علت شک به همسر و چاره ذهن شکاک در رابطه چیست؟

علت شک به همسر چیست؟

علل شک به همسر یکی دو تا نیست، اما برخی از آنها از بقیه مهم ترند. گاهی علائم خیانت دلیل ایجاد شک هستند و گاهی حسادت. بسته به نوع تفسیری که از این نشانه ها داریم و احساسات درونی مان، این شک ممکن است واقعی باشد یا فقط درذهنِ ما ایجاد شده باشد.

مشاهدهٔ علائم مربوط به خیانت: آیا همهٔ این ها فقط درذهن ماست یا مصداق واقعی دارد؟

متداول ترین علت شک به همسر مشاهدهٔ علائم و نشانه هایی است که ازخیانت او حکایت می کنند. تعداد این نشانه ها زیاد است. برخی از آنها می توانند کاملا ظریف باشند (به عنوان مثال، طولانی ترشدن ساعات کاری همسر)، اما برخی دیگر واضح ترند (برای نمونه، پی بردن به اینکه همسر به بیماری های مقاربتی مبتلا شده است).

برخی از علائم خیانت عبارت اند از:

هدیه های غیرمنتظره، استشمام بوی عطر زنانه یا افترشیو مردانه از همسر، طولانی ترشدن ساعات کاری، ترک اتاق درهنگام پیام دادن یا صحبت کردن با تلفن، تغییردادن رمزعبور تلفن، مشاهدهٔ برخی داروها برای درمان بیماری ها و مشکلات آمیزشی و نظایر آنها. در یک مطالعه که روی ۱۰۰۰ نفر شرکت کننده از کشورهای مختلف اروپا و آمریکا انجام شد، مشخص شد متداول ترین نشانه هایی که بیشتر افراد (۵۳ تا ۵۵ درصد) آنها را شک برانگیز قلمداد می کردند عبارت اند از:

• کاهش تعداد دفعات رابطه ٔجنسی؛
• ترک اتاق درهنگام پیام دادن؛
• نوسانات خلقی همسر.

باوجود اینکه این علائم از همه متداول تر هستند، اما نسبت به برخی از نشانه ها خفیف ترند و این طور نیست که افراد همیشه آنها را شک برانگیز تلقی کنند. آن دسته از نشانه هایی که بیشتر از هرچیز شک افراد را تقویت می کنند عبارت اند از:

• ابتلا به عفونت های آمیزشی؛
• یافتن تصاویری از عکس های نامناسب و مستهجن در تلفن همسر؛
• و ممانعت شدید او از اینکه همسرش به تلفن دست بزند.

نوع تفسیر افراد از این نشانه ها باتوجه به جنسیت متفاوت است. در این نظرسنجی، مشخص شد زنان بیشتر از مردان نشانه های مربوط به تلفن را مشکوک می دانستند. تعداد زنانی که فکر می کردند شریک زندگی شان رمزش را به طور مشکوکی تغییر داده است ۷۳ درصد بیشتر از مردان بود. درمقابل، تعداد مردانی که ترک اتاق درهنگام پیام دادن را مشکوک تر می دیدند، ۳۸ درصد بیشتر از زنان بود.

چگونه زندگی زناشویی خود را بهتر کنیم؟

حسادت: من باید تنها فرد مهم در زندگی تو باشم!

حسادت در روابط عاطفی یکی دیگر از عواملی است که منجر به شک می شود. حسادت انواع مختلفی دارد. یکی از انواع حسادت، حسادت واکنشی است و زمانی اتفاق می افتد که شریک زندگی تان به خاطر فردی دیگر شما را ترک می کند. در این شرایط، رابطهٔ فعلی تان را باخته اید و رابطهٔ جدیدی بدون وجود شما درحال شکل گیری است. نوع دیگر حسادت که صرفا باتوجه به ذهن ما ایجاد می شود و ارتباطی با اعمال واقعی شریک عاطفی مان ندارد، حسادت ناشی از بدگمانی است. تحمل این نوع حسادت سخت تر است، زیرا مطمئن نیستیم که واقعیت چیست و نمی دانیم چه واکنشی باید نشان بدهیم.

علائم حسادت ناشی از بدگمانی عبارت اند از:

• ناامنی بیشتر؛
• دلبستگی اجتنابی بیشتر؛
• حسادت مزمن بیشتر؛
• عزت نفس پایین تر؛
• هیجانات منفی مداوم نسبت به شریک زندگی؛
• پاییدن همسر و بررسی فعالیت های او؛
• شنود تماس های تلفنی او؛
• چک کردن پیام هایش؛
• زیروروکردن وسایل شخصی اش؛
• احساس ناامنی درزمانی که همسر به فردی توجه می کند که ممکن است رقیب احتمالی باشد.

ناامنی و تخیل فعال دو مؤلفهٔ مهم از حسادت ناشی از بدگمانی هستند. البته بیشتر مواقع این افکار کاملا غیرمنطقی به نظر می رسند.

معمولا هرچیزی که نامعلوم و مشکوک باشد و نتوانیم توضیحی برای آن پیدا کنیم ما را هیجان زده می کند، زیرا آن را غیرعادی تلقی می کنیم. هنگامی که اوضاع باثبات می شود، دیگر دلیلی برای اینکه سیستم ذهنی ما هشیار و گوش به زنگ باشد وجود ندارد. شرایط مبهم ماهیتی ناقص دارند و به همین دلیل می توانند برای رابطه خطرآفرین باشند. خیانت به همسر هم ازجمله مواردی است که ماهیت ناقص دارد. افرادی که به همسر خیانت می کنند شاید رضایت عمیقی را احساس کنند، اما همچنان مشتاق اند که بیشتر در این رابطه پیش بروند و رضایت بیشتری کسب کنند. شک نوعی فرض خود انجام (self-fulfilling prophecy) به شمارمی رود. بذرهای اولیهٔ شک به وفاداری شریک زندگی، دامنهٔ وسیع تری از بی اطمینانی را به وجود می آورد. شک به همسر سبب می شود دائما رفتارهای همسرمان را تفسیر کنیم و به هرطریقی او را بیازماییم. هر رفتار، اقدام یا کلمه را به عنوان نشانه ای با معنای متفاوت تعبیر می کنیم که حس بی اعتمادی را تقویت و تشدید می کند. بنابراین در یک چرخهٔ معیوب بی پایان، هرچه دلایلی که برای حسادت پیدا می کنیم بیشتر می شوند، سوءظن مان محکم تر و پیداکردن دلایل راحت تر می شود. انرژی شدید حسادت در ما جمع می شود و از درون ما را می بلعد. ازآنجاکه شک به همسر سبب می شود بیشتر به رفتارهای همسرمان دقت کنیم، توجه مان هم به او بیشتر می شود. به این ترتیب او هم احتمالا بدش نمی آید طوری رفتار کند که بیشتر به او شک کنیم و نگران پایان یافتن رابطه مان باشیم.

بهترین دوست از جنس مخالف: آیا این می تواند تهدیدی پنهانی باشد؟

یکی از موارد شکاک شدن افراد نسبت به همسر، وجود دوستی صمیمی از جنس مخالف است. در یک مطالعه که محققان روی ۳۴۶ نفر از افراد بین ۱۸ تا ۶۴ سال انجام دادند، مشخص شد افرادی که در مرحلهٔ نامزدی هستند بیشتر از سایر افراد (متأهل یا درمرحله آشنایی) نسبت به این دوستی نگرش منفی دارند. همچنین این افراد هنگامی که از سوی این دوست احساس تهدید می کنند، بیشتر تمایل دارند به همسرشان پرخاش کنند تا اینکه با او دربارهٔ این شرایط صحبت کنند یا ارتباطی سازنده برقرار کنند. امکان بروز عشق بین دوستان از جنس مخالف اغلب موضوع بسیاری از فیلم هایی بوده است که دوستی های افلاطونی را به تصویر می کشند. این فیلم ها اصرار دارند ثابت کنند که همیشه احتمالش وجود دارد که زن و مردی که بهترین رفقای هم هستند کششی پنهانی نسبت به یکدیگر داشته باشند. البته این طور نیست که فقط دنیای سینما به این موضوع اهمیت بدهد، این امر از دیرباز موضوع مطالعهٔ روانشناسان و جامعه شناسان هم بوده است. معمولا فرهنگ عامهٔ مردم این عقیده را تقویت می کند که شریک عاطفی فردی که بهترین دوستش از جنس مخالف است، همیشه باید مراقب و گوش به زنگ باشد. شاید به همین دلیل است که بیشتر افراد تمایلی ندارند بهترین دوست همسرشان از جنس مخالف باشد. فرض دگرجنس گراهنجاری (Heteronormative) بر این اصل استوار است که طبیعت انسان ایجاب می کند دو جنس مخالف نسبت به هم کشش داشته باشند. این فرض ازنظر اجتماعی ما را طوری شکل داده است که مردان و زنان را به عنوان شریک عشقی یا جنسی درنظر بگیریم. به همین دلیل فرض شایع این است که دوستی بین مردان و زنان می تواند به چیزی بیشتر از یک دوستی ساده تبدیل شود. هنوز مشخص نیست که آیا ارتباط بین نگرش های منفی نسبت به دوستی های با جنس مخالف و حسادت شدید می تواند به دلیل باورهای شخصی فرد نسبت به نقش جنسیت های مختلف باشد یا خیر. به عنوان مثال، زنی با عقاید سنتی تر دربارهٔ جنسیت ممکن است به بهترین دوست همسرش که او هم یک زن است به چشم یک تهدید بنگرد. او ممکن است این طور فکر کند که من باید تنها زن زندگی تو باشم و باید بتوانم همهٔ خواسته های تو را برآورده کنم. بنابراین نیازی به زن دیگر نیست. تو هم اگر عاشق منی، فقط باید به من رو کنی. یک مرد با همین عقاید سفت وسخت دربارهٔ نقش جنسیت ها، ممکن است نسبت به همسرش احساس مالکیت داشته باشد و بگوید همسر من فقط و فقط متعلق به من است. نتایج این مطالعه نشان داد وضعیت رابطه می تواند درمیزان اعتماد افراد به چنین دوستی هایی نقش داشته باشد. جالب ترین یافته این مطالعه این بود که بیشترین مشکل را نامزدها داشتند. این افراد بیشتر تمایل داشتند از رابطه شان محافظت کنند؛ شاید به این دلیل که نزدیک به عروسی بودند و نمی خواستند هیچ چیز یا هیچ کس (ازجمله دوستی از جنس مخالف) ازدواج آینده آنها را به خطر اندازد. آنها اظهار داشتند که ازبین تمام انواع زوج ها درمراحل مختلف از آشنایی تا متأهلی، این نامزدها بودند که بیشتر از هرکسی درشرایط پراسترس قرار داشتند. نامزدها از یک سو استرس یکی کردن دو زندگی جداگانه را دارند و ازسوی دیگر، به دلیل برنامه ریزی برای مراسم عروسی که می تواند با مشکلات متعددی ازجمله مشکلات خانوادگی، محدودیت های مالی و نظایر آنها همراه باشد تحت فشارند. هردوی این عوامل استرس طولانی مدتی را در افراد و روابط باقی می گذارند. استرس می تواند مشخصا عامل خطر برای احساس حسادت باشد. هنگامی که استرس داریم، به روش های ناسالمِ مقابله با این موضوع روی می آوریم. امنیت مان کاهش می یابد و احتمال زیادی دارد بخواهیم دنیای اطراف مان را کنترل کنیم. چسبیدن به این تغییر هویت سبب می شود ناامنی در وجودمان بیدار شود. ازآنجاکه نمی دانیم بهترین راه کنارآمدن با آن چیست، کنترل شریک زندگی را تنها راه مقابله با این مشکل تلقی می کنیم. مطمئنا این روشی ناسالم است، اما قابل درک است.

آیا جاسوسی در کارهای همسر چاره ساز است؟

بسیاری از افرادی که به همسرشان شک می کنند، به دنبال راهی برای اثبات این موضوع هستند. بیشتر افراد از این کار احساس گناه می گیرند. در نظرسنجی ای که از آن صحبت کردیم، مشخص شد میزان پشیمانی افراد از این کار به این بستگی داشت که آیا شواهدی پیدا می کردند یا خیر. محققان از شرکت کنندگان خواستند از بین ۱ (بدون احساس پشیمانی) تا ۱۰ (بیشترین حس پشیمانی) عددی را انتخاب کنند. متوسط افراد عدد ۳ را انتخاب کردند. به طورکلی اروپایی ها بیشتر از آمریکایی ها عذاب وجدان داشتند. براساس تفکیک جنسیت، پشیمانی مردان برای پاییدن همسر بیشتر از زنان بود. جالب اینجاست که تعداد آمریکایی هایی که اصلا از کارشان پشیمان نبودند، دوبرابر اروپایی ها بود (۴۱ درصد در برابر ۲۱ درصد).

براساس این نظرسنجی، پشیمانی افرادی که همسرشان را تعقیب می کردند و شواهدی می یافتند، بیشتر از افرادی بود که شواهدی پیدا نمی کردند. همین امر دربارهٔ چک کردن پیام های همسرشان هم صادق بود. یک تفاوت جالب دربین مردان و زنانی وجود داشت که به امید یافتن شواهد از دوستان مشترک شان تحقیق می کردند. مردان زمانی که نمی توانستند چیزی را کشف کنند از اینکه این موضوع را با دوستان شان مطرح کرده بودند پشیمان می شدند، اما زنان زمانی بیشتر پشیمان می شدند که چیزی را پیدا می کردند! جاسوسی کردن در کارهای همسر را نمی توان رویکردی سالم دانست. درست است که تعقیب همسر یا چک کردن پیام های او مطمئن ترین راه برای کشف خیانت است، اما با این روش خواه شواهدی پیدا بشود خواه نشود، اعتماد همسرتان را هم از دست خواهید داد.

آیا تماشای ویدئوها یا فیلم های مستهجن خیانت است؟

یکی از دلایلی که ممکن است فردی به همسرش اجازهٔ دسترسی به تلفنش را ندهد، می تواند تماشای فیلم های نامناسب ازطریق گوشی باشد (۶۱ درصد از ترافیک یکی از معروف ترین سایت های پورن درسال ۲۰۱۶ ازطریق تلفن همراه بود). علاوه برآن، برخی افراد تماشای چنین ویدئوهایی را نوعی خیانت (یا پیش زمینه ورود به خیانت) می دانند. گروه های معروفی مانند Fight the New Drug که مخالف پورنوگرافی هستند، می گویند «اگر خوش تان نمی آید که همسرتان را با فردی دیگر در منزل تان ببینید، پس نباید تماشای چنین ویدئوهایی برای تان راحت باشد». شاید این دیدگاه ها تاحدودی افراطی به نظر بیایند و خیلی ها با آن مخالف باشند، اما یک نظرسنجی منتشرشده در یکی از سایت های پورن که بیش از ۲۴,۰۰۰ نفر در آن شرکت کردند، نشان داد که ۳۲ درصد از زنان تماشای این ویدئوها را بدون حضور خودشان نوعی خیانت می دانند. ازآنجاکه این موضوع هنوز مبهم است در نظرسنجی روی اروپایی ها و آمریکایی ها از شرکت کنندگان پرسیدند که اگر همسرشان از آنها سؤال کند هر چند یک بار فیلم مستهجن می بینند، چه واکنشی نشان خواهند داد.

نتیجه این بود که مردان تقریبا سه برابر زنان دربارهٔ این موضوع دروغ گفتند. زمانی که تمایل پیدا کردند حقیقت را بگویند، تقریبا دوبرابر مردان گفتند که درهنگام تماشای این ویدئوها احساس خوبی نداشتند. به نظر می رسد اروپایی ها بیشتر از آمریکایی ها بر این باورند که تماشای این فیلم ها مربوط به حریم خصوصی افراد است. به همین دلیل اروپایی ها هفت برابر بیشتر از آمریکایی ها از افشای اینکه هرچند وقت به سایت های پورن سر می زنند خودداری کردند. به هرحال مخفی نگه داشتن تماشای ویدئوهای نامناسب دربین زوجین رویکرد سالمی به شمار نمی رود. یک مطالعه نشان داد مخفی کاری در این زمینه اوضاع رابطه را بدتر می کند و نارضایتی بیشتری را به همراه دارد.

چارهٔ ذهن شکاک چیست؟

شک می تواند پیامدهای بسیار بدی بر جسم و ذهن ما داشته باشد. برای کنارآمدن با این مشکل، قبل از هرچیز باید علل شک (اینکه آیا به دلیل مشاهدهٔ علائم خیانت است یا از روی حسادت) برطرف شود. همان طور که در بخش قبل دیدیم، بسیاری از رویکردهایی که برای مقابله با شک به همسر اتخاذ می شوند ممکن است درست نباشند.

سوءظن تان را مستقیم با همسرتان مطرح کنید

براساس داده های نظرسنجی، در ۴۲٫۸ درصد از موارد روش مستقیم به اعتراف می انجامید. افرادی که ترجیح دادند روش غیرمستقیم را انتخاب کنند (مثلا جاسوسی همسر را بکنند) فقط در ۲۳ درصد از موارد موفق به اعتراف گرفتن شدند. یک دلیل استفاده ازروش غیرمستقیم می تواند این باشد که بدون شواهد محکم بسیار سخت است که طرف مقابل را وادار به پذیرش گناه کنیم. ۲۷ درصد از افراد در نظرسنجی گفتند که از اپلیکیشن های ردیابی همسر استفاده می کردند تا ببینند همسرشان کجا می رود (۷ درصد از آنها حتی زمانی که به همسرشان شک هم نداشتند این کار را می کردند). اینکه این کار از نظر قانونی ممنوع است یا نه کمابیش مبهم است، زیرا هر کشوری قوانین مخصوص خودش را در این زمینه دارد. پیامدهای هیجانی ناشی از فریب خوردن در رابطه می تواند ویرانگر باشد، به همین دلیل بهتر است با همسرتان دربارهٔ این موضوع به شکل مستقیم صحبت کنید و احساس تان را بگویید. اگر سوءظن شما کاملا بی اساس باشد، یک گفتگو می تواند دربارهٔ اینکه چرا این افکار را دارید و اینکه چطور می توانید از بروز مجدد آنها جلوگیری کنید سودمند باشد. اگر هم او به ناحق به شما مشکوک است، رسیدگی صریح به این مشکل همیشه بهتر از جاسوسی کردن است. اگر خیانتی صورت گرفته باشد می توانید از مشاور برای یافتن دلایل و پیداکردن راه حل (حتی اگر قرار است به پایان زندگی مشترک بیانجامد) کمک بگیرید. اگر ازطریق مبتلاشدن همسرتان به بیماری های آمیزشی متوجهٔ خیانت او شده اید، با پزشک مشورت کنید تا به شما دربارهٔ خطرات ابتلا و نوع پیشگیری کمک کند. پزشکان به صورت آنلاین هم می توانند به سرعت و کاملا محرمانه یاریگرتان باشند.