با قطع ناگهانی رابطه عاطفی چه کنیم؟

نقطه مقابل عشقْ نفرت نیست؛ ناپدید شدن است. برای کسانی که هنوز چنین موقعیتی را تجربه نکرده اند، ناپدید شدن یعنی داشتن کسی که باور دارید همه جوره به شما اهمیت می دهد و ناگهان بدون هیچ توضیحی غیب می شود. نه تماس تلفنی، نه ایمیل و نه حتی پیغامی. این شخص می تواند یک دوست و یا شریک عاطفی شما باشد. ناپدید شدن مسئله جدیدی نیست و مدت هاست که مردم بدون هیچ خبری ناگهان غیب یا از رابطه خارج می شوند. در فرهنگ روابط عاطفی امروزی، تقریبا ۵۰ درصد مردان و زنان خارج شدن ناگهانی طرف مقابل از رابطه عاطفی را تجربه کرده اند و تقریبا به طور یکسانی در روابط عاطفی شان غیب شده اند. برخلاف شایع بودن این موضوع، تأثیر عاطفی آن می تواند بسیار مخرب باشد؛ به خصوص، به کسانی که عزت نفس پایین تری دارند، آسیب بیشتری می رساند.

بزرگترین اشتباهاتی که مردان در رابطه عاطفی مرتکب می شوند

چرا افراد به طور ناگهانی از رابطه خارج می شوند؟

کسانی که غیب شدن را پیش می گیرند، در درجهٔ اول سعی دارند تا از احساسات ناخوشایندی که ممکن است برای خودشان پیش بیاید اجتناب کنند، و به تأثیر رفتارشان روی طرف مقابل فکر نمی کنند. کمبود روابط اجتماعی و دیدارهای حضوری میان کسانی که در شبکه های اجتماعی با یکدیگر آشنا شده اند نیز به این معناست که عواقب اجتماعی کمتری برای خروج از یک رابطه وجود دارد. هرچه این اتفاق برای آنها و یا دوستان شان بیشتر رخ دهد، عدهٔ بیشتری نسبت به این قضیه بی حس می شوند و احتمال دارد آنها نیز این رفتار را در برابر دیگران انجام دهند. کسانی که در رابطه عاطفی شان بی توجهی می کنند، چگونه فکر می کنند:

«من دقیقا نمی دانستم که آن زمان چه احساسی داشتم، بنابراین به جای شفاف سازی و صحبت کردن با طرف مقابل، غیبم زد.»

«من عادت داشتم وقتی در رابطه به بن بست می رسیدم و یا زمانی که از شفاف سازی دربارهٔ رابطه ام می ترسیدم، غیب شوم… گاهی هم معیارهای نگران کننده از روابط گذشته ام ظاهر می شدند و حسابی مرا به وحشت می انداختند.»

«تبدیل شدن به یک انسان ترسوی منفعل و کناره گیری از قلمرو روابط عاطفی و دیدن طرف مقابل، راهی آسان و خوب به نظر می رسد… البته تا وقتی که کسی این کار را با شما نکند.»

«من فکر می کنم این کار بخشی از جذابیت قرار ملاقات های آنلاین باشد. ازآنجاکه با طرف مقابل تان دوستان مشترکی ندارید و یا به واسطهٔ کسی با یکدیگر آشنا نشده اید، با غیب شدن ناگهانی تان، دنیا به پایان نخواهد رسید.»

«من خودم را فردی رک و صادق می دانم. اما من نیز از روابطم به طور ناگهانی خارج شده ام… و بارها و بارها به خودم گفته ام که چنین واکنشی تقصیر فرهنگ مسموم ملاقات های عاشقانه است که خودمان آن را به وجود آورده ایم و در آخر فکر می کنم این گونه خودم رو توجیه کرده ام.»

هنگامی که فرد مورد بی توجهی ناگهانی قرار بگیرد، چه احساسی دارد؟

برای بسیاری از مردم، تجربه بی توجهی، حسی از بی احترامی، مورد سوءاستفاده بودن و بی ارزشی با خود دارد. اگر طی چند جلسه با طرف قرارهای عاشقانه داشته اید، این مسئله می تواند ناخوشایندتر هم باشد. وقتی فرد مورداعتماد و موردعلاقه مان، رابطه اش را با ما قطع کند، حس عمیقی از خیانت را تجربه خواهیم کرد. کسانی که با بی توجهی مواجه شده اند، این گونه فکر می کنند:

«حس یک احمق را داشتم. بیش از همه، حس می کردم که مورد بی احترامی قرار گرفته ام. جدا از بخش عاشقانه رابطه، داشتن رابطه عالی و خوشایند با دوست جدیدی که ناگهان غیب می شود، چه حسی دارد؟ بسیار دردناک و واقعا ناامیدکننده است. هیچ کس لایق چنین رفتاری نیست.»

«وقتی هنوز به این مسئله فکر می کنم، حس کسی را دارم که مشت محکمی به شکمش زده اند. این نادیده گرفته شدن توهین آمیز است. نشنیدن توضیحات کافی دیوانه کننده است. شما این واقعه را فراموش خواهید کرد، اما عزت نفس تان نیز دچار آسیب می شود. چیزی که بدتر از پایان یک رابطهٔ عاطفی است، فهمیدن این موضوع است که طرف حتی ارزشی برای در جریان قرار دادن شما و پایان رابطه قائل نبوده است.»

«تبدیل شدن چت کردن های روزانه و دیدن یکدیگر در طول هفته به بی توجهی، ضربهٔ شدیدی به حساب می آید.»

«ترک شدن ناگهانی یکی از دردناک ترین شکنجه هایی است که در یک رابطه عاطفی شکل می گیرد.»

چرا ترک شدن ناگهانی چنین حس بدی با خود دارد؟

طردشدگی اجتماعی همان قسمتی از مغز را فعال می کند که درد فیزیکی نیز در آن نقطه حس می شود. در حقیقت، شما می توانید درد احساسی طردشدگی را با داروهای مسکن آرام کنید. اما علاوه بر رابطه بیولوژیکی میان طردشدگی و درد، عوامل به خصوصی دربارهٔ بی توجهی وجود دارد که موجب پریشانی روانی می شود.

ترک شدن ناگهانی هیچ فرصتی برای فکر کردن و داشتن واکنش مناسب به شما نمی دهد. این کار باعث شکل گیری یک سناریوسازی گنگ بی پایان می شود. آیا باید نگران شوید؟ اگر طرف مقابل آسیب دیده باشد و در بیمارستان بستری باشد چه؟ آيا باید ناراحت شوید؟ شاید طرف مقابل کمی گرفتار شده و دیر یا زود با شما تماس خواهد گرفت. شما نمی دانید باید چه واکنشی داشته باشید، چون نمی دانید چه اتفاقی افتاده است. حفظ ارتباط با دیگران آن قدر برای بقای ما ضرروی است که مغز ما سیستم نظارت اجتماعی (social monitoring system) را شکل داده است که با نظارت بر محیط بیرونی به دنبال پاسخی برای موقعیت های اجتماعی مختلف می گردد. سرنخ های اجتماعی باعث می شوند تا رفتارهایمان را متناسب با هر موقعیتی سامان دهیم. اما مورد بی توجهی ناگهانی واقع شدن شما را از رسیدن به سرنخ های معمول محروم می کند و می تواند موجب بهم ریختگی عواطفی شود که خارج از کنترل شما باشد.

یکی از ناخوشاینترین جنبه های بی توجهی این است که نه تنها موجب زیر سؤال رفتن اعتبار رابطه ای که داشته اید می شود، بلکه خود شما را نیز زیر سؤال می برد؛ چرا وقوع چنین اتفاقی را پیش بینی نکرده ام؟ چطور در توانایی تشخیص شخصیت او ضعیف بودم؟ چه کاری انجام دادم که موجب چنین واکنشی شده؟ چطور خودم را در برابر وقوع دوبارهٔ چنین موقعیتی محافظت کنم؟ اینکه این سوالات را از خودتان می پرسید، نتیجه یک سیستم روانشناختی غریزی است، سیستمی که همیشه بررسی می کند فرد از نظر اجتماعی در چه موقعیتی قرار دارد و اطلاعاتی که از موقعیت اجتماعی خود به دست می آورد به طور مستقیم روی ارزشی که برای خودش قائل می شود و عزت نفس او تاثیر می گذارد.

زمانی که طرد می شوید، عزت نفس شما پایین می آید که روانشناسان معتقدند به این خاطر است که جایگاه اجتماعی خودتان را پایین می بینید. اگر چندین بار تجربهٔ قرارگیری در چنین موقعیتی را داشته اید و یا از قبل عزت نفس پایینی داشتید، احتمالا این تجربه برای شما دردناک تر خواهد بود و زمان بیشتری طول بکشد که با آن کنار بیایید. حتی ممکن است به دلیل کمبود اپیوئیدهای طبیعی (مسکنی که به طور طبیعی در مغز ترشح می شود) در بدن فردی که عزت نفس پایینی دارد، فراموش کردن این تجربه زمان بیشتری بگیرد. پس از تجربهٔ طردشدن، اپیوئیدهایی به صورت طبیعی در مغز ترشح می شود که به روند بهبودی این تجربه سرعت می بخشد. ترک کردن ناگهانی یک فرد بدترین نوع سکوت به عنوان تنبیه در رابطه عاطفی است ؛ تاکتیکی که از نگاه بسیاری از متخصصان سلامت روان، گونه ای از خشونت عاطفی (emotional cruelty) محسوب می شود. این کار باعث ضعیف شدن شما می شود و هیچ فرصتی به شما نمی دهد که پاسخی برای سوال هایتان پیدا کنید یا اطلاعاتی به دست آورید که به شما کمک کند این تجربه احساسی را از سر بگذرانید. ترک شدن ناگهانی باعث سرکوب شما می شود و اجازه نمی دهد که احساسات تان را بیان کنید و شنیده شوید، که هر دوی آنها نقش مهمی در حفظ عزت نفس تان دارد. بدون در نظر گرفتن نیت شخصی که غیب شده، بی توجهی یکی از تاکتیک های پرخاشگری منفعلانه میان فردی (passive-aggressive interpersonal) است که آثار روانی مخربی با خود دارد.

چگونه ترک شدن را پشت سر بگذاریم؟

نکته مهمی که باید به یاد داشته باشید، این است که وقتی کسی شما را به طور ناگهانی ترک می کند، رفتار او، شما و یا ارزش تان برای دوست داشته شدن را زیر سوال نمی برد، حتی هیچ نتیجه ای هم نمی توانید از کسی که این کار را با شما کرده بگیرید. این رفتار فقط نشان می دهد که شخص مقابل جرئت مقابله با احساسات ناخوشایند خودش یا شما را نداشته و درکی از تأثیر رفتارش روی شخص مقابل ندارد و یا بدتر از این، اهمیتی برای شخص مقابلش قائل نیست. در هر صورت، آنها پیام بسیار روشنی برای شما فرستاده اند: «حفظ یک رابطهٔ سالم انسانی با تو از توان من خارج است». شما شخص خوب داستان باشید و وقار خود را حفظ کنید؛ اجازه دهید چنین فردی بدون هیچ هیاهویی از زندگی شما خارج شود. اجازه ندهید رفتار غلط دیگران شما را آسیب پذیر کند و از تجربهٔ رابطه ای جدید و داشتن آینده ای بهتر محروم سازد. انرژی تان را روی کارهایی متمرکز کنید که خوشحال تان می کند. بدانید اگر شما با احترام و صداقت با دیگران رفتار کنید، فردی که ترک تان کرده لیاقت شما را نداشته و در مسیرتان با فرد بهتری آشنا خواهید شد. تنها کافی است که با آغوش باز و نگاه مثبت به آینده، رو به جلو حرکت کنید.