آبشار آسیاب خرابه یکی از زیباترین مناطق دیدنی آذربایجان شرقی است. در نزدیکی آبشار ، یک آسیاب آبی وجود دارد که دارای ۱۰ متر ارتفاع و محوطه ی 200 متر مربعی است. این آسیاب در گذشته مورد استفاده مردم قرار می گرفته است . در گذر زمان قسمت های زیادی از آن تخریب شده و کاربرد خود را از دست داده است. وجود این آسیاب باعث شده تا این منطقه به آسیاب خرابه شهرت پیدا کند. نام این آبشار در زبان ترکی آذربایجانی " خراب دییرمان " است..
برای رسیدن به این مکان بسیار دل انگیز باید از جاده مرند-جلفا به هادیشهر (علمدارگرگر) وارد شد و با عبور از یک جاده خاکی در نوار مرزی ایران و جمهوری آذربایجان و گذشتن از یک جاده فرعی، به دره ای باصفا رسید که محل آسیاب خرابه است. از تبریز تا جاده فرعی جلفا به علمدار 106 کیلومتر است. از علمدار تا آسیاب خرابه 27 کیلومتر راه خاکی است.
این منطقه چشمه ای دارد که آب آن از کوه کیامکی تامین می شود. در مظهر چشمه، درختان انجیر روییده اند، آب پس از تبدیل به آبشاری بسیار زیبا، ته دره به یک رشته جویبار می پیوندد و به سوی شمال دره جریان می یابد. در سمت راست ته دره آبشارهای فراوانی به وجود آمده است. تمام سطح دیواره ها پوشیده از خزه و گیاهان آبزی است. صدها آبشار کوچک و بزرگ و صدای یکنواخت ریزش آب، چشم انداز بدیع و هوای خنک، از جاذبه های دلپذیر آن است.ارتفاع آبشار اصلی آسیاب خرابه حدود 10 متر و. مساحت محوطه آن 200 مترمربع است.
در زمستان ۱۳۹۲ آبشار آسیاب خرابه به دلیل سردی هوا یخ زد و بر اثر این یخ زدگی و وزن بیش از حد انبوهی از یخ ها، صخره بزرگ و پوشیده از خزه آن ریزش کرد. همچنین در گوشه و کنار این آبشار تابلوهای خطر ریزش دیده می شود؛ بنابراین در گشت و گذار و تفریح در این مکان باید مراقب این خطر بود.
آسیاب خرابه جلفا کجاست؟
آسیاب خرابه در شهرستان جلفای آذربایجان شرقی و در ۲۷ کیلومتری هادی شهر واقع شده است. این آبشار زیبا با روستای منجن آباد از توابع جلفا پنج کیلومتر فاصله دارد و در حاشیه رود ارس در نزدیکی نوار مرزی ایران و جمهوری آذربایجان جای گرفته است.
چرا بازدید از آبشار آسیاب خرابه جلفا را پیشنهاد می کنیم؟
در دل کوهستانی جنگلی یک دیواره ی بلند خزه بسته را تصور کنید که آبشاری زلال از بالای آن به پائین سرازیر می شود و در حالی که قطرات آب را به صورت شما می پاشد، صدای آرام بخش آن هر صدای دیگری را از گوش تان دور می کند. بعید است در چنین مکانی قرار بگیرید و لااقل برای چند ساعت خستگی ها و ناراحتی ها و مشکلاتتان را فراموش نکنید. اگر قصد دارید کمی از شهر و مسائل آن دور شوید و دل به طبیعت بکر بسپارید، آبشار آسیاب خرابه جلفا همان مکانی است که به آن احتیاج دارید.
آبشاری در کنار یک آسیاب خرابه
این آبشار که در زبان محلی به آن خرابا دییرمان گفته می شود در نزدیکی آسیابی قدیمی و مخروبه قرار داد. آسیاب مکانی است که در گذشته، مردم برای خورد کردن دانه هایی مانند گندم و جو به آن مراجعه می کردند. آسیاب های آبی در کنار رودخانه ها ساخته می شدند تا با نیروی حرکت آب بتوانند سنگ آسیاب را به حرکت درآورده و دانه گندم یا جو را زیر سنگ آسیاب خرد کنند. آسیاب جلفا که به آسیاب خرابه معروف شده، سال های سال است مخروبه شده و دیگر مورد استفاده قرار نمی گیرد. در سال های اخیر بنای آسیاب برای بازدید گردشگران مرمت شده و در سفر به آبشار می توانید از آسیاب نیز دیدن کنید و با نحوه ی کار آسیاب های آبی آشنا شوید. ارتفاع ساختمان آسیاب حدود ۱۰ متر و بنای محوطه آن ۲۰۰ مترمربع است.
ویژگی های طبیعی و گردشگری آبشار آسیاب خرابه جلفا
آبشار آسیاب خرابه از آب چشمه های متعددی که از بالای کوه کیامکی سرچشمه می گیرند، تأمین می شود. کوه کیامکی که در گویش محلی به آن کمکی داغ یا کمچی داغ نیز می گویند، یکی از کوههای بلند منطقه ارسباران است. علاوه بر آبشار اصلی که در نزدیکی آسیاب قرار دارد و ارتفاعی نزدیک ۱۵ متر دارد، در آن منطقه آبشارهای بزرگ و کوچک دیگری نیز وجود دارند که اگر از دره به سمت راست نگاه کنید، انبوهی از آن ها منظره ی زیبایی جلوی چشمتان می آورند. علاوه بر زیبایی، وجود آبشارهای کوچک در کنار آبشار بزرگ و تلفیق صدای آن ها با هم، یک کنسرت بزرگ موسیقی شکل می دهد که هیچ شنونده ای نمی تواند بی تفاوت از کنار آن بگذرد. دیواره ی آبشار نیز با انواع گیاهان آبزی پوشیده شده و سطح مخملی شکل زیبایی را به وجود آورده. در اطراف آبشار درختان انجیر فراوانی نیز دیده می شود که سرسبزی و زیبایی آبشار را دو چندان می کنند. اگر بخواهید می توانید وسایل کمپ زدن و پیک نیک با خودتان ببرید و برای یک روز کامل در نزدیکی آبشار چادر بزنید. در مجموعه گردشگری آبشار آسیاب خرابه، پارکینگ، رستوران، بوفه و سرویس بهداشتی نیز وجود دارد که با پرداخت مبلغ کمی به عنوان ورودی می توانید از آن ها استفاده کنید.
گردش و تفریح در اطراف ابشار
آبشار آسیاب خرابه محلی بسیار مناسب برای بر پا کردن بساط پیک نیک در کنار یک جمع خانوادگی یا دوستانه است. در واقع می توان با ماندن در کنار ابشار و پختن غذا تجربه ی تفریح در دل طبیعتی بسیار زیبا را به دست آورد و خاطراتی ساخت که تصاویر به یادماندنی آن تا مدت ها در ذهن ها بماند. در جوار این ابشار بلندبالا می توان بهترین تصاویر از طبیعت را در حافظه ی دوربین خود ثبت کرد و آن را به عنوان یادگاری از این روز فراموش نشدنی برای همیشه نزد خود نگه داشت. تفریح جالب دیگری که می توان در جوار ابشار آسیاب خرابه انجام داد آب بازی است. این تفریح مخصوصا در فصل گرم تابستان بسیار می چسبد و حال انسان را به شدت خوب می کند.
مسیر دسترسی به آسیاب خرابه جلفا
برای رسيدن به آسیاب خرابه جلفا بايد از جاده مرند-جلفا به هادی شهر یا همان علمدار گرگر بروید. در سه راهی هادی شهر، به سمت راست بپیچید. بعد از عبور از يک جاده خاكی در نوار مرزی ايران و جمهوری آذربايجان و گذر از جاده ای فرعی، به دره ای باصفا می رسيد که آسیاب خرابه در آن قرار دارد.
بعد از رسیدن به آبشار آسیاب خرابه باید ماشین را در پاركینگ پارک کنید و تا پای آبشار پیاده بروید. بخشی از مسیر نیز به صورت پلکانی و سنگ چین است.
- فاصله شهر تبریز تا جاده فرعی جلفا به علمدار: ۱۰۶ کیلومتر
- فاصله علمدار گرگر تا آسیاب خرابه: حدود ۲۷ کیلومتر جاده خاکی
- فاصله جلفا تا آسیاب خرابه: ۳۰ کیلومتر
- موقعیت جغرافیایی: N۳۸۵۱۲۵ E۴۵۵۱۲۱
- آدرس آسیاب خرابه: استان آذربایجان شرقی، ۳۰ کیلومتری شرق جلفا