ضرب المثل هنوز کفش هایم را پیدا نکرده ام
داستان ضرب المثل
خواجه ای، خوش خدمتی غلام خود را پیش جمعی می ستود و می گفت: آن چنان این غلام وظیفه شناس است که وقتی او را به جایی می فرستم، چون در راه به چیزی توجه ندارد، لحظه بازگشتنش را هم می توانم پیش بینی کنم. حاضران درخواست کردند که این امر شگفت را به آنان نشان دهد. خواجه، غلام را مأمور کرد تا پیامی را به مکانی برساند.
چون غلام رفت، خواجه به تخمین می گفت: اکنون به فلان کوی رسید، از فلان برزن عبور کرد، به چنین بازاری وارد شد، از بازار بگذاشت، پیغام رساند و بازگشت و در راه است و اینک پشت در ایستاده است. آن گاه خواجه غلام را صدا زد و غلام وارد شد.
در آن جمع خواجه ای دیگر حضور داشت. شب ماجرای آن غلام را با غلام سیاه خود قصه کرد و او را سرزنش فرمود. غلام گفت: در جایی شما نیز چنین بگویید تا بدانید من از آن غلام کم نیایم. خواجه با اعتماد به گفته غلام، روز دیگر در مجلس همان ادعا را مطرح کرد و برای اثبات ادعای خود، غلام را به جایی دور فرستاد و پیوسته به حضار، مسافت پیموده غلام را تعیین کرد و پس از ساعتی گفت: اینک غلام حاضر است. آن گاه غلام را خواند و غلام بر در بود. خواجه با نهایت خرسندی پرسید: فرمان را انجام دادی؟ گفت : آقا! هنوز کفش هایم را پیدا نکرده ام.
اشعار هم مضمون ضرب المثل
خلق را تقلیدشان بر باد داد * ای دو صد لعنت بر این تقلید باد گاو و خر را نکند خوردن گندم ، آدم * شرف مرد به تقلید نگردد حاصل (بیدل)
نمی دانم ، به هر جایی که هستی * خلافِ رسم و عادت کن که رستی (شبستری)
هر چه خلاف آمد عادت بود * قافله سالار سعادت بود (نظامی)
مورد استفاده ضرب المثل
تقلید کورکورانه از دیگران موجب رسوایی انسان می شود و این ضرب المثل در نکوهش تقلید کورکورانه و اطاعت بی چون و چرا از دیگران و آن گاه که کسی به تقلید از دیگری بخواهد کاری انجام دهد و نتواند رسوا شود ، به کار می رود.
ضرب المثل های هم مضمون با مثل هنوز کفش هایم را پیدا نکرده ام
- پی تقلید رفتن از کوری است.
- عبادت به تقلید ، گمراهی است.
- کلاغ آمد چریدن یاد بگیرد ، پریدن هم یادش رفت.
- کلاغ خواست راه رفتن کبک را بیاموزد ، راه رفتن خود را هم فراموش کرد.
- مباش بنده تقلید ، اگر نه حیوانی.
توضیح بیشتر
تقلید ، در لغت به معناى قلاده به گردن انداختن است ؛ " هو تعلیق القلادة و نحوها فى العنق " و در اصطلاح اصول، معانى متعددى براى آن بیان شده است
تقلید به معناى به دست آوردن نظر و رأى دیگرى است ، براى عمل کردن به آن در احکام و فروعات ، بى آن که دلیل تفصیلى آن را از وى طلب کند . بنابراین ، اگر مکلف ، رساله عملى مجتهدى را به دست آورد و مسائل آن را یاد بگیرد تا هنگام نیاز ، به آنها عمل کند ، تقلید محقق مى شود .
حدیث در باب تقلید
قرآن کریم : «وَإِذَا قِیلَ لَهُمْ تَعَالَوْاْ إِلَی مَا أَنزَلَ اللّهُ وَإِلَی الرَّسُولِ قَالُواْ حَسْبُنَا مَا وَجَدْنَا عَلَیْهِ آبَاءنَا أَوَلَوْ کَانَ آبَاؤُهُمْ لاَ یَعْلَمُونَ شَیْئًا وَلاَ یَهْتَدُونَ؛ چون به آنان گفته شود به سوی آنچه خدا نازل کرده است و به سوی پیامبر بیایید ، می گویند : آنچه پدران خود را بر آن یافته ایم ، ما را بس است. هر چند پدرانشان چیزی نمی دانستند و هدایت نیافته بودند؟ (مائده : 104)
پیامبر اکرم(صلی الله علیه وآله) : «لا تکونُوا اِمَّعَةً ، تقولون ، اِنْ اَحْسَنَ الناسُ اَحْسَنّا ، واِنْ ظَلَموا ظلمْنا! ولکن وَطِّنُوا انفسَکُمْ اِنْ اَحْسَنَ الناس أنْ تُحْسِنُوا ، و إنْ اَساؤُوا اَنْ لا تَظْلِمُوا؛ مقلد و بی اراده نباشید که بگویید : اگر مردم خوبی کردند ، ما خوبی می کنیم و اگر ستم کردند ، ما هم ظلم می کنیم ، بلکه از خودتان اراده داشته باشید. اگر مردم خوبی کردند ، شما خوبی کنید و اگر بدی کردند ، شما ستم نکنید».