بیوگرافی ترانه علیدوستی
ترانه علیدوستی متولد بیست و دوم دی ماه ۱۳۶۲ در شهر تهران است. در نوجوانی دو سال در هنرستان موسیقی تحصیل کرده است. در دوره دبیرستان در رشته علوم تجربی مشغول تحصیل بوده است که بخاطر علاقه به بازیگری در کلاس های بازیگری امین تارخ ثبت نام می کند.
او در فیلم های فیلم سازان برجسته ای چون رسول صدرعاملی و واروژ کریم مسیحی و اصغر فرهادی بازی کرده؛ و عناوین فراوان سینمایی از جمله جایزه بهترین بازیگر زن، پنجاه وپنجمین جشنواره فیلم لوکارنو سوئیس، جایزه بهترین بازیگر زن، جشنواره فیلم آسیایی و عربی اوسیان سینه فن و سیمرغ بهترین بازیگر زن در جشنواره فیلم فجر را گرفته است. او در جشنواره های فیلم وزول فرانسه ۲۰۱۴ و فیلم هانوی ویتنام ۲۰۱۲، یکی از اعضای هیئت داوران بود.
علیدوستی به زبان انگلیسی مسلط بوده و مترجم ادبی است. او جایزه ادبی پروین اعتصامی را در پنجمین دوره برگزاری آن در قسمت ادبیات داستانی با ترجمه رؤیای مادرم، تألیف آلیس مونرو کسب کرد. ترانه علیدوستی در ویژه نامه شماره ۱۰۰ ماهنامه صنعت سینما که نگاهی است به سینمای ایران در دهه هشتاد، به انتخاب ۱۳۰ نویسنده و منتقد سینمایی به عنوان بهترین بازیگر زن دهه انتخاب شد، همچنین در سال ۱۳۹۰، مجلّهٔ فیلم او را بهترین بازیگر زن دهه ۸۰ انتخاب کرد.
بیماری کلاستروفوبیا
ترانه علیدوستی یک بیمار خاص دارد که باعث ترس از محیط های بسته می شود. این بیماری کلاستروفوبیا نام دارد. او به دلیل این بیماری نمی تواند از اتوبوس ، مترو و یا حتی دراز برخی آسانسورهای کوچک و بدون آینه استفاده کند.
بیماری کلاستروفوبیا ترس شدید و بیمارگونه از احساس نداشتن راه فرار و گیر افتادن که معمولا در محیط های کوچک و بسته و در شرایطی مانند گیر افتادن بین جمعیت زیاد و فشرده است. بیماران مبتلا به این بیماری تونل ، مترو ، اتوبوس و … هراس دارند.
ترانه علیدوستی در تئاتر
علیدوستی بازی در عرصه تئاتر را نیز با نمایش «فنز» تجربه کرد. سال ۱۳۸۰–۱۳۷۹ یک دورهٔ فیلمنامه نویسی در کلاس های حوزه هنری گذراند.
تهیه کنندگی ترانه علیدوستی
وی در فیلم اژدها وارد می شود! ساخته مانی حقیقی یکی از سرمایه گذاران فیلم می باشد.
صداپیشگی ترانه علیدوستی
ترانه علیدوستی در انیمیشن جمشید و خورشید صداپیشه نقش «خورشید» بود.
نمایشنامه خوانی
ترانه علیدوستی در نمایشنامه آنا کارنینا که به کارگردانی هما روستا، شنبه پانزدهم آذرماه ۱۳۹۳ در کتابخانه ملّی و در حمایت از هنرمندان مبتلا به سرطان نمایشنامه خوانی می شد، نقش «آنا کارنینا» را اجرا کرد.
همچنین این نمایشنامه خوانی بار دیگر به مناسبت چهلمین روز درگذشت هما روستا (۲۳ آبان ۱۳۹۴) در کتابخانه ملی برگزار شد که این بار هم در حمایت از هنرمندان مبتلا به سرطان مراسم اجرا شد..
نویسندگی ترانه علیدوستی
علیدوستی علاوه بر سابقه اش در بازیگری، برای نویسندگی در وبگاه شخصی اش نیز شناخته شده است. علاوه بر این ها، داستان های کوتاه و نقدهای مختلف او در مجله ها و روزنامه هایی مانندروزنامه شرق منتشر شده است. در سال ۲۰۱۰ در پی انتشار مطلبی از او در وبلاگش در حمایت از اصغر فرهادی که در دفاع از هنرمندان دگراندیش مطلبی منتشر کرده بود، وبلاگ این بازیگر سینما و تئاتر به دستور کمیته دولتی فیلترینگ، حذف شد و بدین ترتیب آرشیو این وبلاگ نیز از روی سایت بلاگفا حذف شده است. وبگاه جدید او همچنان فعال است.
ترجمه های ترانه علیدوستی
ترانه علیدوستی با ترجمه داستان رؤیای مادرم اثر «آلیس مونرو» در نوزدهمین دوره کتاب فصل، در گروه ادبیات شایسته تقدیر شناخته شد. در آذر ماه سال ۹۵ ترانه علیدوستی با ترجمه رمانتاریخِ عشق به قلم نیکول کراوس توانست صدر نشینی پر فروش ترین کتاب توسط نشریات نشر مرکز را به خود اختصاص دهد و با استقبال بی نظیر مردم و طرفدارانش رو به رو شد.
تحریمِ اُسکار ۲۰۱۷
در پی دستور دونالد ترامپ مبنی بر لغو صدور ویزا برای مهاجران ۷ کشور از جمله ایران، ترانه علیدوستی در اعتراض و واکنش به این تصمیم و با نژادپرستانه خواندن این اقدام در صفحهٔ توئیتر خود اعلام کرد که در مراسم اهدای جوایز اسکار در لس آنجلس شرکت نخواهد کرد.
بازتاب ها
خبر اعتراض ترانه علیدوستی پنجشنبه هفتم بهمن ۱۳۹۵ خورشیدی در بسیاری از رسانه های معتبر جهان از نیویورک تایمز گرفته تا گاردیَن و هالیوود ریپورتر بازتاب یافت. آسوشیتدپرس خبر را با این تیتر منتشر کرد: «بازیگر زن ایرانی اسکار را در اعتراض به ترامپ تحریم کرد.»[۱۸]
به دنبال این اعلام، وی در گفتگویی ایمیلی با نیویورک تایمز شرکت کرد. وی در این گفتگو خاطرنشان کرد:
«تصمیم گرفتم حتی اگر بتوانم در این مراسم شرکت نکنم، چون این مرا عمیقاً متأثر می کند که می بینم مردم معمولی هموطنم از دیدن فرزندانشان یا ادامه تحصیل در آمریکا محروم می شوند در حالی که این حقِ قانونی شان است.»
وی افزود: مطمئنم آمریکا چندین برابر از حضور ایرانیان مهاجر و خدمات آن ها در آن کشور سود برده است؛ بنابراین برای من قابل قبول نیست به دولتی احترام بگذارم که برای مردم کشور من احترامی قائل نیست.
نمایش خانگی
ترانه علیدوستی در سریال شهرزاد ساخته حسن فتحی اولین سریال خود را تجربه کرد. این سریال در ۲۲ مهر ۱۳۹۴ به شبکه نمایش خانگی آمد وی در این سریال نقش شهرزاد را ایفا می کند. شهرزاد دانشجوی رشته پزشکی است که در سال ۱۳۳۲ با کودتای ۲۸ مرداد زندگی اش دچار تغییر و تحول می شود.
سال |
نام سریال |
نقش |
کارگردان |
۱۳۹۴–۱۳۹۳ |
شهرزاد (فصل اول) |
شهرزاد سعادت |
حسن فتحی |
۱۳۹۶–۱۳۹۵ |
شهرزاد (فصل دوم) |
شهرزاد سعادت |
حسن فتحی |
۱۳۹۶–۱۳۹۷ |
شهرزاد (فصل سوم) |
شهرزاد سعادت |
حسن فتحی |
تئاتر
نام تئاتر |
کارگردان |
توضیحات |
فنز (طرفداران) |
محمد رحمانیان |
این نمایشنامه با هنرمندی |
مانیفست چو |
محمد رحمانیان |
|
روز حسین |
محمد رحمانیان |
(انجام نشد) |
سینما
سال |
نام فیلم |
نقش |
کارگردان |
توضیحات و زمان پخش |
جشنواره فیلم فجر |
۱۳۹۴ |
فروشنده |
رعنا |
اصغر فرهادی |
برنده نخل طلایی برای بهترین بازیگر مرد و بهترین فیلم نامه از جشنواره کن ۲۰۱۶. |
|
۱۳۹۳ |
استراحت مطلق |
سمیرا |
عبدالرضا کاهانی |
۱۱ شهریور ۱۳۹۴ |
|
مادر قلب اتمی |
آرینه |
علی احمدزاده |
۱۰ خرداد ۱۳۹۶. اولین همکاری با محمد رضا گلزار |
||
۱۳۹۱ |
زندگی مشترک آقای محمودی و بانو |
ساناز |
روح الله حجازی |
بهمن ماه ۱۳۹۲ |
|
آسمان زرد کم عمق |
غزل |
بهرام توکلی |
۱۳۹۲ |
کاندید بهترین بازیگر نقش اول زن |
|
۱۳۹۰ |
پذیرایی ساده |
لیلا |
مانی حقیقی |
۲۰ بهمن ۱۳۹۰ |
کاندید بهترین بازیگر نقش اول زن |
انتهای خیابان هشتم |
نیلوفر |
علیرضا امینی |
فروردین ۱۳۹۱ |
||
۱۳۸۹ |
هر چی خدا بخواد |
پارمیدا |
نوید میهن دوست |
اولین همکاری با رضا عطاران |
|
۱۳۸۸ |
راز دشت تاران |
پرستار |
هاتف علیمردانی |
سال ۱۳۸۹ |
|
زندگی با چشمان بسته |
پرستو |
رسول صدرعاملی |
شهریور ۱۳۹۰ |
||
۱۳۸۷ |
درباره الی |
الی |
اصغر فرهادی |
بهمن ماه ۱۳۸۷ |
|
تردید |
مهتاب |
واروژ کریم مسیحی |
بهمن ماه ۱۳۸۷ |
کاندید بهترین بازیگر نقش اول زن |
|
شیرین |
ترانه علیدوستی |
عباس کیارستمی |
|||
۱۳۸۶ |
کنعان |
مینا |
مانی حقیقی |
مهرماه ۱۳۸۷ |
|
۱۳۸۴ |
چهارشنبه سوری |
روحی |
اصغر فرهادی |
سال ۱۳۸۴ |
تقدیر شده برای بهترین بازیگر نقش مکمل زن |
۱۳۸۲ |
شهر زیبا |
فیروزه |
اصغر فرهادی |
سال ۱۳۸۲ |
کاندید بهترین بازیگر نقش اول زن |
۱۳۸۰ |
من ترانه ۱۵ سال دارم |
ترانه پرنیان |
رسول صدرعاملی |
سال ۱۳۸۰ |
برنده سیمرغ بهترین بازیگر نقش اول زن |
ترجمه
- تاریخ عشق. نیکول کراوس. تهران: نشر مرکز، ۱۳۹۵. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۲۱۳-۲۸۶-۷
- رؤیای مادرم. آلیس مونرو. تهران: نشر مرکز، ۱۳۹۰. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۰۵-۹۹۷-۲
داوری جشنواره
نام جشنواره |
سال |
توضیحات |
جشنواره فیلم وزول فرانسه |
۲۰۱۴ |
در کنار ترانه علیدوستی بریلنت مندوزا، فیلیپ چی، ونگ چائو هیئت داوران بین المللی این جشنواره را تشکیل می دهند. همسر و دخترش حنا در این جشنواره در کنار او حضور داشتند. |
جشنواره فیلم هانوی ویتنام |
۲۰۱۲ |
ترانه علیدوستی بازیگر ایرانی به عنوان یکی از اعضای هیئت داوران به دومین جشنواره «هانوی» ویتنام می رود. علیدوستی از طرف دپارتمان سینمای ویتنام به عنوان یکی از اعضای هیئت داوران جشنواره دعوت شده است. |
جشنواره بین المللی فیلم توکیو |
۲۰۱۸ |
در ژاپن |
عناوین و افتخارات
سال |
رده |
جشنواره |
کار نامزدشده |
نتیجه |
منبع |
۱۳۹۷ |
بهترین بازیگر زن درام |
جوایز حافظ |
شهرزاد |
نامزد |
|
۱۳۹۶ |
بهترین بازیگر سینما |
جوایز حافظ |
فروشنده |
نامزد |
|
۱۳۹۵ |
بهترین بازیگر زن درام |
جوایز حافظ |
شهرزاد |
نامزد |
|
۱۳۹۲ |
بهترین بازیگر نقش اول زن |
انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران |
آسمان زرد کم عمق |
نامزد |
|
۱۳۹۱ |
جایزه پروین مشترکاً به همراه لیلا حاتمی و نگار جواهریان |
برنده |
|||
۱۳۹۱ |
بهترین بازیگر |
جشنواره وزول |
پذیرایی ساده |
تقدیر شده |
|
۱۳۹۱ |
بهترین بازیگر |
سی و یکمین جشنواره فجر |
آسمان زرد کم عمق |
نامزد |
|
۱۳۹۱ |
جایزه بهترین بازیگر زن |
جشنواره فیلم آسیایی و عربی اوسیان سینه فن |
پذیرایی ساده |
برنده |
|
۱۳۹۰ |
بهترین بازیگر |
سی امین جشنواره فجر |
پذیرایی ساده |
نامزد |
|
۱۳۸۸ |
بهترین بازیگر نقش اول زن |
سومین جشن انجمن منتقدان |
تردید |
نامزد |
|
۱۳۸۷ |
بهترین بازیگر |
بیست و هفتمین جشنواره فجر |
تردید |
نامزد |
|
۱۳۸۵ |
بهترین بازیگر |
دهمین دوره جشن خانه سینما |
چهارشنبه سوری |
نامزد |
|
۱۳۸۴ |
بهترین بازیگر نقش مکمل زن |
جشنواره فجر |
چهارشنبه سوری |
تقدیر شده |
|
۱۳۸۳ |
بهترین بازیگر |
جشن خانه سینما |
شهر زیبا |
نامزد |
|
۱۳۸۲ |
بهترین بازیگر |
بیست و دومین جشنواره فجر |
شهر زیبا |
نامزد |
|
۱۳۸۱ |
جایزهٔ نخل زرین بهترین بازیگر زن |
سومین جشنوارهٔ اجتماعی آبادان |
من ترانه ۱۵ سال دارم |
برنده |
|
۱۳۸۱ |
جایزه بهترین بازیگر زن |
پنجاه و پنجمین جشنوارهٔ فیلم لوکارنو سوئیس |
من ترانه ۱۵ سال دارم |
برنده |
|
۱۳۸۱ |
جایزه بهترین بازیگر زن |
انجمن منتقدین و نویسندگان سینمای ایران |
من ترانه ۱۵ سال دارم |
برنده |
|
۱۳۸۰ |
سیمرغ بهترین بازیگر زن |
جشنواره فجر |
من ترانه ۱۵ سال دارم |
برنده |
4 سال پیش
4 سال پیش
4 سال پیش