اصطلاح سالمونلا اشاره به گروهی از باکتریهایی دارد که موجب عفونت سالمونلا یا سالمونلوسیس در روده میشوند. آنها توانایی ایجاد حصبه، مسمومیت غذایی، اسهال و استفراغ، تب رودهای و بیماریهای دیگر همگی نوعی عفونت سالمونلا هستند.
عفونت سالمونلا (سالمونلوزیس) یک بیماری شایع باکتریایی است که بر سیستم گوارشی اثر می گذارد. باکتریهای سالمونلا معمولا در روده های انسان و حیوان زندگی می کنند و از طریق مدفوع خارج می شوند. اکثر افراد از طریق آب یا غذای آلوده دچار عفونت می شوند. معمولا افراد مبتلا به عفونت سالمونلا هیچ علامتی ندارند. سایرین هم دچار اسهال، تب و دردهای شکمی بین 8 تا 72 ساعت پس از ابتلا می شوند.
اکثر افراد سالم در عرض چند روز بدون هیچ درمان خاصی بهبود می یابند. در بعضی موارد اسهال ناشی از عفونت سالمونلا می تواند باعث کم آبی شدید شود که باید اقدامات درمانی انجام شود. مشکلات تهدید کننده زندگی نیز در صورت گسترش عفونت به خارج از روده ها رخ می دهد. اگر به کشورهای با سطح بهداشت پایین مسافرت کنید به احتمال بیشتری در معرض ابتلا به عفونت سالمونلا قرار خواهید گرفت.
در ایران، سازمان غذا و دارو، سازمان دامپزشکی و همچنین سازمان بهداشت و درمان بانی اصلی بررسی و اعلام خبرهای مربوط به سالمونلا هستند. سازمان غذا و دارو بررسی های لازم روی مواد غذایی که احتمال وجود باکتری در آن ها هست را بر عهده دارد. سازمان دامپزشکی وظیفه بررسی دام یا طیور آلوده را بر عهده دارد. همچنین در نهایت سازمان بهداشت و درمان وظیفه امدادرسانی و کمک به مبتلایان و اقدامات لازم برای پیشگیری از شیوع بیماری سالمونلا را بر عهده دارد.
در اکثر موارد علائم سالمونلا در دوران بارداری تفاوتی با علائم آن در زمان های دیگر ندارد. مهم نیست که شما باردار هستید یا خیر، این علائم در هر صورت خوشایند نیستند. آن ها شامل موارد زیر هستند:
درد شکمی
اسهال
تب و لرز
تهوع و استفراغ
کم ابی بدن
سردرد
دردهای عضلانی
خون در مدفوع
به طور بالقوه هر نوشیدنی و خوردنی خامی که از حیوانات به دست آمده باشد میتواند دارای سالمونلا باشد. این محصول میتواند گوشت، فراوردههای لبنی غیرپاستوریزه همانند شیر، پنیرو غذاهایی مانند مرغ و غذاهای دریایی باشد. همچنین باید بدانید که میوه، سبزیها و همچنین دانهها نیز ممکن است آلوده به باکتری سالمونلا شوند. در سالهای اخیر گزارشهای متعددی در مورد ابتلا به سالمونلا ازطریق خوردن پسته، کره بادامزمینی، خیار و جوانههای گندم و یونجه به گوش رسیده است.
به گفته متخصصان، خطر ابتلا به سالمونلا برای مادران باردار بسیار کم است . از سوی دیگر، سالمونلا معمولاً به مرور زمان خود را طی می کند و برای زنان باردار نگرانی خاصی ندارد.
اما در برخی موارد، زمانی که زنان باردار واقعاً بیمار می شوند و عفونت وارد جریان خون می شود، می تواند باعث سپسیس شود که یک عفونت خونی تهدید کننده زندگی است. و در حالی که مواردی از زایمان زودرس و سقط جنین در نتیجه این بیماری گزارش شده است، این موارد بسیار نادر هستند.
اما سالمونلا ممکن است شما را به طور موقت بیمار و به طور جدی ناراحت کند. بزرگترین عامل خطر کم آبی بدن است که می تواند منجر به زایمان زودرس، کاهش مایع آمنیوتیک و نقص مادرزادی شود.
یک قانون سرانگشتی خوب اگر استفراغ یا اسهال دارید این است که یک ساعت یا بیشتر صبر کنید و سپس هر 10 دقیقه به مدت یک ساعت فقط یک جرعه کوچک آب بنوشید. اگر بتوانید آن را پایین نگه دارید، می توانید به تدریج مصرف مایعات خود را در چند ساعت آینده افزایش دهید تا زمانی که بتوانید آب بنوشید بدون اینکه دوباره سرفه کنید.
در بیشتر موارد، سالمونلا تأثیر کمی بر جنین شما دارد یا هیچ تأثیری ندارد. کودک شما واقعاً به خوبی از بیماری در شکم شما محافظت می کند، حتی اگر احساس وحشتناکی داشته باشید.به ندرت، سالمونلا می تواند از جفت عبور کرده و جنین را آلوده کند. به احتمال زیاد در صورتی که مادر هنگام زایمان هنوز به عفونت مبتلا باشد، رخ می دهد. اگر نوزاد در هنگام زایمان در معرض تماس قرار گیرد، ممکن است به عفونت مبتلا شود. نوزادانی که در بدو تولد به سالمونلا مبتلا می شوند به دلیل آسیب پذیر بودن سیستم ایمنی خود نیاز به درمان فوری دارند.
دستان خود را برای حداقل 20 ثانیه با صابون و آب گرم بشوئید. اگر شما حیوانات فهرست شده در بالا را لمس کرده اید، حتما دستان خود را بلافاصله بعد از آن بشوئید. در ضمن هنگامی که در آشپزخانه غذاهای خام آماده می کنید، مهم است که دستان خود را قبل و بعد از پختن آن ها بشوئید.
از دستکش استفاده کنید: به خصوص اگر دستان شما دچار بریدگی شده، حتماً هنگام تهیه غذا، از دستکش های یکبار مصرف استفاده کنید.
سیم ظرف شویی و اسفنج های شست و شو ظرف ها را هر چند وقت یک بار بشویید: سیم ظرف شویی و اسفنج های شست و شو ظرف را در ماشین ظرف شویی با حرارت بالا بشوید. به طور دوره ای اسفنج ها را مرطوب کنید و آن ها را به مدت یک دقیقه در مایکروویو قرار دهید تا باکتری ها از بین بروند.
اطمینان حاصل کنید که سطوح آشپزی را بعد از استفاده ضد عفونی می کنید و آلودگی تخته های برش آشپزخانه را به سایر ظروف منتقل نمی کنید:اگر از تخته برش برای بریدن مرغ خام استفاده می کنید، برای میوه ها و یا سبزیحات خام (و یا هر چیز دیگری که قصد پختن آن را ندارید) از این تخته استفاده نکنید. تمام میوه ها و سبزیجات خام را بشوئید. آب می تواند کمی از آلودگی را برطرف کند، اما اسپری های ضدعفونی کننده مناسب تر هستند.
از مراجعه به مکان هایی (خارجی یا در خانه) که از روش های اساسی بهداشت استفاده نمی کنند، خودداری کنید:اگر یک رستوران شما را آزرده خاطر می کند، به حس غریزی خود اعتماد کنید.
بین درد و تیر کشیدن و حالت تهوع عمومی صبحگاهی، ابتلا به عفونت سالمونلا اصلا جالب نیست. خوشبختانه، اجتناب از آن بسیار آسان است و به احتمال زیاد به شما یا کودک شما آسیب نمی رساند. با رعایت ایمنی، خوردن غذایی مناسب و سایر اقدامات احتیاطی، باید کاملاً از ابتلا به آن در امان باشید. اما اگر فکر می کنید که به این عفونت آلوده شده اید، درنگ نکنید و با پزشک معالج خود تماس بگیرید تا مطمئن شوید. اگر مسمومیت غذایی با سالمونلا در شما تشخیص داده شده است، شما و کودک تان تا زمانی که بدن خود را پرآب نگه دارید و در دوران بهبودی از خود مراقبت کنید، به این طریق از این بیماری رهایی پیدا می کنید.
