ازدواج و انتخاب همسر یکی از مراحل پر اهمیت در زندگی هر جوانی است و موفقیت یا عدم موفقیت در این امر حساس، سرنوشت جوانان و سلامت جسم و روان و پیشرفت های مادی و معنوی را تحت تاثیر قرار می دهد . شناخت کافی قبل از ازدواج لازمه زندگی مشترک است که این شناخت تا حدودی با تحقیق و طی جلساتی گفتگو صادقانه با فرد مورد نظربه دست می آید بنابر این بهتر است برای دست یابی یک زندگی مشترک موفق و شناخت کافی در جلسات خواستگاری و در مراحل اولیه آشنایی سوالاتی را مطرح کنیم ، پاسخ طرف مقابل ما به این سوالات می تواند ما را با خلق و خو، نظرات و سبک زندگی او آشنا کند . یکی از مهمترین و پیچیده ترین بخشهای خواستگاری سوال و جواب یا گفتگو میان دختر و پسر است. بسیاری از جوانان نمیدانند که چگونه باید سوال بپرسند. اصلاً از چه بپرسند و به کجا برسند. برای نتیجه بخش و مفیدتر بودن جلسات گفتگو بهتر است که در جلسه اول 8 محور مشترک از سوی دختر و پسر و 6 محور تخصصی از سوی دختر مطرح شود که به شرح ذیل میباشند.
سوالات جلسه اول خواستگاری
- معرفی : به عنوان اولین سؤال، پسر باید از دختر بخواهد تا خود را به صورت کامل معرفی و خلاصهای از گذشته زندگیش بیان نماید. پسر نیز متقابلاً باید خود را معرفی و خلاصهای از سرگذشتش را بیان نماید. سرگذشت و بیوگرافی شامل این موارد می شود:معرفی کامل نام و نام خانوادگی، شغل، سن، میزان تحصیلات، شغل پدر و مادر، میزان تحصیلات آنها، تعداد اعضای خانواده و وضعیت شغلی، تحصیلی و سنی آنها.
- اعتقادی: در مرحله دوم دو طرف باید وارد سوالاتی شوند که انتظارات و ملاکهای اعتقادی فرد مقابل را محک زده و معرفی میکند. البته نوع این سوالات به اعتقادات فرد پرسشگر بستگی دارد. مثلاً: به نظر شما میزان پایبندی و اعتقاد به مسائل دینی چون نماز و روزه تاچه حد مهم است؟
- خط مشی کلی زندگی: پاسخ به سوالات این بخش خط مشی زندگی فرد مقابل را نشان میدهد. مثلاً: زندگی آینده شما بر چه چیزی استوار خواهد بود:دستورهای دینی، فرهنگ غیر خودی یا سلیقه شخصی؟
- پایبندی به ارزشهای فرهنگی: مثلاً نظرتان در مورد پوشش همسر آیندهتان و حضور در محافل و جمع نزدیکان و استفاده از فنآوری روز از جمله ماهواره چیست؟
- استقلال فکری و احساسی: در این بخش میتوانید با برخی از سوالها میزان دهن بینی، وابستگی به پدر و مادر و دوستان، اجازه دخالت به دیگران و... را در فرد مقابل بسنجید. تا چه حد به نظر دیگران به ویژه پدر و مادر و دوستان در امور زندگی مشترک اهمیت می دهید؟
- اهداف کلی زندگی : ممکن است فرد مقابل به علم، ورزش، هنر و ... علاقه بسیاری داشته باشید و شما نقطه مقابل او باشید. پس لازم است در این رابطه نیز بپرسید. مثلاً :هدف کلی و اصلی شما در زندگی چیست
- ارتباطات اجتماعی: با این سوالات میزان اجتماعی بودن فرد مقابل و اینکه آیا همسری اجتماعی میخواهد یا نه را میتوان دریافت. آیا شما فعالیت اجتماعی دارید؟ کجا و چگونه؟ اگر همسر آینده شما در محیط کار یا بین نزدیکان با نامحرمان با حفظ ضوابط شرعی و عرفی ارتباط داشته باشد، چه می کنید؟
- ارتباطات فامیلی: ازاین طریق قادر خواهید بود تیپ شخصیتی فرد یعنی درونگرا یا برونگرا را دریابید و اینکه آیا در ارتباطات فامیلی و با دوستان مجرد خود زیاده روی میکند یا نه. مثلاً: تا چه اندازه به رفت و آمد با دوستان و نزدیکان خود و نزدیکان همسرتان تمایل دارید؟
- شهر محل سکونت: بنا دارید با همسر آینده تان در کدام شهر زندگی کنید؟
- نوع سکونت : آیا می خواهید مستقل زندگی کنید یا بنا دارید با والدینتان محل سکونت مشترک داشته باشید؟ در صورت تمایل به زندگی با والدین، باید مشخص شود که چگونه (در یک محله، یک مجتمع، یک آپارتمان، یک طبقه یا یک دستگاه ) می خواهد با آنان زندگی کند
- اشتغال مرد: وضعیت شغلی فرد باید شفاف و روشن بیان شود و کلی گویی در این مورد ( بازار، واسطه گری، وزارت خارجه و ... ) کافی نیست؛ زیرا در بازار، انواع شغل ها؛ در کار واسطه گری، انواع واسطه ها، و در وزارت امور خارجه، انواع سمتها وجود دارد. اینکه باید شغل فرد به صورت دقیق پرسیده شود به این دلیل است که برخی شغلها چون هنرپیشگی، سیاستمداری، نظامی گری و... جزء مشاغل خاص محسوب شده و نیازمند روحیهای خاص چه در خود فرد چه در همسر او میباشد.
- فعالیت های سیاسی – اجتماعی : آیا موافق هستید که همسر آینده شما فعالیت سیاسی ـ اجتماعی داشته باشد و تا چه اندازه؟
شرایط برگزاری مراسم خواستگاری
خواستگاری رفتن مهم ترین قرار زندگی شماست که احتمالا تجربه زیادی درباره آن ندارید. بنابراین با خواندن این توصیه ها می توانید بهتر برای این شب مهم آماده شوید:
- گفت و گو پس از انجام خواستگاری رسمی از طرف خانوادها و تحقیق و آگاهی از بعضی شرایط که در مرحله تفحص به دست می آید، انجام گیرد نه در ابتدای آشنایی. به عبارت دیگر، در واپسین مراحل تحقیق و قبل از مراسم عقد باید گفت و گو تحقق یابد
- گفت و گو باید خونسردانه و با آمادگی قبلی و در فضایی آرام و بدون خوف و فشار از طرف دیگران صورت گیرد.
- .شیک، تمیز و معطر باشید. زمانی که به خواستگاری می روید، زیباترین لباسهایتان را به تن کنید و پوششی شیک و مناسب داشته باشید. اولین دیدارها همیشه در اذهان باقی می مانند. عده ای با لباس های نامناسب و نه چندان تمیز به خواستگاری می روند و تصورشان این است که این شخص باید وضعیت زندگی مرا بداند در صورتی که این وضعیت خاطره خوشی به جا نمی گذارد.
- اگر در تحقیقات خود قبل از مراسم خواستگاری به علایق دخترخانم در مورد رنگ، عطر یا گل پی برده اید، او را با آنها مجذوب کنید. البته افراط نکنید تا شخصیتی وابسته از خود نشان ندهید.
- خودتان باشید. در هنگام صحبت کردن با فرد مورد نظر در اولین جلسه بنا را بر صداقت و یکرنگی بگذارید و متعهد شوید که آنچه می گوئید کاملاً از سر صدق و صفا باشد و به این تعهد خود نیز پای بند شوید. سعی کنید مجسمه نباشید و تا حدی راحت بنشینید. صداقت در رفتار و گفتار، اضطراب شما را به شدت کاهش خواهد داد.
- متین باشید. در تمام طول مراسم خواستگاری متانت و وقار باید از ناحیه هر دو خانواده مراعات شود و رفتارهای نامناسب و جلف، ذهنیت های بدی را رقم می زنند. جلف بازی، شما را بانشاط، سرزنده و اجتماعی نشان نمی دهد!
- چشم چرانی ممنوع. اجازه ندهید احساس کند چشمانتان مانند یک شکارچی، او را خیره وار وارسی می کند. گاهی (فقط گاهی) که احساس می کنید به شما نگاه می کند به او نگاه کنید تا احساس کند برای زیبائی او ارزش قائلید.
آداب مراسم خواستگاری
- حد و مرز خود را حفظ کنید. چه از لحاظ شرعی و چه از لـحاظ اجـتـماعی نباید تا زمانی که با همسر آینده خود محرم نشده اید او را لمس نمایید. سعی نکنید دست او را بگیرید و یا چسبیده به او بنشینید.
- فاصله مجاز را رعایت کنید. نه آنقدر از یکدیگر دور بنشینید که مجبور باشید بلند صحبت کنید و نه آنقدر نزدیک که جسور به نظر برسید. فاصله مناسب، ارتباط عاطفی را قوی تر خواهد نمود.
- 1جهت نشستن مهم است. کاملا روبروی هم نباشید. کمی متمایل باشید طوری که وقتی خواستید یکدیگر را ببینید مجبور باشید کمی سرتان را برگردانید. البته نه آنقدر که از دایره دید بیرون باشید و چهره یکدیگر را کامل نبینید. خوب است اگر صندلی ها فاصله یا جهت مناسبی ندارد، آنها را تنظیم کنید.
- ساده آغاز کنید. بهتر است به عنوان اولین سۆال از فرد مقابل بخواهید خودش را کامل معرفی کند. به عبارت دیگر از او بخواهید خلاصه ای از گذشته زندگیش برای شما بگوید. خوب است بدانید او بر نکاتی تکیه خواهد کرد که برایش مهم است .
- خوب بشنوید و زیبا بگویید. هنگام صحبت کردن فرد مورد نظرتان، سراپا گوش باشید، دقت لازم را به عمل آورید تا مطالب گفته شده را بهتر بتوانید به خاطر بسپارید و گاهی با بیان عباراتی چون «بله»، «عجب»، «چه جالب» و ... متناسب با صحبت های او، نشان دهید که به حرف هایش دقت دارید. هنگامی که خودتان صحبت می کنید نیز سعی کنید سنجیده حرف بزنید. از این شاخه به آن شاخه نپرید و روده درازی را کنار بگذارید.
- ساده آغاز کنید. بهتر است به عنوان اولین سۆال از فرد مقابل بخواهید خودش را کامل معرفی کند. به عبارت دیگر از او بخواهید خلاصه ای از گذشته زندگیش برای شما بگوید. خوب است بدانید او بر نکاتی تکیه خواهد کرد که برایش مهم است. خودتان نیز متقابلاً خلاصه ای از سرگذشت خود را مطرح نمایید. سرگذشت و بیوگرافی شامل این موارد می شود: معرفی کامل نام و نام خانوادگی، شغل، سن، شغل پدر و مادر، میزان تحصیلات هر یک از آنها، وضعیت شغلی و تحصیلی و سنی دیگر افراد خانواده، و این که شما در چه خانواده ای و با چه شرایطی بزرگ شدید و مسائل خاص زندگی شما در گذشته چگونه بوده است. دروغ نگویید اما لازم نیست هرچیزی را هم بگویید.
- فقط روی مفاهیم کلی بحث نشود و به نمودها، مصادیق و مثال های عینی آن توجه شود. سعی کنید با مثال هایی، طرف مقابل را در موقعیت های عینی و واقعی قرار دهید.
- از آنجا که هر کس مطابق با ذهنیت و تصورات به سۆالات جواب می دهد و چه بسا ممکن است برداشت دیگران از یک مفهوم، با برداشت شما مغایرت داشته باشد و عدم توجه به این نکته، در آینده مشکلاتی را برای شما ایجاد نماید و حمل بر نداشتن صداقت شود لذا بهتر است در چنین مواردی قبل از طرح سوال مورد نظر، ابتدا از طرف مقابلتان، در مورد این گونه مفاهیم توضیح خواسته و سپس سۆال اصلی را مطرح کنید.
- دقت داشته باشید که اصل جواب ها و کیفیت آنها، نشان دهنده نوع شخصیت و دیدگاه های طرف مقابل شما و نیز نشان دهنده میزان رشد فکری و عقلی اوست. لذا جواب ها را کنار یکدیگر قرار دهید تا به یک جمع بندی مناسبی برسید.
- اگر در موردی شک دارید که طرف مقابل صداقت داشته است یا خیر، موضوع را در قالب دیگری بپرسید و جواب ها را کنار یکدیگر قرار دهید.
- جوگیر نشوید. وعده ها و قول هایی که با امکانات شما نمی خواند و امکان برآورده شدنش نیست ندهید. بگویید همیشه برای بهتر شدن زندگی مادی و معنویتان، تلاش خواهید کرد ولی قول های نابه جا ندهید.
- درباره زنان دیگر صحبت نکنید:چه لزومی دارد دائم از خواهر، مادر یا زن دیگری نقل قول کنید؟!
- از آسمان نیفتاده اید، پس فخر فروشی نکنید. چه به آنچه دارید و چه به آنچه لاف آن را می زنید. حواستان باشد که خواستگاری در درجه اول، احترام و اکرام به جنس مۆنث است.
- گفتگو را ملایم و مثبت نگاهدارید. برخی اوقات مردان بدون فکر کردن و حتی بدون اینکه بدانند چه کار می کنند، صحـبت را به موضوعاتی سـنگین و منفی می کشانند. هیچ دلیل مفید و سازنده ای بـرای اینـکار وجود نداشته و تنها باعث از بین بردن لطف گفتگو و کاهش اشتیاق طرف مقابل خواهد شد. باور کنید این کاری رومانتیک نیست! صحبت از تحقیقات ناسا و حوادث پس از انتخابات، شما را فردی آگاه و روشنفکر نشان نمی دهد.
- در مورد مسائل جنسی صحبت نکنید. زنان از شنیدن صـحبـت های جنسی متنفرند. برخی از مردان این کار را انجام می دهند ولی شما قرار نـیـست بـه ایـن عـمـل مـبـادرت ورزیـد. چون می خواهید متفاوت باشید. زن ها به دنبال قهرمان جنسی نیستند. اگر در ملاقات آغازین با شریک آینده زندگی خود مسائل جنسی را پیش بکشید در حقیقت به احساس راحتی و آرامش او حمله خواهید کرد.
رفتار خانواده دختر در مراسم خواستگاری چگونه باید باشد؟
