شکستن منقار در پرندگان، یکی از مشکلاتی است که نیاز به توجه فوری دارد. در صورت شکسته شدن منقار پرنده خانگی خود و مدیریت وضعیت بهتر است با دامپزشک مشورت کنید. منقار پرنده از استخوان های فک بالا و پایین تشکیل شده است.منقار توسط یک لایه از بافت همبند (درم و اپیدرم) و یک پوشش بیرونی سفت و پروتئین کراتین پوشانده می شود. چندین رگ خونی و اعصاب، قسمت های مختلف منقار را تأمین می کنند. طوطی ها دارای نوعی انتهای عصب در نزدیکی نوک منقار هستند. به آن ارگ نوک پیاز گفته می شود و منقار را نسبت به تغییرات دما و فشار بسیار حساس می کند.
موارد استفاده از منقار در پرندگان
منقار پرندگان مانند لبها و دندانهای پستانداران عمل می کند. آنها غذا را می گیرند و خرد می کنند. حتی شکل و اندازه آنها از گونه ای به گونه دیگر متفاوت است. منقار همچنین برای موارد زیر استفاده می شود:
- ساخت لانه
- بررسی اشیا
- کمک به دفاع
- کاوش در محیط اطراف
استخوان های منقار فقط تا رسیدن به اندازه منقار رشد می کنند. اما پروتئین کراتین به طور مداوم در طوطی ها از قاعده منقار، نزدیک به صورت، به سمت نوک با سرعت ¼ تا ½ اینچ در ماه رشد می کند. پرندگان خانگی که از منقار خود برای گرفتن غذا، بالا رفتن و بررسی اشیا استفاده می کنند به طور طبیعی نوک و کناره های منقار خود را با رشد از بین می برند. آنها نیازی به اصلاح منقار ندارند. این در حالی است که آسیب های منقار، نزدیک به صورت، ممکن است از رشد مجدد پیشگیری کند.
چه عواملی باعث شکستن منقار در پرندگان می شود؟
پرندگانی که از منقار خود برای کمک به آنها در اطراف قفس استفاده می کنند یا میله های قفس یا چوب سخت را می جوند، ممکن است گاهی اوقات قطعات کوچک پوشش بیرونی کراتین از نوک و کناره های منقار آنها جدا شود. این طبیعی است و به طور کلی دلیلی نگران کننده نخواهد بود. به شرطی که تراشه های منقار خیلی بزرگ نباشند و پرنده بتواند به خوردن غذا و عملکرد عادی خود ادامه دهد.صدمات شدید منقار معمولاً نتیجه ضربه مستقیم است. آنها اغلب دچار مشکلات زیر می شوند:
- پارگی
- سوختگی
- خرد شدن
- سوراخ شدن منقار
- شکستگی استخوان
- دررفتگی یا انعطاف پذیری
- از بین رفتن (جدا شدن منقار از صورت)
این تروما می تواند در نتیجه حملات از جانوران دیگر (به عنوان مثال، جفت قفس، دیگر حیوانات خانگی ، حیوانات وحشی) و تماس شدید نیرو (برخورد به دیواره ها، سقوط از روی اجاق) باشد.به ندرت، منقارها به دلیل نقایص مادرزادی یا ژنتیکی، سوء تغذیه (اغلب به دلیل کمبود پروتئین و یا ویتامین های A و D) عفونت (با ویروس ها، باکتری ها، قارچ، یا انگلی)، یا رشد سرطانی دچار تغییر شکل می شوند. برخی از بیماری های سیستمیک، مانند بیماری کبد، در واقع می توانند منجر به رشد بیش از حد منقار پرندگان شوند.
نحوه بند آوردن نوک طوطی و درمان آن
اگر میزان جراحت و آسیب دیدگی شدید است و خونریزی بیش از حد باشد شما باید فورا طوطی خود را نزد دامپزشک پرندگان ببرید.با این حال در همان لحظه که شما متوجه آسیب منقار طوطی شدید، نیازمند انجام اقداماتی هستید.بهترین روش این است که طوطی خود را با حوله ی مخصوص خودش بگیرید سپس با فشار دادن ناحیه ی خونریزی سعی کنید از میزان آن بکاهید.اگر جراحت جزئی باشد می توانید با آب پرفشار باقی مانده خون را پاک کنید. این امر می تواند از عفونت های احتمالی در آینده جلوگیری کند.اگر میزان آسیب دیدگی زیاد است و یا منقار طوطی به طور کامل شکسته است شما باید فورا به دامپزشک متخصص پرندگان مراجعه نمایید.
اگر طوطی شما ترک کوچک و یا خراش ساده ای بر روی منقارش دارد ، می توانید مقدار خونی را که از دست داده است را با لایه های صابون عاج دار ivory soap که تازه بسته بندی آن را باز کرده اید پاک کرده و تمیز نمایید و در نتیجه آن را کنترل و اداره کنید.مالیدن این صابون می تواند روند آسیب دیدگی را کند و یا حتی خونریزی را متوقف کند بدون اینکه طوطی شما کوچکترین دردی احساس کند.استفاده کردن از صابون های عاج دار مارک ivory بسیار مهم است زیرا این صابون بدون رنگ های افزودنی است.
برای ترک های جزئی دامپزشک معمولا از چسب یا آکریلیک که معمولا دندانپزشکان برای پر کردن دندان از آن استفاده می کنند استفاده می کند.اگر آسیب جدی تر باشد ممکن است دامپزشک دست به اقدامات شدید تری مانند سیم پیچی کردن بزند.در هر صورت به طوطی شما دارو داده می شود تا درد و رنج کمتری را احساس کند.
درمان نوک آسیب دیده طوطی
درمان فوری ضروری میباشد .در زمان جراحت، عفونت نیز می تواند به سرعت نفوذ کند، به خصوص اگر منقار دچار شکستگی یا سوراخ شدگی باشد .
درمان خانگی نوک طوطی
- کنترل کردن خونریزی
- قرار دادن پرنده در مکان امن و آرام
- تماس با دفتر دامپزشک متخصص طیور
نحوه درمان نوک شکسته توسط دامپزشک
معاینه ی فیزیکی کامل و معاینه ی منقار آسیب اگر جزئی باشد قبل از هر اقدامی ناحیه را تمیز کرده و سپس درمان دارویی توسط متخصص طیور انجام میشودولی اگر آسیب دیدگی شدید باشد بایستی جراحی صورت بگیرد.پرنده با منقار آسیب دیده (شکسته یا ترک خورده) معمولا به خوردن بی میل است، تا یک روز و نهایتا یک هفته تحمل می کند ، سعی کنید مواد غذایی نرم و با قطعات کوچک تر و مواد غذایی گرم در دسترس پرنده قرار دهید، در برخی پرنده ها غذای اجباری ممکن است لازم باشد.پرهای پرنده ها را کوتاه کنید تا از پرواز و برخورد با پنجره و دیوار جلوگیری شود .
غذاهای مناسب برای نوک شکسته
از آنجایی که تغذیه طوطی با منقار آسیب دیده به میزان و شدت صدمه و آسیب دیدگی بستگی دارد برای جراحت های جزئی ممکن است دامپزشک توصیه کند طوطی تان را تا زمانی که به طور کامل بهبود یابد با غذاهای نرم تغذیه کنید.در موارد شدید تر ممکن است به یک لوله برای تغذیه طوطی شما نیاز باشد. لوله تنها در شدید ترین حالت مورد استفاده قرار می گیرد.اگر می خواهید بدانید که چه غذاهایی باید به یک طوطی که منقارش شکسته بدهید این موارد را در نظر داشته باشید :پوره سیب زمینی.موز.ذرت. غذای کودکان( ترجیحا غذاهای ارگانیک)اگر طوطی شما از آسیب منقار رنج می برد شما باید در سریع ترین زمان ممکن از او مراقبت نمایید و تا جایی که می توانید از درد و از دست دادن خون و یا عفونت ها جلوگیری کنید. بهترین راه این است که خونریزی را متوقف کنید تا در کوتاه ترین زمان ممکن طوطی تان را نزد دامپزشک پرند گان ببرید.
حفظ سلامت نوک پرنده
کمک به حفظ سلامت پرنده و محکم نگه داشتن نوک او کار چندان سختی هم نیست. تنها کافی است که موقعیتی مانند زندگی در طبیعت را برای پرنده یمان فراهم کنیم و با قرار دادن چند شاخه طبیعی در اطرافش او را تشویق کنیم که با نوک خود روی شاخه ها بزند و شرایطی مانند شرایط زندگی در طبیعت را در خانه ما نیز تجربه کند. قرار دادن غذاهای تازه و کامل مانند آجیل با پوست برای پرنده ها از جمله اقدامات دیگری است که ما می توانیم برای حفظ سلامت نوک پرنده در خانه خود انجام دهیم؛ در واقع آجیل هایی مانند فندق، گردو، بادام هندی و بادام، با پوست سختشان باعث می شوند که پرنده، آن ها را بشکند و این کار کمک شایانی به سلامت نوک پرنده ای می کند که ما در خانه از آن نگهداری می کنیم.
نکته قابل توجه در مورد این روش مراقبتی، این است که بیش از حد از این ترفند استفاده نشود؛ چراکه قرار دادن بیش ازحد خشکبار برای پرنده، باعث افزایش وزن او می شود و نباید فراموش کرد که پیشگیری از افزایش وزن پرنده خود نیز یکی دیگر از روش هایی است که به حفظ سلامت پرنده کمک می کند.
راه دیگر برای حفظ سلامت نوک پرنده، قرار دادن یک تکه کف دریا در داخل قفس او است. جالب است بدانید که کف دریا نه تنها برای پرنده ها بسیار جالب است و آن ها را سرگرم می کند؛ بلکه به دلیل داشتن کلسیم به حفظ سلامت پرنده ها کمک می کند. این ترفند به ویژه برای مرغ هایی که در سن تولیدمثل هستند بسیار مفید است؛ چراکه وجود کلسیم اضافه نه تنها کمک می کند تا در تخم آن ها شکستگی به وجود نیاید بلکه مانع از بروز مشکلات دیگر در تخم آن ها نیز می شود.
چه موقع پرنده نیاز به نوک چینی دارد؟
در بعضی موارد ما با رشد بیش از اندازه نوک و یا اختلالات رشد در نوک پرندگان مواجه می شویم؛ که در چنین شرایطی، عمل نوک چینی پیشنهاد متخصص و دامپزشک به شما خواهد بود. نوک پرنده از کراتین تشکیل شده و در طول زندگی پرنده رشد آن ادامه دارد.گاهی به دلیل مشکلات ایجاد شده در نوک پرنده فرآیند نوک چینی نه تنها لازم است بلکه به حفظ سلامت نوک پرنده نیز کمک می کند. بنابراین اگر حالتی غیرعادی در نوک مشاهده کرده و فکر می کنید که عمل نوک چینی برای پرنده یتان لازم است، تعلل نکنید و در اسرع وقت به دامپزشک مراجعه کنید تا او اقدامات لازم در این زمینه را انجام دهد.