موزه ی هنر ملل در مجموعه ی کاخ سعدآباد تهران، در بخشی از کاخ موزه ملت واقع شده و در زمان پهلوی توسط فرح دیبا با آثاری که از سراسر جهان خریداری کرده یا به وی اهدا شده بود تشکیل شد. آثاری که در موزه ی هنر و ملل به تماشای آنها می پردازید در 5 بخش از جمله: تمدن های پیش از اسلام، دوره اسلامی، هنرآفریقای سیاه، هند، خاوردور، مایاها و آثار هنر معاصر ایران و جهان خلاصه می شود. شما در این موزه می توانید به بازدید از سفالینه های گلی منقوش که از حیوانات مورد ستایش و آب الهام گرفته و مربوط به هزاره چهارم تا هزاره اول قبل میلاد است را در بخش هنرهای باستانی ایران تماشا کنید، در بخش دیگر موزه آثاری از تمدن مایاها و اینکاها که دو کانون هنر و تمدن پیش از کشف آمریکا بودند جای گذاری شده را می توانید ببینید، آثاری که پیدایش آن ها را به سده های پیش از میلاد نسبت می دهند.
موقعیت مکانی موزه هنر ملل سعدآباد
موزهٔ هنر ملل در مجموعهٔ کاخ سعدآباد تهران و در بخشی از کاخ موزه ملت (کاخ سفید سابق) واقع شده است. در ابتدا برای بخش زیرزمینی کاخ سفید، کاربری گلخانه در نظر گرفته شده بود تا اینکه بین سال های ۱۳۴۵-۱۳۴۰ طراحان فرانسوی طبق سلیقهٔ فرح دیبا دست به بازسازی ساختمان کاخ زدند و بخش موزه اختصاصی فرح پهلوی ایجاد شد. آذین کاران فرانسوی طبق سلیقه فرح، تزئینات داخلی کاخ را تغییر دادند. گلخانه و زیرزمین به سالن سینما، موزهٔ مجموعهٔ هنری فرح، انبار ظروف، آبدارخانه و رختشوی خانه تبدیل شد و به دستگاه های حرارتی و خنک کننده و آسانسور مجهز و پنجره های طبقهٔ همکف با شیشهٔ ضدگلوله پوشیده شد.
از آن به بعد جای تمام آثار خریداری شده و اهدا شده به فرح دیبا از سراسر جهان در موزهٔ اختصاصی وی یعنی موزه هنر ملل امروزی بود. درواقع موزه هنر ملل به بخش فرهنگی کاخ موزهٔ ملت تبدیل شد. کاخی که نه تنها اقامتگاه تابستانی خانواده شاه بود بلکه به امور اداری و تشریفاتی نیز اختصاص داشته است.
مجموعه آثار این موزه از سراسر جهان خریداری شده و یا اهدایی است .این آثار شامل: تمدن های پیش ازاسلام، دوره اسلامی، هنر آفریقای سیاه، هند، خاوردور، مایاها و آثار هنر معاصر ایران و جهان است. آثار این موزه در حال حاضر در ۴ بخش اصلی به نمایش درآمده است:
هنر باستانی ایران
در این مجموعه آثاری از سفالینه های منقوش از هزارۀ ۴ تا هزارۀ ۱ ق م، متعلق به اسماعیل آباد قزوین و تپه های دشت مرکزی ایران دیده می شود که بیشتر نقوش آنها تصاویر ملهم از حیوانات مورد ستایش انسان و نیز طبیعت، به ویژه آب است.
تمدن مایاها
پیش از کشف قارۀ آمریکا در ۱۴۹۲ م، دو کانون هنر و تمدن مایاها و اینکاها در آمریکا وجود داشته است. آثاری از تمدن مایاها، ازجمله دو سفالینه، در موزۀ هنر ملل وجود دارد که به اوایل سدۀ ۱ ق م نسبت داده می شود.
تمدن و هنر آفریقا
این مجموعه شامل آثار چوبی و سفالی از تمدن آفریقا (بیشتر مربوط به کشورهای مالی و ساحل عاج) است. در این مجموعه مجسمۀ باد و بزکوهی به نام «بامبارا» که قبیله ای به نام تیووارا در آفریقا برای جشن خرمن آن را پرستش می کردند، و نمونه هایی از ماسکهای مورد استفادۀ مردم آفریقا در مراسم دعا و شکرگزاری از خدای باران و خورشید، به چشم می خورد.
هنرهای معاصر ایران و جهان
در این بخش از موزه آثاری از نقاشان صاحب نام معاصر همچون فرامرز پیلارام، حسین زنده رودی، بهمن محصص، محمد احصایی، مهری معتمد، بهجت صدر، ایران درودی، مسعود عربشاهی و غلامحسین نامی، و همچنین پیکره ها و مجسمه هایی از پرویز تناولی، مهری معتمد و اسماعیل توکلی (مش اسماعیل) دیده می شود.
در بخش هنرهای معاصر جهان، آثاری از هنرمندان نامدار سدۀ ۲۰ م مانند هربرت بایر، یان سوبیسکی، وبورگن، فرناند لژه، مارک شاگال، باسیمو کاپیکلی، موریس بژار، آرمان، یاکوف آگام، سزار بالداچینی، لاواتلی، کارلا و ژان آنتوان مرسیه به نمایش گذاشته شده است.
یکی از آثار ارزشمند این مجموعه پاراوان اهدایی برنارد بوفۀ فرانسوی به فرح پهلوی است که بر روی آن تصاویـری از بناهای معروف کشور فرانسه (مولن ـ روژ، برج ایفل، کلیسای نتردام و کلیسای ساکراکری) نقش بسته است.
ساختمان موزۀ هنر ملل افزون بر اینکه نمایشگاه دائمی آثار مجموعۀ هنری فرح دیبا ست، برای برپایی نمایشگاههای مختلف فرهنگی و هنری نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
اطلاعات موزه ی هنر ملل در مجموعه ی کاخ سعدآباد
- آدرس : استان تهران، تهران، خیابان ولیعصر، خیابان شهید فلاحی (زعفرانیه)، انتهای خیابان شهید کمال طاهری، مجموعه فرهنگی تاریخی سعدآباد
- ساعت دسترسی : 10:00 تا 18:00
- ورودی: 5.000 تومان
- امکانات : اطلاعات , سرویس بهداشتی , کافه , راهنما , آنتن دهی موبایل , دسترسی به اینترنت
- اماکن نزدیک :موزه برادران امیدوار، استاد فرشچیان، زروف سلطنتی، پوشاک پادشاهی، اسناد سلطنتی، هنرهای زیبا، میرعماد و کاخ ملت در داخل باغ سعدآباد، کافه داخل مجموعه
- نکات ضروری :ایام سوگواری رسمی، یکم و سیزدهم فروردین تعطیل است!
- لوازم سفر:موبایل , وجه نقد , کارت بانکی