علل و نشانه‌های بیماری پاچکو در پرندگان و روش های درمان

بیماری پاچکو در پرندگان

این بیماری به نام التهاب هرپسی کبد و طحال نیز معروف است. این بیماری سبب التهاب حاد و نکروز دهنده در کبد و طحال می شود که معمولاً به سرعت موجب مرگ می شود. نشانهٔ اصلی بیماری مرگ ناگهانی در پرندگان است که از نظر بالینی تا قبل از مرگ طبیعی به نظر می رسند. همهٔ گونه های طوطی سانان در همهٔ سنین مستعد بیماری اند.

نشانه های بیماری پاچکو ( التهاب هرپسی کبد و طحال ) در پرندگان

متاسفانه، هیچ نشانه بالینی منحصر به فرد و خاصی برای بیماری پاچکو وجود ندارد.برخی از پرندگان ممکن است تنها یک دوره کوتاه مدت از بی حالی و کاهش اشتها قبل از مرگ رانشان دهند، در حالی که ممکن است گروهی دیگر از پرندگان مدفوع مرطوب و یا بالا آوردن خلط روشن داشته باشند.در بسیاری از پرندگان هیچ نشانه بالینی از بیماری وجود ندارد و به سادگی باعث مرگ می گردد (با ظاهریتی طبیعی همانند روز قبل).بنابراین می توان این گونه بیان نمود، هر پرنده بیمار به طور بالقوه می تواند به بیماری پاچکو آلوده شود.بیماری پاچکو یکی از علت های احتمالی مرگ ناگهانی در هر پرنده در نظر گرفت، به خصوص اگر هیچ علائم بالینی قبل از مرگ وجود نداشته و پرنده در شرایط بدنی خوبی به سر می برده است.

علائم غیر اختصاصی بیماری پاچکو

از نظر تاریخی ، به نظر می رسد که طوطی های دنیای قدیم نسبت به طوطی های دنیای جدید مقاومت بیشتری دارند. در اینجا برخی از علائمی که ممکن است مشاهده کنید وجود دارد:

• بی حالی
• اسهال
• پرهای ژولیده
• سینوزیت
• بی اشتهایی
• ورم ملتحمه
• لرزش گردن ، بالها و پاها
• تغییر رنگ ادرار و مدفوع در بعضی از پرندگان ممکن است

برخی از این علائم در حدت متفاوت عامل بیماری و در مراحل مختلف گسترش بیماری دیده می شوند.فقط یک نوع بیماری پاچکو در پرندگان وجود دارد و کاملا کشنده است. در حقیقت ، موارد بسیاری وجود دارد که پرندگان در یک روز مشخص پس از به ظاهر طبیعی بودن در روز قبل ، مرده پیدا شده اند. پرندگان مرده ظاهراً هیچ علائم قابل مشاهده ای قبل از مرگ نداشته است ، بنابراین نمی توان کمک دامپزشکی دریافت کرد. این بیماری به ندرت توسط متخصصان دامپزشکی قبل از مرگ شناسایی می شود و پرندگان می توانند ظرف چند ساعت پس از بروز برخی علائم بالینی مرده یافت شوند.

عامل بیماری پاچکو در پرندگان

بیماری پاچکو که به دلیل ویروس هرپس رخ می دهد بطور معمول در بین پرندگانی که بوسیله وسایل نقلیه مانند هواپیما , کشتی و یا وسایل دیگه منتقل شده ان و استرس زیادی بر آنها وارد شده دیده می شود.طبیعت استرس زا و نزدیک و در مجاورت ویروس بودن زمینه را برای انتقال بیشتر ویروس و آلوده شده پرنده مهیا می کند.

شیوه انتقال ویروس پاچکو

در اثر تماس با غذای حاوی ویروس و یا آب و همچنین هوای آلوده به ویروس منتقل می شود.همچنین اگر وسایل و مکان حمل پرنده آلوده به بیماری پاچکو توسط پرنده بیمار قبلی بوده امکان بیمار کردن پرنده سالم را نیز دارد. و در محیطی که این ویروس وجود دارد پرنده تنفس می کند و آلوده به بیماری می گردد.بطور مثال بار کانورهایی بود که به دلیل بیمار بودن یک پرنده در سفر قبل کلیه طوطی های کانور بیمار شدن.بنابراین اگر قصد خرید پرنده از کشور و یا شهر دیگری را دارین و در خانه پرندگان دیگری نیز نگهداری می کنید سپری کردن دوره قرنطینه پرنده جدید بسیار ضروری می باشد.

تشخیص بیماری پاچکو

باتوجه به ماهیت این بیماری آن را باید در رده بیماری های مرموز و موذی دانست، تشخیص بیماری قبل از مرگ پرنده همیشه ممکن نیست.هنگامی که بیماری پاچکو باشد و باعث تلفات بالا در یک گروه شود نیاز است در کوتاه ترین زمان ممکن مورد تشخیص پزشکی و آزمایشی قرار داده شودو بسیار مهم است که اقدامات پیشگیرانه برای درمان و جلوگیری از مبتلا شدن دیگر پرندگان مورد استفاده قرار گیرد.قبل از مرگ جداسازی ویروس از مدفوع می تواند وجود عفونت را مشخص کند.

از آنجایی که ممکن است دفع ویروس در پرندگان ناقل دوره ای باشد، لذا این روش گاهاً مؤثر نیست. تست سرولوژیک مطمئنی به صورت تجاری در دسترس نیست.روش پراب دیانای در حال حاضر قابل استفاده است. با این روش می توان همه سروتیپ های هرپس ویروس پرندگان را شناسایی کرد.بر اساس نتایج بدست آمده، حفره دهانی یا کلوآک بهترین محل برای جمع آوری نمونه هستند. اگر پرنده در زمان نمونه گیری دفع کننده ویروس نباشد، نتیجه منفی کاذب به دست می آید.

مثبت بودن نتیجه این تست به معنی این است که پرنده هرپس ویروس دفع می کند ولی نوع بیماری ناشی از این ویروس قابل تعیین نیست.در کالبدگشایی ضایعات کلی شامل بزرگ شدن کبد، بزرگ شدن طحال، التهاب روده هموراژیک، التهاب سینوس ها، پنومونی، التهاب کیسه های هوایی و احتقان و خونریزی در طحال و کبد و کلیه ها است.این ضایعات ممکن است در پرندگان تلف شده به مرگ ناگهانی دیده نشود.ضایعات هیستوپاتولوژیک اغلب شامل نکروز کبد و طحال است. ویروس از کبد، طحال، روده کوچک و لوزالمعده قابل جداسازی است.

نکته کلیدی: اجسام گنجیدگی ائوزینوفیلیک و بازوفیلیک اغلب در کبد، طحال، کلیه و لوزالمعده وجود دارند و که نشان دهنده عفونت هرپس ویروسی می باشند.

درمان بیماری پاچکو (Pacheco)

• داروی ضدویروس می تواند میزان مرگ و میر پرندگان در معرض بیماری را کاهش دهد.تجویز خوراکی (۸۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم هر ۸ ساعت تا ۷ روز)
• یا تزریقی آسیکلوویر (۴۰ میلی گرم به ازای هر کیلوگرم هر ۸ ساعت) میزان مرگ و میر ناشی از بیماری پاچکو را کاهش می دهد.
• درمان های حمایتی شامل تجویز مایعات، گرم نگه داشتن پرنده، تغذیه دستی و آنتی بیوتیک درمانی برای عفونت های ثانویه گاهی ممکن است مفید واقع شود

نحوه انتقال بیماری پاچکو (Pacheco)

هرچند که روش دقیق انتقال ویروس بیماری پاچکو هنوز ناشناخته است اما مقادیر فراوانی از ویروس در مدفوع و ترشحات حلقی پرنده های ناقل وجود دارد.بنابراین تماس مستقیم با ذرات هوایی معلق و خورده شدن مدفوع مهمترین روش های انتقال ویروس هستند.هرپس ویروس ها، جزء ویروس های پوشینه دار هستند و در محیط نسبتاً ناپایدارند.گزارشات بیانگر این نکته هستند که انسان ها می توانند به عنوان ناقل عمل کنند. دوره کمون معمولاً بین ۳ تا ۷ روز می باشد.

پیشگیری از بروز پاچکو ( التهاب هرپسی کبد و طحال )

برخی از پرندگان، مانند Nanday و Patagonian Conures، حامل این ویروس هستند اما هرگز خودشان به بیماری مبتلا نمی شوند.این گونه باید به طور جداگانه از سایر گونه های پرندگان در مکانی مجزا مورد نگهداری قرار گیرند و درصورت کلی از نگهداری این گونه پرندگان در کنار دیگر گروه پرندگان به شدت باید پرهیز نمود.اگر پرنده ای با بیماری پاچکو (التهاب هرپسی کبد و طحال)مرده است نیاز است، محیط نگهداری به طور کامل ضدعفونی گردد و کلیه لوازم به درستی باید استریل و ضدعفونی گردند،

مکان هایی که احتمال می دهید مدفوع پرنده وجود دارد را باید به درستی برای جلوگیری از انتقال این بیماری به پرندگان دیگر مورد نظافت و ضدعفونی قرار داد و با حفظ تدابیر خاص جمع آوری و در محفظه های سر بسته از مکان نگهداری دورسازی و معدوم (نابود) شوند.بهترین روش نابود کردن فضولات پرندگان مبتلا به این بیماری سوزاندن است تا از اشاعه آن به محیط زیست و پرندگان آزاد نیز جلوگیری بعمل آید.رعایت بهداشت در پیشگیری از بیماری بسیار مهم است چون انتشار ویروس در محل های پرورش اصولاً از طریق تماس با مدفوع آلوده و ترشحات حلقی صورت می گیرد.همه ظروف آب و غذا ضدعفونی گردند. هرپس ویروس ها در اثر خشک شدن و تماس با بیشتر ضدعفونی کننده ها غیرفعال می شوند.واکسنی برای این بیماری نیزساخته شده بود.ولی بعلت آنکه تعداد عوارض و مرگ و میر این واکسن بیش از حد ممکن بوده است مورد حذف از چرخه پیشگیری و درمانی قرار گرفته است.

کدام مواد غذایی باعث مسموم شدن پرنده می شود؟