سوره ضحی و فضائل آن
این سوره از جمله سوره هایی است که یک جا بر پیامبر(ص) نازل شده است. درباره شأن نزول سوره ضحی آمده است این سوره بعد از مدتی که بر پیامبر وحی نازل نشده بود و کافران بر او خرده می گرفتند که خداوند او را رها کرده، نازل شد. سوره ضحی خطاب به پیامبر می گوید خداوند تو را رها نکرده است و نعمت های پروردگار را بر آن حضرت می شمارد و سفارش یتیمان و سائلان را به پیامبر می کند و از او می خواهد که نعمت های خداوند را برای مردم بازگو کند.در فضیلت تلاوت سوره ضحی آمده است هر کس این سوره را بخواند، شفاعت کردن آن شخص در روز قیامت بر پیامبر(ص) واجب می شود و ثوابی به تعداد ده برابر همه سائل ها و یتیمان می برد.
متن و ترجمه سوره ضحی
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیم
وَالضُّحَى ﴿١﴾
وَاللَّیْلِ إِذَا سَجَى ﴿٢﴾
مَا وَدَّعَکَ رَبُّکَ وَمَا قَلَى ﴿٣﴾
وَلَلآخِرَةُ خَیْرٌ لَکَ مِنَ الأولَى ﴿٤﴾
وَلَسَوْفَ یُعْطِیکَ رَبُّکَ فَتَرْضَى ﴿٥﴾
أَلَمْ یَجِدْکَ یَتِیمًا فَآوَى ﴿٦﴾
وَوَجَدَکَ ضَالا فَهَدَى ﴿٧﴾
وَوَجَدَکَ عَائِلا فَأَغْنَى ﴿٨﴾
فَأَمَّا الْیَتِیمَ فَلا تَقْهَرْ ﴿٩﴾
وَأَمَّا السَّائِلَ فَلا تَنْهَرْ ﴿١٠﴾
وَأَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّکَ فَحَدِّثْ ﴿١١﴾
به نام خداوند بخشنده بخشایشگر
قسم به روز در آن هنگام كه آفتاب برآید (و همه جا را فراگیرد)، (۱)
و سوگند به شب در آن هنگام كه آرام گیرد، (۲)
كه خداوند هرگز تو را وانگذاشته و مورد خشم قرار نداده است! (۳)
و مسلما آخرت براى تو از دنیا بهتر است! (۴)
و بزودى پروردگارت آنقدر به تو عطا خواهد كرد كه خشنود شوى! (۵)
آیا او تو را یتیم نیافت و پناه داد؟! (۶)
و تو را گمشده یافت و هدایت كرد، (۷)
و تو را فقیر یافت و بىنیاز نمود، (۸)
حال كه چنین است یتیم را تحقیر مكن، (۹)
و سوالكننده را از خود مران، (۱۰)
و نعمتهاى پروردگارت را بازگو كن! (۱۱)
شأن نزول سوره ضحی
درباره شأن نزول سوره ضحی گفته شده است مدتی وحی بر پیامبر(ص) نازل نشد؛ به همین دلیل برخی دشمنان، او را شماتت می کردند که خدا پیامبرش را رها کرده است. بعد از این واقعه سوره ضحی نازل شد و آن حضرت را شاد کرد. همچنین برخی از مفسران شیعه و اهل سنت در شأن نزول آیه پنجم گفته اند: پیامبر(ص) دید دخترش فاطمه(س) عبایی از پوست شتر دارد و فرزندان خود را شیر می دهد و با دست آرد می سازد؛ پس گریه کرد و گفت: دخترم! تلخی دنیا را در برابر شیرینی آخرت تحمل کن. سپس آیه ۵ سوره والضحی نازل شد: «وَلَسَوْفَ یعْطِیكَ رَبُّكَ فَتَرْضَی: و به زودی پروردگارت بخششی به تو خواهد داد تا خشنود شوی».
فضیلت سوره ضحی
از پیامبر(ص) نقل شده است هر کس سوره والضحی را بخواند، شفاعت آن شخص در روز قیامت بر پیامبر(ص) واجب می شود و ثوابی به تعداد ده برابر تعداد همه سائل ها و یتیمان می برد. در روایتی از امام صادق(ع) نقل شده است کسی که سوره های والضحی، واللیل، انشراح و شمس را در شب یا روز بسیار بخواند، در روز قیامت همه چیزهایی که در نزد اوست به نفع او شهادت می دهند؛ حتی مو، پوست، گوشت، استخوان، خون، رگ ها و عصب هایش.
آثار و برکات سوره ضحی
- برای بیاد آوردن امر فراموش شده : اگر سوره «ضحی» را برای یک امر فراموش شده بخواند به یاد می اورد.
- بازگشت غائب: اگر سوره ضحی را به اسم کسی که غائب یا گم شده است خوانده شود مسافر و گمشده سالم به خانه و خانواده اش باز می گردد... گفته اند: هر گاه بخواهی غایبی را حاضر کنی سوره ضحی را 11 بار بخوان.
- هر کس 40 بار این سوره را بلافاصله و بدون تکلم و رو به قبله و با طهارت، در روز ها یا شب های مبارک مثلا شب جمعه بخواند به هر نیتی که باشد حاجتش برآورده شود.