مسجد میرزا علی اکبر از دیگر بناهای تاریخی اردبیل است که قدمتی مربوط به دوره قاجاریه دارد و نام فردی که آن را تعمیر کرده است بر رویش گذاشته شده. مسجد میرزا علی اکبر با قدمتی که به دوره قاجار بازمی گردد، توسط حاج محمد حسين امين ساخته و بعدها به دست مرحوم ميرزا علی اکبر مجتهد تعمیر شد. این مسجد دو در دارد و سقف آن روی سی ستون با قطر متوسط 88 سانتی متر احداث گردیده است. یکی از بخش های جالب مسجد اطاق یا حجله حضرت ابوالفضل العباس به شمار می رود تزیینات چوبی بسیار جذابی در آن به چشم می خورد. از دیگر جاذبه های مسجد میرزا علی اکبر می توان به مناره کاشی کاری شده، منبر مشبک چوبی و دروازه سنگ و آجر آن اشاره نمود. شایان ذکر است که این مسجد در فهرست آثار ملی ایران هم به ثبت رسیده است.
معماری مسجد، نشان از تسلط معماران عصرقاجار
این مسجد مجهز و مجلل دارای دو در است.سقف آن دارای گنبدهایی است که روی تاق میان ستون ها ساخته شده و مصالح ساختمانی آن آجر است.معماری اردبیل همانند دیگر نقاط کشور نشان دهنده ی تسلط و سواد معماران عصر خویش بوده است.اغلب آثاری که از زمان های دور به جای مانده اند همگی با بهترین متریال زمان خود و بهترین مهندسی ساخته شده اند.مسجد میرزا علی اکبر اردبیل با آن که جز بناهای اشرافی و اعیانی نبوده اما معماری جالب توجه را داراست.این بنای ارزشمند با دستان توانمند حاج محمد حسین امین ساخته شد.در اواخر دوره ی قاجار برای تکمیل بعضی بخش ها و تعمیر بنا مرحوم میرزا علی اکبر کار را به دست گرفت.به دلیل این که محل درس و بحث و منبر وی در همان مسجد بود نام وی را بر روی مسجد نهادند.
مسجد میرزا علی اکبر، محل هدایت حرکتهای ضد طاغوتی
از شگفتی های بی نظیر این بنای دیدنی می توان به وجود دو در با ابعاد سی در بیست و چهار اشاره کرد.همچنین سی ستون با قطر های نود سانتی متری وزن گنبد و سقف بنای مسجد را به دوش می کشند.مصالح اصلی به کار برده شده در این مسجد از آجر است.
زنجیری با نوشته های قرانی که محافظ درب مسجد بوده است
در بازدید از مسجد میرزا علی اکبر اردبیل حتما به در دوم نیز سری بزنید، در دوم به کوچه ی شهیدگاه می رسد.زنجیری پاره که بر روی لوله ای متصل است بر بدنه ی خود جملات بسم الله الرحمن الرحیم- ادخلو الباب مسجداَ – وقولواحطه نغفرلکم- خطایاکم و سنزید المحسنین- عمل مرتضی را به یادگار دارد.این زنجیر کهن از دو طرف در به سقف می رسد و به نوعی محافظ آن بوده است.از دیگر دیدنی هایی که با وارد شدن به مسجد میرزا علی اکبر اردبیل باید به آن توجه کنید حیاط خلوتی است که در جنوب بنا واقع شده است.
پنجره مشبک نشان چیرگی معماران بر هنر اصیل ایرانی
پنجره ای مشبک که با گره چینی های ظریف نمایان هنر دست ایرانیان است درست مقابل شما قرار دارد.اگر کمی بچرخید در قسمت شرقی حیاط خلوت با یک کف شکن به شبستان می رسید.این کف شکن به یک اتاق تالار مانند منتهی می شود که به نام اتاق یا حجله حضرت ابوالفضل العباس شناخته می شود، این اتاق دارای تزئینات محتلف چوبی است.حجره هایی که به عنوان اتاق درس طلاب به وسیله ی میرزا علی اکبر ساخته شده اند همگی از جنس سنگ و آجر هستند، این حجره ها به دو طبقه تقسیم می شوند.در مرکز صحن می توانید سنگاب نسبتا بزرگ را بیابید که درست در کنار حوض سنگی قرار دارد، این سنگاب به سی و دو شیار عمودی از جنس خاراست.
در داخل مسجد میرزا علی اکبر اردبیل می توانید از بازی نور بر دیوارها لذت ببرید،همچنین با وارد شدن به مسجد متوجه خواهید شد که دو منبر در این مسجد به کار برده شده است.یکی هنر چوب و مشبک است و دیگری صندلی چرخدار.در کناره ی منبر چوبی می توانید واژه ی نصر من الله و فتح قریب و بشر المؤمنین را بیابید.بر روی پایه های منبر چرخ دار نیز چندین قاب نقاشی شده خودنمایی می کنند.در قسمت جنوب شرقی و در بیرون مسجد، مناره ای قرار دارد که با کاشی های فیروزه ای، آبی و زرد به صورت لوزی های به هم پیوسته تزیین شده است.این مناره در سال ۱۳۷۰ه.ش توسط سازمان میراث فرهنگی مرمت کامل شده است.
آشنایی با مسجد قدیمی ملا حسن خوی
