به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، ناخن جویدن عادتی است که بسیاری از کودکان به آن مبتلا هستند و گاهی تا آخر عمر ادامه پیدا می کند، اگرچه در اغلب موارد ناخن جویدن واکنشی در برابر تنش و یک عادت نامناسب است که عوامل روانشناختی مانند استرس، نگرانی، اضطراب و خلق و خوی غیرمتمرکز با آن مرتبط هستند.در ادامه شما را با این روش ها و علت های ناخن جویدن کودکان آشنا خواهیم کرد.
علت ناخن جویدن در کودکان
گاهی عصبانیت بیش از حد در بچه ها باعث بروز چنین رفتاری می شود. ناخن جویدن در کودکان کمرو و خجالتی نیز دیده می شود. کودکانی که خجالتی اند معمولاً در جمع دچار اضطراب شده و اولین واکنش آن ها جویدن ناخن است.
اگر کودک تان تنها در موقعیت هایی مثل تلویزیون دیدن و یا در شرایط استرس زا ناخن خود را می جود، جای نگرانی نیست؛ با افزايش سن، این عادت کودکانه ترک خواهد شد.
اما اگر ناخن جویدن کودکان به صورت دائمی است، باید علت آن را پیدا کنید. ممکن است اتفاقاتی نظیر طلاق والدین، جابه جایی منزل یا رفتن به مدرسه ای جدید باعث اضطراب و ناراحتی کودک شده باشد.
در واقع می توان نتیجه گرفت که ناخن جویدن پاسخی در برابر اضطراب، خستگی و اعتماد به نفس پایین است.
اما در برخی کودکان عادت ناخن جویدن با اختلالات روانپزشکی همراه است؛ بیماری های چون اختلال کمبود توجه و بیش فعالی، اختلال تومور، اختلال وسواس فکری، عقب ماندگی ذهنی، اختلال افسردگی حاد، اختلال اضطراب عمومی، اختلال هراس و اختلال اضطراب جدایی، می توانند دلیلی بر ناخن جویدن کودکان باشند.
والدین در مواجهه با ناخن جویدن کودکان چگونه باید برخورد کنند؟
از کودک تان مستقیما نپرسید که چرا این کار را انجام می دهد. هرگز او را به خاطر انجام این عمل سرزنش نکنید. در قدم اول توجه کنید که کودکتان در چه مواقعی این عمل را انجام می دهد. روانشناسی کودک برای درک بهتر این موضوع به شما کمک خواهد کرد.
سعی کنید کودک تان را برای صحبت در اين زمينه با ملایمت و آرامش کامل یاری كنيد. کودک باید درباره ی نگرانی هایش با شما صحبت کند. به حرف آوردن کودکان درباره ی اين موضوع کمی دشوار به نظر می رسد. از جملاتی استفاده كنيد که دلیل واقعی ناخن جویدن کودکان نیست اما او را ترغيب به صحبت می كند. مثلا می توانید به او بگویید «ناخن هایت رو میجوی که تیزشون کنی؟» و اينگونه راهی برای مکالمه درباره ی مشکل باز کنید. مشاوره کودک برای حل موضوع در سریع ترین زمان و با بهترین روش شما را یاری خواهد کرد.
در ادامه به بررسی راهکارهای ترک عادت ناخن جویدن در کودکان می پردازیم.
1. به خاطر ناخن جویدن کودکان تنبیه نکنید
کودکان این عادت را ناخودآگاه انجام می دهند. بازداشتن کودک از انجام آن با دعوا و تنبیه وضع را خراب تر می کند. هرگز او را به خاطر جویدن ناخن هایش کتک نزنید. برای رفع این مشکل قدم به قدم جلو بروید. مثلا بگویید در هنگام غذا خوردن یا سر میز شام ناخن جویدن ممنوع است. با وضع قوانین این چنینی این عمل را محدود و محدودتر کنید. نگذارید این مسئله در خانواده بزرگ شده و به یک بحران تبدیل شود. جملاتی نظیر «حالمو بهم نزن» یا «این چه کاریه»، اثرات احساسی به شدت مخربی دارند و نه تنها موجب ترک عادت نمی شوند بلکه شرايط را برای کودک سخت تر می کنند.
در واقع والدین نباید به ناخن جویدن کودکان واکنش نشان دهند زیرا برخی از کودکان این کار را برای جلب توجه دیگران انجام می دهند. فقط سعی کنید دست های کودک همیشه تمیز نگه داشته شود. در مورد این عادت با او صحبت کنید اما درباره رفتارش قضاوت نکنید. صحبت با او درباره ناخن جویدن نباید باعث افزایش اضطراب وی شود. به او بگویید که این مشکل را با کمک او حل خواهید کرد و حتی پیشرفت کودک را مورد توجه و تشویق قرار دهید.
2. کودک را مشغول کار دیگری کنید
مشغول کردن کودک و یا ترغیب او به انجام کارهای دستی مانند نواختن موسیقی، تمرین و فعالیت های ورزشی یا استفاده از توپ های کوچک مخصوص می تواند موثر باشد.
از او کارهایی بخواهید که مجبور شود از انگشتانش استفاده کند. درست کردن کاردستی یا کشیدن نقاشی هم روش خوبی برای این کار است.
3. بر روی انگشتان کودک داروی تلخ نزنید
می توانید چسب زخم رنگی تهیه کنید و به روی انگشتانش بزنید. هرگز دنبال روش هایی مثل تهدید، پاشیدن فلفل و دارو های تلخ، بدمزه، بد رنگ و… به روی انگشتانش نباشید. چون تجربه نشان داده این روش ها نه تنها برای ترک ناخن جویدن کودکان مؤثر نیست، بلکه با ایجاد احساس گناهکاری و اضطراب در او بباعث افزایش آن می شود.
4. به کودک خود تصویر نشان دهید
بچه ها همیشه جذب تصاویر می شوند تا کلمات. برای ترک ناخن جویدن می توانید از روش تصویری استفاده کنید. از ناخن آسیب دیده تصویری تهیه کرده و وضعیت آن را با ناخن سالم مقایسه کنید. تصویر ناخن های سالم و زیبا یا لاک زده را به آن ها نشان دهید. می توانید زمانی که شروع به جویدن ناخن کرد یک آیینه مقابل او بگذارید تا تصویر خودش را ببیند و از انجام این عمل منصرف شود.
کودک را تشویق کنید در مجلات، تصویر دست های زیبا را جست وجو کند یا روی کتاب و آینه بچسباند تا مرتب تصویر این دست ها را با دست های خود مقایسه کند.البته بدانید هیچ کدام از این روش ها بدون تکرار جوابگو نیستند و باید صبر و حوصله به خرج دهید.
5. ناخن های کودک را کوتاه نگه دارید
حتی تا مدت ها بعد از ترک عادت، ناخن های فرزند خود را کوتاه نگه دارید. ناخن های کوتاه شده لزوم کمتری دارند تا جویده شوند. سعی کنید هر چند روز یک بار ناخن هایش را بگیرید و سوهان بزنید تا حتی نتواند تکه های کوچک ناخن را به دندان بگیرد و عادت خود را دوباره شروع کند. تا زمانی که مطمئن شوید به طور کامل درمان شده است این کار را انجام دهید و به او بگویید برای حفظ پاکیزگی و بهداشت لازم است.
6. دارو درمانی ناخن جویدن کودکان
آخرین مرحله دارو درمانی است؛ دارو درمانی صرفا در موارد بسیار شدید و در کودکان بالای 7 سال که اضطراب بالایی دارند، استفاده می شود. برای ترک ناخن جویدن از داروهای ضد اضطراب مثل فلوکستین، هالوپریدول، لیتیوم و استیل سیستین (acetylcysteine) استفاده می شود. برای اینکه بفهمید کودک شما نیاز به دارو درمانی دارد و به چه میزان و چه داروهایی باید مصرف کند حتما باید به روانشناس کودک مراجعه کنید.
کمک گرفتن از متخصص
در برخی مواقع ناخن جویدن کودکان نشانه ای از یک مشکل جدی است. این مورد بسیار نادر است اما می تواند ناشی از مشکلات و اختلالات روانی باشد. در این صورت ناخن جویدن به قدری شدید خواهد شد که به پوست و گوشت نیز آسیب بزند. در صورت مشاهده این وضعیت، حتما به یک روانشناس مراجعه نمایید تا شرایط کودک را به طور کامل بررسی کند.