ضرب المثل سوزن، همه را می پوشاند و خودش لخت راه می رود
یکی از ضرب المثل های فارسی که البته امروز کمتر به کار می رود و البته می توان گفت کمتر هم کاربرد دارد، «ضرب المثل سوزن همه را می پوشاند اما خودش لخت است» می باشد. این ضرب المثل تمثیلی است از آدم های ازخود گذشته که برای دیگران کار می کند اما به فکر نیازهای خودش نیست. در این مطلب مفهوم و کاربرد این ضرب المثل را می خوانید، سپس یک داستان کودکانه درباره ضرب المثل سوزن همه را می پوشاند، اما خودش لخت است خواهید خواند.
ریشه تاریخی ضرب المثل سوزن همه را می پوشاند اما خودش لخت است
ریشه و حکایت این ضرب المثل مشخص نیست و شاید بتوان گفت حکایتی ندارد بلکه فقط تمثیلی است از انسان های فداکار که به خودشان رسیدگی نمی کنند و فقط به فکر دیگران هستند. اما ما با تخیلات خود، داستانی کودکانه برای این ضرب المثل ساخته ایم که می توانید بخوانید:
در دنیای عحیب و غریب اشیاء، هر کس به کاری مشغول بود. بالشت تنبل چاق گوشه ای لم داده بود و تلویزیون تماشا می کرد. چرخ خیاطی که در حال کار بود یکریز غر می زد و سر و صدا می کرد، گاهی هم لج می کرد و هر بار به بهانه ی خراب شدن یکی از اعضای بدنش از کار دست می کشید. دکمه ها با دو چشم سیاه بزرگ به اطرافشان خیره شده بودند و حرفی نمی زدند. دوک نخ هم مدام دور سرش می چرخید و ورزش می کرد تا لاغر و لاغرتر شود. در این میان پیرزن خیاط شروع کرد با اشیاء حرف زدن و درد دل کردن. بیچاره به یاد همسر مرحومش افتاده بود. میگفت خدا حاج اکبر را بیامرزد. تا عمر داشت زحمت کشید و کار کرد و هر چه داشت و نداشت، برای بچه هایش خرج کرد. یکی یکی آن ها را به دانشگاه فرستاد، برایشان کتاب و دفتر و کامپیوتر و هر چه لازم بود خرید، بعد هر کدام را فرستاد خانه ی بخت و خلاصه تمام دار و ندارش را وقف فرزندانش کرد. حاج اکبر هیچوقت به فکر خودش نبود. نه ماشین داشت نه خانه، نه به سر و وضعش می رسید نه حرص و طمع شکم داشت. عشقش بچه هایش بودند. روزی که می خواست از دنیا برود وابستگی به این دنیا نداشت. اما کسی هم به دادش نرسید که خرج کفن و دفنش را بدهد. من اگر همین خیاطی را بلد نبودم و کار نمی کردم، اگر پس انداز نداشتم، آن وقت نمی دانم چه کسی می خواست به دادمان برسد…
اشیاء که تا آن موقع داشتند گوش می دادند یکی یکی به حرف درآمدند. بالشت نفس عمیقی کشید و گفت دستمریزاد حاج خانم. شما هنرمندی. زحمات شما قابل تحسین است. دوک نخ با عشوه گفت: عشق هم عشق های قدیم، خدا حاج اکبر را بیامرزد. چرخ خیاطی شروع کرد به فاتحه خواندن برای حاج اکبر، دکمه ها که با چشم هایشان همه را خوب می پاییدند و دقیق بودند، به هم نگاهی کردند و گفتند: چقدر بعضی ها فداکارند، بی سر و صدا برای دیگران زحمت می کشند و کم کم خودشان را فراموش می کنند، مثل سوزن، همین سوزن ما که سرش توی کار خودش است و یکسره کار می کند تا لباس بدوزد. سوزن همه را می پوشاند اما خودش لخت است!سوزن که تا آن لحظه مشغول کار بود، با آن تن نحیف و باریکش یک لحظه ایستاد. دهان کوچکش به لبخندی باز شد. از تعریف و تمجیدی که درباره اش شده بود تشکر کرد و دوباره شروع کرد به دوختن درزهای لباس.
کاربرد ضرب المثل سوزن، همه را می پوشاند و خودش لخت راه می رود
وسیله اصلی دوخت و دوز سوزن است، فرقی نمی کند که سوزن دوخت ودوز معمولی باشد یا سوزنی که در چرخ خیاطی به کار گرفته می شود.اگر سوزن نباشد نمی شود لباس دوخت و اگر لباس نباشد هم به تبع کسی نمی تواند برهنه نباشد.این ضرب المثل در مورد آدم های فداکاری به کار می رود که به فکر همه هستند و می خواهند مشکلات همه را حل کنند اما خودشان مشکلات فراوانی دارند.