چرا رنگ ادرار در دوران بارداری تغییر می کند؟

اگر باردار هستید، حتماً متوجه تغییر رنگ ادرارتان شده اید. احتمالا در این روزها رنگ ادرار مادر به تیرگی می گراید. تغییر رنگ ادرار در بارداری یکی از نشانه های بارداری است اما در بعضی مواقع نشان از بروز مشکلاتی دارد. رنگ ادرار در بارداری تحت تاثیر عوامل مختلف از زرد روشن به زرد تیره تغییر رنگ می دهد. احتمالا این سوال برای شما پیش می آید که آیا تغییر رنگ ادرار در اوایل بارداری طبیعی است؟

آیا تغییر رنگ ادرار در اوایل بارداری نگران کننده است؟

رنگ ادرار یک فرد سالم می تواند بین زرد بسیار روشن و تقریبا شفاف تا زرد تیره و کمی کدر باشد. اما در دوران بارداری، این تغییرات بیشتر به چشم می آیند. رنگ ادرار مادر باردار از زرد بسیار بسیار روشن تا کمی تیره تر و حتی زرد مایل به نارنجی تغییر می کند.رنگ ادرار از رنگدانه های اوروکروم که به یوروبیلین نیز معروف هستند، به وجود می آید. وقتی بدن هموگلوبین را از گلبول های قرمز مرده جدا می کند، یوروبیلین ساخته می شود. ظاهر رنگدانه به قوام ادرار بستگی دارد. در ادرار رقیق یعنی زمانی که فرد آب می خورد، رنگدانه موجود در ادرار رنگ روشن تری دارد. رنگدانه ها در ادرار غلیظ، تیره تر هستند.جدای از این، در دوران بارداری عوامل زیادی در تعیین رنگ ادرار مؤثرند. در نحوه تصفیه آب به وسیله کلیه ها نیز تغییرات شگرفی ایجاد می شود. از سوی دیگر، تغییر در مصرف مواد غذایی، مصرف اضافی ویتامین ها و داروهای تجویز شده از سایر دلایل تغییر رنگ ادرار محسوب می شوند.

رنگ ادرار در بارداری به چه عواملی بستگی دارد؟

همانطور که گفته شد رنگ ادرار زنان در دوران بارداری بستگی به میزان هیدراتاسیون بدن، نوع رژیم غذایی، نوع داروها و وضعیت سلامتی این افراد دارد. البته تغییر رنگ ادرار بیشتر به دلیل بالا رفتن غلظت اورهروم (محصول نهایی تجزیه هموگلوبین) در ادرار زنان باردار است. با این حال، به غیر از عوامل ذکر شده، دوران حاملگی، خود دارای مشکلاتی است که میتواند باعث ایجاد تغییر در رنگ ادرار این مادران شود.

علل تغییر رنگ ادرار در دوران بارداری چیست؟

1. رژیم غذایی:در دوران بارداری، رژیم غذایی مادر 180درجه تغییر می کند و او نسبت به عادت های غذایی خود آگاه تر است. میوه، سبزیجات، لبنیات و سایر غذاهای سالم عمده برنامه غذایی زن باردار را تشکیل می دهند. برخی از میوه ها و سبزیجات باعث تغییر رنگ ادرار در دوران بارداری خواهند شد.
2. ویتامین ها و سایر داروها:بسیاری از خانم های باردار ویتامین ها و مکمل هایی را به تجویز پزشک استفاده می کنند. در واقع بدن قادر به تجزیه کامل ویتامین ها نیست بنابراین ویتامین های جذب شده و سایر مواد مغذی مکمل از طریق ادرار دفع و باعث تیرگی رنگ ادرار می شوند.
3. کم آبی بدن :میزان آب مصرفی مادر در دوران بارداری نیز در تعیین رنگ ادرار مؤثر است. بسیاری از خانم ها در این دوران حتی اگر به میزان کافی نیز آب بنوشند، باز هم مشکل کم آبی دارند. استفراغ شدید در بارداری یکی از دلایل کم آبی بدن محسوب می شود. استفراغ شدید بارداری، یک بیماری شدید صبحگاهی همراه با تهوع و کاهش وزن و بسیار شدیدتر از تهوع صبحگاهی معمولی است، این بیماری تقریباً در حدود یک درصد از کل بارداری ها بروز می کند. استفراغ بیش از حد موجب کم آبی بدن می شود که دراین شرایط مراجعه به پزشک الزامی است.
4. عفونت ادراری:عفونت مجاری ادراری یکی دیگر از دلایل تغییر رنگ ادرار است. عفونت ادراری به دلیل عواقب جدی که به همراه دارد باید جدی نیز گرفته شود. زایمان زودرس یا تولد نوزاد کم وزن از جمله عواقب عفونت ادراری مادر در دوران بارداری است. رنگ زرد روشن ادرار، تکرر ادرار، درد در قسمت تحتانی شکم یا خون در ادرار همگی از نشانه های عفونت دستگاه ادراری هستند.
5. هماچوری ( وجود خون در ادرار):هماچوری وجود خون در ادرار است. گلبول های قرمز اضافی خون باید از بدن دفع شوند، چنان چه دفع از طریق ادرار صورت گیرد باعث رنگ زرد بسیار تیره یا قرمز ادرار خواهد شد.
6. عفونت ادراری مثانه:عفونت مثانه نوعی عفونت ادراری و از نوع باکتریایی است. بارداری موجب تغییرات هورمونی شدیدی در بدن می شود که در نتیجه باعث بزرگی و ضعیفی مثانه شده و آن را در معرض عفونت ها قرار می دهد. عفونت مثانه باعث تغییر رنگ ادرار خواهد شد.
7. بیماری های کلیوی:کلیه ها اندامی هستند که مواد زائد بدن را تصفیه و دفع می کنند. هر گونه اختلال در کلیه ها باعث تغییر رنگ ادرار خواهد شد.
8. سنگ کلیه:سنگ کلیه در عملکرد طبیعی کلیه اختلال ایجاد کرده و می تواند باعث درد شدید، حالت تهوع و استفراغ و نیز منجر به تغییر رنگ ادرار شود.

آزمایشات ادرار در دوران بارداری

آزمایشات ادرار در دوران بارداری وضعیت سلامتی مادر را نشان می دهند بنابراین انجام آن ها به صورت دوره ای لازم است. آزمایش ادرار در مراحل مختلف بارداری به تشخیص برخی بیماری ها به پزشک کمک می کند. این آزمایش ها برای کنترل وضعیت عفونت مثانه، عفونت کلیه، دیابت و حتی کمبود آب بدن انجام می شوند. مقادیر بالای پروتئین در ادرار نشانه عفونت ادراری یا بیماری کلیوی است. مشاهده گلوکز (قند) در ادرار به معنی دیابت بارداری بوده و عموماً در سه ماهه دوم بارداری بروز می کند. وجود گلبول های قرمز، گلبول های سفید یا باکتری ها نشانه عفونت ادراری هستند. بنابراین انجام آزمایش ادرار در دوران بارداری اهمیت بسیاری دارد و نباید از آن غافل شد.مادران نیز باید مراقب باشند و در صورت بروز مشکل در ادرار ، موضوع را با پزشک متخصص خود در میان بگذارند.

در بارداری وقتی با تغییر رنگ ادرار مواجه شدیم، چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟

اگر تغییر رنگ مداوم در رنگ ادرار زنان باردار مشاهده شود یا فرد در ادرار خود خون ببیند و با درد شدید در هنگام ادرار کردن روبرو شده یا تکرر ادرار داشته باشد، او باید بلافاصله با پزشک متخصص زنان و زایمان در مورد وضعیت بدن خود مشورت کند. در چنین مواردی، ابتدا پزشک سابقه سلامت بیمار را بررسی نموده و ممکن است انجام آزمایش ادرار و آزمایش خون را به او توصیه کند. معمولاً آزمایش ادرار برای تعیین میزان سلولهای قرمز خون، سطح پروتئین و وجود باکتریها و سایر ترکیبات خارجی در بدن مادر باردار و جنین درون رحم او انجام گرفته و آزمایش خون میتواند سطح آنزیمهای کبدی و عملکرد کلیه را مشخص کند. در این مرحله، نتایج به دست آمده از آزمایشات دلیل تغییر رنگ ادرار را در بدن زنان باردار به وضوح نشان خواهد داد.

با همه این توصیفات، اگر خودتان میخواهید دریابید که تغییر رنگ ادرار در دوران بارداری شما بیضرر است، باید تمام نشانههای خطرناک را که در ارتباط با علائم بیماریهای دیگر است، بشناسید. اما اگر تصور میکنید که تغییر رنگ ادرار شما به علت کمآبی بدن است، مقدار زیادی آب مصرف کنید تا بتوانید مشکل خود را حل کنید. هیچ دلیلی برای هراس و نگرانی شما وجود ندارد! در غیر این صورت، حتماً از یک دکتر متخصص زنان و زایمان برای بهبود وضعیت بدن خود کمک بخواهید.

علت تغییر حس بویایی در بارداری و روش های کنترل آن