چرا گیاهان دچار آفتاب سوختگی میشوند؟ + محافظت گیاهان در برابر آفتاب سوختگی

آفتاب سوختگی چیست؟

هنگامی که یک گیاه برای مدت طولانی در معرض نور زیاد و مستقیم خورشید قرار می گیرد بخش های نرم تر گیاه می توانند در اثر تابش شدید آفتاب آسیب ببیند. این باعث می شود لکه های قهوه ای خشک بر روی برگ، ساقه، و تنه جوان گیاهان و میوه هایی که پوسیدگی یا بیماری را دریافت می کند ظاهر شود. نور زیاد خورشید اغلب در گیاهان جوان مانند سیب، انواع توت ها و انگور، گوجه فرنگی، صیفی جات و گیاهان زینتی،کاکتوس ها و …. زمانی بیشترین مشکلات را ایجاد می کند که هرس در زمان مناسب انجام نشود یا زمانی که گیاه جوان است تمام طول روز نور تند، مستقیم و زیاد دریافت کند. نور خورشید اغلب در پاییز یا پاییز و زمستان به درختان جوان آسیب میزند زمانی که هوا به سرعت تغییر می کند. روزهای گرم با خورشید قوی سلولها را تشویق به فعالیت می کند تا در تنه گیاهان جوان رشد فعال را آغاز کنند اما شب های سرد دوباره آنها را خاموش و غیر فعال می کند. گیاهان با تنه های قوی می توانند در ماه های سرد به نور خورشید واکنش نشان نداده و دوران استراحت را طی کنند.

چطور تشخیص دهید که گیاه شما آفتاب سوخته شده است؟

درست مانند پوست شما، برگهای گیاهان آپارتمانی شما هم چنانچه زیاد در معرض نور خورشید باشند تغییر رنگ می دهند، ولی بجای قرمز روشن، زرد یا سفید می شوند (چنانچه آفتاب سوختگی شدید باشد حتی امکان دارد لبه های برگ ها قدری قهوه ای و ترد شود). اگر آب یا نور کافی به گیاه نرسد هم امکان دارد برگ ها رنگ خود را از دست بدهند ولی چنانچه علت آن آفتاب سوختگی باشد اغلب برگهای بالایی و یا برگهایی که در معرض تابش مستقیم نور خورشید می باشند دچار تغییر رنگ خواهند شد. به گونه ای که برگ هایی که به سطح خاک نزدیکتر هستند و از برگهای بالاتر سایه می گیرند، نباید تغییر رنگ چندانی داشته باشند. بسته به نوع گیاه و مدت زمان ماندن در آفتاب، برگهای در معرض تابش مستقیم نور آفتاب می توانند رنگ خود را از دست داده و سفید شوند و یا در بیشتر موارد زرد شوند.

نشانه هایی که می گویند گیاه هنوز زنده است

از کجا بفهمیم گیاه هنوز زنده است و باید برای احیاکردنش تلاش کنیم؟ قبل از هر چیز صبر داشته باشید. خیلی زود دست از تلاش برندارید؛ مخصوصا اگر علاقه زیادی به آن گیاه دارید یا یکی از نمونه های کمیاب گیاهان است. گیاه را بررسی کنید تا ببینید آیا در گیاه نشانه های حیات دیده می شود یا نه:

• با ناخنتان کمی از ساقه را خراش دهید: بخش کوچکی از پوست یا ساقه گیاه را با ناخن خراش دهید. آیا هنوز بافت آن سبز است؟ اگر این طور است، گیاه هنوز زنده است. منتها اگر رنگ بافت آن قهوه ای شده است، ساقه از بین رفته است.
• ساقه را خم کنید: به آرامی ساقه را دور انگشتتان بپیچانید. اگر انعطاف پذیر است، هنوز زنده است. منتها اگر بشکند، از بین رفته است. کل طول ساقه را آزمایش کنید تا ببینید تا انتهای آن جایی هست که نشکند یا نه.
• جوانه ها را بررسی کنید: گل ها و برگ های گیاه را بررسی کنید. یکی از غنچه های گل را با انگشتتان له کنید. اگر هنوز آب دار است و پلاسیده نشده است، گیاه مردنی نیست. اگر در دستتان حالت پوسته پوسته شد، یعنی دیگر نمی توان گیاه را احیا کرد. اگر خود گیاه تا حدی جان دارد و فقط غنچه ها مشکل دارند، غنچه های پلاسیده، نرم شده یا تغییر رنگ داده را دور بریزید.

بازگرداندن گیاه آفتاب سوخته به زندگی

• اولین کاری که باید انجام دهید این است که برای اینکه آفتاب آسیب بیشتری به گیاه نزند، آن را به جایی که سایه دارد منتقل کنید. از آنجا که گیاه به نور نیاز دارد، این کار را به یک باره انجام ندهید.
• در مرحله بعد، باید گیاه را آبیاری کنید. یادتان باشد گیاهی که برگ هایش را به دلیل آفتاب سوختگی از دست داده است مانند گذشته به آب زیادی نیاز ندارد. کم کم به آن آب بدهید تا به درون خاک نفوذ کند. با انگشتتان به خاک دست بزنید ببینید مرطوب شده است یا نه. در غیر این صورت، ممکن است به ریشه آسیب بزنید. بعدها وقتی برگ های جدید رشد می کنند، می توانید به تدریج مقدار آب آن را اضافه کنید. وقتی گیاه به حالت عادی برگشت، می توانید به همان اندازه و دفعاتی که قبلا عادت داشت به آن آب بدهید.
• پس از اینکه به اندازه کافی گیاه را آبیاری کردید، حالا باید قسمت های آفتاب سوخته از جمله گل ها و برگ های ازبین رفته گیاه را جدا کنید. اگر این کار را نکنید، گیاه بخشی از انرژی و مواد مغذی را که باید صرف قسمت های سالمش کند برای ترمیم و احیای قسمت های سوخته هدر می دهد. به همین دلیل نمی تواند جان بگیرد. ساقه گیاه را تا جایی که بافت سبز دارد قطع کنید.
• بعد از جداکردن قسمت های سوخته گیاه، کمی کود به آن اضافه کنید. این کار برای محافظت خاک و ریشه ها از نور خورشید و حفظ رطوبت گیاه ضروری است. به گیاهی که برگ ندارد کمتر کود بدهید. در واقع، باید نصف مقدار کودی را که قبل از آفتاب سوختگی پای آن می ریختید بریزید. روش دیگری هم وجود دارد و آن این است که همان مقدار کود را بدهید، اما بازه زمانی را تغییر دهید؛ یعنی اگر قبلا هر هفته به آن کود می دادید، این بار هر ۳ هفته یک بار این کار را انجام دهید.

چطور از آفتاب سوختگی پیشگیری کنیم؟

آفتاب سوختگی گیاهان درمان ندارد و فقط راه پیشگیری است. بعد از آسیب رسیدن به گیاه هیچ راهی برای بهتر شدن عارضه وجود ندارد. گیاهان خود را در جایی بگذارید که بعد از ظهر به اندازه کافی سایه باشد. مقدار مناسب از آب و کود را در فصل رشد فعال در اختیار آنها قرار داده و پاییز و زمستان بگذارید دوره رکود را تجربه کند. هرس شاخه های اضافی و صدمه دیده را در زمان مناسب انجام داده و بعد هرس همه شاخه ها و برگها را از اطراف گیاه جمع کنید. برای گیاهان جوان خود در ظهر سایه کمی ایجاد کنید تا تنه گیاه، برگ و میوه ها دچار آفتاب سوختگی نشود. پیشگیری از دریافت نور زیاد آفتاب در گیاهان جوان کاری است که شما باید حتماً در پاییز انجام دهید. برای گیاهان جوان با تعداد کم شما می توانید تنه گیاه و شاخه ها را با نوارهای بسته بندی رنگی پوشش دهید پایان نوار را با وسیله ای که به تنه گیاه صدمه نرساند مهار کنید نوارهای پیچیده دور گیاه را تا اواسط فصل بهار بر روی گیاه نگهدارید. بعضی از باغبانان و تولیدکنندگان میوه رنگ کردن تنه درختان جوان را با رنگهای سفید غیر جاذب پیشنهاد می دهند این شیوه کار می کند اما برای چند سال رنگ روی بدنه می ماند و شما با درختی با تنه سفید روبرو هستید که طرحی نازیبا مخصوصاً در محوطه سازی به وجود می آید. گیاهان بخصوص کاکتوس ها را به یک باره جلوی آفتاب قرار ندهید. به آرامی و کم کم باید به نور خورشید عادت کنند. گیاهان را از اوایل بهار که آفتاب شدید نیست به نور آفتاب منتقل کنید.

بنابراین وقتی می خواهید گیاهانی را که در زمستان به درون خانه برده اید به محیط باز برگردانید، ابتدا ۲ ساعت، آنها را در آفتاب قرار دهید و ۲ تا ۳ روز به همین منوال ادامه دهید. سپس میزان قرارگیری آن را در معرض نور خورشید افزایش دهید. ۲ تا ۳ هفته این شیوه را تکرار کنید تا کم کم گیاه به نور خورشید عادت کند. به همین روش می توانید در فصول سرد گیاهان را به خانه برگردانید. امیدوارم از محتوای نحوه ی پرورش و نگهداری پرورش گیاه نهایت لذت را برده باشید و برای کسانی که گیاه دوست هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش سبک زندگی ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم.

راهنمای خرید گل لاله برای منزل+ شیوه نگهداری طولانی مدت آن