دلایل گوش درد در کودکان و روش های درمان

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز و به نقل از نی نی سایت ، گوش درد در کودکان به چند دلیل بروز می کند که یکی از آنها علل عفونی است. گفته می شود تعداد زیادی از کودکان تا ۳ سالگی به درجاتی از عفونت در ناحیه گوش مبتلا می شوند. میکروب ها، باکتری ها و ویروس ها می توانند در قسمت گوش میانی با فعالیت خود گوش کودک را دچار عفونت کنند.برخی مواقع عفونت هایی که به مایع پشت پرده گوش سرایت می کند، می تواند عامل گسترش باکتری شود و به شکل گوش درد علامت بیماری را ظاهر سازد. از جمله عفونت های مسبب این حالت در کودکان، عفونت های حاصل از ای کولای و پنوموکوک است.

گاهی عفونت هایی ظاهرا غیرمرتبط با گوش نیز در قسمتی دیگر از بدن یافت می شود که می تواند اثراتی بر قسمت میانی گوش بگذارد و مسبب گوش درد در کودکان شود؛ عفونت های ناشی از سیستم تنفسی از این دست به شمار می رود. همچنین سرماخوردگی هم ممکن است اثراتی بر احساس درد، گرفتگی و عفونت در این ناحیه داشته باشد.در نوزادان و شیرخواران متخصصان بر این باورند که اختلالات مادرزادی همچون مشکلاتی که حین شکل گیری شیپوری گوش ممکن است، برای جنین رخ دهد، می تواند عامل ایجاد دردهای ناشی از آن در قسمت میانی گوش شود؛ البته آنها تاکید دارند که این مورد کمتر رخ می دهد، ولی برای اطمینان از علت ایجاد گوش درد معاینه توسط پزشک لازم است تا مشکلات و ناهنجاری های شنوایی باعث ایجاد اختلال و مشکل در صحبت کردن کودک در سنین بالاتر نشود.

علائم گوش درد

اگرچه برخی کودکان بزرگ تر می توانند با همان دایره لغات محدود خود احساس درد در ناحیه گوش خود را به والدین نشان دهند، اما در نوزادان هم تشخیص درد گوش با دقت والدین چندان مشکل نیست. از جمله این علائم، گریه های گاه وبیگاه بخصوص در شب است که اگر با ناآرامی مداوم و حرکت دادن دست به سوی گوش همراه شود، می توان احتمال داد کودک از مشکلی در این ناحیه رنج می برد و برای معاینه بهتر و دقیق تر از سوی پزشک اقدام کرد.گوش دردهای عفونی علامت های واضح تر دیگری نیز دارد که مشخص ترین آنها تب در کودکان است. این نوع از مشکلات در حالت های اولیه با اختلال در خواب و اشتها نیز نمود پیدا می کند. کودک ممکن است بارها از خواب بیدار شود و شروع به ناآرامی کند یا برای خواب سرش را به دفعات به این سمت و آن سمت متمایل کند، رغبتی به خوردن شیر نشان ندهد یا اگر بزرگ تر است حرکت دادن فک برای جویدن غذا باعث احساس ناراحتی و درد در قسمت گوش وی شود و در نتیجه اشتهایی در خوردن نشان ندهد. هرقدر سن کودک کمتر باشد و مشکل شدیدتر، گریه کردن او به عنوان علامت و نشانه وجود مشکل بیشتر است.در صورتی که عفونت شدید و چرکی باشد نیز احتمال خروج چرک یا ترشحاتی بدبو از گوش وی نیز بیشتر است.

البته باید حواستان باشد که برخی عفونت ها حتی علامت تب یا درد را نیز با خود ندارد؛ به عنوان مثال خروج ترشح چرکی و ابتلا به اوتیت سروز یکی از همین موارد است، اما به دلیل وجود چرک و مشکلاتی که پرده گوش را درگیر می کند، کم شدن میزان شنوایی کودک و حساسیت یا واکنش نشان دادن او به صداها به عنوان علامت بروز مشکل باید مد نظر قرار گیرد.در اوتیت احتمال پارگی پرده گوش زیاد است با این حال حتی اگر معالجه ای صورت نگیرد، محل پارگی معمولا توسط خود بدن ترمیم می شود، ولی بخشی از قدرت شنیدن اصوات کم می شود و به همین دلیل حتی در این صورت نیز نباید درمان آن را با تصور ترمیم خودبه خودبه تاخیر انداخت.شاید جالب باشد بدانید یکی از علائمی که حین ابتلا به گوش درد بخصوص از نوع چرکی یا عفونی در بسیاری از کودکان مشاهده می شود، اختلال در حفظ تعادل است. این مشکل عمومیت ندارد، اما احتمال و اتفاقی بسیار شایع است و نشان از گسترش عفونت دارد.دردهای قسمت گوش در کودکان گاهی خود را با التهاب و قرمزی پوست ناحیه گوش نشان می دهند که این مورد هم می تواند علامت خوبی برای والدین باشد. بوییدن گوش کودک هرازگاه از سوی والدین برای اطمینان از سلامت وی یا پیگیری معاینه و مراحل درمان قبل از وخامت بیماری می تواند راهکاری مفید باشد و در صورت خروج مایع از گوش حتی بدون علامت های مذکور همچون درد و... معاینه او را به تاخیر نیندازید.

درمان
بیماری ها یا مشکلات گوش در کودکان که می توان آنها را با احساس بوی بد، ناآرامی، گریه، دست بردن به سمت گوش، تغییر وضعیت سر برای خلاصی از درد و... خلاصه علائم ذکر شده متوجهشان شد، ممکن است موقت و در صورت عدم تشخیص بهنگام یا درمان مناسب مزمن شود و شنوایی و در پی آن حتی تکلم کودکتان را به خطر اندازد. بنابراین اگر مواردی احتمالی از درد در ناحیه گوش را در کودکتان مشاهده کردید بهتر است معاینه از سوی پزشک متخصص را پیش گیرید.زمانی که به پزشک دسترسی ندارید، استفاده از شیوه کمپرس گرم می تواند اندکی از احساس درد را در کودک کاهش دهد.

پارچه ای تمیز را چندلا کنید یا از حوله ای کوچک استفاده کنید و با کمی گرم کردن (به اندازه تحمل کودک نه تحمل خودتان)، آن را روی گوش کودک بگذارید، اما حتما به خاطر بسپارید که به هیچ وجه روشی قدیمی را که هنوز هم از سر ناآگاهی به زوجین جوان و نگران توصیه می شود، پیش نگیرید؛ فوت کردن دود سیگار در گوش نوزاد! دود سیگار نه تنها برای بزرگسالان مضر است، بلکه به طور خاص برای کودکان و نوزادان بسیار مشکل آفرین است و اگر گوش درد کودک به دلیل عفونت باشد، پیامدهای خطرناک آن را بیشتر می کند.

پس از دسترسی به مراکز درمانی، پزشک در این مواقع با دستگاهی مخصوص به نام اتوسکوپ، گوش کودکتان را بررسی می کند تا از سلامت او یا وجود عفونت، زخم، سوراخ شدگی پرده، اختلال ساختاری و هر علت دیگری که باعث ایجاد مشکل شده، اطمینان حاصل کند.هرچند اغلب پزشکان سعی می کنند برای نوزادان از داروهای کمتری استفاده کنند، اما در صورت وجود اختلال در سلامت گوش و تجویز دارو یادتان باشد مراحل درمان و مصرف دارو را با مشاهده بهبودی کودک رها نکنید و موارد تجویزی را تا انتها و تمام شدن داروها پی بگیرید. در میان این داروها ممکن است برای رفع چرک آنتی بیوتیک هایی چون آموکسی سیلین تجویز شده باشد که در میزان و ساعت مصرف آن نه تنها بزرگسالان، بلکه با حساسیت بیشتری در خردسالان نیز باید دقت بیشتری کرد.

6 توصیه برای حفظ بهداشت و سلامت گوش کودکان

1ـ نوزادان به دلیل آن که سیستم ایمنی بدنشان هنوز به طور کامل فعال و مقاوم نیست، بیشتر در معرض خطر هستند. در زمینه عفونت های گوش این خطرات را می توان با جدی گرفتن واکسیناسیون بخصوص در برابر آنفلوآنزا کاهش داد.آنفلوآنزا که نوعی سرماخوردگی هم محسوب می شود، علاوه بر ایجاد درد و عفونت در گوش می تواند مشکلات جدی برای کودکان داشته باشد و بهتر است فرزندتان را پیش از ابتلا در برابر آن واکسینه کنید. زمانی که کسی در محیط بازی یا زندگی یا خانواده دچار سرماخوردگی شده، لازم است کودکتان را برای جلوگیری از ابتلا به سرماخوردگی و عدم بروز عفونت و گوش درد از فرد مبتلا دور نگاه دارید؛ زیرا یکی از عوامل بروز گوش درد در کودکان، سرماخوردگی است.

۲ـ وقتی خنده ها و گریه های کودکی گرمابخش محیط خانواده می شود، بسیاری از اطرافیان علاقه نشان می دهند او را در آغوش گیرند، ببوسند و... اغلب مواقع لمس اعضای صورت وی بخصوص بینی، گونه و گوش ها امری معمول به شمار می رود. نه تنها اقوام بلکه پدر و مادر کودک نیز لازم است همواره پیش از لمس نوزادان، دست خود را بشویند تا از انتشار باکتری هایی که خود به آنها مقاوم شده اند و انتقال آن به نوزاد پیشگیری کرده باشند.

3ـ یکی از اشتباهاتی که نه تنها اغلب مادران جوان بلکه برخی مادران باتجربه نیز انجام می دهند شیر دادن به نوزاد در حالت خوابیده است. این کار می تواند علاوه بر خطراتی که در جریان بلع شیر به وجود می آورد و مشکلاتی که برای مراحل گوارش آن خواهد ساخت، موجب ریزش قطرات به درون گوش کودک شود و در حالی که مادر از آن مطلع نیست، سبب ایجاد مشکل و در صورت تکرار چرک و عفونت شود. اگر شما هم جزو این گونه افراد هستید همین امروز لازم است طریقه شیر دادن به شیرخوار خود را تغییر دهید.

4ـ حفظ مداوم بهداشت و مراقبت از انتشار عواملی که باعث تهدید سلامت کودکان می شود نیز از دیگر مواردی است که می توان با رعایت آنها علاوه بر تضمین سلامت فرزندتان از مسائلی چون آلودگی محیطی، دود سیگار و ایجاد عفونت در گوش او جلوگیری کرد.

5ـ شنا در استخر، استحمام و گاهی در معرض باران شدید قرار گرفتن کودکان نیز نه همیشه، اما در مواردی ممکن است به دلیل خشک نکردن آب درون گوش منجر به ایجاد محیطی برای رشد میکروب ها یا باکتری ها شود. البته نیازی نیست که برای خشک کردن قطرات احتمالی آب وارد شده به بخشی از گوش خیلی شدت و حدت نشان دهید؛ زیرا مکانیسم گوش انسان به گونه ای است که در برابر ورود بسیاری از مواد همچون آب واکنش مناسبی نشان می دهد و چربی خاصی که در این محیط وجود دارد، به طور معمول باعث پیشگیری از ورود قطراتی چون آب به عمق گوش می شود. بهتر است در این مواقع از ژلاتین ها یا موم های بهداشتی مخصوصی استفاده کرد که در داروخانه ها موجود است. به کارگیری این موم ها بخصوص در مواقعی مفید است که گوش کودکتان از پیش دچار التهاب عفونی شده و استحمام سبب التهاب بیشتر و ابراز درد بیشتر در کودک می شود.

6ـ هرگز از وسایلی چون گوش پاک کن برای تمیز کردن گوش کودکتان استفاده نکنید. این وسایل علاوه بر آن که اغلب از پنبه در آنها استفاده شده می توانند پرزهای پنبه را در حین تمیز کردن و نظافت گوش در مجرا باقی بگذارند و به جای نظافت آن خود تبدیل به عاملی برای ایجاد عفونت یا گوش درد شوند؛ صرفنظر از این که احتمال آسیب رساندن به پرده گوش کودکان هم در این موارد وجود دارد. کار بهتر این است که نوک انگشتتان را با تکه ای پارچه بهداشتی بدون پرز و کوچک بپوشانید و با آن تنها بخش جلویی گوش را تمیز یا خشک کنید و از دستکاری به عمق آن خودداری کنید.