کنل کاف یک بیماری تنفسی بسیار مسری است که انتقال این بیماری در مکانهایی که تعداد زیادی از سگ سانان نگهداری می شوند، مانند، پانسیون های سگها، محلهای نگهداری روزانۀ سگها، پارک سگها، گروه های آموزشی و محل های نمایش سگ ها، دیده می شود.در این مقاله با بیماری کنل کاف در سگها آشنا میشویم و علائم آن و نحوه پیشگیری و درمان را بررسی میکنیم.
سرفه سگدانی یا کنل کاف ( Kennel Cough ) چیست؟
کنل کاف (که به عنوان برونشیت عفونی نای سگ سانان نیز شناخته می شود) یک بیماری تنفسی بسیار مسری است. معمولاً، انتقال این بیماری در مکانهایی که تعداد زیادی از سگ سانان نگهداری می شوند، مانند، پانسیون های سگ ها، محل های نگهداری روزانۀ سگها، پارک سگها، گروه های آموزشی و محل های نمایش سگ ها، دیده می شود. این بیماری می تواند از طریق قطرات پخش شده در هوا، تماس مستقیم (به عنوان مثال، تماس پوزه های حیوان) یا سطوح آلوده (از جمله ظروف آب و غذا)، منتقل شود. بیماری کنل کاف در بیشتر سگها به راحتی قابل درمان است اما در توله سگهای کوچکتر از شش ماه و سگهای دارای مشکلات سیستم ایمنی، شدت بیشتری دارد.
علت بروز بیماری کنل کاف در سگ ها
- باکتری بوردتلا برونشی سپتیکا: علت اصلی این بیماری شناخته شده است، این نوع باکتری از طریق تماس مستقیم یا از طریق هوا به بدن سگ منتقل می شود. پس از تکثیر باکتری، سگ بیمار می شود و شروع به نشان دادن علائم می کند و نتیجه آن سرفه بی وقفه است.
- ویروس پارا آنفلوآنزا تیپ ۳: به عنوان ویروس اصلی همراه با سرفه کنل کاف، سلول های مخاطی دستگاه تنفسی سگ ها را تحت تاثیر قرار می دهد. ممکن است به نای آسیب وارد کند. اگر این بیماری درمان نشود، ممکن است سگ به یک بیماری دیگری به نام تراکئو برونشیت مبتلا شود. ویروس پارا آنفلوآنزا تیپ ۳ همان ویروسی است که باعث بیماری دیستمپر در سگ ها می شود.
- ویروس آدنوویروس تیپ ۲: این ویروس به صورت عمیق به ریه حیوان خانگی نفوذ می کند. این ویروس عامل سرماخوردگی معمولی در سگ ها و هپاتیت سگ است. خوشبختانه این ویروس رایج نیست.
علائم بیماری کنل کاف چیست؟
اگر سگ شما مبتلا به این بیماری شده باشد، ممکن است یک یا چند مورد از علائم زیر را نشان دهد:
- سرفۀ شدید، غالباً با صدای “خس خس” – این بارزترین علامت است
- آبریزش بینی
- عطسه
- بی حالی
- از دست دادن اشتها
- تب خفیف
چگونه بیماری کنل کاف در سگ ها را تشخیص دهیم ؟
بيشتر مبتلايان به كنل كاف سابقه اقامت در پانسيون، پرورشگاه، پناهگاه يا بستری شدن در مراكز دامپزشكي را طي يكي دو هفته را اخير داشته اند. بااين تاريخچه، عدم واكسيناسيون و شرح حال سگ معمولاً دامپزشك می تواند مشكوك به اين بیماری شود. مبتلايان به سرفه سگدانی با فشار ملايم نای در ناحيه گردن و زير حنجره شروع به سرفه های پشت سرهم مي كنند.گوش دادن به صداي ناي و ريه نيز مي تواند در رسيدن به تشخيص كمك كننده باشد. آزمايش خون، راديولوژي از ريه ها و ديگر آزمايشات معمولاً واجب نيستند. از اين موارد تنها موقعي استفاده مي شود كه حيوان به مدت یک هفته تحت درمان قرار بگيرد اما بهبود پيدا نكرده باشد يا حالش وخيم تر شود. بيماري هاي ديگري مي توانند علائم شبيه به اين بيماري ايجاد نمايند بنابراين صرف وجود سرفه و يا آب ريزش بيني نبايد تشخيص صورت بگيرد.
روش های درمان بیماری کنل کاف یا سرفه سگدانی
این بیماری در دو حالت خفیف و حاد می باشد که در زمانی که در مرحله خفیف است درمان خانگی موثر است میتواند باعث بهبود شرایط سگتان شود .در درمان خانگی باید بیشتر از حالت معمول به تغذیه و استراحت سگ توجه نمایید .باید به اندازه کافی به سگ آب بدهید زیرا در روند بهبود سرفه تاثیر گذار است .در حالت خفیف سگ شما طی ۱ تا ۲ هفته درمان می شود و حال مساعدی خواهد داشت .
ترکیب عسل با آب گرم
عسل یکی از رایج ترین روش های درمان خانگی سرفه سگ است (البته نه فقط سگ ها). عسل باعث تسکین گلو می شود و در نتیجه سرفه کردن سگ شما رو به حداقل می رساند. برای این کار کافی است که نصف تا ۱ قاشق غذاخوری رو با آب گرم ترکیب کنید و بگذارید که سگتان نوش جان کند. بسته به تعداد دفعات سرفه سگ، می توانید این معجون خوشمزه رو تا سه بار در روز به سگ بدهید.
از دستگاه بخور استفاده کنید
یکی دیگر از راهکارهای درمان سرفه سگ، استفاده از دستگاه بخور هست. البته نیاز به هزینه زیاد نیست و می توانید از مدل های کوچک آن خریداری کنید. دستگاه رو در کنار سگتان که در حال استراحت هست قرار بدهید و بگذارید تا هوا رو مرطوب کند. مرطوب کردن هوا یکی از بهترین راه ها برای درمان سرفه خشک سگ محسوب می شود.
استفاده از بخار درمانی
این راهکار خانگی هم برخلاف اسم ترسناک اون، بسیار کم هزینه و راحت است . کافیست که آب گرم رو در حموم باز کنید و اجازه بدهید که حموم بخار بگیرد. سگتان را وارد حموم کنید و این فرصت رو بدهید که چند دقیقه ای از این هوا تنفس کند. البته دقت کنید که سگ شما نباید زیر دوش برود، چون هدف از این کار چیز دیگریست!
درمان کنل کاف در حالت حاد و شدید
در فرم های شديد بيماری كه حيوان بی اشتهاست و غذا نمی خورد يا علائم ذات الريه از خود نشان می دهد از آنتی بيوتيك هاي قوی به همراه داروهای گشادكننده برونش، سرم درمانی و اكسيژن درمانی استفاده می شود. در مواردی ممكن است احتياج به بستری نمودن سگ باشد. همانطور كه ذكر شد فرم حاد بيشتر در توله سگ ها ايجاد می شود و در بالغين كمتر اين نوع درمان ها به كار می روند. از آنتي بيوتيك های محلول كه در درمان كنل كاف استفاده می شوند می توان به كوآموكسی كلاو، آزيترومايسين، داكسی سايكلين، انروفلوكساسين و كوتريموكسازول اشاره نمود.
نکاتی جهت مراقبت هنگام سرفه کردن سگ
حالا که با علت سرفه سگ و راه های درمان اون آشنا شدید، بهتره یک سری نکات رو هنگام مراقبت از سگ در این دوران رعایت کنید:
- در این دوران تا جای ممکن خونه تکونی و تمیزکاری خانه بشوید! ذرات شیشه پا ک کن و مایع های تمیز کننده، همچنین گرد و غبار تولید شده هنگام استفاده از جاروبرقی، باعث تحریک گلوی سگ بیمار شده و شرایط رو سخت تر می کند.
- دود سیگار، قلیون و کلا هر دود مضری، به دلایل گفته شده روند بهبود این بیماری را کند می کند.
- در این مدت ترجیحا سگتان را بیرون نبرید، اما در صورت نیاز، به جای قلاده از مهارهای آزادتر استفاده کنید تا کمتر به گلو و نای سگ فشار وارد کند. استفاده از قلاده های سفت باعث افزایش سرفه کردن سگ می شود.