هیچ چیزی برای مادر تماشایی تر از دیدن نوزادی که در آغوشش شیر خورده و به آرامی خوابیده ، وجود ندارد . تنها عاملی که می تواند مادران را از لذت این لحظات محروم کند ، تصور این موضوع است که مبادا شیری که برای نوزادشان فراهم شده است ، به اندازه کافی مقوی و با کیفیت نباشد .
اغلب چنین تصوراتی غلط است ، زیرا بدن مادر به هر حال بالاترین توان خود را برای ساختن شیر به کار می برد و معمولا هم شیر با کیفیتی تولید می کند . اما برای آن دسته از مادرانی که متوجه کمبود وزن نوزاد خود شده اند و دل نگران سلامت فرزندشان هستند ، مطالعه این مقاله می تواند بسیار مفید باشد . زیرا علاوه بر اینکه با علت کیفیت پایین شیر خود آشنا می شوند ، می توانند توصیه های طلایی برای افزایش مقدار و کیفیت شیر خود دریافت کنند .
علت بی کیفیت بودن شیر مادر
مادران شیرده گاهی اوقات متوجه می شوند که نوزادشان رشد کمی دارد و یا با اشتها از شیر مادر تغذیه نمی کند و مواردی از این قبیل . در چنین شرایطی مادران نگران کیفیت شیر خود می شوند و به دنبال راهی می گردند که بتوانند مشکلات احتمالی شیر خود را بررسی کنند . در ادامه این مقاله دلایل کم شدن شیر مادر یا بی کیفیت شدن آن ، به طو ر کلی توضیح داده شده اند و مادران می توانند آن ها را بشناسند و کیفیت شیر خود را بر اساس این معیار ها ارزیابی کنند .
نداشتن استراحت کافی
بهبود پس از زایمان، نیاز به مادر شدن، و شیردهی یک نوزاد می تواند خسته کننده باشد. خستگی مفرط و عدم وجود انرژی می تواند با تغذیه با شیر مادر تداخل داشته باشد، و یکی از علل شایع کمی شیر مادر است. ممکن است در طول چند هفته اول آسان نباشد اما بسیار مهم است که به اندازه کافی استراحت کنید.می توانید استراحت کنید وقتی نوزاد چرت می زند یا به صورت خوابیده به نوزاد خود شیر دهید .از همسر، خانواده و دوستان خود برای کمک به کودکان بزرگ تر خود درخواست کمک کنید آن ها همچنین می توانند کودک را برای مدتی نگهداری کنند تا بتوانید استراحت کنید .
عدم توجه به سلامتی
عفونت و یا بیماری های دیگر مانند عملکرد پایین تیروئید (کم کاری تیروئید)و کم خونی می تواند باعث شود بدن شما شیر کمتری تولید کند. هنگامی که شما این علت را درمان می کنید، بدن شما می تواند بر تولید دوباره شیر تمرکز کند.اگر به این فکر می کنید که شیر تان به خاطر یک مساله بیماری کم است، به پزشک خود مراجعه کنید.اگر عفونت دارید، پزشک شما ممکن است نیاز به تجویز آنتی بیوتیک داشته باشد.پزشک درهنگام شیردهی می تواند بسیاری از بیماری ها را درمان کند فقط قبل از این که درمان را تجویز کند،بگویید شیرده هستید.
استرس
استرس فیزیکی، عاطفی و روانی می تواند شیر مادر را کاهش دهد. اگر در مورد حریم خصوصی خود وقتی شیر می دهید نگران هستید، ممکن است احساس شرمندگی یا ناراحتی کنید. این احساسات می تواند با تولید شیر تداخل کند. عوامل دیگری از استرس مانند اضطراب، درد، مشکلات مالی نیز می توانند به مقدار کمی شیر مادر نیز اضافه شوند.اگر درد دارید، داروی درد را طبق دستور مصرف کنید. اگر دارو مصرف نمی کنید، از پزشک خود بپرسید آیا می توانید تیلنول یا موتین را مصرف کنید.
اگر با شیر دادن در اطراف دیگران معذب هستید، خوب است که کودک خود را از معرض دید بردارید و به اتاق دیگر برای تغذیه بروید.زمانی که احساس می کنید استرس دارید، کمی نفس عمیق بکشید. اگر می توانید به طور ایمن برای چند دقیقه پیاده روی کنید، کمی زمان بگذارید تا ذهن خود را بازکنید.در مورد احساسات خود نسبت به فردی که به آن ها اعتماد دارید صحبت کنید.سابقه سندرم پلی کیستیک تخمدانی، دیابت، تیروئید و یا اختلالات هورمونی دیگر مادر شیرده با این بیماری ها گاهی کم شدن شیر را تجربه می کند.بیماری نادر پستان هیپوپلازی است که در آن به اندازه کافی شیر در پستان وجود ندارد.جراحی سینه و یا ضربه به پستان گرچه بسیاری از مادرانی که جراحی کرده اند، با موفقیت به شیردهی ادامه می دهند.
باردار شدن دوباره
اگر شما بار دیگر باردار شوید در حالی که هنوز شیر می دهید، هورمون بارداری جدید باعث کاهش تولید شیر شما می شود.اگر کودک شیرخوار کم تر از یک سال سن داشته باشد، ممکن است با شیرخشک سیر شود تا مطمئن شوید که تمام مواد مغذی که نیاز دارد را دریافت می کند. کودکان بیش از یک سال که غذای بیشتری از مواد غذایی جامد دریافت می کنند ممکن است به شیر خیلی زیادی نیاز نداشته باشند. شما باید در مورد نیازهای فرزندتان با پزشک کودک صحبت کنید.
ترجیح دادن شیشه شیر و پستانک
شیشه نیازمند نوع متفاوتی از مکیدن است و برای کودک شما آسان تر است که شیر را از یک بطری بمکد. در نتیجه، دادن بطری می تواند باعث شود که کودک مشکلاتی را در مکیدن پستان داشته باشد، و یا باعث شود که کودک جریان تند و مداوم بطری را ترجیح دهد.پستانک می تواند بر روی سینه گرفتن بچه تاثیر بگذارد همچنین می تواند میزان زمانی که نوزادتان بر روی مکیدن سینه صرف می کند را کاهش دهد که ممکن است باعث کاهش تولید شیر شما شود.
عدم توجه به رژیم غذایی
چیزی که مادر شیرده می خورد و مقدار آبی که می نوشد، باعث کاهش قابل توجهی در تولید شیر مادر نمی شود. مادرها در سراسر دنیا می توانند به اندازه کافی شیر برای نوزادان خود تهیه کنند حتی زمانی که رژیم غذایی آن ها محدود باشد. با این حال، یک برنامه غذایی سالم و کافی برای سلامت کلی شما مهم است.اگر شیر کمی دارید، بهتر است در طول روز بهتر بخورید و مقدار زیادی مایعات بنوشید.افزودن برخی مواد غذایی شیرزا روزانه به رژیم می تواند به افزایش شیر کمک کند. بلغور جو دو سر، بادام، نخود، و سبزیجات با برگ تیره را امتحان کنید که مغذی هستند و خواصی دارند که تولید شیر مادر را تقویت می کنند.
استفاده بیش از حد از گیاهان و ادویه ها
مقادیر کمی از هر گیاه و یا ادویه نباید موجب این مساله شود می توانید به آشپزی با گیاهان مورد علاقه و ادویه ها ادامه دهید. با این حال، زمانی که مقادیر زیادی از این گیاهان مصرف می شود، باعث کاهش میزان شیر می شود.از مصرف گیاهانی مانند جعفری ، پونه ،یاس بومادران به مقدار زیاد اجتناب کنید.در عوض از گیاهانی مانند رازیانه ،سیر، زنجبیل ، یونجه برای افزایش شیر مصرف کنید.
مصرف بیش از حد کافئین
مصرف سودا، قهوه، چای و شکلات به طور متوسط مناسب هستند. با این حال مقادیر زیادی کافئین می تواند بدن شما را بی آب کند و تولید شیر مادر را کاهش دهد. کافئین بیش از حد می تواند بر کودک شما تاثیر بگذارد برخی از کافئین ها از طریق شیر به نوزادتان منتقل می شود و در بدن کودک شما باعث نا آرامی و مشکلات خواب می شود.اگر در طول روز مقدار زیادی قهوه و یا نوشابه مصرف میکنید بهتر است این عادت خود را متوقف کنید. قهوه بدون کافئین و یا چای سبز را جایگزین قهوه بعداز ظهر و سودا کنید.
سیگار کشیدن
سیگار کشیدن می تواند با ترشح اکسی توسین در بدن شما اختلال ایجاد کند. اکسی توسین هورمونی است که واکنش رگ کردگی را تحریک می کند. رگ کردگی، شیر مادر را از داخل سینه شما ترشح می کند و به آن اجازه می دهد که از بدن شما بیرون بیاید و به دهان بچه برود. اگر شیر سینه آزاد نمی شود و از پستان تخلیه نمی شود بدن شما را تحریک می کند که بیشتر تولید کند.سیگار نکشید، اما اگر این کار را انجام دادید، هرگز نباید از نزدیک به نوزادتان دود بدهید.برای کمک به رگ کردن شیر، سعی کنید از سیگار کشیدن دو ساعت قبل از شیردهی خودداری و یا بطور کامل سیگار را ترک کنید.
داروها
بسیاری از داروها برای مصرف در زمان شیردهی ایمن هستند اما، برخی از آن ها اینطور نیستند. برخی حتی ممکن است باعث کم شدن شیر شود. بنابراین، همیشه پیش از مصرف دارو با پزشک خود مشورت کنید.برخی داروهای تجویز شده می توانند با رگ کردن شیر تداخل داشته باشند.داروهای آلرژی، سینوس، سرماخوردگی که دارای مواد ضد گرفتگی هستند می تواند به خشک شدن بینی هنگام آبریزش و همچنین به خشک کردن منبع شیر کمک می کنند.به پزشک قبل از این که دارو تجویز کند، بگویید شیر می دهید. براساس این نشانه ها، پزشک شما می تواند یک محصول ایمن را برای شما در هنگام شیردهی توصیه کند.
قرص های کنترل بارداری
اگر شما شروع به مصرف قرص های کنترل بارداری برای جلوگیری از بارداری دیگر کرده اید، ممکن است بر تولید شیر تاثیر بگذارد. برخی اشکال کنترل بارداری دارای استروژن، هورمونی هستند که می تواند باعث کاهش تولید شیر شود.گزینه های غیر هورمونی مثل دیافراگم، کاندوم، یا آی یو دی غیر هورمونی، انتخاب های خوبی هستند چون آن ها هورمون ندارند که بتوانند در تولید شیر اختلال ایجاد کنند.تنها چند روش حاوی مقدار کمی هورمون (پروژسترون)هستند، اما حاوی استروژن نیستند، بنابراین انتخاب خوبی برای زنان شیرده وجود دارد.
توصیه هایی برای درمان بی کیفیت بودن شیر مادر
مادران عموما نگران تغذیه نوزادشان هستند و همواره به دنبال درمان هایی هستند که شیر خود را برای نوزادشان بیش تر و مقوی تر کنند . به همین منظور نکات و ترفند های ساده و علمی برای کمک به بدن مادر برای تولید شیر با کیفیت ترارائه شده است که هم برای سلامت مادر و هم سلامت و رشد نوزاد مفید هستند .
- وعده های غذایی تان را پخش کنید : احساس گرسنگی در طول شیردهی کاملاً طبیعی است ، زیرا بدن شما انرژی زیادی برای تولید شیر مصرف می کند ، بنابراین برای مهار گرسنگی در طول روز سه وعده غذای اصلی و مابین آنها سه میان وعده بخورید . احتمالا به دلیل شیر دادن به نوزادتان در تمام طول شب ، به میان وعده بعد از شام بسیار نیاز پیدا خواهید کرد .
- آب بیشتری بنوشید : آب می تواند درمانی برای کم و بی کیفیت بودن شیر مادر باشد . برای تولید شیر به آب زیادی احتیاج دارید ، بنابراین سعی کنید دو برابر مقدار معمول همیشه ، آب بنوشید .
- مصرف کافئین خود را محدود کنید : کافئین می تواند باعث ایجاد اختلال در خواب نوزادتان شود ، بنابراین بیشتر از دو فنجان قهوه در روز مصرف نکنید .
- نسبتاً فعال باشید : انجام فعالیت بدنی در حد متوسط در دوره شیردهی بسیار مفید است و می تواند استرس شما را کاهش دهد و کاهش استرس منجر به درمان بی کیفیت بودن شیر مادر می شود .
- سینه ها را ماساژ دهید : ماساژ پستان می تواند نوعی درمان محسوب شود و باعث بهبود جریان شیر مادر از طریق مجاری شیر شود .
درمان آبکی بودن شیر مادر
حال که دلیل آبکی بودن شیر مادر را می دانید، انجام روشهای زیر به شما کمک می کند تا شیردهی مناسبی داشته باشید و مشکل آبکی بودن شیر مادر را بهبود ببخشید:
- در طول شیردهی، باید شیرخوار را تشویق کنید که از یک پستان به صورت کامل تغذیه کند و بعد به سراغ پستان بعدی برود. چرا؟ چون روند شیردهی در زنان به دو صورت است. در ابتدا بخش مقدماتی شیر که حاوی قند بالا و چربی کمتری است و یا به اصطلاح آبکی است، خارج می شود و بخش خامه ای و پرچرب شیر در انتهای مجاری قرار دارد. یعنی اول بخش آبکی شیر خارج می شود و بعد بخش خامه ای و پرچرب آن. به همین سبب باید شیردهی از یک پستان کامل شود تا شیرخوار هر دو بخش شیر را دریافت کند.
- اگر مقدار شیر شما بسیار زیاد است، می توانید مقداری از آن را قبل از تغذیه شیرخوار خارج کنید. به این ترتیب بخش آبکی شیر خارج می شود و شیرخوار کلیه کالری مورد نیاز برای حفظ سلامتی خود را در هنگام مصرف شیر دریافت می کند.
- اگر شیرخوار مواد مغذی موردنیاز خود را از شیرمادر دریافت کند، بی قراری کمتری دارد. مدفوع کم رنگ تر و زرد تر می شود. قولنج نوزاد هم کمتر اتفاق می افتد.
- مدت زمان کوتاهتر بین شیردهی باعث می شود که شیرخوار چربی بیشتری دریافت کند. این موضوع به کنترل تولید شیر شما هم کمک خواهد کرد. پس تعداد دفعات شیردهی را افزایش دهید.
نحوه پمپاژ سینه یا دوشیدن شیر مادر
