حکم شرعی برداشتن پول از جیب همسر
حکم شرعی برداشتن پول از جیب شوهر بدون رضایت از نگاه مراجع عظام تقلید به شرح زیر می باشد.
نظر آیت الله العظمی صافی گلپایگانی در مورد برداشتن پول از جیب شوهر بدون اجازه : برداشتن پول از کیف شوهرش برای زن جایز نیست مگر اینکه به مجتهد واجد شرایط مراجعه کند و از مجتهد اجازه بگیرد.
نظر آیت الله خامنه ای در مورد برداشتن پول از جیب شوهر بدون اجازه : هر چند نفقه بر شوهر واجب است که بپردازد، اما زن او مجاز نیست بدون اجازه او از جیبش پول بردارد. اگر زن از شوهرش اطاعت کند و نفقه خود را از شوهرش مطالبه کند، اما او نخواهد پرداخت کند، ابتدا باید به حاکم الشرع (مجتهد) مراجعه کند تا او را واجب کند که نفقه خود را بپردازد. این راه ممکن نیست و شوهرش همچنان نمی خواهد نفقه او را بپردازد، او می تواند هر روز بدون اجازه او نفقه خود را بردارد و اگر ممكن نيست چنانچه ناچار باشد كه معاش خود را تهيه كند، در موقعى كه مشغول تهيه معاش است اطاعت شوهر بر او واجب نيست.
نظر آیت الله العظمی مکارم شیرازی در مورد برداشتن پول از جیب شوهر بدون اجازه : اگر شوهر هزینه های لازم را به طور متعارف می پردازد این کار جائز نیست. در غير اين صورت می تواند هر روز به اندازه خرجی آن روز بدون اجازه از مال او بردارد و احتياط واجب آن است که اين کار با اجازه حاکم شرع باشد و اگر مجبور شود که خودش معاش خود را تهيه کند در موقعی که مشغول کار است اطاعت شوهر بر او واجب نيست.
نظر آیت الله العظمی نوری همدانی در مورد برداشتن پول از جیب شوهر بدون اجازه : در فرض سؤال که سرپرست یک خانواده خرجی خانواده را ندهد یا کم بدهد، اگر شوهر نفقه نمی دهد در حد ضرورت به عنوان تقاص برداشتن نفقه، مانعی ندارد.
پرسش : حکم شرعی برداشتن پول از جیب شوهر بدون رضایت چیست؟ آیا مادر، خواهر و دختر مجاز به برداشتن پول از جیب پسر، برادر و پدر بدون رضایت آنها هستند؟
پاسخ : به طور کلی غصب اموال مردم، حرام است و حتى در دانه و هسته اى از مال كسى بدون رضايت او نمى توان تصرف كرد. به عنوان مثال حتی براى پدری جايز نيست در اموال فرزند بالغ و عاقل خود تصرف كند مگر با اجازه و رضايت او و تصرف بدون رضايت او حرام و موجب ضمان است مگر در مواردى كه استثنا شده است. بنابراین برای یک مادر، خواهر و یا دختر جایز نیست که بدون رضایت صاحبان آن اموال، پول یا مالی را که متعلق به پسر، برادر و یا پدر است، بردارند. البته افراد واجب النفقه مانند فرزند و همسر که نفقه آنها به عهده پدر خانواده می باشد، در صورتی که از دادن نفقه به ایشان بدون دلیل خودداری می شود می توانند با مراجعه به حاکم شرع به مقدار لازم از اموال وی بردارند.
استفاده پنهانی از پول شوهر برای هزینه های زندگی
پرسش : اگر زن بدون اجازه ی همسر از پول او به صورت پنهانی بردارد (به عنوان مثال برداشتن از جیب او) و برای خود یا فرزندان یا هزینه های زندگی خرج کند چه حکمی دارد؟
پاسخ آیت الله مکارم شیرازی : اگر شوهر هزینه های لازم آنها را به طور متعارف می پردازد این کار جائز نیست.
پرسش : آیا زن می تواند برای مخارج روزانه خود، بدون اجازه شوهرش از جیب او پول بردارد؟
پاسخ آیت الله فاضل لنکرانی : زنی که از شوهر اطاعت می کند، اگر مطالبه خرجی کند و شوهر ندهد، می تواند جهت الزام شوهر [و مجبور کردن او] به پرداخت نفقه، به مجتهد جامع الشرایط و اگر ممکن نباشد، به عدول مؤمنین و اگر آن هم ممکن نباشد به فُسّاق مؤمنین مراجعه کند [و از آنها برای مجبور کردن شوهر و گرفتن حق خود کمک بگیرد] و چنان چه الزام شوهر به دادن نفقه ممکن نباشد، می تواند در هر روز به اندازه خرجی آن روز، بدون اجازه، از مال او بردارد.
نفقه در اسلام
نفقه از جمله حق و حقوق زن است که بیشتر از سایر حقوق مورد توجه قرار گرفته و به زوجه پرداخت می شود. نفقه عبارت است از مایحتاج زوجه مانند خوراک، پوشاک، مسکن، امور درمانی، بهداشتی، آرایشی و خدمتکار در صورت نیاز و یا عادت که از جانب زوج باید تأمین شود. البته میزان آن بستگی به شرایط زندگی و شأن و منزلت زوجه دارد. پرداخت نفقه مشروط به تمکین زوجه نسبت به زوج می باشد و در غیر این صورت زن ناشزه محسوب شده و مستحق دریافت نفقه نخواهد بود. اما مهریه از جمله حقوق مالی زن در زندگی مشترک است که هیچ محدودیت و شرطی جهت استقرار آن برای زوجه نیست و باید در هر شرایطی به وی پرداخت شود جز این که زن به محض انعقاد نکاح، مستحق نیمی از مهر و پس از مقاربت مستحق نیم دیگر آن می شود. قابل ذکر است که حتی اگر زوجه شاغل باشد و حقوق دریافت کند و یا دارای مال و اموالی باشد این امر دلیل بر عدم پرداخت نفقه به وی نمی شود و زن اجباری به پرداخت هزینه های خود از محل درآمد یا اموالش پس از ازدواج ندارد.نفقه را می توان به دو دسته نفقه ایام گذشته و نفقه حال تقسیم کرد، زوجه می تواند نسبت به نفقه ایام گذشته خود نیز اقدام کرده و آن را مطالبه نماید اما اولاد و یا والدین نمی توانند نفقه ایام گذشته خود را مطالبه نمایند. در زمان طلاق رجعی که زوجه باید عده بگذراند نیز نفقه ایام عده به وی تعلق می گیرد و در این ایام تمام حقوق مالی زن برقرار خواهد بود. همچنین اگر زوجه در هنگام طلاق باردار باشد تا زمان وضع حمل مستحق دریافت نفقه خواهد بود. باید اشاره کنیم که نفقه از دو جهت حقوقی و کیفری قابل مطالبه است. در ازدواج موقت، نفقه به زوجه تعلق نمی گیرد اما اگر زوجین نفقه را به عنوان شرط ضمن عقد قید کرده باشند، قابل مطالبه خواهد بود.