به گزارش سایت خبری ساعد نیوز و به نقل از مردمان، امیر احساس می کرد که همیشه فقط مشغول درس خواندن بود. وقتی دوستانش برای فوتبال بازی کردن بیرون می رفتند، او باید از مدرسه مستقیم به خانه می آمد تا به اتاقش برود و همان درس ها را دوباره و دوباره بخواند. اما هرچقدر هم که سخت درس می خواند، نمی توانست درس ها را به خاطر بسپرد و نمره هایش همیشه پایین بود. بااینحال دوستش سام که به نظر می رسید هیچوقت درس نمی خواند همیشه بهترین نمره ها را می گرفت. عادلانه به نظر نمی آمد.
چون امیر خیلی خسته شده بود، پدر و معلم هایش از یک روانشناس وقت گرفتند. روانشناس تشخیص داد که امیر یک ناتوانی یادگیری دارد. بااینکه امیر از اینکه فهمیده بود مشکل کار کجاست خیالش راحت شده بود اما نگران هم بود. اصلاً از آن کلمه “ناتوانی” خوشش نمی آمد و نگران بود که برای آینده اش چه پیش می آید.
آیا می توانست به دانشگاه برود و آنطور که دوست داشت مهندس شود؟
ناتوانی های یادگیری چیستند؟
برای کسی که تشخیص داده می شود ناتوانی یادگیری دارد، اول ممکن است وحشت آور باشد. اما ناتوانی یادگیری هیچ ارتباطی با هوش آن فرد ندارد و از آن گذشته، افراد موفقی مثل والت دیزنی، الکساندر گراهام بل و وینستون چرچیل همه ناتوانی یادگیری داشتند.
ناتوانی های یادگیری مشکلاتی هستند که بر توانایی مغز فرد برای دریافت، پردازش، تحلیل و ذخیره سازی اطلاعات اثر می گذارد. این مشکلات می تواند یادگرفتن سریع مثل افراد عادی را دشوار کند. ناتوانی های یادگیری انواع مختلفی دارند. بیشتر دانش آموزانی که ناتوانی یادگیری دارند، بیشتر از یک نوع ناتوانی یادگیری دارند. برخی از انواع ناتوانی های یادگیری در توانایی فرد برای تمرکز کردن اخلال ایجاد می کنند و باعث می شوند که فکر فرد منحرف شود. ناتوانی های یادگیری دیگر خواندن، نوشتن، تلفظ کردن یا حل مسائل ریاضی را برای فرد دشوار می کند.
راهی که مغز ما اطلاعات را پردازش می کند بسیار پیچیده است—جای تعجب نیست که بعضی اوقات همه چیز اینقدر درهم و برهم می شود. یک عمل ساده نگاه کردن به یک تصویر را در نظر بگیرید، مغز ما نه تنها باید خطوط را به شکل تصویر شکل دهد، بلکه باید تشخیص دهد این تصویر چه مفهومی دارد، آن را به واقعیات دیگر که در ذهن ذخیره است مرتبط کند و بعد این اطلاعات جدید را ذخیره کند. درمورد گفتار هم وضع به همین منوال است—باید لغات را تشخیص دهیم، مفهوم آن را درک کرده و اهمیت آن واژه را درمورد خودمان بفمیم. بسیاری از این فعالیت ها در بخش های مختلف مغز صورت می گیرد و به مغزمان بستگی دارد که چطور اینها را به هم وصل کند.
نشانه های ناتوانی های یادگیری
با نگاه کردن نمی توان گفت که فردی ناتوانی یادگیری دارد و این باعث می شود که تشخیص این مشکل دشوار باشد. ناتوانی های یادگیری معمولاً اول وقتی فرد مشکل حرف زدن، خواندن، نوشتن، حل کردن یک مسئله ریاضی، صحبت کردن با یکی از والدین یا توجه کردن در کلاس درس را داشته باشد، مشخص می شود. ناتوانی یادگیری بعضی از بچه ها در دوران دبستان وقتی والدین یا معلم متوجه می شود که کودک نمی توانید راهنمایی های یک بازی را دنبال کند یا از انجام کارهایی که باید به سادگی قادر به انجام آن باشد ناتوان است، تشخیص داده می شود. اما بچه های دیگر راه های پیچیده ای برای پوشاندن مشکلات یادگیریشان به کار می بندند به همین دلیل این ناتوانی ها تا نوجوانی که کار مدرسه و زندگی پیچیده تر می شود، مشخص نمی شود.
بیشتر ناتوانی های یادگیری جزء یکی از این دو دسته هستند: کلامی و غیرکلامی.
کسانیکه ناتوانی یادگیری کلامی دارند با کلمات، چه گفتاری و چه نوشتاری مشکل دارند. متداول ترین نوع ناتوانی یادگیری کلامی، خوانش پریشی است که باعث می شود افراد در تشخیص و پردازش حروف و صداهای مربوط به آنها مشکل داشته باشند. به همین دلیل، بچه های مبتلا به خوانش پریشی در خواندن و نوشتن تکالیف مدرسه خود دچار مشکل می شوند.
بعضی از کسانیکه دچار ناتوانی یادگیری کلامی هستند ممکن است بتوانند خیلی خوب بخوانند و بنویسند اما با سایر جنبه های زبان مشکل داشته باشند. مثلاً ممکن است قادر باشند یک جمله یا پاراگراف را به خوبی بخوانند اما نتوانند کلمات را به هم ربط داده و مفهوم آنها را متوجه شوند. و بعضی افراد با عمل نوشتن مشکل دارند زیراکه مغزشان برای کنترل چیزهای زیادی که وارد آن می شود مشکل دارد—از تکان دادن دست هایشان برای شکل دادن به حروف تا به خاطر سپردن قوانین گرامری صحیح مربوط به نوشتن یک جمله.
افراد مبتلا به ناتوانی یادگیری غیرکلامی برای پردازش آنچه می بینند مشکل دارند. آنها برای درک مفهوم جزئیات تصویری مثل اعداد روی تخته سیاه مشکل دارند. مثلاً کسی که دچار ناتوانی یادگیری غیرکلامی است، ممکن است علامت بعلاوه را با منها اشتباه بگیرد. برخی مفاهیم انتزاعی مثل تقسیم برای این افراد دشوار است.
یک مشکل رفتاری به نام اختلال بیش فعالی معمولاً با ناتوانی های یادگیری همراه است زیرا افراد مبتلا به این اختلال قادر نیستند برای یادگرفتن و درس خواندن به اندازه کافی تمرکز کنند. همچنین ممکن است شدیداً فعال بوده و برای کنترل تکانه های عصبیشان مشکل داشته باشند.
علت های ناتوانی های یادگیری
هیچکس دقیقاً نمی داند که چه چیز موجب بروز ناتوانی یادگیری می شود. اما محققان تئوری هایی درمورد دلیل ایجاد این مشکلات دارند. این تئوری ها عبارتند از:
تاثیرات ژنتیکی. متخصصین متوجه شده اند که ناتوانی های یادگیری معمولاً به صورت ارثی در خانواده منتقل می شود و تصور می کنند که وراثت نقشی در این زمینه داشته باشد. اما محققان هنوز درمورد اینکه ناتوانی های یادگیری ژنتیکی هستند یا به این دلیل در خانواده منتقل می شود که کودکان از والدین خود الگوبرداری می کنند، بحث دارند.
رشد مغز. بعضی متخصصین تصور می کنند که ناتوانی های یادگیری را می توان با رشد مغز، هم قبل و هم بعد از تولد مرتبط دانست. به همین دلیل، مشکلاتی مثل وزن کم در زمان تولد، کمبود اکسیژن یا تولد زود هنگام می تواند با ناتوانی های یادگیری در ارتباط باشد. بچه های کم سن که دچار صدمات ناحیه سر می شوند نیز در خطر ایجاد ناتوانی های یادگیری قرار دارند.
تاثیرات محیطی. نوزادان و بچه های کوچک در معرض سموم محیطی قرار دارند. به طور مثال، ممکن است شنیده باشید که چطور سرب (که در بعضی خانه های قدیمی وجود دارد) می تواند گاهی اوقات با ناتوانی های یادگیری در ارتباط باشد. تغذیه ضعیف در سنین ابتدایی زندگی هم می تواند موجب ناتوانی های یادگیری در سنین آتی شود.
از کجا بفهمیم ناتوانی یادگیری داریم؟
فقط به این دلیل که برای درس خواندن برای یک امتحام مشکل دارید به این معنی نیست که دچار ناتوانی یادگیری هستید. درس خواندن سبک های مختلفی دارد. مثلاً بعضی ها با انجام دادن و تمرین کردن یاد می گیرند. بعضی دیگر با گوش دادن (مثلاً در کلاس)، و بعضی ترجیح می دهند بخوانند. بعضی ها طبیعتاً کندتر از بقیه می خوانند یا می شوند اما بااینحال عمکرد درسیشان خوب است. گاهی اوقات، چیزی که ممکن است ناتوانی یادگیری به نظر برسد فقط یک تاخیر در رشد است؛ فرد بالاخره به هم سن و سالان خود می رسد.
اما خیلی ها که دچار ناتوانی یادگیری هستند مدت زمان طولانی قبل از اینکه کسی بفهمد این مشکل را دارند برای یاد گرفتن مشکل دارند. برای اکثر افراد در سنین نوجوانی، اولین نشانه بیشتر ناتوانی های یادگیری زمانی اتفاق می افتد که متوجه می شوند دیگران قادر به درک رابطه مقدار زمانی که برای خواندن یک درس تلاش کرده اند و نتیجه ای که گرفته اند نیستند. یا فقط می تواند یک احساس ساده از این باشد که فرد حس می کند چیزی مشکل دارد. اگر نگران هستید، حتماً با والدین یا معلمینتان موضوع را مطرح کنید.
اولین قدم برای تشخیص یک ناتوانی یادگیری، سنجش مشکلات بینایی و شنوایی است. سپس فرد با یک روانشناس یا متخصص یادگیری که از آزمایشات و تست های مختلف برای کمک به تشخیص ناتوانی یادگیری استفاده می کند، مشورت خواهد کرد. معمولاً اینها برای تعیین توانایی ها و ضعف های یادگیری فرد و تشخیص ناتوانی های یادگیری وی کافی است.
کنار آمدن با ناتوانی یادگیری
با اینکه تشخیص ناتوانی یادگیری می تواند ناراحت کننده باشد اما معمولاً اولین قدم برای حل یک مشکل است. وقتی متخصصی تشخیص داد که فردی به یک مشکل یادگیری خاص مبتلا است، فرد می تواند از استراتژی های خاص استفاده کرده یا داروهایی را برای کمک به کنار آمدن با این ناتوانی مصرف کند. و قدم برداشتن برای کنترل این ناتوانی ها معمولاً می تواند اعتماد به نفس فرد را دوباره برگرداند.
بعضی دانش آموزان که ناتوانی یادگیری برای آنها تشخیص داده شده است، ساعاتی را در هفته با یک معلم یا مربی خاص کار می کنند تا برخی مهارت های خاص درسی، نت برداری یا تکنیک های سازماندهی کردن اطلاعات را برای کمک به جبران ناتوانی یادگیریشان، آموزش ببینند. اگر تشخیص داده شده که شما دچار ناتوانی یادگیری هستید، برای درس هایی که برایتان سخت تر است باید کمک بگیرید. مدرسه ممکن است کلاس خاصی با معلمی که برای کمک به چنین شاگردانی مهارت دارد، برایتان برگزار کند.
معمولاً برای بچه هایی که مشکل بیش فعالی دارند دارو تجویز می شود. داروهای زیادی امروز در بازار وجود دارد که به بالا بردن قدرت تمرکز و توجه این بچه ها و کنترل تکانه های عصبیشان، کمک می کند.
ناتوانی یادگیری هیچ درمان قطعی ندارد و با بالا رفتن سن از بین نمی رود. اما هیچوقت برای کمک گرفتن دیر نیست. بیشتر افراد که دچار ناتوانی یادگیری هستند یاد می گیرند خود را با تفاوت های یادگیری که دارند وفق دهند و راهکارهایی را یاد می گیرند که به آنها کمک می کند به اهداف و آرزوهایشان دست یابند.
