گربه ها حیوانات مرموز، و در عین حال بسیار شگفت انگیزی هستند. یکی از رفتارهای عجیبی که گربه ها انجام می دهند کشیدن پنجه هایشان بر روی سطوح یا در جهت خلاف آنهاست. چنگ زدن و ناخن کشیدن گربه ها روی اجسام که خیلی هم به آن علاقه مند هستند، باعث شده بسیاری از تولید کنندگان به فکر خلق محصولاتی بیافتند تا گربه ها از آنها استفاده کرده و خسارات کمتری را به وسایل خانه وارد کنند. به هر حال از نظر بسیاری از صاحبان گربه ها، این عمل و علت انجام آن قابل درک نیست.
به نظر می رسد که چنگ زدن و ناخن کشیدن یک فعالیت آرامش بخش برای گربه است. بسیاری از آنها حین انجام این کار خر خر می کنند، حتی ممکن است آب دهانشان جاری شود، و نتیجتا از لحاظ ذهنی نیز احساس خوشایندی را تجربه می کنند. متاسفانه پس از بررسی های زیاد، محققان هنوز نتوانسته اند در این باره به قطعیت برسند. اما واقعا چرا این کار به گربه ها آرامش می دهد؟ و چگونه این غریزه برای اولین بار در آنها بر انگیخته می شود؟
چنگ انداختن گربه به وسایل
چنگ انداختن گربه به لوازم خانه مشکلی ست که اکثر قریب به اتفاق صاحبان گربه آن را تجربه کرده اند. متأسفانه این کار می تواند به لوازم منزل و خصوصاً مبل های پارچه ای و چوبی آسیب برساند؛ از همین رو باید با استفاده از روش های اصولی از انجام این کار توسط گربه جلوگیری کرد.
به نظر می رسد که پنجه کشیدن یک فعالیت آرامش بخش برای گربه است. بسیاری از آنها حین انجام این کارخر خر می کنند، حتی ممکن است آب دهانشان جاری شود و از لحاظ ذهنی نیز احساس خوشایندی را تجربه می کنند.
این فعالیت که بسیار به آن علاقه مند هستند باعث شده بسیاری از تولید کنندگان به فکر خلق محصولاتی بیافتند تا گربه ها از آنها استفاده کرده و خسارات کمتری را به وسایل خانه وارد کنند. بهر حال از نظر بسیاری از صاحبان گربه ها این عمل و علت انجام آن قابل درک نیست.
چنگ انداختن گربه به انسان
علت های متعددی وجود دارد که گربه با انسان خشن رفتار می کند. قبل از هر چیز باید گفت که بچه ای گربه ای که مادرش هنوز او را کاملا از شیر نگرفته است از نظر احساسی بسیار شکننده تر و حساس تر است، آستانه تحمل او بسیار محدود است.
از شیر گرفتن کامل بچه گربه به بچه گربه اجازه می دهد تا بتواند شدت گاز و چنگ را کنترل نماید. اگر برای بچه گربه هایی که کاملا از شیر گرفته نشده اند، با دست با آن ها بازی کنیم، احتمال این که گاز و چنگ بگیرند خیلی زیاد است. حتی اگر بچه گربه کاملا هم از شیر گرفته شده باشد ممکن است عادت های بدی را ازطریق بازی به دست بیاورد.
علت های دیگری نیز علاوه بر از شیر گرفتن زودرس و عادت های بد بازی کردن هم وجود دارد. در صورت وجود استرس، ناراحتی و ناامیدی نیز گربه خشن می شود. باید مشکلات سلامتی را نیز در نظر گرفت. بهتر است قبل از هر چیز گربه را نزد دامپزشک ببرید تا متوجه شوید که مشکل فیزیولوژیک برای رفتارهای خشونت آمیز گربه وجود ندارد.
علل چنگ زدن و ناخن کشیدن گربه
به نظر می رسد که پنجه کشیدن یک فعالیت آرامش بخش برای گربه است. بسیاری از آنها حین انجام این کارخر خر می کنند، حتی ممکن است آب دهانشان جاری شود و از لحاظ ذهنی نیز احساس خوشایندی را تجربه می کنند. متاسفانه، پس از بررسی های بسیار محققان هنوز نتوانسته اند به قطعیت برسند چرا این کار گربه ها را تسکین می دهد ؟ و چگونه این غریزه برای اولین بار در آنها بر انگیخته می شود ؟
در تمامی موارد باید به خاطر داشته باشید که گربه هیچ گاه به دنبال انتقام گرفتن یا آزار دادن شما نیست، این رفتار به او کمک می کند تا خود را از تنش هایی که برای او به وجود آمده رها کند.نشان دادن رضایت و یا کاهش استرسعلت این عمل به صورت قطعی هر چه که باشد یک چیز را مطمئن هستیم، و آن این است: گربه ای که این کار را انجام می دهد، گربه ای خوشحال است. یکی از محققان می گوید: در حالی که ما ممکن است علت دقیق پنجه کشیدن گربه ها را ندانیم، اما به نظر می رسد همه به توافق رسیده ایم که این عمل برای گربه ها لذت بخش است، و شاید علتش به همین سادگی است که آن را انجام می دهند.
ایجاد یک محل نرم برای خواب
این نظریه به این دلیل است که اجداد گربه ها که در حیات وحش زندگی می کردند، قبل از خوابیدن با این کار چمن ها را به محل خوابی نرم و مسطح تبدیل می کردند. این دلیل برگرفته از نظریه ای است در ارتباط با سگ ها؛ به این شرح که که اجدادشان در زندگی طبیعی قبل از دراز کشیدن در مکان استراحت خود، شروع به دور زدن و چرخیدن می کردند تا زمین مسطح شود.
بدست آوردن غذا
نظریه دیگر بر این باور است که به احتمال زیاد این عمل باقی مانده از رفتار و حرکات دوران ابتدایی زندگی گربه هاست. در طول مدتی که یک بچه گربه ها شیرخوار هستند، این کار را در مقابل مادرشان انجام می دهند. یک نظریه قدیمی و نسبتا منسوخ شده، بر این مدعاست که بچه گربه هایی که خیلی زود از مادر جدا شده و یا خیلی زود از شیر گرفته شده اند، در بزرگسالی مانند یک بچه گربه رفتار می کنند و آن را ادامه می دهند. در حالی که ما می بینیم تقریبا تمام گربه های بالغ، صرف نظر از زمان جدایی از مادر و یا از شیر گرفته شدن، این فعالیت را انجام داده و بسیار لذت می برند.
مشخص کردن محدوده قلمرو
گربه ها در پنجه های خود غدد عطری دارند، و هنگامی که پنجه هایشان را بر روی سطحی می کشند، عطر و بوی خود را بر روی آن سطح بر جا می گذارند تا قلمروشان مشخص شود و بستر نرم و مناسبی برای استراحت و خواب خود فراهم کنند. بدین صورت گربه شما پس از ترک کردن این مکان بعد از برگشتن با استشمام بوی خود به خاطر می آورد که در کجا بوده است.
نشانه های قریب الوقوع بودن چنگ:
- چشمهای باریک
- تکانه هایی مثل امواج آب روی پوست حیوان
- توقف خرخر کردن (خرخر کردن گربه، صدای رضایت است)
- تکانه های گوش و برگشتن دیشهای ماهواره به طرفین
- تغییر حالت بدن
- غرغر کردن
وقتی این نشانه ها را حین بازی دیدید، از گربه فاصله بگیرید.
پیشگیری و کنترل چنگ زدن و ناخن کشیدن گربه
چگونه می توانم اسباب و اثاثیه را از چنگ زدن و ناخن کشیدن گربه ام در امان نگاه دارم؟ همانطور که این عمل به گربه شما آرامش داده و او را خوشنود می کند در عین حال با کشیدن پنجه ها بر روی سطوح و تخریب وسایل مانند مبل و یا فرش منزل می تواند کاملا اثر معکوس بر شما بگذارد و شما را آزرده کند. در اینجا چند روش ذکر شده تا هم گربه شما خوشحال باشد و هم شما از تخریب وسایل در امان باشید.
- ناخن های گربه را کوتاه نگه دارید (البته نباید بسیار کوتاه شود به طوری که برایش آزار دهنده شود).
- به او آموزش دهید این حرکت خود را در نقاط دیگری انجام دهد. به این صورت که وقتی شروع به این کار کرد او به آرامی از کنار وسایل به جای دیگری جابجا کنید. فراموش نکنید این جابجایی باید بسیار با آرامش انجام شود.
- توجه گربه را با نوازش کردن و یا دادن یک اسباب بازی به او از این کار منحرف کنید.
- روی پای خود را با لحاف ضخیم و یا پتو بپوشانید و اجازه دهید چند بار این کار را روی آن پتو انجام دهد و آن پتو را به او اختصاص دهید.
- می توانید وسایل و اسباب بازی هایی که مخصوص این کار تولید شده را تهیه کنید.
نکات مهم در کنترل و ترک عادت چنگ زدن گربه ها
گاهی اوقات گربه شما در محلی نادرستی شروع به چنگ زدن می کند و برخی پاسخ ها از جانب شما می تواند اثر معکوسی داشته باشد. بنابراین هیچگاه او را با صدای بلند، تکان دهنده و یا هل دادن مجازات نکنید. گربه ها به تنبیه و برخوردهای منفی پاسخ خوبی نمی دهند؛ حتی ممکن است برای شما پرخاشگری کنند. همچنین مراقب باشید برای دور کردنش هنگامی که این کار را انجام می دهد پنجه هایش را با کشیدن دستش نکشید چون بسیار دردناک و خطرناک است.
هیچگاه گربه خود را با صدای بلند، تکان دهنده و یا هل دادن مجازات نکنید زیرا گربه ها به تنبیه و برخوردهای منفی پاسخ خوبی نمی دهند.
اقدامات ضروری پس از چنگ گربه
بیماری خراش گربه یا چنگ گربه (Cat-scratch disease) از بیماری های منتقله از حیوانات به انسان است. انتقال بیماری در بیش از ۹۰ درصد موارد در اثر پنجه زدن و گاهی لیس زدن بچه گربه به بدن کودک است و گهگاه نیز توسط سگ ها و یا خار و تراشه های چوب که با سگ و گربه در ارتباط بوده منتقل می شود. این باکتری گربه را دچار بیماری نمی کند و در بزاق گربه زندگی می کند تا از راه خراش یا گازگرفتن گربه -به خصوص بچه گربه- به انسان منتقل می شود. عامل این بیماری معمولاً خوش خیم، باکتری داخل سلولی بارتونلا(Bartonella henselaee) است. نزدیک به نیمی از گربه ها در طول زندگی خود مدتی ناقل این باکتری بوده اند.
ویروس ها و ارگانیسم های خطرناک بسیاری در بدن حیوانات وجود دارند که ممکن است برای خود این حیوانات بی خطر باشد اما خطرات جدی را برای انسان ایجاد کند. در صورتی که شما توسط گربه گزیده شوید و وی شما را گاز بگیرد، محل زخم عفونت خواهد کرد که مراجعه به پزشک الزامی است؛ اما خراش های ساده نیازی به ویزیت پزشک ندارند و تنها در صورت عفونت در اثر این زخم های باید به پزشک مراجعه کرد.