قویماق یا همان کاچی از جمله غذاهای سنتی اردبیل به حساب می آید که البته در بسیاری از مناطق دیگر ایران نیز پخت می شود. این غذا به خاطر قرار گیری در زمره غذاهای شیرین در وعده صبحانه نیز صرف می شود. وجود شیرینی و آرد در این غذا بر تبرک و خوش یمنی آن در اعتقادات مردم این دیار افزوده و موجب قرارگیری آن در جایگاه ممتازی از سنتها و رسوم آنان گشته است.در اکثر نقاط اردبیل قویماق غذایی است که بعد از روز اول زندگی زناشویی از طرف خانواده عروس به خانه زوج جوان برای میل در وعده صبحانه برده می شود.در اکثر نقاط این خطه قویماق به عنوان اولین غذا بعد از زایمان محسوب می شود.
کاچی یک دسر ایرانی است، ولی می توان آن را در شام به عنوان غذا به همراه نان میل کرد. کاچی به علت دارا بودن آرد و کره دارای انرژی زیادی می باشد. به عنوان مثال، انرژی حاصل از کره و آرد، به تنهایی، با مقادیر داده شده در تهیه این کاچی، ۳۱۱۵ کالری می باشد که انرژی قابل توجهی است. به همین دلیل برای افراد لاغر و کسانی که دچار ضعف می شوند، دسر مناسبی می باشد.
مواد لازم برای تهیه قويماق اردبیل
- 3 قاشق غذاخوری آرد گندم
- 400 میلی لیتر آب ولرم
- 3 قاشق غذاخوری روغن حیوانی و یا کره
- 1/2 قاشق سوپخوری پودر دارچین
- 200 گرم شکر سفید
- به میزان دلخواه زردچوبه و زعفران دم کرده
دستور پخت قويماق اردبیل
در ابتدا ظرفی را انتخاب کرده و زعفران دم کرده را به همراه آب ولرم به ظرف افزوده و بهم می زنیم. در ادامه آرد گندم را چندین مرتبه الک کرده تا مانع از گلوله شدن آن شود.در گام بعدی قابلمه ای مناسب را بر روی اجاق گاز قرار داده و کره یا روغن حیوانی را به آن افزوده و آرد را کم کم به قابلمه می افزاییم. پس از آنکه آرد تغییر رنگ داد به آن زردچوبه افزوده و آب ولرم را کم کم به قابلمه اضافه کرده و دائما بهم می زنیم.در گام بعدی شکر سفید و زعفران دم کرده را به افزوده و درب قابلمه را می گذاریم و اجازه می دهیم تا به مدت 20 دقیقه مواد در قابلمه بجوشد. در ادامه بهم نزده و پس از تمام شدن آب اضافی آنرا با دارچین، خلال پسته و بادام تزئین می نماییم.
نکات مهم طرز تهیه قويماق اردبیل
- اندازه مواد اولیه که در دستور قویماق آمده است، تقریبی هستند. در صورت تمایل و بنابر ذائقه خود می توانید مقادیر اولیه را کم یا زیاد کنید.
- در صورت تمایل، و برای خوش عطر و خوش طعم شدن قویماق، می توانید مقداری گلاب و هل، در مرحله سوم به آن اضافه کنید.
- اگر دوست داشتید می توانید از گل محمدی خشک شده، پودر پسته، پودر نارگیل و کره آب شده برای تزیین قویماق یا کاچی استفاده کنید.
- به جای شکر از شیرین کننده های دیگر مانند عسل و یا نبات ساییده شده در صورت تمایل می توانید استفاده کنید.
- اگر خواستید قویماق را مقوی تر کنید می توانید از انواع مغز ها مانند مغز گردو در آن استفاده کنید.
- روش دیگری که می توانید قویماق را درست کنید به این صورت است که شربت آن را جداگانه درست کنید و پس از تفت دادن آرد مرحله به مرحله به آن اضافه کنید. برای این کار ابتدا یک قابلمه کوچک روی شعله گاز بگذارید سپس شکر و آب جوش را در آن بریزید و به طور مدام هم بزنید تا شکر به خوبی در آب حل شود. سپس زعفران دم کرده و گلاب را به آن ها اضافه کنید و شعله گاز را کم کنید تا از جوش نیفتد و بعد به آرد اضافه کنید.