انتخاب بهترین روش وزن گیری جنین در بارداری سالم سبب می شود شما نوزادی با وزن نرمال دنیا آورید. وزن گیری و موقعیت قرارگیری آن مثل بریج بودن جنین در دوران بارداری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. اگر وزن جنین کمتر از حد طبیعی باشد سبب بروز مشکل برای سلامت او و زایمان خواهد شد. از این رو دانستن اینکه برای افزایش وزن جنین چه باید کرد اهمیت ویژه ای دارد. وزن گرفتن جنین باید از طریق روش هایی علمی و سالم انجام پذیرد. زیرا برای ما رشد و نمو مناسب جنین امهم است و معیار سنجش سلامت او لزوما وزن بالا نیست. مادران باردار به اشتباه تصور می کنند که هرچه جنین چاق تر باشد سالم تر است. اما مهم افزایش وزن سالم است. در واقع کیفیت وزن گیری نسبت به کمیت آن اهمیت بیشتری دارد.از طرفی برخی از مادران تصور می کنند که هرچه اندازه شکم آن ها در بارداری بزرگتر باشد، جنین وزن مناسب تری داشته و سالم تر است. اما باید بدانید که اندازه شکم در بارداری به ژنتیک، نحوه قرارگیری و کشسانی ماهیچه های شکمی مرتبط است و ارتباطی با اندازه جنین ندارد.
چگونه وزن جنین اندازه گیری می شود؟!
اکثر خانم های باردار، اولین سونوگرافی بارداری خود را، در سه ماهه اول حاملگی انجام می دهند. سونوگرافیست با اندازه گیری بخش های متفاوتی از بدن جنین به تخمین وزن جنین می پردازد. از این طریق از وضعیت وزن جنین در هفته های مختلف بارداری مطلع خواهد شد. در ادامه برخی از پارامترهای بررسی شده که در برگه سونوگرافی با آن ها مواجه می شوید را توضیح خواهیم داد.
- FL یا اندازه طول استخوان ران جنین
- HCیا اندازه دور سر جنین
- AC یا اندازه دور شکم جنین
- OFDیا اندازه فاصله استخوان جلوی سر جنین با استخوان بخش پشتی سر او
- BPDیا اندازه فاصله استخوان های طرفین سر جنین از هم
- HLیا اندازه طول استخوان بازوی جنین
رادیولوژیست به وسیله اندازه های ذکر شده، وزن جنین و سن بارداری را تخمین می زند. هم چنین تاریخ احتمالی زایمان شما را نیز مشخص خواهد کرد. ممکن است این اندازه گیری ها دقیق نباشند، اما تا حد زیادی به سنجش سلامت جنین کمک می کنند.
جدول وزن گیری جنین
نحوه رشد و وزن گیری جنین ها با یکدیگر کاملا متفاوت است. جنین لزوما نباید چاق باشد. برای ما سطح رشد و نحوه افزایش وزن جنین مهم است که لازم است روند صعودی داشته باشد. در زیر جدولی آورده ایم که در آن، وزن جنین در هفته های بارداری نشان داده شده است. البته این بدان معنا نیست که لزوما اعداد ذکر شده در جدول وزن ایده آل برای جنین است. جدول زیر فقط برای آگاه سازی شما از روند کلی برای افزایش وزن جنین آمده است.
هفته های بارداری | 8 | 10 | 12 | 16 | 20 | 22 | 24 | 26 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 |
وزن جنین بر اساس میلی گرم | 1 | 4 | 14 | 100 | 300 | 430 | 600 | 760 | 1319 | 1502 | 1702 | 1918 | 2146 | 2383 | 2622 | 2859 | 3083 | 3288 |
غذاهای تقویتی برای وزن گیری جنین
بایستی مادر باردار تحت نظر پزشک باشد و با انجام سونوگرافی در زمان های مشخص شده توسط پزشک، می توان به سلامت جنین و اینکه آیا دارای وزن مناسبی هست یا نه، پی برد. وزن مادر در رشد و وزن گیری جنین اثر می گذارد. مادرانی که دچار کمبود وزن هستند در صورت نداشتن تغذیه دوران بارداری مناسب صاحب نوزادی با وزن کم می شوند و اگر دارای اضافه وزن هستند این امر باعث می شود که جنین بیشتر از حد مورد نیاز وزن اضافه کند و مادر نیز با خطر ابتلا به دیابت مواجه می شود. در ادامه به انواع غذاهای مقوی برای وزن گیری جنین می پردازیم.
تخم مرغ
انواع تخم مرغ منبع غنی از پروتئین، ویتامین A و ویتامین D می باشند که برای رشد و نمو جنین بسیار ضروری است. سطح پروتئین موجود در تخم مرغ با هیچ ماده غذایی دیگری قابل مقایسه نیست. در نتیجه مصرف آن طی بارداری برای شما و جنین بسیار مفید است. هم چنین تخم مرغ منبع خوبی برای دریافت اسیدفولیک و آهن است و از این طریق سبب افزایش کشسانی پرده های جنینی (پرده هایی که کیسه آب جنین را تشکیل داده اند)، کاهش خطر مشکلات زمان زایمان و کمبود وزن نوزاد هنگام تولد خواهد شد.
سیب زمینی شیرین
سیب زمینی شیرین از آن دسته مواد غذایی است که سرشار از ویتامین ها و املاح می باشد. مانند آهن، مس، ویتامین سی، ویتامین ب۶، فیبر، پتاسیم و بتاکاروتن. بتاکاروتن نوعی آنتی اکسیدان است که به طور طبیعی در بدن ما به ویتامین A تبدیل می شود. این ویتامین برای رشد و سلامت استخوان ها، پوست و چشم های جنین ضروری است. از طرفی این ماده غذایی سرشار از آهن است. سطوح مناسب آهن در بدن به سلامت جنین و بارداری کمک خواهد کرد. شما می توانید سیب زمینی را به صورت آب پز، کبابی یا گریل میل نمایید.
انواع آجیل
یک رژیم غذایی کامل و متعادل شامل دانه های آجیل و میوه های خشک نیز هست. لازم است که روزانه از انواع بادام، برگه های زردآلو و آلو، انجیر خشک، گردو و دیگر دانه های مغذی و میوه های خشک استفاده نمایید. البته در نظر داشته باشید با اینکه انواع آجیل و دانه ها از غذاهای تقویتی برای وزن گیری جنین محسوب می شوند، اما در مصرف این مواد در روز نباید زیاده روی کرد. زیرا احتمال بروز حساسیت های غذایی افزایش می یابد.
انواع حبوبات
خانم های بارداری که مایل به مصرف گوشت نیستند از حبوبات به خصوص لوبیا و عدس بیشتر استفاده کنند. حبوبات نیز از جمله غذاهای مناسب برای وزن گیری جنین می باشد چرا که منبع خوبی از فولات، آهن، کلسیم، فیبر و پروتئین هستند. لوبیا سرشار از روی و مواد معدنی می باشد که وجود آن ها برای سلامت جنین و مادر ضروری است از طرفی روی نیز از زایمان زودهنگام جلوگیری و موجب افزایش وزن نوزاد هم می شود. مواد غذایی دیگری مثل گوشت، شیر، صدف، نخودفرنگی نیز حاوی مقادیر بالای روی هستند.
گوشت بدون چربی
مصرف انواع گوشت جزء غذاهای تقویتی برای وزن گیری جنین می باشد زیرا موجب رشد عضلات جنین می شود. گوشت حاوی پروتئین، آهن و ویتامین های B6 و B12 می باشد. ویتامین های گروه B به رشد بافت ها و تقویت سیستم عصبی و گلبول های قرمز بدن جنین و همچنین به کاهش حالت تهوع مادر کمک می کنند. آهن موجود در گوشت نیز باعث افزایش وزن نوزاد شده، زایمان زودرس جلوگیری و حجم خون مادر و جنین نیز افزایش می یابد.
آب پرتقال
روزانه مصرف یک لیوان آب پرتغال طبیعی را می توان جزء مواد غذایی تقویتی برای وزن گیری جنین در نظر گرفت. زیرا مصرف آن نیاز مادر باردار و جنین وی را به پتاسیم، فولات و ویتامین C تا حد زیادی تامین می کند. فولیک اسید و فولات از تولد نوزاد ناقص جلوگیری می کند. برای محقق شدن این امر خانم باردار می بایست روزانه ۶۰۰ میلی گرم فولات و فولیک اسید مصرف کند.پتاسیم نیز موجب افزایش حجم خون، حفظ عملکرد سوخت و ساز بدن و عضلات مادر باردار می شود. ویتامین C نیز به جذب بهتر آهن کمک می کند و این امر موجب سلامتی استخوان ها و دندان های خانم باردار می شود. پرتغال حاوی ویتامین D هم می باشد که این امر نیز جریان خون را افزایش داده و به جذب کلسیم در دوران بارداری کمک می کند. مواد غذایی دیگری مثل کلم بروکلی، توت فرنگی، گوجه فرنگی، انواع مرکبات و فلفل قرمز نیز حاوی ویتامین C می باشند.
ماست
میزان کلسیم ماست از شیر بیشتر است. ماست حاوی مواد مغذی مثل پروتئین، روی و ویتامین B می باشد که برای سلامت دندان ها و استخوان های مادر و جنین ضروری است. از طرف دیگر مصرف کلسیم از زایمان زودرس و کم شدن وزن جنین هم جلوگیری می کند. اگر خانم باردار روزانه ۳ وعده کلسیم مصرف نکند، کلسیم مورد نیاز جنین از استخوان های مادر تامین می شود و این امر سلامتی خانم باردار را به خطر می اندازد.
آووکادو
به دلیل اینکه آووکادو دارای اسید های چرب غیر اشباع، ویتامین B (فولات)، فیبر بالا، مس، پتاسیم، ویتامین K، ویتامین E و ویتامین C می باشد، به منظور افزایش وزن جنین در طول مدت بارداری گزینه بسیار مناسبی است زیرا، چربی های سالم به ساختن مغز، پوست و بافت جنین کمک می کند و فولات نیز سبب جلوگیری از نقص لوله عصبی می شود همچنین پتاسیم نیز کمک زیادی به کاهش گرفتگی پا می کند.
نوشیدن آب
همانطور که می دانید در طول مدت بارداری حجم خون افزایش پیدا می کند و کمبود آب در بدن با علائمی مانند : خستگی، بدخلقی، سردرد، اضطراب و کاهش حافظه همراه است، همچنین نوشیدن آب کمک زیادی به کاهش خطر مبتلا شدن به عفونت دستگاه ادراری و یبوست می کند، بنابراین باید هر روز یک تا دو لیتر آب بنوشید که البته به یاد داشته باشید آب را از نوشیدنی هایی مانند : میوه، سبزیجات، چای، قهوه و غذا های دیگر دریافت می کنید، به منظور وزن گیری جنین همیشه در زمان تشنگی آب بنوشید تا تشنگی تان کاملا برطرف شود.
نکات مهم برای افزایش وزن جنین
برخی از رژیم های غذایی به افزایش وزن جنین درون رحم کمک می کنند. به هر حال مهم است که این رژیم ها در جهت سلامتی شما و جنین باشند و طی بارداری مضر نباشند. از طرفی نیز زیاده روی در مصرف هر نوع ماده غذایی، هرچند مفید، عوارض جدی ایجاد خواهد کرد. بنابراین تعادل در رژیم غذایی بسیار مهم است. در ادامه به بررسی روش هایی خواهیم پرداخت که با به کار گرفتن آن ها بدون آسیب به خود یا جنین می توانید به افزایش وزن جنین کمک کنید.
- پرهیز از مصرف الکل و دخانیات:لازم است که به طور جدی از مصرف الکل و دخانیات طی بارداری بپرهیزید. هر دو این مواد مضر، می توانند سبب بروز نقص در جنین و مشکلات جدی پزشکی طی بارداری شوند.
- کاهش مصرف کافئین:مصرف مقادیر زیاد قهوه، چای یا نوشابه های انرژی زا که حاوی مقادیر زیادی کافئین هستند، می توانند سبب آسیب جدی به جنین شوند.
- پرهیز از مصرف غذاهای چرب، شیرین و سرخ شده:مصرف مداوم غذاهای چرب، شیرین و سوخاری شده می تواند سبب چاقی گردد. چاقی نیز ریسک ابتلا به کلسترول خون بالا، فشار خون بالا و دیابت بارداری را افزایش می دهد. بهتر است که مواد غذایی چرب و شیرین را از رژیم غذایی خود طی بارداری حذف نمایید. به عنوان جایگزین صرفف مواد غذایی سالم که برای شما و جنین مفید باشد (که پیش تر به آن ها اشاره کردیم) توصیه می شود.