طبق تحقیقاتی که تاکنون انجام شده است احساس ارزشمندی در محیط کار یک سود دو سر برد برای کارفرما و نیروی کار است. وقتی کارمندان احساس ارزشمندی داشته باشند باعث می شود تعامل در محیط بین همکاران و کارفرما بیشتر شده که منجر به وفاداری و بهره وری بیشتر افراد خواهد شد که این قسمت آن به نفع کارفرما است. پس بهتر است کارفرما سعی کند محیط کار را برای کارمندان به نحوی طراحی کند که منجر به آرامش کارمندان واحساس ارزشمندی در محیط کار کنند. حس حمایت شدن از سمت کارفرما نیز باعث قدرت بیشتر نیروهای کار می شود.
حس ارزشمندی چیست؟
احساس ارزشمند بودن برای رشد و پیشرفت هر انسانی ضروری است. این حس رابطه عمیقی با عزت نفس دارد که از مهم ترین ویژگی های شخصیتی هر فردی است. تقویت این حس نه تنها باعث پیشرفت شغلی می شود بلکه کیفیت زندگی و رضایت از آن را هم رقم می زند.به بیان ساده، احساس ارزشمندی میزان اهمیتی است که برای خود قائل هستیم: دورنمایی احساسی از خودمان که مشخص می کند در مقایسه با دیگران چه احساسی درباره خودمان داریم و دلیل آن چیست.
توصیه هایی برای شناسایی حس ارزشمندی
۱. ارزش خود را تعیین کنید
اولین گام در ایجاد حس ارزشمندی، تعیین چیزهایی است که شما با آنها احساس ارزشمندی می کنید. این چیزها می تواند مهارت های شما در محل کار باشد. برای خودتان استانداردهای کاری تعیین کنید و هنگام تعامل با همکاران، آنها را به رسمیت بشناسید. به زبان ساده، قدر و منزلت توانایی های حرفه ای خود را بدانید.
۲. اهداف خود را روشن کنید
پس از تعیین توانمندی ها به سراغ تعیین اهداف خود بروید. از آن توانایی ها برای رسیدن به اهداف خود استفاده کنید. زمانی که ببینید در حال حرکت به سمت آنها هستید، قطعا حس ارزشمندی شما هم شکوفا خواهد شد.
۳. موفقیت های خود را به یاد داشته باشید
زمانی را به یادآوری و یادداشت موفقیت های خود اختصاص دهید. لازم نیست این دستاوردها حتما بزرگ و خیره کننده باشند. می توانید موفقیت های شغلی روزمره خود را بنویسید. هر بار که به آنها رجوع کنید، حس ارزشمندی در شما تقویت خواهد شد.
۴. نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کنید
نقاط قوت خود در محل کار را بشناسید و از آنها برای پیشرفت شغلی بهره ببرید. نقاط ضعف خود را نیز شناسایی کنید و به جای سرزنش خود، بکوشید تا آنها را برطرف یا به نقطه قوت تبدیل کنید. حتی اگر موفق به رفع آنها هم نشدید، همین که بدانید که هستید و چه ویژگی هایی دارید، باعث پذیرش بیشتر خودتان به عنوان یک انسان می شود. «پذیرش خود» گام بلندی در رسیدن به حس ارزشمندی است.
۵. بازخورد بگیرید
از مدیر و همکاران خود بخواهید که بهترین ویژگی های شما را بیان کنند. دریافت بازخورد مثبت در ارتقای حس ارزشمندی مؤثر است. پذیرای نقدهای سازنده هم باشید و از آنها برای بهبود عملکرد شغلی خود استفاده کنید.
6. روابط مؤثر برقرار کنید
گرچه حس ارزشمندی به عوامل درونی وابسته است، اما ایجاد و گسترش روابط شغلی مؤثر نه تنها باعث شناخته شدن بیشتر شما در حوزه کاری تان می شود، بلکه اعتمادبه نفس شما را هم افزایش می دهد. درنتیجه، شما به عنوان یک فرد مهم و موردتوجه، احساس ارزشمندی بیشتری در محل کار می کنید.
7. به کار خود معنا بدهید
شغل و وظایف روزانه شما ممکن است با روحیات و علایق تان همبستگی داشته باشد. در چنین شرایطی شغل شما به سکوی ارتقای حس ارزشمندی بدل می شود. اما بسیاری اوقات، ضرورت های معاش، روحیه ها و علایق را به حاشیه می راند. در چنین شرایطی تلاش کنید لابه لای وظایف روزانه، معنایی خلق کنید؛ مثلا به این فکر کنید که کار شما چه تأثیر مثبتی روی دیگران می گذارد و چه نقشی در بهبود محیط اطراف شما ایفا می کند.
8. روی خودتان تمرکز کنید
برای تمرکز روی حس ارزشمندی خود در محل کار، روی واکنش های همکاران درباره خود توجه کنید. ببینید آنها چه زمانی و چگونه به توانمندی های شما واکنش نشان می دهند و شما چه حسی درباره آنها دارید. با این کار شما می توانید به روش هایی برای تعامل با دیگران برسید: روش هایی که ارزشمند بودن شما را تأیید کنند.
از جمله عواملی هم که رئیس احساس ارزشمندی به کارمند خودمی دهد
- تائید کارمند
- اجازه دادن به کارمند برای روبروشدن با ترس هایش
- جدی گرفتن اختلاف ها وتعارض ها در محیط کار
- اهمیت دادن به پیشزفت و توسعه کارمندان
- ایجاد روابط مثبت
و در آخر اینکه احساس ارزشمند بودن حس اعتماد بنفس را بالا می بیرد ودز نتیجه باعث کارایی بهتر می شود.
عزت نفس چیست و چه ارتباطی با احساس ارزشمندی دارد؟
- افکار و برداشت های شما
- واکنش دیگران نسبت به شما
- تجربیات شخصی، تحصیلی و شغلی
- بیماری، ناتوانی یا آسیب دیدگی جسمی و روحی
- سن
راه های تقویت عزت نفس
اما لازم نیست که تجربیات و روابط گذشته، سرنوشت و آینده شما باشد. افکار خود شما بیشترین تأثیر را در میزان عزت نفس شما دارند و این افکار در کنترل شماست. در ادامه راه های عملی تقویت عزت نفس و اعتماد به نفس کن را شرح داده ایم.
۱. درون کاوی کنید
بعضی اوقات، پیدا کردن یا ایجادکردن ارزش، از خود شما به وجود می آید. ممکن است هنگام کارکردن، دیگران از شما تمجید یا قدردانی به سزایی نکنند؛ برای تقویت عزت نفس در محل کار به جای تمرکز روی نکات منفی، سعی کنید به این فکر کنید که چه چیزهایی شما را برای ادامه کار تشویق می کند. با آنچه در کار، برای شما «بیشترین اهمیت» را دارد و باعث افتخار شماست؛ ارتباط برقرار کنید. می توانید احساس خود را نسبت به کاری که هر روز انجام می دهید، تعیین کنید و کمی بیشتر با درون خودتان ارتباط بگیرید.
۲. موفقیت هایتان را به خودتان یادآوری کنید
وقتی کم سن وسال بودیم؛ همیشه به ما می گفتند که نباید خودبزرگ بین شویم و برای خودمان «لاف» بزنیم. اما اکنون مواقعی در زندگی وجود دارد که شما به سادگی باید کمی لاف بزنید؛ حتی اگر برای خودتان باشد. اگر افراد زیادی شما را نمی شناسند یا از شما قدردانی نمی کنند؛ شما خودتان باید از خودتان قدردانی کنید و موفقیت های خود را جشن بگیرید. اگر کار دشواری را به اتمام رسانده اید و یا سخنرانی بسیار خوبی را ارائه داده اید، پس به خودتان یادآوری کنید که از پس انجام کارهای دشوار بر می آیید و به خودتان افتخار کنید. البته برای ایجاد احساس ارزشمندی، می توانید خبرهای خوب را با دیگران نیز به اشتراک بگذارید.
۳. با رئیس تان صادق باشید
همیشه می گویند که «صداقت بهترین سیاست است». اگر حس نمی کنید که عاشق کار یا سازمانتان هستید و علائم کمبود اعتماد به نفس در کارتان را دارید؛ پس با رئیس خود گفت وگویی در این باره داشته باشید. با درایت رفتار کنید و با آرامش، احساس خود را توضیح دهید. یک رهبر دلسوز و کاربلد، نباید از گفت وگو دلخور و ناراحت شود. در حقیقت، ممکن است رئیستان متوجه نشده باشد که رفتار یا عملکردش، چه احساسی را در شما ایجاد کرده است. پس با گفت وگویی ساده و صمیمی، می توانید سوءتفاهم ها را نیز برطرف کنید.
۴. با خودتان صادق باشید
ممکن است انجام وظایف شغلی تان دشواری باشد و شما مجبور باشید آنها را به اتمام برسانید. برای تقویت عزت نفس در محل کار قبل از شروع کارتان، می توانید کمی برای خودتان وقت بگذارید تا جوانب مثبت و منفی گزینه های شغلی خود را بسنجید. اگر یک تغییر شغلی یا شروعی جدید برای شما مناسب است، پس آن را دنبال کنید. قبل از تغییر شغلتان، همیشه به یاد داشته باشید که گاهی هم «مرغ همسایه، غاز نیست!»
۵. ارتباطات مؤثری را برقرار کنید
هنر برقراری ارتباطات، قابل انعطاف ترین مهارت است و تحقیقات نشان می دهد که آسان ترین ویژگی برای ایجاد و تقویت در خودمان است. بسیاری از افرادی که به طور عمومی سخنرانی می کنند؛ در اولین سخنرانی خود با مشکل روبه رو شده اند، اما پس از آموزش و تمرین، پیشرفت چشمگیری را مشاهده می کنند. برقراری ارتباط واضح و ارائه جهت مشخص به دیگران باعث ایجاد اعتمادبه نفس و تقویت عزت نفس می شود.
۶. اولویت هایتان را مشخص کنید
خودتان را تصور کنید که غرق در انواع اولویت های مهم و بدون بینش روشنی از مهم ترین آنها هستید. برای اکثر مردم، این اتفاق باعث گیجی، ناامیدی و کاهش اعتماد به نفس می شود. داشتن اولویت های مشخص باعث افزایش اعتماد به نفس و در نتیجه افزایش و تقویت حس عزت نفس و حس ارزشمندی می شود؛ زیرا رهنمودهای روشنی را برای دستیابی به موفقیت، به شما ارائه می دهد. خود مراقبتی اجتماعی، خود مراقبتی روانی و عاطفی و معنوی، خود مراقبتی شغلی و خودمراقبتی از سلامت تان را فراموش نکنید.
سخن پایانی
باید بدانید که در مسیر شناسایی ارزش هایتان ممکن است دوستانتان را از دست بدهید. آدم هایی که خود را ارزشمند نمی دانند، با هم نشینی با یکدیگر به خود قوت قلب می دهند. اعتمادبه نفسی که در این مسیر به دست می آورید، تهدیدی برای این افراد است. هیچ اشکالی ندارد. کاری کنید رشد و پیشرفت شما برای آنها الهام بخش باشد. اما برای جدایی از کسانی که از رشد شما حمایت نمی کنند، لحظه ای تردید نکنید.با دنبال کردن نکات بالا، می توانید حس ارزشمندی و اعتماد به نفس را درخودتان تقویت کنید. یادتان باشد که به خودتان سخت نگیرید و بیشتر درون خودتان را بکاوید.
آیا تحقیر در محیط کار را نادیده بگیریم؟
