قطعا تا به حال متوجه کثیف شدن کتاب های داخل کتابخانه شده اید. وقتی که می خواهید شروع به تمیز کردن آن ها کنید، روش های مختلفی برای انجام این کار وجود دارد؛ بدون این که آسیبی به کتاب تان وارد شود که در این قسمت از ساعد نیوز بهترین روش ها را به شما معرفی خواهیم کرد. وقتی که صحبت از تمیز کردن کتاب ها می شود، باید کاملا با دقت عمل کنید. کتاب ها از کاغذ ساخته شده اند و از طرفی کاغذ و مایعات هم با یکدیگر ترکیب نمی شوند؛ مخصوصاً زمانی که صحبت از پخش شدن جوهر باشد بنابراین وقتی که می خواهید کتاب ها را تمیز کنید، باید به دقت در مورد بهترین روش ها برای کتاب های قدیمی و جدید فکر کنید و آنها را مورد بررسی قرار دهید.
لوازم مورد نیاز و موثر برای تمیز کردن کتاب ها
لوازمی که می تواند در این بین موثر واقع شود، شامل موارد زیر است:
- جاروبرقی برای گرفتن گرد و غبار
- یک تی شرت قدیمی
- یک پارچه نرم
- یک مسواک نرم
- یک پارچه نازک
- کاغذ مومی
- روغن بچه
- جوش شیرین
- هیدروژن پراکسید
- دستمال کاغذی
- ماسک فیلتر هوا
- دستکش
چگونه کتاب های قدیمی را تمیز کنیم؟
کتاب های قدیمی دارای گوشه های شکننده و آلودگی هایی هستند که مدت زمان طولانی روی آن ها مانده اند. بنابراین نمی توان به راحتیِ کتاب های جدید، آن ها را تمیز کرد. برای راحتی کار و بهتین عملکرد، می توانید مراحل زیر را به کار بگیرید:
- یک عدد پارچه نازک را روی جارو برقی قرار دهید تا قدرت مکش کاهش پیدا کند.
- سپس کتاب را صاف روی زمین بگذارید و از جلد شروع کنید و به آرامی با مسواک روی کل کتاب بکشید.
- سپس هر صفحه را ورق بزنید و از مکش جاروبرقی استفاده کنید.
- همچنین می توانید از یک پاک کن برای پاکسازی خطوط موجود در صفحات کتاب کمک بگیرید.
چگونه قارچ و کپک را از روی کتاب ها تمیز کنیم ؟
وقتی که متوجه کثیفی روی کتاب شدید، باید به دنبال قارچ و کپک بگردید که قطعاً برای کتاب و خود شما هم ضرر دارد و سپس مراحل زیر را در پیش بگیرید :
- تمام صفحات را برای پیدا کردن هرگونه قارچ و کپک بررسی کنید. معمولاً این لکه ها بوی کهنگی می دهند.
- سپس از ماسک و دستکش استفاده کنید تا در هوای این قارچ و کپک ها تنفس نکنید.
- کتاب را بیرون از منزل برده و زیر نور آفتاب بگذارید.
- یک عدد کاغذ مومی را زیر صفحه ای بگذارید که قارچ و کپک وجود دارد.
- از یک مسواک برای براش کشیدن روی قارچ و کپک ها استفاده کنید.
- سپس یک دستمال نرم آغشته به هیدروژن پروکسید را بردارید و به آرامی قارچ و کپک ها را کنار بزنید.
- در نهایت اجازه دهید تا ورقه ها به طور کامل خشک شوند.
چگونه بوی بد کتاب را از بین ببریم ؟
وقتی که قارچ و کپک را از روی کتاب قدیمی برداشتید، باید مراقب بوی بد هم باشید و برای رفع آن، روش های زیر را در پیش بگیرید :
- کتاب را با دقت لای یک تی شرت یا پارچه قدیمی و تمیز بپیچید.
- سپس آن را درون یک کیسه زیپ دار (زیپ کیپ ) ریخته و داخل آن جوش شیرین هم بریزید.
- چند ساعت یا چند روز صبر کنید تا بو به صورت کامل از بین برود.
از بین بردن لکه و سایر آلودگی ها از روی کتاب
اگر مقداری غذا روی کتاب تان ریخته است، مراحل زیر را در پیش بگیرید :
- چندین ساعت کتاب را داخل فریزر قرار دهید.
- سپس تمام صفحات را چک کنید و آن را تکان دهید تا هر گونه ماده خشک شده بیرون بریزد.
- بعد، از یک وسیله ای شبیه به چاقو، به آرامی برای درآوردن اجزای باقی مانده و خشک شده غذا روی صفحات کتاب استفاده کنید.
- همچنین می توانید از ناخن تان هم کمک بگیرید.
چگونه قطرات آب و نوشیدنی را از روی کتاب پاک کنیم ؟
اگر مقداری آب روی کتاب تان ریخت یا لکه باران روی آن مشخص شد، باید سریعاً پاکسازی کنید تا از تولید قارچ و کپک جلوگیری شود. همچنین می توانید کتاب را داخل فریزر بگذارید تا بعدا به سراغش بروید و سپس مراحل زیر را در پیش بگیرید :
- کتاب را زیر پنجره بگذارید اما مراقب باشید که در معرض نور مستقیم آفتاب قرار نگیرد.
- سپس پنکه را به فاصله 1.5 الی 3 متری از کتاب، روشن کنید.
- پنجره را باز کنید تا هوا به اندازه کافی رد و بدل شود.
- سپس کتاب را باز کنید و آن را ورق بزنید.
- فقط کتاب را با خشونت ورق نزنید و کاملا ریلکس و آرام رفتار کنید.
- وقتی که صفحات به طور کامل خشک شدند، چند کتاب سنگین دیگر را روی آن قرار دهید تا دوباره صفحات صاف شوند و شکل درستی بگیرند.
چگونه کتابی با جلد چرمی را تمیز کنیم ؟
وقتی که صحبت از تمیز کردن جلد چرمی یک کتاب می شود، باید مراقبت بیشتری را مد نظر قرار دهید. زیرا جلد چرمی واکنش متفاوتی به روش های مختلف پاکسازی نشان می دهد. پس سعی کنید مراحل زیر را در پیش بگیرید تا کمترین آسیب به چرم روی جلد کتاب وارد نشود :
- یک پارچه غیر نخی را به صابون بمالید و کمی روی آن آب بریزید.
- سپس تا جایی که می توانید، رطوبت اضافه را بگیرید و با استفاده از آن، جلد کتاب را به آرامی تمیز کنید.
- در نهایت از یک دستمال خشک برای از بین بردن گرد و غبار و آلودگی روی جلد کتاب استفاده کنید.
چگونه از آسیب دیدگی و آلوده شدن کتاب ها جلوگیری کنیم ؟
باید چند وقت یکبار کتاب ها را تمیز کنید اما برای این که کمترین میزان کثیفی و آلودگی روی آن ها ایجاد نشود، باید در دما و محل مناسب نگهداری کنید. برای تمیز نگه داشتن کتاب ها نکات زیر را رعایت کنید :
- کتاب ها را داخل یک محوطه بسته، شبیه به کابینت یا کتابخانه در دار نگهداری کنید.
- کتاب ها را به صورت ایستاده نگه دارید و نشانه گذار ها را از لای کتاب بردارید.
- کتاب ها را در محلی که رطوبت بالایی دارد، نگه ندارید.
- کتاب ها را در فضای باز یا زیر نور مستقیم خورشید نگه ندارید اما اگر این گونه بود، حتما به طور منظم آن ها را تمیز کنید، زیرا ممکن است که کم کم و به مرور زمان نوشته های روی جلد کتاب پاک شوند.
- شستن و تمیزکردن دست ها پیش از برداشتن کتاب از قفسه: شستن و تمیزکردن دست ها پیش از برداشتن کتاب کاغذی از قفسه و شروع به مطالعه، از نکات مهم و اساسی مرتبط با نگهداری از کتاب است. لکه ای که روی ورق های کتاب بیفتد، قابل برگشت و تمیزشدنی نیست. پس بهتر است علاوه بر شستن دست ها هنگام خواندن کتاب از گذاشتن غذا یا نوشیدنی در اطراف آن خودداری کنید تا سهوا لکه ای از آنها روی کتاب نیفتد. دو نکته زیر را هم حتما مدنظر قرار دهید:
- از آغشته کردن انگشتان به بزاق دهان برای ورق زدن کتاب ها پرهیز کنید؛
- اگر کتابی که می خوانید قدیمی و ارزشمند است، یا ورق های نازک و ظریف دارد، با دستکش نخی آن را ورق بزنید.
- پرهیز از گذاشتن نشانک (بوک مارک) بزرگ یا حجیم میان صفحات: نشانک یا علامت گذار که به تازگی از اصطلاح بوک مارک (bookmark) هم برای اشاره به آن استفاده می کنند، چیزی است که پس از پایان مطالعه میان صفحات می گذارید تا دفعه بعد از همان جایی که کتاب را رها کرده بودید شروع به خواندن کنید.
- علامت گذارهای بزرگ و حجیم، هم می توانند به شیرازه (عطف) کتاب آسیب بزنند و هم به صفحات کتاب. توصیه می کنیم به جای اینها از تکه کاغذی نازک، یا نوار نخی استفاده کنید.
- فقط به هیچ عنوان پس از پایان مطالعه گوشه های کاغذ کتاب را برای علامت گذاری برنگردانید. کاملا واضح است که با انجام این کار صفحه موردنظر هیچ وقت به حالت قبلی باز نخواهد گشت.
- مراقبت و نگهداری از عطف یا شیرازه کتاب: عطف یا شیرازه کتاب کاغذی شما، چه از نوع جلدسخت (hardback) باشد چه از نوع جلدکاغذی (paperback)، یا با چسب صفحات را به هم متصل نگه می دارد یا با نخی که صحاف ها برای دوختن آن استفاده می کنند (یا هم ترکیبی از این دو است.). توصیه می کنیم هنگام بازکردن کتاب و ورق زدن خیلی به شیرازه آن فشار نیاورید و صفحات را زیاد از هم فاصله ندهید. به ویژه اگرکتاب تان از نوع جلدسخت باشد که در این صورت احتمال آسیب دیدن شیرازه به مراتب بیشتر خواهد شد.
- ورق زدن کتاب با دقت و ظرافت: هنگام ورق زدن کتاب ها این کار را با دقت و احتیاط انجام دهید. این نکته را به ویژه باید درمورد کتاب هایی رعایت کنید که زیاد با آنها سروکار دارید. ورق های کتاب به خودی خود در گذر سالیان در معرض گزند و آسیب قرار می گیرند. حال اگر بی توجه و با عجله کتاب را ورق بزنید، احتمال آنکه فرسوده شوند یا چین و چروکی رویشان بیفتد به مراتب بیشتر خواهد شد.
- نگه داشتن کتاب با هر دو دست هنگام مطالعه: این هم یکی دیگر از نکات مهم و اساسی مرتبط با مراقبت و نگهداری از کتاب است که احتمال آسیب دیدن ورق ها و شیرازه کتاب را به حداقل می رساند. اگر به خاطر حجم و سنگینی کتاب انجام این کار برای تان دشوار شد، توصیه می کنیم هنگام مطالعه کتاب را روی میز بگذارید یا آن را میان پاهایتان قرار دهید. راهکار دیگر استفاده از نگهدارنده کتاب است. دو نکته زیر را هم حتما مدنظر قرار دهید:
- از خم کردن و برگرداندن جلد کتاب های جلدکاغذی خودداری کنید. انجام این کار شیرازه کتاب را از حالت عادی خارج می کند و امکان آنکه کتاب شما به حالت اولیه بازگردد به حداقل می رسد؛
- اگر کتابی ارزشمند و قدیمی دارید که به هر دلیلی مجبور هستید زیاد سراغ آن بروید، می توانید یکی دو نسخه کپی یا رونوشت از آن تهیه کنید تا کتاب اصلی تا جای امکان دست نخورده باقی بماند.
- فرستادن کتاب های کم یاب و ظریف به صحافی: اگر کتابی کم یاب و ارزشمند در اختیار دارید که به هر دلیلی در گذر سالیان آسیب دیده و شکل وشمایل سابق را از دست داده است، می توانید آن را به صحافی بفرستید. این بهترین راهکاری است که برای نگهداری از کتاب ارزشمندتان می توانید انجام دهید.
-
پرهیز از قراردادن کتاب ها در زیرزمین، اتاق زیرشیروانی و مکان هایی مثل اینها: پیش تر اشاره شد که نور، دمای اتاق و رطوبت تأثیر بسزایی در مراقبت و نگهداری از کتاب در بلندمدت خواهند داشت. عده ای عادت دارند کتاب های قدیمی و بعضا ارزشمندشان را، که دیگر سروکار چندانی با آنها ندارند، به قفسه هایی در زیرزمین یا مکانی مثل آن منتقل کنند. انجام این کار را به هیچ عنوان توصیه نمی کنیم؛ چون معمولا چنین فضایی یک یا چند عامل، از عوامل ذکرشده را ندارد. این گونه مکان ها یا خیلی گرم هستند، یا رطوبت زیادی دارند، یا برعکس خیلی خشک و سرد هستند. هیچ یک از این شرایط برای نگهداری از کتاب مساعد نیست.
کتاب، یار و دوستی همیشگی است که می تواند سالیان دراز در کنار آدمی بماند و به جرأت می توان گفت که این دوست قدرتمند تنها رفیقی است که به انسان آسیبی نمی رساند و با خیال راحت می توان در کنارش روزگار گذراند. اما خب برای حمایت و محافظت از چنین دوستی قطعاً سفارش هایی شده است و روش های خاصی وجود دارد که در بالا ذکر شد. امیدوارم از محتوای خانه داری نهایت لذت را برده باشید و برای کسانی که به خانه داری علاقمند هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش سبک زندگی ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم.
چگونه کیف چرم سفید را با روش های موثر در خانه تمیز کنم؟
