امروزه اکثر شیرآلات اهرمی آشپزخانه و حمام از قطعه کارتریج استفاده می کنند. کارتریج به وسیله اهرمی که در آن تعبیه شده جریان آب را قطع و وصل و یا سرد و گرم می کند. شیرآلات اهرمی طوری طراحی شده اند که می توان کارتریج آنها را هنگام چکه و نشتی تعمیر یا تعویض کرد. تعویض کارتریج شیر اهرمی کاری بسیار ساده است که شما می توانید بدون نیاز به تعمیرکار در عرض چند دقیقه و با استقاده از ساده ترین ابزار انجام دهید. برای مثال نشت کردن آب از شیر یا سفت یا شل شدن اهرم از مشکلاتی است که به راحتی خودتان می توانید آنها را حل کنید. در این مطلب قصد داریم ساده ترین راه برای تعمیر شیر اهرمی را توضیح دهیم. لطفا با ما همراه باشید.
انواع شیر اهرمی
شیرآلات کارتریجی در دو نوع تک اهرمی و دو اهرمی در بازار موجود هستند. در شیرهای تک اهرمی، دسته شیر، کارتریج را داخل بدنه شیر به سمت بالا یا پایین جابه جا می کند تا جریان آب قطه یا وصل شود. جریان آب سرد و گرم، وارد یک کارتریج شده و با چرخش دسته شیر دمای آب کنترل می شود. شیرهای کارتریجی دو اهرمی نیز عملکرد مشابهی دارند، اما در آنها دو کارتریج تعبیه شده که هر کدام به تنهایی جریان آب گرم یا سرد را کنترل می کند. در این نوع شیر آلات، کارتریج جای بالا و پایین رفتن با حرکت دسته می پیچد. معمولا نوع سیستم کنترل آب در شیرآلات به راحتی و در یک نگاه ساده قابل تشخیص نیست. برای مثال، شیر آشپزخانه تک دسته می تواند حاوی توپ، دیسک یا کارتریج باشد. با این وجود معمولا در شیرهای کارتریجی تک دسته و اهرمی، در حین باز و بسته کردن شیر احساس می کنید کارتریج به سمت بالا یا پایین حرکت می کند. در شیرآلات توپی یا دیسکی، قسمت های داخلی شیر در هنگام باز یا بسته شدن، حرکت چرخشی یا لغزشی دارند. بیشتر شیرهای حمام دو اهرمی دارای کارتریج هستند. هر اهرم شیر آب (سرد و گرم) کارتریج مخصوص به خودش را دارد. با چرخاندن اهرم های شیر می توان میزان جریان آب شیر را کنترل کرد. شیرهای آب دو اهرمی بسیار قدیمی معمولا کارتریج نداشته و از نوع فشاری هستند. معمولا شیرهای فشاری حاوی یک دهانه فلزی به همراه یک واشر لاستیکی صاف در زیر آن هستند. اگر شیرآلات دو اهرمی نشتی پیدا کنند، ابتدا باید بررسی کنید آب در چه دمایی نشت می کند تا متوجه شوید که نشتی مربوط به شیر آب سرد است یا گرم؟ سپس کارتریج را فقط از طرفی که نشتی دارد تعویض یا تعمیر کنید. هرچند، احتمال دارد که هر دو طرف نشتی داشته باشند و مجبور شوید هر دو کارتریج را تعویض کنید.
علایم خرابی کارتریج شیر اهرمی
کارتریج های معمولا طول عمر بالایی دارند، اما نهایتا باید آنها را عوض کنید؛ زیرا با گذشت زمان دچار ساییدگی، پوسیدگی، پارگی، خوردگی و فرسودگی می شوند. همچنین رسوبات معدنی آب های سخت موجب خرابی کارتریج ها می شوند؛ در نتیجه، شیر آب دچار نشتی شده و دسته های شیر به راحتی باز و بسته نمی شوند. در صورتی که مدت زیادی از تعویض کارتریج شیر می گذرد و با مشکلات زیر مواجه هستید، احتمالا زمان آن رسیده که کارتریج را تعویض یا روغن کاری کنید:
- شیر آب بسته است، اما نشتی دارد.
- اهرم شیر آب سفت شده و به سختی باز و بسته می شود.
در صورت نیاز به تعویض یکی از دو کارتریج گرم یا سرد توصیه می کنیم هر دو را همزمان تعویض کنید، چون وقتی یکی از کارتریج ها خراب می شود، به احتمال زیاد در آینده نزدیک باید کارتریج دیگر را نیز عوض کنید. تعویض هر دو کارتریج شیر آب به طور همزمان موجب صرفه جویی در هزینه و زمان می شود.
نحوه روغن کاری کارتریج شیر اهرمی
معمولا دسته های شیرآلات اهرمی به خاطر تجمع رسوبات، مواد معدنی یا ضایعات یا خرابی درزگیر کارتریج سفت می شوند. اگر هم دسته شیر شل شود، احتمالا خوب نصب نشده یا مشکلی در مکانیزم دسته ایجاد شده است. برای حل این مشکل بسته به مدل کارتریج، باید به فکر تعویض یا تعمیر آن باشید. برای مشخص شدن مدل کارتریج به کاتالوگ محصول یا کد درج شده بر روی بدنه آن توجه کنید. ضمنا برندهای مختلف شیر آب حاوی قطعات مشابه و گاهی متفاوت هستند و نمی توان شیرآلات برندهای مختلف را با یک روش مونتاژ کرد. کارتریج برخی از انواع شیرها را می توانید به سادگی جدا کرده و داخل و خارج آن را با گریس سیلیکونی روغن کاری کنید. از اسپری های سیلیکونی یا روان کننده های حاوی نفت استفاده نکنید؛ چون احتمال دارد با درزگیر لاستیکی کارتریج واکنش بدهند و باعث شوند دسته شیر به جای نرم شدن، سفت تر شود و در نتیجه، نشتی پیدا کند. در بعضی از مدل های شیرهای تک دسته نیز روغن کاری فایده ای ندارند و باید کارتریج تعویض شود. برای روغن کاری کارتریج شیر اهرمی طبق مراحل زیر عمل کنید:
مرحله ۱: آب را قطع کنید
با استفاده از شیر فلکه آب سرد و گرم موجود در زیر سینک، ورودی شیر آب را ببندید. اگر در زیر سینک شیر فلکه تعبیه نشده باشد، باید شیر فلکه اصلی خانه را ببندید. سپس شیر آب را باز کنید تا آب اضافی از لوله ها خارج شود.
مرحله ۲: دسته شیر آب را جدا کنید
پلاک روی دسته شیر آب را پیدا کرده و آن را بردارید. پلاک قطعه ای پلاستیکی است که معمولا حفره پیچ را پوشانده و جهت سرد و گرم آب را با رنگ آبی و قرمز مشخص می کند. زیر پلاک، پیچ چهارسو یا آلن قرار گرفته است. با توجه به نوع پیچ، از آچار آلن یا پیچ گوشتی چهارسو برای بازکردن آن استفاده کنید. پس از باز کردن و پیچ می تواند دسته را درآورید.
مرحله ۳: کاور کارتریج را باز کنید
کاور کارتریج قطعه ای است که بیشتر کاربرد تزئینی داشته و بین اهرم و بدنه شیر قرار می گیرد. معمولا باز کردن کاور کارتریج آسان است و می توانید آن را به راحتی در خلاف جهت ساعت پیچانده و باز کنید.
مرحله 4: باز کردن مهره نگهدارنده کارتریج
پس از جداکردن کاور کارتریج، به مهره نگهدارنده کارتریج می رسید. معمولا این قطعه از جنس برنج، استیل یا پلاستیک است. برای باز کردن این مهره باید از آچار فرانسه استفاده کنید. در بعضی از انواع شیر اهرمی، مهره نگهدارنده درون بدنه شیر قرار گرفته و باز کردن آن به وسیله آچار فرانسه امکان پذیر نیست. در این موارد باید از آچارهای مخصوص استفاده کرد.
مرحله 5: کارتریج را خارج کنید.
معمولا می توانید این کار را با دست یا انبردست انجام دهید، اما گاهی کاتریج به قطعات شیر می چسبد و لازم است با نیروی کمی آن را بکشید و جدا کنید. برای اینکه شیر آب و قطعات آن آسیب نبینند، می توانید با توجه به برند و مدل شیر از ابزار مخصوص کشیدن کارتریج استفاده کنید.
مرحله 6: کارتریج را تمیز و روغن کاری کنید
داخل لوله شیر آب را بررسی کنید و در صورت مشاهده رسوبات معدنی، آنها را با بُرس یا کاغذ سنباده تمیز کنید. تمام رزوه ها و بخش های دیگر شیر آب را با گریس سیلیکونی روغن کاری کنید. در صورت وجود واشر دور لوله شیر یا کارتریج، آن را نیز به آن نیز روغن بزنید. همچنین قطعات مختلف شیر آب و از جمله کارتریج را بررسی کنید تا در صورت لازم تعویض شوند.
مرحله 7: شیر آب را دوباره نصب کنید
مراحل فوق را به صورت معکوس انجام دهید و شیر آب را دوباره نصب کنید. آب اطراف شیر را پاک کنید تا بتوانید نشتی را راحت تر تشخیص دهید. فلکه های زیر سینک را باز کنید و نشتی شیر را بررسی کنید تا مطمئن شوید کارتان را درست انجام داده اید.
تعویض مغزی یا کارتریج شیر اهرمی
زمانی که آب از شیر اهرمی شما چکه کند به این معناست که نیز به تعمیر دارد. برای تعمیر چکه کردن شیر آب در بیشتر مواقع با تعویض واشر و مغزی این مشکل رفع خواهد شد. زمانی که آب گرم و سرد شیر شما به خوبی تنظیم نشود و آب یا خیلی سرد باشد یا خیلی گرم، ممکن است ایراد از کارتریج باشد. برای تعمیر مغزی یا کارتریج شیر اهرمی دستور زیر را مرحله به مرحله پیش ببرید.
- ابتدا تمامی وسایل مورد نیاز برای تعمیر مانند انواع پیچ گوشتی، یک شی نوک تیز و مغزی جدید را تهیه کرده و دم دست خود قرار دهید.
- روی تمامی شیرآلات اهرمی دایره ای ریز وجود دارد که به آن پولک نیز می گویند. به کمک شی نوک تیز این پولک را از جای خود خارج کنید.
- زیر پولک یک پیچ وجود دارد. این پیچ را به کمک آچار الن یا پیچ گوشتی دوسو باز کنید.
- حالا سری شیر را به سمت بالا بکشید تاز از جای خود خارج شود.
- حالا مغزی خراب را خواهید دید. آن را از شیر بیرون بیاورید.
- به درون شیر با دقت نگاه کنید. دو شیار کوچک دایره ای شکل خواهید دید.
- حالا به کارتریج دقت کنید. روی کارتریج 2 برآمدگی اندازه شیرهای درون شیر وجود دارد.
- کارتریج را طوری درون شیر قرار دهید که برآمدگی ها دقیقا درون شیارها قرار بگیرند.
- حالا تمامی اجزایی که جدا کردید را ببندید. هنگام بستن دقت کنید کارتریج از جای خود تکان نخورد، در اینصورت آب دوباره نشت خواهد کرد.
تعویض واشر شیرآلات اهرمی
در بیشتر مواقع هنگام نشتی یا چکه کردن آب کارتریج خراب نیست، بلکه واشری که روی کارتریج قرار گرفته خراب شده و نیاز به تعمیر دارد. برای تعویض واشر مراحل زیر را انجام دهید.
- پولکی را به کمک شی تیز از جای خود درآورید.
- به کمک آچار الن یا پیچ گوشتی دو سو، پیچ زیر پولکی را باز کنید.
- سری شیر را از جای خود خارج کنید.
- حالا می توانید واشر روی کارتریج را دیده و آن را تعویض کنید. تقریبا مراحل تعویض واشر مانند تعویض کارتریج است.
- در انتها اجزای جدا شده را با دقت و حوصله سر جای خود ببندید.
رفع شل بودن دستگیره یا اهرم
برخی اوقات دستگیره شیر شل می شود که بسیار اعصاب خورد کن است در ادامه ساعدنیوز راه حل هایی را برای رفع این مشکل ارائه خواهد داد حین ملاحظه شل بودن اهرم موارد زیر را چک کنید.
- ممکن است پیچ زیر پولکی شل شده باشد. به کمک آچار آن را محکم کنید.
- اگر روی کارتریج از روان کننده سیلیکونی استفاده شده است آن را حذف کنید.
- اگر کارتریج روغن کاری شده است به کمک یک دستمال روغن اضافی روی آن را پاک کنید.
سفت شدن دسته شیر اهرمی
بعضی اوقات نیز دسته شیر اهرمی سفت شده و حرکت دادن آن سخت می شود. این مشکل بیشتر به دلیل تجمع رسوبات به وجود می آید. اگر این اتفاق افتاد مراحل زیر را انجام دهید.
- قطعات شیر را جدا کرده با سرکه سفید به خوبی تمیز کنید.
- اگر درون شیر رسوبی ندید روی کارتریج از روان کننده سیلیکونی استفاده کنید.
- اگر کارتریج خراب شده بود آن را عوض کنید.
تعمیر جا به جا بودن آب سرد و گرم
بعضی اوقات به علت نصب نادرست شلنگ های پیسوار و برعکس بستن شلنگ ها جریان آب گرم و سرد، جا به جا برقرار می شود. برای پیشگیری از این مسأله، پیش از نصب شیرآلات حتماً علاوه بر مطالعه راهنمای نصب شیرآلات، خروجی آب سرد و گرم لوله های اصلی را با ورودی آن ها در شیرآلات تطبیق دهید. همچنین می توانید از کارشناسان نصب با تجربه کمک بگیرید.
راه حل: در صورتی که با باز کردن شیر آب سرد، آب گرم از شیر خارج می شود و برعکس، اشکال مربوط به شیرآلات نیست. بلکه در زمان نصب شیرآلات، لوله های آب سرد و گرم ساختمان به ورودی آب اشتباه در شیرآلات وصل شده اند. برای حل این مشکل کافی است، به واسطه شلنگ پیسوار خروجی لوله آب سرد را به ورودی آب سرد و خروجی لوله آب گرم را به ورودی آب گرم در شیرآلات متصل کنید.
تعمیر چکه شیر آب
علت های چکه شیر آب می تواند متفاوت باشد. عواملی مانند عمود نبودن لوله های خروجی سرد و گرم سیستم لوله کشی ساختمان، سوراخ بودن تنه شیر، معیوب بودن اتصالات و قطعاتی مانند اورینگ شیرآلات، کارتریج و سوپاپ دوش، شیلنگ ها و ... از علل مهم چکه شیر آب هستند که هر کدام روش تعمیر خاص خود را دارند. به دلیل گستردگی این بحث، در محتوا علت چکه کردن شیر آب، انواع علل و روش های رفع چکه شیر آب به صورت جامع و قدم به قدم بررسی شده است.
تعمیر شکستگی قطعات شیرآلات
شکستگی قطعات ممکن است در اثر کهنه شدن، استفاده نادرست و یا وارد کردن فشار بیش از حد به قطعات شیر پیش بیاید. معمول ترین بخشی که در اثر فشار دچار مشکل می شود، کارتریج شیرآلات است. اگر دسته اهرمی شیرآلات را با فشار و زور بیش از دامنه مجاز تعیین شده بچرخانید، کارتریج دچار شکستگی می شود و روش تعمیر آن، تعویض کارتریج شیرآلات اهرمی است.
راه حل: در صورتی که قطعات شیرآلات دچار شکستگی و یا آسیب شوند، باید قطعات آسیب دیده را بیابید و آن ها را تعویض نمایید.
تعمیر ترکیدگی بدنه شیرآلات
علاوه بر اشتباهات کاربران، سرمای شدید خصوصاً در مناطق سردسیر ایران نیز ممکن است باعث ترکیدگی بدنه شیرآلات گردد.
روش پیشگیری: برای جلوگیری از ترکیدگی شیرآلات، حتماً قبل از شروع فصل سرمای شدید، فلکه آب شیرآلاتی که در فضای آزاد قرار دارند را ببندید و آب درون شیرآلات را خالی کنید.
راه حل: در صورت ترکیدن بدنه شیرآلات، تنها راه تعمیر شیر اهرمی، تعویض آن ها با شیرآلات جایگزین است.
در نظر داشته باشید که قیمت بالای شیرآلات و خرید شیرآلات استاندارد، عدم نیاز آن ها به تعمیر را تضمین نمی کند و فقط احتمال آن را کاهش می دهد. تمام شیرآلات ممکن است بسته به شرایط نگهداری و میزان استفاده پس از مدتی دچار مشکلاتی شوند. همانطور که بررسی شد، روش تعمیر شیرآلات اهرمی به اشکال پیش آمده در شیرآلات بستگی دارد. این اشکالات از سفت شدن شیر آب اهرمی، هرز شدن شیر آب و فشار کم آب در شیر اهرمی تا شکستگی و عملکرد نامناسب قطعاتی مانند کارتریج و سوپاپ دوش، متنوع است. قدم اول در تعمیر شیر اهرمی و در کل تعمیر شیرآلات، یافتن علت مشکلات است. هر نوع ایراد نشان دهنده، اشکال در بخش خاصی از شیر است و با بررسی آن نیمی از راه تعمیر شیر آب اهرمی را رفته اید. در صورتی که به طور خاص به دنبال روش تعمیر اشکالات شیر ظرفشویی هستید، مطالعه مقاله تعمیر شیر ظرفشویی می تواند برای شما مفید باشد.
بنابراین شما با چه مشکلات و خرابی های دیگری در شیرآلات اهرمی مواجه شدید؟ چگونه مشکل شیر اهرمی خود را حل کردید؟ اگر با انجام مراحل بالا مشکل شیر شما رفع نشد، پیشنهاد می کنیم به فکر خرید یک شیر جدید باشید. امیدوارم از محتوای خانه داری نهایت لذت را برده باشید و برای کسانی که به خانه داری علاقمند هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش سبک زندگی ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم.
دلایل اصلی و مهم گرم نشدن شوفاژ بعد از هواگیری چیست؟ + راهکار های آن
