به گزارش سایت خبری ساعد نیوز و به نقل از نی نی سایت، کبد در واقع کار پالایش و سم زدایی را به عهده دارد، اما اگر این میزان چربی از مقداری معین و سالم بگذرد، بیماری کبد چرب بروز می کند و باعث ایجاد اختلالاتی در فعالیت آن می شود.
کبد چرب چیست
بیماری کبد چرب در ابتدا علامت واضحی ندارد و علت اصلی آن هم چندان شناخته شده نیست، اما براساس یافته های کنونی مشخص شده است که وقتی واکوئول های چربی در سلول های کبد جمع می شود، آن را ملتهب می کند و سیستم ایمنی بدن همین التهاب را نشانه بروز بیماری ارزیابی می کند و با صدور علائمی به فرد پیام می دهد که مشکلی در این قسمت از بدنش پیش آمده است.
در بسیاری از موارد سیستم ایمنی می تواند با همین علائم ارتش خود را فرابخواند و به جنگ بسیاری از مشکلات درون بدن برود و سرانجام نیز بر مشکل فائق آید، اما در برخی موارد، بخصوص اگر سیستم ایمنی فرد ضعیف باشد، این علائم هشداری است برای شخص تا به فکر درمان باشد. با این حال، در مورد این بیماری همچنان که گفته شد، علائم چندان واضح نیست.وقتی از چربی در کبد سخن می گوییم، باید بدانیم که منظور افزایش آن از حد طبیعی است که این میزان چربی اضافی حدودا بیش از 5 درصد وزن تشخیص داده می شود. از این رو، همین جمله نشان می دهد که یکی از عوامل ایجاد کبد چرب، اضافه وزن است که به دلیل ذخیره و تجمع چربی اضافی و در نتیجه عقب ماندن کبد از مراحل سوخت وساز است. مشخص شده که در مواردی نیز گرسنگی کشیدن طولانی مدت و سوءتغذیه هم در ابتلا به این بیماری نقش داشته است.
عددها و رقم ها
طبق برخی آمار، این بیماری در میان مردان جوان نسبت به زنان جوان شایع تر است، اما با اضافه شدن سن و سال، در زنان بیشتر بروز می کند؛ بخصوص اگر این زنان پا به سن یائسگی گذاشته باشند.گرچه کودکان هم ممکن است به آن مبتلا شوند، اما در میان آنها به طور معمول چربی کبد پس از 10 سالگی مشاهده شده است؛ هرچند که در کودکان احتمال ابتلا بیشتر به دلیل نقص ها یا اختلالاتی است که به طور مادرزادی دچار آن بوده اند و اثر آن بر کبد با افزایش چربی خودنمایی کرده است.
براساس این آمار، نزدیک به سه چهارم بیمارانی که به این بیماری دچار می شوند، اضافه وزن دارند و بخشی از آنها مستعد یا دارای بیماری هایی چون سوءتغذیه، دیابت و چربی خون هستند.
سبک زندگی و رژیم غذایی دردسرساز
متخصصان می گویند رژیم غذایی غیرسالم، بدغذایی، زیاده روی در خوردن غذاهای آماده و فرآوری شده و بخصوص فست فودهایی که مواد تشکیل دهنده آنها را سس، سوسیس و کالباس، مواد پیتزایی و مانند اینها تشکیل می دهد، اضطراب، کلسترول بالا، افزایش تری گلیسیرید در خون، مصرف برخی داروها مثل کورتون، کنترل سرطان یا داروهای هورمونی، نداشتن فعالیت کافی یا ورزش منظم، برخی جراحی ها مثل عمل جراحی روی روده و معده (برای کوچک کردن آن) و مانند اینها از جمله عواملی است که بر پیدایش یا شدت گرفتن بیماری کبد چرب اثرات قابل توجه می گذارد و هر قدر سن افزایش یابد، احتمال ابتلا به آن در اشخاصی که این عوامل، در سبک زندگی آنها مشاهده می شود، قوت بیشتری خواهد گرفت.
انواع بیماری
بیماری کبد چرب چند نوع است. در بسیاری از کشورهای جهان به دلیل مصرف الکل رخ می دهد که در این صورت با وارد آوردن آسیب هایی به آن امکان شکستن مولکول های چربی را گرفته، فرد را به مرور زمان دچار سیروز کبدی می کند.در کسانی که الکل استفاده نمی کنند، نوع دیگری از آن مشاهده می شود که به کبد چرب غیرالکلی معروف است و به دلیل اختلال کار کبد یا تجمع چربی ناشی از اضافه وزن در بافت آن رخ می دهد و فرد را دچار التهاب و سیروز، زخم و نارسایی کبدی می کند.
مادران باردار هم ممکن است نوع دیگر این بیماری را مبتلا شوند که به کبد چرب بارداری معروف است. در این نوع از بیماری که از جمله موارد نادر محسوب می شود، کلیه ها هم دچار اختلالاتی می شود و احتمال خونریزی و به خطر افتادن جان مادر و جنین افزایش می یابد.البته احتمال ابتلا به آن معمولا پس از سه ماهگی است که به دلیل تشابهات با برخی مراحل بارداری مثل حالت تهوع، استفراغ و زردی چهره ممکن است دیر تشخیص داده شود و به همین دلیل توصیه شده پس از سه ماهگی حتما مادران باردار از نظر سلامت کبد و کلیه برای انجام آزمایش اقدام کنند.
بررسی علائم مشکوک
همان طور که اشاره شد، این بیماری علامت چندان واضحی ندارد، اما با اطلاع از اشکالاتی در سبک زندگی مثل فعالیت و ورزش نکردن یا سبک غذایی مثل تحمل گرسنگی یا داشتن اضافه وزن و... اگر مواردی چون احساس خستگی مفرط یا مزمن، بالا بودن میزان چربی یا قند خون، زردی چهره و پوست، احساس کسالتی که مزمن شده باشد، درد گهگاه در منطقه ای از قسمت بالایی شکم که در سمت راست آن مشاهده شود، بهتر است برای انجام آزمایش های مربوط به آن اقدام شود.بررسی ها برای تشخیص پس از مشاهده چنین علائمی با تجویز پزشک برای انجام آزمایش همراه است.علاوه بر آزمایش هایی چون میزان قند خون، کلسترول، مقدار برخی آنزیم های کبدی و... سونوگرافی و سیتی اسکن می تواند میزان و مقدار انباشتگی چربی در کبد را نشان دهد.
یک بیماری مزمن پررو!
بیماری کبد چرب حالتی پیش رونده دارد و در صورتی که درمان نشود، به دلیل همین مزمن بودن آسیب های بیشتری حتی در حد مرگ در برخی بیماران را ممکن است رقم بزند؛ بویژه آن که هنوز داروی خاص و مطمئنی ساخته نشده که بتوان درمان قطعی این بیماری را در فرد مبتلا نوید داد.در برخی مواقع، پزشکان دارویی به نام متفورمین را به منظور درمان تجویز می کنند که بهره های درمانی و اثرات قطعی آن همچنان نامعلوم است. با این حال، اصلاح تغذیه و سبک زندگی فرد می تواند تا حدود زیادی جلوی پیشرفت بیماری را گرفته، با کند شدن روند آن میزان التهابات و آسیب ها را تا حدود زیادی بکاهد.
چند اقدام اساسی
در واقع اقدامات پزشکی و درمانی در این زمینه بر کنترل و مهار تمرکز دارد. به همین منظور لازم است فرد مبتلا اگر اضافه وزن دارد، برنامه اصولی و درستی برای کاهش وزن خود در پیش گیرد، اگر الکل مصرف می کند آن را کنار بگذارد، از غذاهایی که احتمال ابتلا به کبد چرب را تقویت می کند پرهیز کند، روغن های ناسالم را با انواع سالم تر و کم خطرتر (روغن های غیراشباع مثل روغن زیتون یا روغن ماهی) جایگزین کند و... تجویزهای پس از معاینه پزشکی را تا مدت مورد نظر پزشک ادامه دهد.
البته باید توجه داشت که اقدامات کاهش وزن باید به گونه ای باشد که وزن فرد به طور ناگهانی سقوط نکند؛ زیرا علاوه بر اثرات ناگوار بر زیبایی و بخصوص امکان ریزش مو و پیری زودرس پوست، احتمال تشدید اختلالات به واسطه همین کاهش سریع وزن افزایش می یابد.یکی دیگر از اقدامات مفید، رویکرد به انجام فعالیت های مرتب روزانه بخصوص ورزش است. ورزش باعث تقویت متابولیسم و در نتیجه کاهش چربی عمومی در بدن از طریق سوخت و ساز می شود و اثرات آن بر کاهش چربی کبد مشخص شده است. استفاده از میوه ها و بویژه وارد کردن مواد غذایی خاصی همچون سبزیجات در برنامه روزانه تغذیه نیز سبب کاهش سرعت پیشروی بیماری و در صورتی که فرد مبتلا به این بیماری نیست، باعث دور ماندن از شکل گیری آن خواهد شد و اقدامی عالی برای پیشگیری دانسته می شود.
بخور و نخورهایی برای تقویت کبد
کبد، عضوی از بدن است که خدمات زیادی به سلامت بدن می کند، اما بیشترین خدمت آن، پاکسازی بدن و دفع سموم است. کبد سالم می تواند نقش بسیاری در سلامت کلی و عمومی بگذارد و برعکس، اگر دچار اختلال شود، اختلالی در روند گوارش ایجاد کند یا نتواند سموم را جذب و دفع کند یا بیماری هایی چون کبد چرب را نصیب بدنی کند که در آن واقع است.یکی از راه هایی که بتوان از چنین عواقبی در امان ماند کمک به سلامت آن با خوردن مواد غذایی، معدنی و گیاهی است.
کاسنی از جمله گیاهانی به شمار می رود که از دیرباز مورد توصیه طبیبان سنتی بوده است. ریشه این گیاه می تواند علاوه بر مزایای زیاد درمانی دیگرش، به عنوان تقویت کننده ای مناسب برای کبد استفاده شود. در همین دسته بندی، از گون هم می توان برای افزایش قدرت کبد در روند سوخت وساز بهره گرفت. ریشه های این گیاه همانند کاسنی علاوه بر داشتن خواص متعدد می تواند مورد استفاده اشخاص برای بالا بردن توان کبد باشد.تهیه دمنوشی از گل مریم هم اثرات خوبی بر تقویت کارایی کبد بر جا می گذارد.به کسانی که دچار اضطراب هستند، توصیه می شود زغال اخته مصرف کنند که استرس را کاهش می دهد و استرس باعث ایجاد اشکالات متعدد و متفاوت روانی و جسمی می شود و بر کبد نیز اثر می گذارد.
به همین دلیل با مصرف زغال اخته می توان یک تیر را بر دو هدف نشاند.از میان خوردنی های غذایی، می توان مکمل روغن ماهی را نام برد که قدرت زیادی در شکستن چربی ها بخصوص در ناحیه کبد دارد و به تقویت کار کلیه ها، معده و خونرسانی بهتر کمک شایانی می کند.اگر می خواهید خود را از بیماری ها و نارسایی های کبدی، بخصوص نارسایی هایی چون اختلال کبد چرب دور بمانید، مصرف آبمیوه ها پیشنهاد سالمی برای این منظور است. آب سیب، هویج، لیموترش، حتی سبزیجاتی چون اسفناج و جعفری، برخی کلم ها مثل بروکلی، قمری و بروکسل می تواند این نیت شما را برآورده کند و مواد معدنی آنها به کمک پاکسازی بهتر بدن ازسموم بیاید. در راس تمام خوراکی ها که تقریبا همگان بر اثرات و مزایا و فواید گوناگون آن در زمینه های بسیار متفاوت واقف هستند، عسل قرار دارد.
خوردن مقداری کنترل شده و متعادل از عسل به طور منظم یک فایده دیگر هم دارد که آن دور شدن از احتمال ابتلا به بیماری های کبدی و از همه مهم تر سیروز کبدی است.زنجبیل، دارچین، سرکه، سیر، پیاز، نان سبوس دار، آرتیشو یا کنگر فرنگی، قاصدک ترش، رزماری، کاکائوی تلخ، سیب، تمشک، پرتقال، گریپ فروت، طالبی، گلابی، کشمش، آلو و مانند اینها نیز اثرات مفیدی بر تقویت کبد دارد.
