امروز می خواهیم راهی شمال شرق تهران شویم و گشتی در باغ پرندگان تهران بزنیم؛ باغی در میان جنگل های لویزان که در دو فاز طراحی و ساخته شده است و یکی از بزرگ ترین باغ های پرندگان خاورمیانه به شمار می رود. باغ پرندگان تهران در حدود 168 گونه و 3000 بال پرنده را در خود جای داده و به طور کلی طراحی این باغ به شکلی ست که شرایط نگهداری پرندگان در آن به صورت طبیعی باشد و پرندگان در مکانی مشابه به محیط زیست واقعی خود، زندگی کنند. همان طور که گفتیم این مجموعه دو فاز دارد که فاز اول، دشتچَر نام دارد و پرنده هایی را در خود جای داده است که عموما یا در قفس نگهداری می شوند و یا توان پرواز ندارند. فاز دوم این مجموعه آبچَر نام دارد و شامل محوطه ای بزرگ می شود که پرندگان آبزی در آن امکان پرواز به صورت محدود را دارند.
چرا باغ پرندگان تهران؟
- یکی از بزرگترین باغ های پرندگان در خاورمیانه و از جذابترین جاهای دیدنی تهران است.
- در آن می توانید مجموعه ای تماشایی از 3000 قطعه پرنده مختلف از سراسر دنیا را به تماشا بنشینید.
- در میان یکی از پارک های جنگلی زیبای تهران، پارک لویزان قرار گرفته است.
- پرنده های معروفی نظیر طاووس، شتر مرغ، طوطی، عقاب، شاهین، قو و ... را که تنها در مستندهای حیات وحش دیده اید، می توانید اینجا ببینید.
- اگر به پرنده نگری علاقه مندید در این باغ می توانید پرواز پرنده ها را در محیطی باز تماشا کنید و از حضور آنها در طبیعت لذت ببرید.
باغ پرندگان تهران، از گذشته تاکنون
مطمئنا اسم جنگل های لویزان را شنیده اید که به داشتن پرندگانی مثل طوطی های سبز شهرت دارد. باغ پرندگان هم در میان این جنگل ها که در شمال شرق تهران واقع شده، قرار دارد. این باغ پرندگان بزرگ ترین باغ پرندگان ایران به حساب می آید و در محیط طبیعی ساخته شده که شباهت بیشتری به محیط زیست پرندگان داشته باشد. این باغ بیش از ۲۰ هکتار وسعت دارد و ۲۵۰ گونه از پرندگان سراسر جهان در غالب 20هزار بال پرنده در آن زندگی می کنند.
ساخت باغ نیز در حدود ۳ سال زمان برد و دو فاز دارد که فاز اول آن در اردیبهشت ۱۳۹۲ افتتاح شد. فاز اول آن که «دشتچر» نام گذاری شده ، محل زندگی پرنده هایی است که در قفس نگهداری می شوند یا اینکه توان پرواز ندارند. فاز دوم هم که «آبچر» نام دارد، مخصوص پرندگانی است که قابلیت پرواز دارند، اما سقف این قسمت با فنس و توری پوشیده شده که از خروج پرندگان و ورود سایر جانداران جلوگیری می کند. ساخت این سازه در سال 1390 آغاز شد و تا سال 1396 ادامه داشت. ۱۲ ستون اصلی، ۶۸ ستون پیرامونی این سازه 2500 تنی را تشکیل می دهند. ۷۰ کیلومتر کابل و توری سقف این سازه، از کشور ایتالیا خریداری و تمام اتصالات آن در ایران انجام شده است.
پرندگان زیادی از گونه های کمیاب و پرندگان زینتی را می توانید در اینجا ببینید. از جمله دسته ماکیان مانند مرغ و خروس های ابریشمی و لهستانی، گنجشک سانان مانند انواع قناری و فنچ، انواع قو، پلیکان، غاز، اردک، قرقاول، فلامینگو و غیره که محیط زندگی آنها باید روی برکه باشد، انواع طوطی سانان و پرندگان گرمسیری مثل طاووس و شترمرغ و بسیاری گونه های دیگر پرندگان.
معماری باغ پرندگان تهران
از ویژگی های باغ پرندگان تهران طراحی زیبا و منحصربه فرد محوطه باغ است. محوطه این باغ را مسیرهای سنگفرش شده ای در بر گرفته که توسط درختان و گل های زیبا محصور شده اند. سایه بان هایی از جنس چوب، نی و پوشال، نیمکت های چوبی با طراحی های متنوع، آلاچیق های چوبی، عدم وجود تیر برق یا تأسیسات اضافی، تابلوهای راهنمای طرح چوب با خط نستعلیق، آبشارهای کوچک و زیبا و طراحی هوشمندانه برکه ها و پل های چوبی آن از شاخصه های این باغ است. سقف باغ پرندگان تهران بزرگترین سازه مسقف کابلی جهان است
در باغ پرندگان تهران یکی از مواردی که برای شما جالب و سوال برانگیز خواهد بود سقف آن است؛ سقفی که بزرگ ترین سازه مسقف کابلی دنیا محسوب می شود. این سازه ۱۲ ستون اصلی، ۶۸ ستون پیرامونی و ۲۵۰۰ تن وزن دارد که با ۷۰ کیلومتر کابل به اجرا درآمده است. کابل و توری سقف باغ پرندگان نیز از کشور ایتالیا وارد شده اما کلیه اتصالات در ایران انجام شده است.
طراحی و اجرای سازه های کششی و کابلی سقف باغ پرندگان تهران توسط شرکت سازه های پارچه ای دیبا انجام شده و در هفتمین کنفرانس بین المللی سازه و فولاد در سال ۱۳۹۵ جایزه طرح تقدیر شده فولادی در حوزه سازه های خاص را از آن خود کرد. از دیگر پروژه های موفق این شرکت می توان به پل طبیعت تهران اشاره کرد.
نگاهی به فضای باغ پرندگان
همان طور که گفته شد این باغ در دو فاز ساخته شده است. فاز دشتچر مخصوص پرندگانی است که قادر به پرواز نیستند یا مانند گونه پرندگان شکاری و طوطی سانان، درون قفس های مجموعه نگهداری می شوند. در شمالی ترین بخش این فاز، بزرگ ترین قفس مجموعه که عقاب های بزرگ در گونه های مختلف را در خود نگه داشته، قرار دارد. این پرندگان روی درختان بزرگ بدون شاخه نشسته اند. علاوه براین انواع گوناگون لاشخورها هم کنار این عقاب ها زندگی می کنند. این قفس از پرندگان را می توان ترسناک ترین بخش باغ دانست. پرندگان شکاری دیگری هم مانند جغدها و شاهین ها که جثه ای کوچک تر دارند، کنار این پرندگان بزرگ، اما در قفسی مجزا نگهداری می شوند.
از قسمت شمالی که به سمت جنوب حرکت کنید به فاز دوم، فاز آبچر، می رسید. اینجا زیستگاه پرندگانی است که پرواز می کنند. این فاز نسبت به فاز اول علاقه مندان بیشتری دارد. گونه هایی که در آبچر نگه داری می شوند، از تنوع بیشتری برخوردارند. مانند گونه های مختلف اردک ها، پلیکان های صورتی، قرقاول های زیبا، طاووس های هندی، پلیکان های منقار بزرگ، قوهای سیاه و سفید. همچنین انواع دیگری از گونه های متنوع و کم یاب از پرندگان که در ایران و یا نقاط دیگر دنیا یافت می شوند، در این بخش زندگی می کنند.
نکته جالب توجه این است که در قسمت برکه ها سقف و فنس وجود ندارد. شاید بپرسید این پرندگان که آزاد هستند، پس چطور از این مکان مهاجرت نمی کنند؟ این سوال را از نگهبانان و مسئولان رسیدگی به پرنده ها پرسیدم. بعضی از این گونه ها برای اینکه بتوانند پرواز کنند، نیاز دارند مسافت زیادی را روی سطح آب طی کنند تا اوج بگیرند. از آنجا که طول این برکه ها زیاد نیست و در سطح برکه طناب هایی بسته شده، این امکان برای پرندگان وجود ندارد که این محل را ترک کنند. در واقع برکه ها را به عنوان زیستگاه خود پذیرفته اند.
امکانات باغ پرندگان تهران
فضای این باغ مانند آبشار تهران آنقدر بزرگ و تماشایی است که اگر بخواهید لذت کافی ببرید، بازدید از آن در مدتی کوتاه امکان پذیر نیست. پیشنهاد می کنم یک روز کامل را برای دیدن باغ پرندگان برنامه ریزی کنید. از آنجایی که در این مدت نسبتا طولانی به خوردن و آشامیدن نیاز است، بوفه و کافه رستوران هایی در آن در نظر گرفته شده که می توانید تجدید انرژی و رفع خستگی کنید یا در نمازخانه این باغ، نماز خود را به جای آورید. برای رفاه حال سالمندان و افراد کم توان هم درشكه و ماشين برقی آماده خدمت رسانی است.
سرویس های بهداشتی مخصوص آقایان و بانوان در این باغ ساخته شده است. به علاوه پارکینگ اختصاصی آن شما را از گشتن به دنبال جای پارک برای ماشین تان بی نیاز می کند. برای رفع خستگی نیز آلاچیق و صندلی های چوبی مناسبی در فضای باغ قرار داده شده که می توانید از آنها و همچنین از نسیم خنک و سایه درختان استفاده کنید.
در چند جای این باغ می توانید با پرندگانی مانند طوطی عکس بگیرید. البته بخشی هم به نام تاچ برد «Touch Bird» در این باغ لحاظ شده که می توانید طوطی ها روی دست خود نوازش کنید. البته مراقب باشید که از طوطی ماکائو درخواست نکنید که به روی دستتان بیاید، چون منقاری بسیار قوی و بزرگ دارند که شاید به شما آسیب بزند. البته مسئولین این بخش به دلیل امنیت بازدیدکنندگان این اجازه را نمی دهند. پس جای هیچ نگرانی نیست.
در بخشی دیگر می توانید با عقابی با ابهت که صد البته آموزش دیده است، عکس بگیرید. کافی است که یک دستکش ایمنی بپوشید تا مربی عقاب آن را روی دست شما قرار دهد. به دست گرفتن عقاب و نوازش پرهای ابریشمی آن واقعا حس خوبی به انسان می دهد. در انتهای مسیر باغ هم می توانید عکس خود را با اندازه دلخواه بر روی شاسی تحویل بگیرید.
بلیط و ساعت کاری باغ پرندگان
ورودی این مجموعه از پارک های تهران به ازای هر نفر در بهار سال 1400 در حدود 28 هزار تومان تعیین شده است. در تمام طول سال، شنبه تا چهارشنبه از ساعت 11 صبح تا غروب آفتاب و روزهای پنجشنبه و جمعه و تعطیلات رسمی از ساعت 9 صبح تا غروب آفتاب، می توانید از باغ پرندگان تهران دیدن کنید. فصل بهار به دلیل هوای بسیار عالی و معتدل، بهترین موقع برای بازدید است. اما در هر فصل، این باغ جذابیت خاص خود را دارد. حتی در روزهای برفی زمستان نیز بسیار دیدنی است. پاییز رنگانگ و سرسبزی و نسیم خنک تابستانی هم بسیار لذت بخش خواهد بود.
آدرس باغ پرندگان تهران و مسیرهای دسترسی
رفتن به باغ پرندگان با استفاده از وسایل نقلیه عمومی یا اتومبیل شخصی امکان پذیر است. بعد از رسیدن به این مکان و پارک خودرو در داخل پارکینگ حدود ۵۰۰ متر تا ورودی باغ پرندگان فاصله است که برای پیمودن این مسیر می توانید سوار ون های داخل مجموعه شوید.
- دسترسی با خودرو شخصی
- مسیر اول: اتوبان بابایی شرق، کنار گذر خیابان کوهستان، خیابان کوهستان، باغ پرندگان تهران
- مسیر دوم: خیابان هنگام، خیابان استقلال، خیابان کوهستان، باغ پرندگان تهران
- دسترسی با وسایل عمومی
- مترو میدان رسالت، تاکسی های شهرک امید
- مترو سرسبز، اتوبوس های سراج، خیابان کوهستان
- مترو نوبنیاد، تاکسی های شهرک امید و خیابان هنگام
- BRT علم و صنعت و میدان آرژانتین و میدان رسالت، تاکسی های شهرک امید و خیابان هنگام