به گزارش سایت خبری ساعدنیوز به نقل از ایرنا: از آغاز مذاکرات هسته ای به صورت حضوری در وین که میانه فروردین ماه کلید خورد تا کنون حدود یک ماه و نیم می گذرد. مذاکره کنندگان ایران و پنج کشور حاضر در برجام شامل روسیه، چین، آلمان، فرانسه و انگلیس، چهار نشست حضوری در پایتخت اتریش برگزار کرده اند که در هر یک از این نشست ها، برخی تکه های پازل در جای خود قرار گرفتند.
دور چهارم نشست کمیسیون مشترک برجام نیز به عنوان آخرین دور تا کنون، عصر چهارشنبه ۲۹ اریبهشت به پایان رسید و هیات های حاضر برای مشورت با مقامات تصمیم گیرنده به کشورهای خود بازگشتند. این نشست اما با خبرهای خوش و امیدبخش پایان یافت و در آن، طرف های حاضر از پیشرفت های خوب در این گفت و گوها و مشخص شدن پیش نویس متن اصلی توافق و ضمیمه های آن خبر دادند.
بر پایه برخی گزارش ها، پس از پایان گفت و گوها پیش نویس متون تا حد زیادی آماده شده و به مرحله ای رسیده که جز برخی موارد اختلافی پیچیده که نیازمند تصمیم های سیاسی در پایتخت کشورهاست، بقیه بخش های متن تقریبا آماده است. از این رو لازم بود تا هیات های دیپلماتیک پیش از دور پنجم مذاکرات، رهسپار پایتخت های خود شوند.
پیشرفت مذاکرات و امیدواری به احیای برجام
نشانه های پیشرفت مذاکرات و امیدواری به احیای برجام را می توان در اظهارات خوشبینانه طرف های ایرانی و اروپایی دید. روز پنجشنبه ۲۹ اردیبهشت، حجت الاسلام «حسن روحانی» رییس جمهوری در مراسمی مربوط به طرح های وزارت نفت اظهار کرد که تا قبل از پایان کار دولت دوازهم تحریم های اصلی برداشته می شوند.
روحانی از کارنامه دولت تمجید کرد و گفت: «امروز اگر در وین آمده اند و در حال مذاکره هستند و قبول دارند که تمام تحریم های اصلی را بر خواهند داشت، دلیل این افتخارات است. این بحث هایی که می کنیم، راجع به موار جزیی است وگرنه در مسایل اصلی چون تحریم نفت، پتروشیمی، کشتیرانی، بیمه، بانک مرکزی و بانک ها همه را قبول کرده اند و تمام شد.»
این چنین نگاه خوشبینانه به توافق به دلیل پیشرفت های حاصل شده در نشست های قبلی است که در چهارمین دور چشمگیرتر به نظر می رسید. «سیدعباس عراقچی» رییس هیات مذاکره کننده ایران در وین، روز چهارشنبه ۲۹ اردیبهشت ماه، پس از پایان دور چهارم مذاکرات با اشاره به پیشرفت های خوب در مذاکرات و رسیدن به چارچوب یک توافق، گفت که چند موضوع کلیدی در مذاکرات باقی مانده است که نیاز به بررسی بیشتر و تصمیم گیری در پایتخت ها دارد.
با نگاهی به موضع گیری مقامات اروپایی نیز رو به جلو بودن گام های اعضای کمیسیون مشترک برجام آشکار می شود. «هایکو ماس» وزیر امور خارجه آلمان پس از پایان نشست کمیسیون مشترک در جمع خبرنگاران در برلین، از پیشرفت مذاکرات وین و نتایج ملموس خبر داد و گفت که از بیان جزییات معذور است اما امید دارد که نتیجه نهایی به زودی حاصل شود.
مهمترین موضع گیری که بیش از دیگران در جهان بازتاب یافت، اظهارات «انریکه مورا» معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده مذاکرات وین بود . وی پس از برگزاری آخرین نشست کمیسیون مشترک برجام، اعلام کرد کاملا مطمئن است که توافقی در این ارتباط حاصل خواهد شد، اما نمی تواند زمان دستیابی به توافق را پیش بینی کند.
سخنان اطمینان بخش مورا به نتیجه مذاکرات، این امید را بار دیگر ایجاد و تقویت کرد که به احتمال قوی دور آتی مذاکرات، آخرین دور از گفت وگوهای احیای برجام باشد. به جرات می توان گفت این نخستین باری بود که معاون مسوول سیاست خارجی اتحادیه با این درجه از صراحت در مورد فرجام خوش برجام سخن به میان می آورد.
امکان تمدید توافق تهران با آژانس
نکته مهم دیگر احتمال تمدید توافق تهران با آژانس است؛ توافقی که از سوم اسفند ۹۹ (۲۱ فوریه) به مدت سه ماه تعیین شد و عمر آن تا روز جمعه ۳۱ اردیبهشت (۲۱ ماه مه) بود. آژانس بین المللی انرژی اتمی یک روز قبل یعنی پنج شنبه ۳۰ اردیبهشت اعلام کرد که در حال رایزنی با مقامات جمهوری اسلامی است تا راهی برای تداوم نظارت بر فعالیت های هسته ای ایران بیابد و ظرف چند روز آینده نتیجه را به اطلاع شورای حکام خواهد رساند.
آژانس همچنین تاکید کرد که توافق سه ماهه ایران و آژانس هنوز پابرجا است؛ توافقی که بر اساس آن، سطح دسترسی بازرسان آژانس به تاسیسات هسته ای ایران کاهش یافت، البته مشروط بر این که در این مدت، راستی آزمایی لازم و بازرسی های نظارتی از سوی آژانس ادامه یابد. همچنین بر پایه آن توافق، تهران اجرای پروتکل الحاقی را متوقف کرده و دوربین های نظارتی برخی از مراکز هسته ای را تا سه ماه از دسترس بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی دور نگه می دارد. ایران هشدار داده بود که اگر طی این چند ماه تحریم ها برداشته نشود، تهران فیلم های دوربین ها را پاک خواهد کرد.
جدیت و قاطعیت ایران در عملیاتی سازی هشدارها، پیشتر در اجرای گام های پنجگانه و آغاز غنی سازی ۶۰ درصدی در پی شهادت شهید «مهدی فخری زاده» دانشمند هسته ای کشورمان خود را نشان داده بود؛ اراده و قاطعیتی که طرف غربی را در واپسین روزهای توافق تهران- آژانس به تکاپو واداشته به آن امید که دست کم با تمدید کوتاه مدت توافق بتوانند در دور پنجم مذاکرات، برجام را احیا کنند.
نماینده اتحادیه اروپا: کاملا مطمئنم که بر سر احیای برجام به توافق نهایی می رسیم
