همه ساله با نزدیک شدن فصل سرما موجی از مصرف ضدیخ در دارندگان خودرو شروع می شود . متاسفانه به دلیل نبود آگاهی های کافی در این زمینه برای مصرف کننده ، گاهی وقتها مشکلاتی برای مصرف کننده پیش می آید .ابتدا ببینیم ضدیخ چیست؟
ضدیخ چیست؟
سیالی است که از ترکیب یک سیال پایه با نام مونو اتیلن گلایکول و مواد افزودنی برای جلوگیری از خوردگی و زنگ زدگی و بهبود کیفیت ضدیخ تشکیل شده. در واقع وظیفه اصلی ضدیخ در موتور جلوگیری از خوردگی در موتور است و اولویت بعدی جلوگیری از یخ زدگی یا خوش آوردن موتور در فصول سرد و گرم سال است.
انواع ضد یخ
ضدیخ ها از نظر کیفی به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:
ضدیخ های با پایه معدنی
عمده ترین نوع ضدیخ موجود در بازار و پر مصرف ترین آن است و زمان کارکردشان در موتور یک سال است.
ضدیخ های پایه آلی
به واسطه نوع مواد افزودنی مورد استفاده در آنها دارای طول عمر طولانی تری نسبت به ضدیخ های معدنی هستند . این ضدیخ ها زمان کارکردشان در موتور سه سال است.
تبعات ترکیب ضدیخ های پایه معدنی و آلی!
تصور کنید خودرو جدیدی خریده اید و هیچ اطلاعی از نوع ضدیخی که مالک پیشین در سیستم خنک کننده آن استفاده کرده است، ندارید. اکنون با ورود به فصل سرما، فقط با گوش دادن به توصیه سرویس کار خودرو خود، کمی ضدیخ می خرید و به رادیاتور خودرو خود اضافه می کنید.اینجاست که اگر مالک پیشین خودرو از ضدیخ ضد جوش با پایه معدنی استفاده کرده باشد و شما ضدیخی با پایه آلی به آن اضافه کنید، آب داخل سیستم خنک کننده خودرو به اصطلاح عامیانه گِل می شود و بخش عمده ای از فضای سیستم خنک کننده و دور پیشرانه با رسوب های ضخیمی پر خواهد شد.این رایج ترین اشتباهی است که مصرف کننده ها و حتی تعمیرکاران بی تجربه انجام می دهند و موجب خرابی خودرو می شوند.
تفاوت ضدیخ های آلی و معدنی
قدیمی ترین و پرفروش ترین نوع ضدیخ در بازار، همان ضدیخ های پایه معدنی هستند.البته چند سالی می شود که تولید کننده های داخلی اقدام به تولید ضدیخ هایی با پایه افزودنی های شیمیایی آلی کرده اند.این نوع از ضدیخ ها در مقایسه با نوع معدنی، کارایی بهتری دارد و درست برعکس نمونه های معدنی که تنها یک سال در رادیاتور خودرو دوام می آورند، می توانند تا سه سال به خوبی در سیستم خنک کننده خودرو شما انجام وظیفه کنند.
البته باید به این نکته توجه داشت که ماده اصلی تشکیل دهنده ضدیخ ها انواع الکل است که با ترکیب با انواع افزودنی های شیمیایی (ادتیوها) خاصیت ضدیخ پیدا می کنند.هرچند با پیشرفت موتورهای خودروهای مدرن اغلب خودروسازان نمونه های پایه آلی را پیشنهاد می کنند، ولی در بازار کشور همچنان ضدیخ های معدنی حرف اول را می زنند و سهم بازار بیشتری را به خود اختصاص داده اند.هرچند خیلی از خودروسازان مطرح جهان نوع ضدیخ مورد استفاده و تأییدشده برای خودرو خود را در دفترچه راهنمای خودرو یاد کرده اند ولی متاسفانه خودروسازان داخلی تفاوتی بین ضدیخ آلی با معدنی قائل نشده اند و به همین دلیل برخی اشتباهات می تواند برای مالکان این خودروها گران تمام شود.
در همین حال گروه های تولید کننده ضدیخ در ایران برای پیشگیری از بروز خرابی های احتمالی، ضدیخ های آلی را با درصد کمی از ادتیوهای پایه آلی تولید می کنند تا هم نام محصول با پایه آلی را یدک بکشند و هم اگر دو محصول متفاوت از یک کارخانه به اشتباه با هم ترکیب و داخل سیستم خنک کننده خودرو ریخته شدند، مشکلی برای خودرو ایجاد نشود.
- استفاده کنندگان از ضد یخ های الکلی باید مراقب باشند که هرگز ضد یخ جدید رو نباید به ضد یخ قبلی اضافه کنند، چون مجبور به تخلیه و شستشوی کامل داخل رادیاتور خواهند شد به این دلیل که ضد یخ های الکلی نباید با یکدیگر تلفیق شوند.
- در صورتی که ضد یخ های الکلی رو بیش از حد مجاز و توصیه شده توسط خودرو ساز استفاده کنید باعث خوردگی و از بین رفتن بدنه موتور و سیستم خنک کننده خودرو می شوند در صورتی که این مشکل در مورد ضد یخ های روغنی به شدت ضد یخ های الکلی وجود ندارد.
هیبریدها نسل جدید ضدیخ
مشکلات ناشی از اختلاط ضدیخ های معدنی و آلی با هم موجب شده است گروه های بزرگ تولید کننده این محصول در جهان به فکر ساخت نمونه ای بیفتند که از ترکیب افزونه های شیمیایی معدنی و آلی ساخته شده باشند. این ضدیخ ها با عمر طولانی می توانند با هر دو نوع آلی و معدنی ترکیب شوند و البته مشکلی هم برای خودرو ایجاد نکنند.
نکات مهم در استفاده از ضدیخ
دقت کنید آب مصرفی در ضدیخ باید سختی بسیار پایینی داشته باشد. (آب بدون املاح یا آب مقطر).بهتر است حداکثر هر دو سال، ضدیخ را تعویض کنید، البته اگر بعضی نشانه ها را دیدید، بدون توجه به فاصله زمانی مشخص، باید ضد یخ قبلی را کامل تخلیه و آن را تعویض کرد. پس درپوش را باز کنید و اگر چنین نشانه هایی وجود داشت، حتما اقدام کنید:
- اگر بوی شبیه سوختگی استشمام کردید.
- اگر در لمس ضدیخ، موادی شن دار و دانه دار احساس کردید.
- اگر مایع به صورت شیری رنگ در آمده بود. (زیرا امکان دارد بنزین از طریق یک واشر معیوب یا خوردگی قطعات نفوذ کرده باشد).