شناخت بیماری در گام اول شاید مهم ترین مرحله در درمان آن نیز باشد. به همین دلیل در این مطلب قصد داریم در مورد آبسه مقعدی توضیحاتی ارائه نماییم تا بسیاری از افرادی که این بیماری دچار می شوند بتوانند در گام اول به درستی آن را نسبت به بیماری های دیگر تشخیص داده و برای درمان به موقع آن اقدام نمایند.زمانی که چرک و دمل ناشی از عفونت در اطراف مقعد یا روده راست تجمع کند آبسه مقعدی به وجود می آید.آبسه مقعدی با درد شدید و در برخی از موارد غیر قابل تحمل همراه است که آن را به یک بیماری خطرناک برای نشیمن گاه تبدیل کرده است.
این موضوع در کنار اهمیت شناخت دلایل ایجاد این بیماری باعث شده است تا پاسخ سوال آبسه مقعدی چیست ؟ اهمیت بسیار بیشتری برای افرادی که به آن دچار هستند، پیدا کند.در واقع می توان حفره خونی و پر از چرکی که در اطراف مقعد به دلایل مختلف به وجود می آید را آبسه مقعدی نامید.یکی از تعریف های دیگر آبسه مقعدی به بسته شدن دهانه غده های اطراف مقعد بر می گردد که در گذر زمان باعث ایجاد آبسه در مقعد می شود.در ادامه مطلب آبسه مقعدی، شما را با انواع آبسه مقعدی و روش های پیشگیری از این بیماری آشنا می کنیم. در پایان نیز اشاره ای به روش های درمان خواهیم داشت تا شما به طور کامل با این نوع بیماری مقعدی آشنا شوید.
عوامل تشدیدکننده آبسه مقعدی
- ابتلا به بیماری گوارشی
- تزریق برای درمان بواسیر داخلی
- آسیب ناشی از نوک وسیله ی «تنقیه»
- زخم ناشی از دفع پوسته ی تخم مرغ یا استخوان ماهی
- جسم خارجی
- بواسیر بیرون زده
دلایل بروز آبسه مقعدی چیست ؟
- مهم ترین دلیل و علت ایجاد و بروز آبسه مقعدی را می توان وجود باکتری هایی مانند استافیلوکوک در ناحیه مقعد دانست.
- علاوه بر این یکی از مهم ترین عوامل در آبسه مقعدی را می توان وجود قارچ ها در این منطقه دانست.
- کسانی که در مقاربت جنسی از ناحیه مقعد استفاده می کنند می توانند بیشتر در خطر ابتلا به این بیماری قرار بگیرند هر چند استفاده از کاندوم در این موارد می توان تا حدود زیادی این احتمال ابتلا به آبسه مقعدی را کاهش دهد.
- از دیگر افرادی که بنا به دلایل مختلف در خطر ابتلا به آبسه مقعدی هستند می توان به زنان باردار، افراد مبتلا به بیماری های ایدز، سل و دیابت، افراد مبتلا به بیماری های گوارشی و … اشاره نمود.
- البته به جز این موارد می توان دلایل دیگری برای بروز آبسه مقعدی مانند دفع پوسته تخم مرغ و استخوان ماهی از این ناحیه، عفونت از طریق جسم خارجی برای مقعد، بواسیر بیرون زده و … را برشمرد.
انواع آبسه مقعدی در مردان
آبسه مقعدی در مردان بسته به فضاى آناتومیکى که اشغال مى کنند، تقسیم بندى مى شوند:
- آبسه دور مقعدی در مردان بلافاصله زیر پوست مقعد و پائین ترین قسمت مجراى مقعدى ایجاد مى شود.
- آبسهٔ ایسکیورکتال، حفرهٔ ایسکیورکتال را اشغال مى کند؛ این نوع شایع نیست.
- آبسهٔ رترورکتال (پشت مقعدى عمیق) در فضاى رترورکتال قرار دارد.
- آبسهٔ زیرمخاطى در زیر مخاط بلافاصله در بالاى مجراى مقعد قرار دارد.
- آبسهٔ کناره اى (مارژینال) در مجراى مقعدى در زیر آنودرم قرار دارد.
- آبسهٔ پِلوى رکتال (لگنى – رکتومی، سوپرالواتور) بالاى عضلهٔ بالابرندهٔ مقعد و زیر صفاق قرار دارد.
- آبسهٔ بین عضلانى بین لایه هاى عضلات اسفنکتر قرار دارد. آبسهٔ جانبى ممکن است از درون مثلثى که درست در پشت مقعد قرار دارد عبور کند و به سمت مخالف دور بزند تا یک آبسهٔ نعل اسبى تشکیل دهد.
آبسه ها ممکن است از فضاى بالاى لواتور، به سمت پائین گسترش یابند و با عبور از درون عضلهٔ لواتور به حفرهٔ ایسکیورکتال وارد شوند و آبسهٔ ساعت شنى (hourglass) تشکیل دهند. بیشتر آبسه ها، پس از درناژ منجر به ایجاد فیستول مى شوند.
علائم آبسه مقعدی
برای پاسخ بهتر به سوال آبسه مقعدی چیست ؟ باید در مورد علائم آن نیز اطلاعات مفیدی داشته باشیم.این موضوع زمانی اهمیت بیشتری پیدا می کند که بدانیم بیماری های دیگری شبیه به آبسه مقعدی مانند بواسیر و یا شقاق وجود دارند که البته علائم آن ها با هم تفاوت هایی دارد اما بسیاری از افراد این بیماری ها را با هم اشتباه می گیرند.
- در آبسه های سطحی در اطراف مقعد مهم ترین علائم را می توان ورم آبسه دانست.
- یکی دیگر از علائم این بیماری، احساس درد به هنگام دفع مدفوع می باشد.
- فردی که دچار آبسه مقعدی شده است، معمولاً در هنگام لمس روده راست احساس درد می کند.
- در آبسه های شدید و زمانی که در روز های اول این بیماری درمان نشود، معمولاً با علائمی مانند تب، بدن درد، بی اشتهایی و بی حالی عمومی، رو به رو می شویم.
متاسفانه بسیاری از افراد این علائم را به بیماری سرماخوردگی ارتباط می دهند که همین امر می تواند باعث شدید شدن این بیماری شود که می تواند در بسیاری از افراد مانند افراد دیابتی مشکلاتی را ایجاد می کند.
پیشگیری از بیماری آبسه مقعدی
راه های مختلفی برای جلوگیری از بروز آبسه مقعدی وجود دارند که از مهم ترین آن ها می توان به استفاده از رژیم غذایی فیبردار و ورزش کردن برای جلوگیری از ابتلا به بیماری یبوست که یکی از مهم ترین دلایل بروز آبسه مقعدی است، اشاره نمود.از دیگر روش های پیشگیری از بروز آبسه مقعدی می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- عدم ایستادن یا نشستن به مدت طولانی در یک محیط به خصوص در زمان خروج مدفوع
- شستشوی مدام مقعد با آب ولرم برای دفع باکتری ها
- عدم نشستن در محیط های مرطوب که می تواند باعث عفونت در مقعد شود.
- استفاده از مایعات به صورت زیاد در طول روز
- نان غلات و سبوس و میوه جات و سبزی جات
آبسه و فیستول مقعدی در مردان
فیستول مقعدی عبارت است از یک مسیر تونل مانند کوچک که از غدد عفونی شده داخل مقعدی به پوست اطراف باسن راه پیدا می کند. فیستول مقعدی تقریبا همیشه به دنبال تخلیه آبسه مقعدی ایجاد می شود.آبسه همیشه منجر به تشکیل فیستول مقعدی نمی شود. حدود۵۰ درصد آبسه های مقعدی منجر به تشکیل فیستول می شود. هیچ راهی برای پیشگویی این که کدام آبسه منجر به ایجاد فیستول می شود وجود ندارد اما مطالعات نشان داده اند که هرچه زمان تخلیه ابسه به تاخیر بیفتد امکان ایجاد فیستول مقعدی بیشتر می شود.
درمان آبسه مقعدی در مردان
- «آبسه آنورکتال» با معاینه ی بالینی تشخیص داده می شود و درمان آن شامل باز کردن آبسه و تخلیه ی آن است.
- حین جراحی از بی حسی موضعی و برای آبسه های عمقی تر در راست روده، معمولا از بیهوشی عمومی استفاده می شود. بیمار باید پس از عمل جراحی هر دو الی چهار ساعت و هر بار برای مدت بیست دقیقه در لگن یا وان حمامی که ارتفاع آب گرم در آن پانزده الی بیست سانتی متر است، بنشیند.
- بیمار باید پس از عمل جراحی هر دو الی چهار ساعت و هر بار برای مدت بیست دقیقه در لگن یا وان حمامی که ارتفاع آب گرم در آن پانزده الی بیست سانتی متر است، بنشیند.
- استفاده از صفحه ی گرم کننده، لامپ گرم کننده یا کمپرس گرم برای تخفیف درد مناسب است.
- جلوگیری از بروز یبوست، یعنی در صورت احساس اجابت مزاج از آن خودداری نکنید، حتی اگر درد داشته باشید. یبوست می تواند باعث افزایش فشار روی زخم محل جراحی شود.
- دستورات پزشک را در رابطه با تعویض پانسمان و تمیز نگاه داشتن محل جراحی رعایت کنید.
در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر شما یا یکی از اعضای خانواده تان علایم آبسه آنورکتال را دارید یا دچار علایم جدید و غیر قابل کنترل شده اید باید به پزشک مراجعه کنید.توجه داشته باشید که داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشند.آبسه مقعدی که خودبه خود پاره مى شوند یا بدون برداشتن ارتباط فیستولى آنها درناژ مى گردند، تا زمانى که علت زمینه اى از بین نرود، به طور مکرر عود خواهند کرد.آبسه مقعدی در مردان و زنان باید خیلی زود درمان شود و اگر آقا یا خانمی هستید که به آبسه مقعدی دچار شده اید باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کرده و دستورات پزشک را اجرا کنید.
عوارض درمان نکردن آبسه مقعدی مردان
در صورت ابتلا به آبسه مقعدی هرچه زودتر این آبسه تشخیص داده شود و درمان آن سریعتر انجام شود، مطمئنا بهبودی آن هم سریعتر و موثرتر خواهد بود. اگر این آبسه درمان نشود هم عوارضی در پی دارد که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.عدم درمان آبسه مقعدی در زمان مناسب باعث می شود که علائم مربوط به عفونت گسترش یافته و در بدن پخش شود. در صورتی که آبسه مقعدی شدید شود، باید بافت های مرده اطراف آن برداشته شود.اگر آبسه مقعدی در افراد زیر به موقع درمان نشود، می تواند خطر جانی هم داشته باشد:
- افراد مسن
- کسانی که به بیماری قند مبتلا هستند.
- افرادی که توان جسمی کمی دارند.
موارد مربوط به درمان آبسه مقعدی در مردان
- درمان آبسه مقعدی اکثرا به این صورت است که آبسه را باز می کنند و عفونت را تخلیه می کنند.
- برای جراحی از بی حسی موضعی استفاده می شود ولی اگر آبسه مقعدی عمیق باشد باید بیمار بیهوش شود.
- بیمار باید پس از عمل دو تا چهار ساعتی یکبار به مدت 20 دقیقه در آب گرمی با ارتفاع 15 الی 20 سانتی متر بنشیند.
- برای کم کردن درد ناشی از جراحی می توان ار کمپرس گرم استفاده کرد.
- برای جلوگیری از یبوست در صورت احساس دستشویی حتما اگر درد داشته باشید هم باید به توالت بروید. در غیر این صورت ابتلا به یبوست باعث افزایش فشار زخم جراحی می شود.
- فرد باید دستورات پزشک را برای مراقبت های پس از عمل از جمله تمیز نگه داشتن محل جراحی یا تعویض پانسمان رعایت کند.
- ممکن است پزشک آنتی بیوتیک، داروهای ضدقارچ یا مسهل تجویز کند.
- زمان بهبودی پس از عمل کم است و مدت کمی پس از جراحی فرد می تواند فعالیت های عادی خود را ادامه دهد.
- برای کاهش ابتلا به یبوست بهتر است از رژیم غذایی با فیبر زیاد استفاده شود.
- بهتر است لیزر آبسه مقعدی توسط متخصص جراحی عمومی و لیزر با تجربه انجام شود. این روش بهترین روش درمان آبسه مقعدی می باشد.
کاشت پروتز بیضه چگونه است؟
