیم گرفته شد ادامه صحبت ها به صورت حضوری در وین برگزار شود.
ششمین دور از مذاکرات وین ذیل کمیسیون مشترک برجام برای احیاء توافق هسته ای اواخر هفته گذشته برگزار شد؛ در همین میان شاهد بودیم که توافق سه ماهه ایران با آژانس هم بعد از پایان مهلت سه ماهه ایران به آژانس، به مدت یک ماه دیگر تمدید شد، در ادامه این مهلت یک ماهه هم سوم تیر ماه به پایان رسید. گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، در نامه ای ۲۷ خرداد ماه از مقامات ایران خواسته است که این توافق نظارتی را تمدید کند.
گروسی ۴ تیرماه در بیانیه ای اعلام کرد که تهران هنوز به درخواست این سازمان در مورد تمدید پیمان موقت نظارت اتمی پاسخ نداده است. گروسی بر اهمیت حیاتی تداوم دریافت داده های لازم درباره برخی فعالیت های ایران ذیل توافق هسته ای تاکید کرد.
واکنش ها به گستاخی آژانس/ ایران الزامی برای انجام درخواست آژانس ندارد
بیانیه گروسی واکنش کاظم غریب آبادی، سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان های بین المللی در وین را به دنبال داشت. غریب آبادی در گفت وگوی تلویزیونی درباره زیاده خواهی آژانس انرژی اتمی سازمان ملل، گفت: ایران بر مبنای حسن نیت پس از لغو تفاهم فنی با اعتبار سه ماهه، داده ها را همچنان برای یک ماه دیگر ضبط و نگهداری می کرد. تفاهم با آژانس یک تفاهم سیاسی و صرفاً براساس پادمان های بین المللی است.
نماینده ایران در آژانس انرژی اتمی درباره تفاهم فنی مشترک بین دو طرف و عدم پاسخ ایران در این خصوص، گفت: آژانس هیچگونه وظیفه ای برای ارائه گزارش در مورد تفاهم منقضی شده مشترک و ثبت داده ها نداشته و ندارد. ایران ملزم به اجرای تعهدات فراتر از برجام نیست. ضبط یک ماه داده ها پس از لغو تفاهم نامه فنی فقط بر اساس حسن نیت و نه به عنوان تعهدات ایران به آژانس بین المللی بود. ایران الزامی برای انجام درخواست آژانس ندارد، نقش آژانس صرفاً در حد یک مجری است.
نماینده ایران در آژانس انرژی اتمی با بیان اینکه این آمریکاست که باید به برجام برگردد، نه ایران، گفت: این اظهارات با پیام های سیاسی همراه است. ما هم مکرراً اعلام کردیم تا انتظارات ما برآورده نشود، توافقی صورت نخواهد گرفت. هر چند تفاهم فنی مشترک سه ماهه میان آژانس و ایران صورت گرفت، اما باید توجه داشت که مبنای این تفاهم، تسهیل مذاکرات سیاسی و کمک به موفقیت آن در جهت مختصات مدنظر کشورمان بود و نه الزام ایران نسبت به اجرای خواست آژانس.
دور هفتم مذاکرات وین؛ زمان تصمیم سخت برای کاخ سفیدنماینده دائم کشورمان ادامه داد: آنچه ایران متعهد به اجرای آن است، تعهدات پادمانی است، نه کمتر و نه بیشتر. آژانس هیچگونه وظیفه ای برای ارائه گزارش در مورد تفاهم منقضی شده مشترک و ثبت داده ها نداشته و ندارد. بدون شک، هر تصمیمی که ایران در این رابطه بگیرد، صرفا مبنای سیاسی خواهد داشت و آژانس نمی تواند آن را به عنوان حقی برای خود تلقی کند.
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه هم، در حساب کاربری اش در توئیتر نوشت: ما به واسطه تعهد جدی خود به حفظ توافقی که ایالات متحده تلاش کرده بود آن را نابود کند، فعال ترین طرف در وین بوده ایم و اغلب پیش نویس ها را ما پیشنهاد داده ایم. همچنان معتقدیم که توافق امکان پذیر است، مشروط بر آنکه ایالات متحده تصمیم بگیرد که میراث شکست خورده ترامپ را کنار بگذارد. ایران مذاکره بی پایان نخواهد کرد.
قانوی که مو به مو اجرا می شود
علیرضا سلیمی عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی هم در صحن علنی مجلس در تذکری گفت که در قانون اقدام راهبردی سه ماه به آژانس بین المللی انرژی اتمی فرصت دادیم که این فرصت یک ماه دیگر نیز تمدید شد، با این حال حدود ۳ روز است که این فرصت نیز به اتمام است، حال خودمان باید از مصوبه مجلس دفاع کنیم. آیا شورای عالی امنیت ملی در این باره تصمیمی گرفته که از آن اطلاع نداریم؟
رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به این نماینده گفت که پس از زمان سه ماهه ای که گذشت، هیچ چیزی تمدید نشده و پس از آن هیچ کدام از موضوعاتی که در داخل ضبط شده، هیچ وقت به آژانس داده نمی شود و در اختیار جمهوری اسلامی ایران است، قانون دقیقاً در حال اجراست.
قاطعیت ایران همه را نگران کرد
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات وین روز گذشته در توئیتر نوشت: آژانس بین المللی انرژی اتمی هنوز پاسخ مثبت ایران را دریافت نکرده که توافقات موقت درخصوص راستی آزمایی ها همچنان ادامه داشته باشد. امیدوارم پاسخ مثبت هرچه زودتر اعلام شود تا از بروز موارد نامشخصی که عواقب منفی طولانی مدت و غیر موجه خواهد داشت، جلوگیری شود.
«ان. اچ. کی» روز شنبه پنجم تیر ماه در گزارشی با بیان اینکه آژانس بین المللی انرژی اتمی از ایران خواسته است توافقنامه موقتی که اجازه نظارت این سازمان بر فعالیت های هسته ای این کشور را می دهد، تمدید کند؛ نوشت: نهاد ناظر هسته ای سازمان ملل هم به ان اچ کی گفته است که تا روز جمعه، ایران به این درخواست پاسخی نداده است. احتمالا در اولین فرصت در روز شنبه پاسخی از سوی ایران به این درخواست داده خواهد شد، اما اکنون دو روز هم از شنبه ای که ان. اچ. کی به آن اشاره کرده است، می گذرد.
ایران هنوز درباره توقف یا تمدید توافق با آژانس تصمیم نگرفته است
اما سخنگوی دستگاه دیپلماسی در نشست خبری خود با اصحاب رسانه درباره مذاکرات وین و مسئله تمدید تفاهم ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی، اظهار کرد: مصوبه مجلس الزام آور است و توافق با آژانس یک توافق در راستای حل برخی نگرانی های آژانس در چارچوب مصوبه مجلس شورای اسلامی بود.
وی افزود: توافق ما این بود که دوربین ها جمع نشوند ولی اطلاعات آنها در اختیار آژانس قرار نگیرد، سه ماه تمام شد و تصمیم داخلی در داخل ایران گرفته شد که همچنان اطلاعات پاک نشود اما از روز الزام آور شدن قانون مجلس هیچ دسترسی فراپادمانی به آژانس داده نشده است. همچنان هیچ تصمیم سلبی یا ایجابی درباره دوربین ها و توافق قبلی با آژانس گرفته نشده است؛ نه نگهداشتن و نه پاک کردن و فعلا در وضعیت قبلی به سر می بریم.
در اجرای قانون و رعایت خطوط قرمز کوتاه نخواهیم آمد
محمود عباس زاده مشکینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اصرار مجلس به اجرای قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریم ها گفت که بر اساس این قانون و با توجه به پایان یافتن مهلت های سه ماهه و یک ماهه طرف های مقابل جمهوری اسلامی ایران برای لغو تحریم های علیه ایران و بازگشت به تعهداتشان، اکنون ایران هیچ تعهدی ندارد و اطلاعات دوربین های ویژه آژانس بین المللی انرژی اتمی در مراکز هسته ای باید کاملاً پاک شوند.
وی همچنین معتقد است که در تأسیسات هسته ای کشور دوربین های امنیتی و حفاظتی و دوربین های ویژه آژانس انرژی اتمی وجود دارد. دولت و سازمان انرژی اتمی باید اطلاعات را پاک کنند؛ جمهوری اسلامی ایران در اجرای قانون، رعایت خطوط قرمز و پیگیری منافع ملی جدی است و کوتاه نخواهد آمد. وقتی طرف مقابل به تعهداتش عمل نمی کند، طبق قانون مجلس نمی توانیم یک طرفه به تعهدات ادامه دهیم. آن ها پس از گذشت چهارماه به تعهداتشان عمل نکردند.
