آیا رنگ چشم تغییر می کند؟
زمانی که می خواهید چهره فردی را توصیف کنید رنگ چشم به عنوان یکی از پارامترهای اصلی مطرح می شود چرا که چشم ها و رنگشان از مهم ترین عوامل در تمایز چهره افراد از یکدیگر می باشد. تغییر رنگ چشم ها امروزه به یکی از مباحث پر بحث در دنیای پزشکی و اینترنت مبدل شده است اما آیا تغییر رنگ چشم ها امکان پذیر است؟ در صورت مثبت بودن پاسخ این سوال چه عوامل و راهکارهای در تغییر رنگ چشم ها دخیل می باشند؟ در ادامه سعی می کنیم به این دو سوال به صورت علمی پاسخ دهیم.
آیا تغییر رنگ چشم ها امکان پذیر است؟
برای پاسخ به این سوال ابتدا باید بدانیم چه عواملی در تعیین رنگ چشم افراد موثر است به عبارت دیگر چه چیزی باعث به وجود آمدن رنگ های چشم متفاوت در افراد می شود.عاملی که سبب به وجود آمدن رنگ چشم متفاوت در افراد می شود پروتئین و رنگدانه ای به نام ملانین است که در چشم و در قسمت عنبیه قرار دارد این پروتئین پس از به دنیا آمدن نوزادان رنگ چشم ها و همچنین رنگ پوست را تعیین می کند به طور کلی می توان گفت اکثر نوزادان با رنگ چشم قهوه ای به دنیا می آیند و در طول سال ابتدایی زندگی نوزادان ملانین موجود در عنبیه باعث تعیین رنگ چشم آن ها می شود به عبارتی می توان گفت که تغییر رنگ چشم نوزادان می تواند به دلیل ملانین موجود در عنبیه آنها باشد. اما چطور می توان پس از تثبیت رنگ چشم در دوران کودکی، رنگشان را در بزرگسالی نیز تغییر داد و یا چه عواملی باعث تغییر رنگ چشم می شوند.
علت رنگ چشم چیست؟
دلیل رنگ چشم رنگ عنبیه چشم است. عنبیه قسمت رنگدانه دار چشم است که توسط ژن در افراد ایجاد می شود. هیچ کس رنگدانه ای به معنای این که رنگ آبی یا خاکستری یا قهوه ای در چشمش داشته باشد ندارد؛ بلکه به دلیل «اسکترینگ» یا تفرق نوری که وارد چشم می شود و از «استروما»ی سطح عنبیه برگشت می کند، ما رنگ های متفاوتی را می بینیم.این لایه «پیگمانته» که «ملانین» است نور برگشتی را می تواند تغییر دهد و وقتی این لایه توسط لیزر برداشته شود رنگ چشم از قهوه ای به خاکستری و آبی تغییر می کند.بنابراین اگر کسی دچار «آلبینیسم» یا زالی باشد و هیچ رنگدانه ای نداشته باشد رنگ به صورت خیلی روشن منعکس می شود و افرادی که پیگمان کمتری دارند به صورت آبی، افرادی که پیگمان متوسطی دارند به صورت خاکستری و افرادی که پیگمان بیشتری دارند بصورت قهوه ای و قهوه ای تیره متفاوت خواهند بود
آیا با تغییر رنگ چشم، رنگدانه ای به آن اضافه می شود؟
هیچ رنگدانه ای به چشم اضافه نمی شود. در واقع زیر هر چشم قهوه ای یک رنگ آبی یا سبز نهفته است. یک لایه نازک به رنگ قهوه ای که جلوی پوشش سطح چشم است باعث تغییر رنگ چشم به رنگ های قهوه ای یا تیره تر می شود.بنابراین با استفاده از یک نوع لیزر کم انرژی که در زمانی بسیار محدود در هزارم ثانیه لایه «پیگمانته» را گرم و سرد می کند، تحریک انجام می شود و رنگدانه ها نیز توسط سلول های «ماکروفاژ» هضم می شود.رنگدانه ها در طی ۴ هفته از چشم خارج می شوند و این باعث بروز پدیده تغییر رنگ چشم به آبی یا خاکستری می شود. این تکنولوژی می تواند برای خال های سطح عنبیه هم استفاده شود و درمان کم خطری است و نیاز به جراحی چشم نخواهد بود.گاهی در یکی از چشم ها رنگ های متفاوت وجود دارند. یک عنبیه ممکن است متشکل از رنگ های مختلف باشد. این بیماری «هتروکرومیا بخشی» نام دارد.اگر چشم راست و چپ دارای رنگ های مختلف هستند، این وضعیت به نام «هتروکرومیا» شناخته می شود. اگر هر دو چشم با لیزر درمان شوند می توان «هتروکرومیا» را درمان کرد.
تغییر رنگ چشم
به اطلاع میرساند تاکنون هیچ روش تغییر دائمی رنگ چشم تاییدیه علمی ندارد و بهمین دلیل با ریسک بالا همراه است. بخش قدامی عنبیه مسئول رنگ چشم است.تاریخچه این ایمپلانتها از گذاشتن عنبیه های مصنوعی برای بیماران ژنتیکی که هیچ عنبیه ای در چشم نداشتند و یا لنز هایی که برای درمان آب مروارید داخل چشم گذاشته می شد، شروع شد.از طرف دیگر بسیاری از افراد برای زیبایی لنزهای رنگی موقتی را استفاده می کردند که به راحتی روی چشم می گذاشتند و هر زمان که می خواستند بر می داشتند.ماحصل تمام این تکنیک ها این شد که عنبیه های مصنوعی با سه رنگ مختلف ساخته شود تا افراد بتوانند رنگ چشم خود را به طور دائم تغییر دهند و دیگر مجبور به گذاشتن و برداشتن لنز نباشند.این عنبیه ها در چشم فرد بیمار که عنبیه ندارد به راحتی قرار می گیرد و جراحی موفقی است که عوارض آن قابل قبول و توجیه پذیر است.اما وقتی این نوع عنبیه مصنوعی روی عنبیه یک فرد سالم قرار می گیرد خطرات احتمالی قابل توجیه نمیباشد. عمل جراحی آن یک جراحی داخل چشمی است که طی آن عنبیه مصنوعی روی عنبیه طبیعی در بخش جلویی لنز (عدسی )چشم قرار داده میشود.تقریبا هر عمل جراحی در داخل چشم، کمتر از یک درصد شانس عفونت را به همراه دارد و عفونت داخل چشم نه تنها با عفونت سطح چشم بلکه با عفونت دست و پا هم قابل مقایسه نیست. عفونت چشم مساوی با درصد بالایی از شانس از بین رفتن بینایی است.این نوع جراحی فاقد شواهد علمی میباشد ومورد تایید مجامع بین المللی پزشکی نیست.
اما از عوارض دیگر میتوان به ایجاد آب مروارید زودرس اشاره کرد. چرا که این دیسک رنگی به عنوان یک جسم خارجی در چشم است و با هر بار حرکت چشم می تواند به لنز صدمه بزند. فشار بالای چشم، التهاب در درون چشم و خونریزی های مکرر در بخش قدامی چشم از جمله عوارضی است که کاملا قابل پیش بینی است.
همواره برای هر جراحی متقاضیانی وجود دارند که به جراح اصرار میکنند تا اینگونه جراحیها برایشان صورت گیرد. گاهی افراد متقاضی عمل های عجیب و قریب از جمله بزرگ کردن کره چشم ؛ جک گذاشتن در پشت حدقه چشم برای برجسته شدن چشم و… هستند. در واقع باید ایمنی هر جراحی در مطالعت علمی سنجیده شود تا پس از آن قابل انجام باشد.یکی از فواید لنزهای رنگی (در صورت تهیه و استفاده استاندارد) اینست که هر زمان فرد اراده کند میتواند رنگ دیگری را استفاده نماید. ولیکن در تغییر دایمی رنگ چشم این امر مستلزم یک جراحی دیگر داخل چشمی است که براحتی انجام نمیشود و عوارض بسیاری دارد.روش دیگر تغییر دایمی رنگ چشم که مثل روش قبلی مورد تایید مجامع علمی نیست ؛ استفاده از لیزر برای سوزاندن رنگدانه های عنبیه و روشنتر کردن رنگ چشم است.اگر چه این روش عوارض مربوط به جراحی داخل چشمی را ندارد ؛ خونریزی, التهاب , آب مروارید زود رس و آب سیاه از عوارض قابل پیش بینی میباشند.