بلوغ دوره ای است که در آن پسران یا دختران در حال رشد فرایند بلوغ جنسی را طی می کنند. بلوغ شامل یکسری مراحل جسمی است که منجر به دستیابی به باروری و ایجاد خصوصیات جنسی ثانویه، ویژگی های جسمی مرتبط با مردان و زنان بالغ می شود. در حالی که بلوغ شامل مجموعه ای از تحولات بیولوژیکی یا جسمی است، این روند همچنین می تواند بر رشد روانی – اجتماعی و عاطفی نوجوان تأثیر بگذارد.
بر خلاف انتظار جامعه، عامل اساسی تعیین شروع سن بلوغ در افراد، مولفه وراثت است. بنابراین عامل جغرافیا محل تولد افراد و والدینشان، می تواند در تعیین سن شروع بلوغ افراد موثر باشد. همچنین عواملی نظیر رژیم های غذایی، فعالیت های پر تحرک و ورزشی، عدم استفاد از مشروبات الکلی و دخانیات و....، همگی می توانند در فرایند بلوغ تاثیر بگذارد.
به طور معمول سن شروع بلوغ پسران بین 12 تا 15 سال است و زمان آن نیز در حدود 2 تا 4 سال طول می کشد. اساس زندگی دوران بزرگسالی افراد وابستگی زیادی به دوران بلوغ و تغییرات جسمی، روانی، عاطفی و اجتماعی آن دوره دارد. بنابراین اهمیت این دوره چند بعدی در مسیر زندگی بزرگسالی افراد بسیار پررنگ است.
اولین نشانه شروع بلوغ جنسی در پسران افزایش اندازه بیضه‌ها است. همچنین مانند دختران رویش موهای زائد از اولین علائم بلوغ جنسی در پسران است.از علائم دیگر بلوغ جنسی در پسران می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
آلت تناسلی و بیضه‌ها بزرگتر می‌شوند.
افزایش ضخامت موهای زائد در بدن
موهای زیر بغل شروع به رشد می کنند.
تن صدا در پسران بسیار بالا می‌رود و صدا بم میشود.
آکنه و جوش در دوران بلوغ در پسران نیز رخ می‌دهد.
پسران سالانه به طور متوسط 7 تا 8 سانت قد می‌کشند.
بلوغ جنسی در پسران با نشانه‌هایی همراه است که معمولا در زمان بلوغ ظاهر می‌شوند. از نشانه‌ها عبارتنداز:
تغییر رشد موها: موهای پسران در زمان بلوغ معمولا در زیر بغل، آلت تناسلی، صورت و اطراف گوش شروع به رشد می‌کنند. پسران در زمان بلوغ علاوه بر این نواحی در روی سینه، روش شکم و کمر هم شاهد رشد موها هستند.
تغییر آلت تناسلی و بیضه‌ها: آلت تناسلی، بیضه‌ها و کیسه بیضه‌ها یه عضو مهمس هستند که در زمان بلوغ، رشد بسیاری دارند و تغییراتی در آن‌ها رخ می‌دهد. در سنین 20 سالگی نوجوانان اندازه این سه عضو حدود هشت برابر بیشتر میشود. پسران در این دوران نعوظ و سفت شدن آلت تناسلی خود را تجربه می‌کنند، به طوری که در زمان خواب ممکن است به طور غیرارادی و به دلیل دیدن خواب‌های جنسی از آن‌ها اسپرم خارج شود.اولین انزال در پسران بین سنین 12 تا 16 سال ایجاد میشود و بدن آن‌ها تخلیه خواهد شد. از این رو ممکن است بسیاری از آن‌ها به خود ارضایی روی بیاورند.
تغییر صدا: در دوران بلوغ حنحره پسران رشد می‌کند و بزرگ میشود. صدای خروسی و خشن پسران در زمان بلوغ ایجاد میشود و کم‌کم به صورت مردانه میشود.
تغییر پوستی: در دوران بلوغ جنسی پوست بدن ضخیم میشود و غدد چربی بدن شروع به ترشح چربی می‌کنند و از این رو سطح پوست و موها چرب خواهند شد. به همین دلیل است که در این دوران صورت پسران دچار جوش‌های بلوغ می‌شوند. جوش دوران بلوغ یکی از شایع‌ترین نشانه‌های بلوغ است.
تغییر رشد عضلات: در زمان بلوغ توده‌های عضلانی در مردان 50 برابر بیشتر از زنان رشد می‌کند. اما در دختران توده‌های چربی بیشتر خواهند شد.
تغییر اندام‌های خارجی و داخلی: در پسران در زمان بلوغ جنسی تمام اندام‌های خارجی بدن نظیر، بینی، دست و پا و… رشد می‌کنند. از طرفی این رشد تنها محدود به اندام‌های خارجی نبوده و اندام‌های داخلی بدن چون مغز، کلیه، ششها، قلب و.. هم رشد چشمگیری خواهند داشت.
تغییر میل جنسی: در زمان بلوغ جنسی در پسران میزان تستوسترون بدن افزایش چشمگیری پیدا می‌کند و همین موضوع می‌تواند میل جنسی فرد را افزایش دهد.
بلوغ فرآیند رشد و تغییر است که با بزرگتر شدن پسران در بدن اتفاق می افتد. بلوغ برای همه متفاوت است و می تواند از هر سنی بین 8 تا 14 سال شروع شود. میانگین سنی پسران برای نشان دادن اولین علائم بلوغ حدود 12 سال است ، حدود 1 سال پس از شروع بلوغ دختران. سریعترین سرعت رشد معمولاً 1 تا 2 سال پس از شروع بلوغ است. رشد جسمی به عنوان یک فرد بزرگسال 2 تا 5 سال طول می کشد. بیشتر پسران در 16 سالگی قد بلندتر نخواهند شد و معمولاً تا 18 سالگی رشد خواهند کرد.
