در دوران بارداری به علت مشکلاتی که ممکن است برای شما پیش آید و اضافه وزنتان، انجام کارهای خانه برای شما سخت باشد اما بسیری از زنان مثل قبل کارهای خانه را انجام می دهند و به این موضوع اهمیت نمی دهند. انجام برخی کارهای خانه در بارداری ممکن است برای شما و جنینتان خطرناک باشد و تهدیدی برای سلامتی شما محسوب شود. باید به این نکته توجه نمود که با توجه به تغییرات هورمونی، دوران بارداری موجب:
- نرم شدن رباط ها
- شل شدن مفاصل به ویژه در ناحیه لگن
- و آسیب پذیری آن ها در برابر فشار می گردد.
بنابراین در رسیدگی به کارهای منزل با رعایت نکات ایمنی، ضمن اینکه امور به درستی صورت می گیرد، سلامت جنین و مادر نیز حفظ می شود. مادران باردار به علت سنگینی وزن جنین و مایع داخل کیسه آب، نمی توانند ستون فقرات خود را کاملاً صاف نگاه دارند.و حتی سرپا ایستادن های متوالی نیز برای آنها دشوار است.
به یاد داشته باشید که با رعایت نکات لازم، می توانید در این دوران کارهای سبک منزل را بدون ایجاد فشار روی کمر و پاها انجام داد. گروهی پارسی طب در راستای حفظ سلامت ماردان باردار و گذراندن نوروز با سلامتی و خاطره ای شاد در این مقاله به معرفی کارهایی که زنان باردار در ایام خانه تکانی نباید انجام دهند می پردازد.
7 مورد از کارهایی که شما در دوران بارداری مجاز به انجام آن نیستید
افرادی که سابقه سقط و زایمان زودرس دارند اصلاً نباید خانه تکانی کنند، افراد بی خطر هم در سه ماهه اول و دوم تنها مجاز به انجام کارهای سبک هستند و در سه ماهه سوم خانه تکانی ممنوع است.
۱– شتشو و جارو کردن
کارهایی مانند شتشو و جارو کردن که نیازمند خم شدن به جلو در یک زاویه می باشد می تواند سیاتیک را تشدید نماید. التهاب دردناک عصب سیاتیک که از کمر یا پایین ستون فقرات شروع می شود و در ران ها به پایان می رسد، ایجاد می گردد. درد سیاتیک در سه ماهه دوم و سوم بارداری، زمانی که جنین در حال رشد است در اثر اضافه وزن بارداری شایع تر است.بنابراین از انجام امور سنگین به خصوص در این ماه ها جلوگیری به عمل آید.
۲- تمیز نمودن حمام و سرویس بهداشتی
تمیز کردن حمام و سرویس بهداشتی مستلزم استفاده از مواد شیمایی است که ماردان باردار نباید در معرض آن باشند.بهتر است خانم های باردار در این مدت از شوینده های طبیعی مانند سرکه سفید، آب لیمو، نوشابه، جوش شیرین و … استفاده نمایند.
۳– تماس و تمیز نمودن بستر گربه
آلودگی به انگل توکسوپلاسما در طول بارداری خطرناک است زیرا ممکن است به جنین آسیب برساند.گربه تنها حیواناتی است که می تواند مدفوع آلوده به این انگل را داشته باشد.
انتقال توکسوپلاسموز در بارداری چگونه است؟
توکسوپلاسموز به وسیله بلعیدن هر چیزی که آلوده به انگل است، انتقال می یابد. این مواد می تواند شامل موارد زیر باشند:
- گوشت خام یا نپخته (گوشتی که خون داشته باشد) و گوشت خالص خام
- سبزیجات و میوه های شسته نشده
- مدفوع گربه یا خاک آلوده به عفونت گربه
- شیر و فراورده های لبنی غیرپاستوریزه بز
۴- آویز نمودن پرده و تمیز کردن سقف
تمیز نمودن سقف و کارهای مشابه نیاز به بالا رفتن از نردبان دارد.که این عمل اثرات زیان آور و خطرناکی به دلیل سقوط از ارتفاع و یا کشش عضلات شکم به همراه دارد و سلامتی مادر و جنین را تهدید می نماید.همچنین در دوران بارداری حفظ تعادل بدن بر روی پله های نردبان مشکل است.زیرا در این دوران وزن افزایش یافته و مرکز ثقل بدن تغییر می کند و حفظ تعادل سخت می شود.پس بهتر است از کارهایی که نیاز به حفظ تعادل دارد پرهیز نماید.
۵– عدم جا به جایی وسایل سنگین
خانم های باردار وسایل سنگین را جا به جا نکنند. هرگونه حرکتی که باعث وارد آوردن فشار به عضلات شکم شود ممکن است سبب بروز انقباضات رحمی گردد.گاهی اوقات اینگونه انقباضات به همراه عواملی دیگر می توانند زایمان زود رس را موجب شود.به همین دلیل است که خانم های باردار باید از بلند کردن و یا جابه جا کردن وسایل سنگین مانند میز، تلویزیون، میز ناهارخوری، مبل، فرش و … خودداری نمایند.
6- استفاده از مواد شوینده
استفاده از برخی شوینده ها در بارداری سبب آسیب رسیدن به شما و جنینتان می شود پس بهتر است در این دوران از این شوینده های قوی مانند جرم گیرها یا لوله بازکن ها استفاده نکنید و استفاده از آنها را به همسرتان بسپارید.برای شست وشو و نظافت خانه مقدار کمی از سفید کننده ها و سایر مواد شوینده، استفاده کنید و هنگام استفاده از آنها ماسک بزنید و دستکش بپوشید وبرای جریان هوای کافی پنجره ها را باز کنید.
7-ایستادن طولانی مدت
از انجام بعضی کارهای خانه که نیاز به ایستادن طولانی مدت روی پاها دارند مانند آماده کردن غذا یا شستن ظرف ها در دوران بارداری بپرهیزید و در این دوران سعی کنید غذاهایی که نیاز به ایستادن طولانی مدت کنار اجاق گاز را ندارد ، بپزید و از یک صندلی برای شستن ظرف ها یا انجام سایر کارهای آشپزخانه استفاده کنید و هنگام کار کردن روی آن بنشینید.
عوارض انجام کارهای سنگین در بارداری
بدن مادران باردار تغییرات زیادی را برای انطباق با رشد جنین متحمل می شود. رحم بزرگ می شود، مفصل ران شل شده و گاها کمی جابجا می شود. بزرگ شدن شکم مرکز ثقل بدن را تغییر داده و حفظ تعادل را دشوار می کند. به همین دلیل در این زمان ممکن است دیگر مجاز به انجام کارهایی نباشید که پیش از این دوران به صورت روزمره انجام می دادید. زیرا ممکن است انجام کارهای سنگین برای شما و جنین تان خطراتی را در پی داشته باشد. خطراتی که در اثر انجام کارهای سنگین و بلند کردن بارهای سنگین، در دوران بارداری سلامت شما و جنین تان را تهدید می کند شامل:
1- انجام کارهای سنگین در بارداری خطر سقط جنین را افزایش می دهد
بلند کردن اجسام سنگین و انجام هرگونه کار سنگین ممکن است منجر به فشار شدید به رحم و جدا شدن جفت، خصوصاً در مراحل ابتدایی بارداری شود که سقط را به دنبال خواهد داشت. اگر بارداری شما در معرض خطر بالاست و یا در معرض خطر ابتلا به زایمان زودرس قرار دارید، قبل از انجام هرگونه اقدام سنگین، با پزشک خود صحبت کنید. زایمان زودرس می تواند خطرات جبران ناپذیری را به دنبال داشته باشد.
2- انجام کارهای سنگین در بارداری احتمال ابتلا به پرولاپس احشای لگن را افزایش می دهد
بلند کردن اجسام سنگین می تواند موجب ایجاد فشار و آسیب بیشتر به کف لگن شده که همین امر منجر به افزایش خطر ابتلا به بی اختیاری ادرار و پرولاپس واژن و مثانه بعد از زایمان خواهد شد.
3- انجام کارهای سنگین در بارداری احتمال آسیب به لگن را بهمراه دارد
در طول زمان بارداری، عضلات کف لگن کشیده می شوند. اگر این عضلات قدرت کافی برای حمایت از وزن زیاد موجود در شکم و لگن شما را نداشته باشند، در اثر انجام کارهای سنگین به راحتی می توانند دچار آسیب های جدی شوند.
4- انجام کارهای سنگین در بارداری خطر افتادن و زمین خوردن را افزایش می دهد
مرکز ثقل بدن شما در بارداری جابجا می شود که علت آن بزرگ شدن شکمتان است این امر معمولا حفظ تعادل را دشوار می کند و ممکن است سبب شود به راحتی زمین بخورید، به خصوص هنگامی که شما خم می شوید یا به جلو می روید تا چیز سنگینی را بردارید هرلحظه امکان افتادن شما وجود دارد. زمین خوردن در دوران بارداری بسیار خطرناک است هم برای مادر وهم برای جنین، به خصوص در سه ماهه سوم، که افتادن مادر، ممکن است منجر به زایمان زودرس یا جداسازی جفت شود.
5- انجام کارهای سنگین در بارداری با ریسک آسیب به کمر را بهمراه دارد
در دوران بارداری مفاصل در اثر تغییرات هورمونی شل شده و حتی کمی جابجا می شود. بزرگ شدن شکم و تغییر قابل ملاحظه انحناهای ستون فقرات سبب می شود که مهره ها و عضلات اطراف آن به خوبی حمایت نشده و نیز به راحتی دچار آسیب گردند. بلند کردن اجسام سنگین علاوه بر وارد کردن فشار شدید به کمر، حتی ممکن است سبب بیرون زدگی و دیسک کمر گردد.
نکاتی برای راحتی بیشتر در انجام امور خانه برای بارداری
برخی از زنان در دوران بارداری نمی توانند کارهای خانه را انجام ندهند. برای کاهش خطر و مشکلات ناشی از کارهای خانه در دوران بارداری لازم است نکاتی را رعایت نمایید تا سلامت شما و جنینتان به خطر نیافتد. برای داشتن آسایش بیشتر درانجام امور خانه برخی از نکات زیر را رعایت کنید.
- از همسر خود بخواهید برای حفظ سلامت کودکتان در دوران بارداری در انجام کارهای خانه مشارکت کند تا برای شما خطرناک باشد.
- از مادر، خواهر و دوستانتان برای انجام کارهای خانه کمک بگیرید و از کمک خواستن از آنها خجالت نکشید.
- خرید های خانه را به همسرتان بسپارید و به او بگویید که هنگام خرید همراه شما بیاید تا کیسه های خرید را حمل کند.
- نظافت سرویس های بهداشتی، کف زمین و اجاق گاز را که به استفاده از مواد شویندهی خطرناک نیاز دارند را اجازه دهید همسرتان انجام دهد.
- به کودک دیگرتان آموزش بدهید تا کارهایی مانند دستشویی رفتن و جمع کردن وسایل بازی را خودش انجام دهد.
- کارهایی مانند سبزی خرد کردن یا اتو کردن لباس ها را به صورت نشسته انجام دهید زیرا انجام کارها به صورت ایستاده فشار زیادی به پا و کمر شما وارد می کند.
- در طول روز استراحت کنید و برای رفع خستگی خود خواب میان روز می تواند مؤثر باشد.
- اگر همسر شما در طول روز وقت آزاد داشته باشد، بهترین شخصی است که می تواند درانجام کارهای خانه به شما کمک کند پس بهتر است درخواستتان از همسرتان را مستقیم و واضح بگویید و صبر نکنید تا خودش متوجه شود که شما به کمک احتیاج دارید.
- اگر همسر شما به کمک در انجام دادن کارهای منزل علاقه ای ندارد، به او بگویید که درد دارید و نمی توانید خودتان بعضی از کارها را انجام دهید و بگویید چقدر مشارکت او در کارها می تواند باعث سلامت شما و کودکش گردد.