گربه ها تا حدود 50% از زمان بیداری خود را صرف خودآرایی یا همان لیس زدن موی (یا نظافت خود) می کنند. این رفتار به گربه کمک می کند که از شر موهای اضافه اش خلاص شود، خودش را تمیز کند، و انگل های احتمالی را از بین ببرد.با این وجود لیسیدن، گاز گرفتن یا جویدن بیش از حد موها، می تواند نشان دهنده بروز مشکل در رفتار خودآرایی گربه باشد.
اگر گربه شما بیش از حد خودش را لیس بزند ممکن است موهای قسمت هایی از کمر، شکم، یا بخش داخلی پاها بریزد یا کم پشت شود.گربه همچنین ممکن است بیش از حد معمول گلوله مویی داشته باشد.برای مدیریت مشکل خودآرایی بیش از حد، ابتدا باید دلیل آن را کشف کنید. در اینجا به مهمترین عوامل بروز این رفتار اشاره شده است، اما دامپزشک نیز می تواند در کشف علت این رفتار را به شما کمک کند.
تمامی گربهها در تمیز نگه داشتن خود به شدت وسواسی هستند و به طور ذاتی موجودات بسیار تمیزی میباشند. گربهها زمان زیادی را از روز به تمیزی خود اختصاص میدهند و هر گربه روش و الگوی منحصر به فرد خود را برای تمیز کردنش دارد اما بیشتر آنها ابتدا با لیسیدن دهان، چانه و سبیلها شروع می شوند سپس به شانهها و ساق جلویی میرسد و در نهایت به پهلوها، پاهای عقب، اندام تناسلی و دم ختم میشود. اگر دقت کرده باشید روی زبان گربهها هزاران پرز تیغ مانند وجود دارد که مانند یک سنباده آنها را در تمیزی خود و برداشتن موهای مرده کمک میکند.
در برخی موارد نیز گربهها برای نشان دادن عشق و علاقه و نشان دادن اعتماد در رابط خود اقدام به لیس زدن اطرافیانشان اعم از صاحبین خود و یا حتی حیوانات دیگری که در کنارشان هستند میکنند. گربه شما ممکن است در هنگام احساس ترس، برای کاهش تنش، یا زمانی که مطمئن نیست چگونه به یک موقعیت واکنش نشان دهد، ناگهان خود را تمیز کند. به این رفتار که در زمانی رخ میدهد که با شرایط محیطی تطابق ندارد رفتار جایگزین میگویند.
در بیشتر مواقع دلیل لیس زدن گربه اضطراب و احساس ناراحتی اوست. گاهی گربه در صحنههایی که دچار اضطراب و نگرانی میشود، شروع به لیس زدن بدن خود یا صاحب خود میکند. این موارد بر اثر ایجاد حوادثی برای گربه است که او را دچار استرس کرده است. در برخی مواقع نیز دلیل لیس زدن گربه این است که او دچار درد یا مریضی است و قصد دارد با این کار به صاحب خود اطلاع دهد.
در نتیجه، شما باید با توجه به شرایط و شناختی که از گربه خود دارید متوجه باشید که دلیل لیس زدن گربه چیست. ممکن است به او چیز خوشمزهای داده باشید و سپس او برای قدردانی شما را لیس بزند. از طرفی، ممکن است او بدون هیچ دلیلی ناگهان شروع به لیس زدن صاحب خود کند. در این مواقع باید با توجه به شرایط دلیل لیس زدن گربه را پیدا کنید. مبادا گربه دچار مریضی یا درد باشد و یا موضوعی باعث شده تا دچار اضطراب شود.
اصطلاح "روان زا" به این معنی است که یک مشکل در یک درگیری ذهنی یا عاطفی شروع می شود. "آلوپسی" به معنای ریزش مو است. آلوپسی روانی به حالت ریزش مو در نتیجه نظافت بیش از حد گفته می شود. گربه ها ممکن است به طور وسواس گونه خود را تا حد ریزش مو یا حتی زخم های پوستی لیس بزنند یا مرتب کنند. نوعی آسیب به خود است، آنها نمی توانند لیسیدن اجباری را به عنوان پاسخی به استرس یا درگیری متوقف کنند.دلایل بالقوه زیادی برای استرس در زندگی گربه ها وجود دارد، برخی از آنها برای ما کاملا واضح هستند، برخی دیگر چندان زیاد نیستند. در زیر فقط چند مورد است:
نقل مکان به خانه جدید
گرفتن یک حیوان خانگی جدید
آوردن نوزاد از بیمارستان به خانه
جابجایی بستر یا تغییر نوع تشت یا بستر
جابجایی کاسه غذا/آب یا تغییر نوع رژیم غذایی
بی حوصلگی یا عدم غنی سازی محیط
هر نوع تغییر در روال خانواده
در سوی دیگر گربههایی که خود را شدیداً لیس میزنند و این موضوع سبب بروز مشکلاتی نظیر مو ریختگی و زخم در آنها شده نیز مطمئناً از بیماری خاصی رنج میبرند. در نتیجه این رفتار را در گربههای خود زیر نظر داشته باشید زیراکه این موضوع بیانگر وضعیت سلامت در آنها میباشد. در صورت روئیت هرگونه رفتار غیر متعارف سریعاً به دامپزشک مراجعه کنید و موضوع را با او در میان بگذارید و از هر گونه خوددرمانی بر روی گربهتان قبل از مراجعه به دامپزشک شدیداً خودداری کنید.