حدود 20 درصد زنانی که باردار هستند دچار خون دماغ می شوند. یعنی از هر پنج زن در دوران بارداری خود ممکن است یک نفر این وضعیت را تجربه کند. اما به طور کلی، خونریزی بینی به دلیل تغییرات هورمونی در بارداری کاملاً شایع است و می تواند از یک سوراخ بینی یا هر دو سوراخ بینی باشد. در هنگام خونریزی بینی، خون از یک یا هر دو سوراخ بینی جریان می یابد. می تواند کم و یا زیاد باشد و از چند ثانیه تا بیشتر از 10 دقیقه طول بکشد.
خون دماغ معمولا در هفته 16 بارداری یا همان سه ماهه دوم بارداری شروع می شود و تا پایان بارداری ادامه پیدا می کند. گاهی خون دماغ ممکن است با پیشرفت حاملگی، بدتر شود. خونریزی بینی ممکن است هنگام خواب اتفاق بیفتد که در این شرایط ممکن است زن قبل از بیرون آمدن خون از بینی، احساس مایع در پشت گلو داشته باشد. علاوه بر آن، خانم ها همراه با خون دماغ احساس گرفتگی بینی را هم تجربه می کنند.
آیا خونریزی بینی مادر روی جنین تأثیر خواهد گذاشت؟
اگرچه خونریزی بینی ناخوشایند است، اما هیچ ضرری برای مادر و کودک ایجاد نمی کند فقط در مورد خونریزی های مکرر بویژه در سه ماهه آخر باید نگران بود. تحقیقات نشان می دهد که خونریزی مکرر بینی احتمالاً خونریزی بعد از زایمان را افزایش می دهد بنابراین، اگر در سه ماهه آخر دچار خونریزی بینی شدید هستید متخصص زنان و زایمان بخش C را پیشنهاد خواهد کرد.
معمولاً خونریزی بینی یک اتفاق موقتی در دوران بارداری است. هنگامی که کودک خود را به دنیا می آورید، خونریزی به طور خود به خودی متوقف می شود اما در صورت ماندگاری یا در صورت احساس ضعف یا ناراحتی بعد از خونریزی با پزشک مشورت کنید.
علت خونریزی مکرر بینی در بارداری
سوال رایج مادران که دچار این عارضه هستند این است که چرا در بارداری خون دماغ میشویم؟ علت خونریزی مکرر بینی در بارداری این است که در طول سه ماهه اول بارداری میزان گردش خون در بدن شما افزایش می یابد و قلب شما سخت تر کار می کند. این بدان معنی است که جداره داخلی بینی شما نیز خون بیشتری دریافت می کند. این تغییرات علاوه بر اینکه باعث می شود دچار گرفتگی بینی در بارداری شوید، می تواند به رگهای خونی ریزی که داخل بینی شما وجود دارد نیز صدمه بزند؛ زیرا افزایش حجم خون بعضی اوقات می تواند باعث ترکیدگی این رگها شود. به همین دلیل خونریزی بینی و یا وجود لخته خون در بینی در بارداری شایع است.
گاهی اوقات هم خونریزی بینی در بارداری به دلایل زیر اتفاق می افتد:
- تغییرات هورمونی بدن
- فشار خون بالا در بارداری و پره اکلامپسی
- وجود همانژیوما بینی (یک توده کوچک بی ضرر در بینی)
- اختلالات لخته شدن خون مربوط به بارداری (گاهی اوقات علت وجود لخته خون در بینی در بارداری همین است.)
- مصرف آسپرین یا سایر داروهای ضد انعقادی.
چگونه خونریزی بینی را در دوران بارداری متوقف کنیم ؟
- بنشینید و به دیوار تکیه دهید. سر باید در سطحی بالاتر از قلب قرار گیرد.
- از انگشت شست و اشاره استفاده کنید تا قسمت نرم و پایینی بینی که دقیقاً سوراخ های بینی در بالای این قسمت وجود دارند را محکم بگیرید.
- از دهان خود نفس بکشید و سوراخ های بینی را حدود 10 تا 15 دقیقه فشار دهید. این امر سبب می شود تا خون به جای گلو از بینی تخلیه شود.
- حالا بنشینید یا بایستید تا جریان خون در حفره های بینی کاهش یابد و از خونریزی بیشتر جلوگیری شود.
- یک کمپرس یخ یا بسته ای سبزی یخ زده را روی پل بینی قرار دهید.
سر خود را به پشت خم نکنید و دراز نکشید، زیرا می تواند باعث قورت دادن یا بلع خون شود که حالت تهوع را در پی دارد.اگر خونریزی حتی 15 دقیقه پس از اعمال کمپرس یخ متوقف نشد، مجدد به مدت 10 تا 15 دقیقه دیگر این کار را ادامه دهید.
برای جلوگیری از خونریزی بینی در طی 24 ساعت آینده
- طاق باز نخوابید
- از دستکاری بینی خودداری کنید
- از بلند کردن اشیای سنگین دوری کنید
- از ورزش سنگین خودداری کنید
- از مصرف نوشیدنی های گرم خودداری کنید زیرا این امر ممکن است باعث رقیق شدن رگ های خونی در بینی شود.
*اگرچه خونریزی بینی یک وضعیت بی ضرر است اما در موارد خاصی ممکن است کمک های فوری پزشکی لازم باشد.
برای پیشگیری از خون دماغ شدن در حاملگی چه کنیم؟
کارهای زیادی وجود ندارد که بتوانید برای پیشگیری از خونریزی بینی در بارداری انجام دهید؛ اما از آنجا که خشکی بینی در بارداری می تواند شرایط را برای خون دماغ شدن مساعد کند، توصیه می شود از یک رطوبت ساز در اتاق خواب خود استفاده کنید. این کار به ویژه در ماه های زمستان توصیه می شود؛ زیرا سیستم های گرمایشی داخل خانه می توانند باعث خشکی هوا و مجاری تنفسی شما شوند.
همچنین توصیه می شود قبل از رفتن به رختخواب، کمی روغن مرطوب کننده مانند وازلین را در اطراف سوراخ بینی خود بمالید. همیشه هنگام دمیدن داخل بینی یا عطسه کردن مراقب باشید که به آرامی این کار را انجام دهید و از عطسه های شدید خودداری کنید. همچنین از دستمال کاغذی کاملا نرم و لطیف برای پاک کردن بینی خود استفاده کنید.
اگر اخیرا خون دماغ شده اید یا یک لخته خون در بینی در بارداری خود مشاهده کرده اید، برای پیشگیری از وقوع مجدد آن، تا 24 ساعت بعد از آن:
- با دهان باز عطسه کنید.
- از خم شدن یا ورزش شدید خودداری کنید.
- اجسام سنگین بلند نکنید.
- از ضربه زدن به بینی خودداری کنید.
- از نوشیدن الکل یا نوشیدنی های گرم خودداری کنید.
- صاف دراز نکشید ( بر روی پشت یا شکم)
همچنین توصیه می شود که مقدار زیادی آب بخورید؛ زیرا همانطور که گفتیم خشکی بینی در بارداری می تواند خون دماغ را تشدید کند. استفاده از قطره بینی در بارداری نیز می تواند به مرطوب نگه داشتن غشای داخل بینی کمک کند. در مورد نوع قطره بینی در بارداری با پزشکتان مشورت کنید.
چه زمانی برای خونریزی بینی در بارداری به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر علت خونریزی بینی در بارداری شما ضربه خوردن به سرتان باشد، باید سریعاً به پزشک اطلاع دهید. به علاوه اگر خونریزی بینی در بارداری سنگین یا عودکننده است و یا در کنار علائم زیر رخ می دهد، نیز می بایست با پزشک مشورت کنید:
- اگر فشار خون بالا دارید.
- اگر مراحل توقف خون دماغ را انجام داده اید و خونریزی بینی شما بعد از 20 دقیقه هنوز متوقف نشده است.
- اگر در تنفس از طریق دهان مشکل دارید.
- اگر به نظر می رسد مقدار زیادی خون در بینی شما وجود دارد.
- اگر شما مرتباً دچار خونریزی بینی در بارداری می شوید.
- اگر خون زیادی بلعیده اید و استفراغ کرده اید.
- اگر شما تب یا لرز دارید.
اگر خونریزی بینی جدی باشد و با روش های خانگی بهبود نیابد، پزشک شما ممکن است از سایر روش های درمانی استفاده کند؛ البته قبل از آغاز هر درمانی بررسی خواهد کرد که چه مشکلاتی باعث ایجاد خونریزی شدید بینی در شما شده است. گاهی اوقات ممکن است پزشک رگهایی که منجر به خونریزی بینی شما شده اند را بسوزاند (روش کاتریزاسیون)؛ گاهی هم ممکن است به قرار دادن گاز استریل در سوراخهای بینی شما و مسدود کردن آن، بسنده کند.
دلایل عفونت گوش در بارداری و روش های درمان
