نفخ بعد از زایمان شرایطی است که خانمی پس از بچه دار شدن تجمع گاز در شکم و دل درد را تجربه می کند. نفخ بعد از زایمان بسیار شایع است و معمولاً خود به خود برطرف می شود اما همچنین می تواند نشانه ای از آسیب لگن یا یک مشکل سلامتی زمینه ای باشد. در این مقاله، به بررسی علل ایجاد نفخ بعد از زایمان می پردازیم و همچنین در مورد زمان مراجعه به پزشک و گزینه های درمانی، از جمله درمان های خانگی، با شما صحبت می کنیم.
نشانه های نفخ بعد از زایمان چیست؟
علائم نفخ بعد از زایمان شامل موارد زیر است:
- تجمع گاز در شکم
- آروغ زدن زیاد و مکرر
- درد شدید شکم
- گرفتگی عضلات شکم
بسته به علت، این تغییرات گوارشی ممکن است به طور طبیعی برطرف شود یا نیاز به درمان داشته باشد.
به چه علت پس از زایمان دچار نفخ می شویم؟
شما تنها کسی نیستید که بعد از زایمان دچار نفخ شده اید. شاید در کتاب های پزشکی نیامده باشد اما بسیاری از زنان گزارش داده اند که بعد از زایمان بیشتر از حد طبیعی دچار باد معده شده اند.پس از زایمان بدن شما دچار تغییرات هورمونی و فیزیکی زیادی می شود. نه تنها این بلکه سطح فعالیت شما تغییر می کند و ممکن است دارو ها و مکمل های خاصی مصرف کنید که می تواند نحوه عملکرد روده شما را تغییر دهد. در اینجا به برخی از دلایل اصلی گاز و نفخ پس از زایمان اشاره می کنیم.
یبوست
آیا دل پیچه دارید؟ احتمالا تاثیر یبوست است. چه به صورت طبیعی زایمان کنید چه سزارین، کند شدن حرکت روده به مدت چند روز بعد از زایمان طبیعی است. اما ممکن است یبوست بیشتر طول بکشد.از جمله علائم یبوست می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دفع نامنظم
- سفت بودن مدفوع
- نفخ
- دل درد
- زور و فشار هنگام تخلیه
- احساس می کنید روده کاملا تخلیه نشده است
اگر عمل سزارین انجام داده باشید، پزشک مکمل آهن تجویز می کند. آهن هم در بروز یبوست نقش دارد. اگر یبوست بیشتر از ۳ یا ۴ روز ادامه داشته باشد، باید با پزشک تماس بگیرید. بعضی از مسکن ها نیز احتمال یبوست را بالا می برند.
داروی ضددرد
گاهی اوقات دارو های مسکنی که بعد از جراحی سزارین یا برای کنترل درد بعد از زایمان طبیعی مصرف می کنید می تواند هضم شما را کند کرده و منجر به علائمی مانند گاز و نفخ شود. هر نوع بیهوشی در حین زایمان یا دارو های مسکن که پس از تولد به شما داده می شود، می تواند روده شما را کند کند. چندین گزینه مختلف برای تسکین درد پس از زایمان وجود دارد و برخی ممکن است بیشتر از سایرین باعث ایجاد گاز و نفخ شوند. با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی در مورد جایگزین هایی که ممکن است در دسترس شما باشد صحبت کنید.
پارگی واژن
اگر بعد از زایمان پارگی واژن یا رکتوم را تجربه کرده اید یا اگر اپیزیوتومی انجام داده اید ممکن است از آزاد کردن روده خود ترس داشته باشید که می تواند منجر به یبوست، گاز و نفخ شود. گاز می تواند پس از بارداری بسیار طبیعی باشد و در دوره پس از زایمان برطرف شود. با این حال می تواند نشانه ای از آسیب اسفنکتر مقعدی ناشناخته، پرینه یا کف واژن باشد.
آسیب دیدن کف لگن
کف لگن در دوران بارداری فشار زیادی را تحمل می کند. ماهیچه بالابرنده مقعد حین زایمان منبسط و یا حتی پاره می شود. این آسیب، بی اختیاری مقعد را به دنبال دارد. تقریبا نصف زنانی که هنگام زایمان در این ناحیه آسیب می بینند، دچار تغییراتی در عادت مزاجی خواهند شد. این تغییرات شامل موارد زیر است:
- احساس نیاز فوری به تخلیه روده (به محض این که احساس نیاز به عمل تخلیه در فرد شکل می گیرد، باید آن را دفع کند)
- بی اختیاری مقعد
- کنترل نداشتن روی باد معده
- کنترل نداشتن روی اسهال، مخاط یا مدفوع
این علائم، مخصوصا نفخ، طی چند ماه اول بعد از زایمان طبیعی از همه شایع تر است.محققان سوئدی دریافتند زنانی که بیش از یک فرزند دارند به مرور زمان با بی اختیاری شدیدتر مقعد رو به رو خواهند شد. اگر بعد از گذشت ۹ ماه از زایمان هنوز علامت دارید، احتمالا درصورت عدم مداخله این مشکل ادامه خواهد داشت.
رژیم غذایی و سبک زندگی
اگر فرزندتان بزرگ شده، احتمالا علت تداوم نفخ بعد از زایمان به رژیم غذایی برمی گردد. غذاهای سرشار از فیبر میزان باد معده را بالا می برند. بررسی کنید ببینید آیا از غذاهای نفاخ زیر استفاده کرده اید یا خیر:
- لوبیا
- محصولات لبنی
- غلات کامل (به جز برنج)
- سبزیجاتی مانند کلم بروکسل، مارچوبه، گل کلم، بروکلی و کلم
- میوه هایی مثل سیب، هلو، گلابی و آلو
- نوشیدنی هایی مثل نوشابه، آب گازدار و آبجو
- آب نبات، مخصوصا آب نبات حاوی سوربیتول
- پیاز
- آدامس
- غذاهای فراوری شده، مخصوصا غذاهای حاوی فروکتوز و لاکتوز
باد معده ناشی از مصرف غذاهای فوق به این معنی است که ممکن است مشکل دیگری داشته باشید پس با پزشک صحبت کنید. مثلا، اگر لبنیات باعث ایجاد نفخ در شما می شود، احتمالا به لاکتوز حساسیت دارید.بسیاری از غذاهای نفاخ بخشی از رژیم غذایی سالم را تشکیل می دهند پس قبل از حذف غذاهای خاص با پزشک مشورت کنید.
نفخ پس از زایمان را چطور درمان کنیم؟
- ورزش کنید:می توانید با یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی در مورد افزایش تدریجی این میزان صحبت کنید و بسیاری از والدین پس از زایمان ممکن است بتوانند تنها چند هفته پس از زایمان پیاده روی های کوتاهی انجام دهند که می تواند به شدت به گاز و نفخ کمک کند.
- مصرف فیبر خود را افزایش دهید:از آنجایی که یبوست یک عامل قوی در ایجاد گاز و نفخ در طول پس از زایمان است بسیاری از والدین پس از زایمان تشویق می شوند که فیبر مصرفی خود را افزایش دهند تا روده هایشان حرکت کند و علائم ناراحت کننده را کاهش دهند.
- مایعات گرم و پد گرمایشی:نوشیدن مایعات گرم یک راه عالی برای کمک به رفع یبوست، گاز و نفخ است.
درمان های خانگی برای نفخ بعد از زایمان
پس از زایمان و در حالی که هنوز در بیمارستان هستید، پزشک به طور معمول هر گونه آسیب به کف لگن را بررسی و ترمیم می کند. اگر زخم به درستی بهبود نیابد، ممکن است فرد نیاز به درمان بیشتری داشته باشد.تمرینات کف لگن به نام Kegels می تواند به بهبود بی اختیاری شما کمک کند.همچنین ممکن است مراجعه به یک متخصص فیزیوتراپی در تقویت عضلات کف لگن مفید باشد، زیرا این متخصصان می توانند توصیه کنند که چه تمریناتی مناسب ترین نوع برای شما است.نرم کننده ها و ملین های بدون نسخه پزشک ممکن است در کوتاه مدت یبوست را درمان کند. تغییرات رژیم غذایی همچنین می تواند به جلوگیری از یبوست و بروز مجدد نفخ بعد از زایمان کمک کند.
آیا عرق نعنا برای نفخ بعد از سزارین مفید است؟
گرچه خوردن عرق نعنا یکی از بهترین راه های خلاص شدن از شر نفخ است، اما اگر شیر می دهید گزینه مناسبی برای شما نیست زیرا چای نعنا، عرق نعنا و سایر محصولات تهیه شده از نعنا سبب کاهش شیر مادر می شوند.به یاد داشته باشید که نفخ بعد از زایمان یک قسمت طبیعی از مادر شدن است و به طور معمول خود به خود از بین می رود. بیشتر افراد چند ماه پس از زایمان کنترل روده خود را مجددا بدست می آورند.اگر علائم دیگری با نفخ بعد از زایمان همراه است، بهتر است با یک پزشک صحبت کنید. پزشک می تواند بررسی کند که آیا آسیب به کف لگن شما وارد شده است یا نه.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
بیشتر موارد گاز و نفخ پس از زایمان معمولی است و با گذشت زمان و با چند مداخله برای رفع مشکلات برطرف می شود. اما گاهی گاز و نفخ می تواند نشان دهنده یک مشکل پزشکی باشد و نیاز به مراقبت پزشکی دارد. اگر گازی پس از زایمان به ویژه پس از جراحی دفع نشود و صدا های روده بسیار آرام باشد این می تواند برای روده های فلج نگران کننده باشد. یکی دیگر از عوارض نادر انسداد روده است که می تواند پس از جراحی اتفاق بیفتد. علائم انسداد روده شامل درد های شدید گاز، یبوست، استفراغ، تورم شکم و ناتوانی در دفع گاز است.
دلایل تعریق شبانه بعد از زایمان و روش های درمان آن
