درد ناف در دوران بارداری یک علامت بسیار شایع است و عمدتاً به دلیل تغییراتی در بدن است که برای رشد کودک مناسب است. ناراحتی اطراف ناف مخصوصاً در اواخر بارداری به دلایل زیر ایجاد میشود مانند افزایش اندازه شکم، حرکات کودک و کمبود فضا در بدن زن، اما ممکن است در اوایل بارداری نیز احساس شود. ممکن است در ناف و ناحیه اطراف شکم احساس درد کنید و ممکن است کمی تورم را متوجه شوید. درد معمولاً ثابت نیست و با لمس ناحیه یا فعالیت بدنی مانند خم شدن یا برداشتن چیزی ایجاد میشود. اگر درد ناف در اواخر بارداری احساس شود، به کل شکم سرایت کند و با انقباضات رحمی همراه باشد، ممکن است درد نیز نشانه زایمان باشد.
فشار رحم؛ درد ناف یک تجربه رایج در اواخر بارداری است. همانطور که جنین رشد میکند، رحم فراتر از موقعیت معمول خود منبسط میشود تا بتواند آن را در خود جای دهد. این حرکت به شکم از جمله ناف فشار وارد میکند. در طول سه ماهه دوم، رحم دیگر در داخل لگن قرار نمی گیرد. اکنون بین ناف و سینه قرار دارد. در سه ماهه سوم، رحم از ناحیه شرمگاهی تا پایین دندهها گسترش مییابد. رشد رحم، و همچنین موقعیت کودک در رحم، میتواند بر ناف فشار وارد کند. با گذشت زمان، افزایش فشار روی ناف ممکن است باعث درد، خارش و ناراحتی شود.
کشش؛ افزایش وزن و جابجایی اندامها در دوران بارداری باعث کشیدگی پوست و ماهیچههای اطراف شکم میشود. کشش گاهی اوقات میتواند باعث ایجاد دیاستازیس راست شود، که زمانی اتفاق میافتد که عضلات راست شکمی یا عضلات شکمی به دو نیمه چپ و راست تقسیم شوند. عضلات شکم یک جفت ماهیچه بزرگ هستند که از زیر استخوان سینه شروع شده و به لگن ختم میشوند. کشش پوست همچنین ممکن است باعث ایجاد مقداری درد و خارش موضعی در ناحیه شکم و اطراف آن شود.
ناف باز شده؛ برخی از زنان باردار دچار پارگی ناف میشوند که زمانی اتفاق میافتد که بارداری ناف زنان را به سمت داخل فشار میدهد. بازکردن ناف ممکن است حساسیت و درد را افزایش دهد.
فتق ناف؛ اگرچه فتق ممکن است خطرناک به نظر برسد، اما به طور معمول به زن باردار یا جنین آسیب نمیرساند. فتق ناف زمانی اتفاق میافتد که فشار روده را به داخل حفره ناف فشار میدهد. سپس میتواند در آنجا گیر کند و ملتهب و دردناک شود. فتق ناف میتواند به دلیل افزایش فشار رحم رخ دهد. پزشکان ممکن است به جای انجام عمل جراحی روی فتق، تماشای و انتظار را توصیه کنند، مگر اینکه علائم قابل توجهی ایجاد کند. با این حال، اگر خطر حبس و خفه شدن وجود داشته باشد، پزشک ممکن است عمل جراحی را انجام دهد. حبس و خفه شدن زمانی اتفاق میافتد که بخشی از روده خون کافی دریافت نمی کند. کاهش عرضه خون میتواند باعث مرگ بافت و سایر عوارض شود. جراحی برای زن باردار و جنین خطر کمی دارد، اما خطر نسبتاً کم است.
سوراخ کردن ناف؛ ممکن است یک زن در دوران بارداری نیاز به برداشتن هر گونه سوراخ کردن شکم داشته باشد. اگر سوراخ کردن پوست سفت شده را بکشد، این احتمال وجود دارد که پاره شود. پاره شدن یا زخمی شدن ناف خطر عفونت را افزایش میدهد. اگر پیرسینگ کمتر از 1 سال باشد، ممکن است هنوز در حال بهبود باشد، بنابراین یک زن باید در مورد برداشتن آن با مشاوره با یک متخصص زنان مشورت کنید.
خوابیدن با شکم بالا یا به پهلو
استفاده از شکم بند برای حمایت از بند شکم و کاهش کشش پوست
انجام فعالیتهای درون آب برای کاهش وزن افزایش یافته روی شکم یا کمر
پوشیدن لباس راحت و نخی سبک
استفاده از کرم مرطوب کننده یا کره کاکائو روی پوست داخل و اطراف ناف.
استفاده از لوسیون آلوئه ورا ممکن است به تسکین پوست درد کمک کند.
استفاده از کمپرس گرم یا خنک در ناحیه ای که احساس خارش یا درد دارد ممکن است ناراحتی را تسکین دهد. از کمپرسهای خیلی داغ یا کمپرسهای یخی که در حوله پیچیده نشدهاند خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث سوختگی و افزایش حساسیت ناف شوند.
استفاده از لوسیون کالامین یا ژل آلوئه ورا نیز ممکن است پوست حساس روی و اطراف ناف را تسکین دهد.
اگر درد ناشی از فتق ناف نباشد، ماساژ بارداری نیز ممکن است به تسکین درد کمک کند. یک بررسی سیستماتیک منبع مطمئن نشان داد که ماساژ، از جمله ماساژ توسط شریک زندگی، تسکین متوسطی از درد کمر و لگن را فراهم میکند.
در شرایطی که هر تکنیک بهبود درد ناف انجام شد اما نتیجهای در کاهش و بهبود درد ناف شاهد نبودید و مشاهده کردید که در محل ناف سرخی و قرمزی دیده میشود در اسرع وقت به متخصصین مربوطه مراجعه کنید. زیرا که این علامتها میتواند ناشی از شرایط خطرناک باشد. در این شرایط باید دقیق بررسی شوید که چه عامل خطرناکی این مساله را برای شما ایجاد کرده است. اگر پوست ملتهب، قرمز یا ترک خورده است یا اگر درد شدید یا تیز است، بهتر است با پزشک مشورت کنید. بیشتر علل درد ناف در دوران بارداری به هیچ عارضه پایداری منجر نمی شود. بنابراین نیازی به نگرانی در این زمینه ندارید. اگر درد ناف ادامه یابد یا با گذشت زمان بدتر شود، باید آن را به متخصص زنان و زایمان گزارش دهید تا ببیند آیا مشکل دیگری باعث این علامت شده است یا خیر.