به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، دوران بارداری فرازونشیب ها و استرس های خاص خودش را دارد. یک زن باردار در اکثر مواقع تنها به سلامت نوزاد خود فکر می کند و شاید آن قدرها که لازم است به حالات روحی و خلقی خود اهمیت ندهد و آن را به نوسانات هورمونی معمول در دوره ی بارداری نسبت دهد، اما خانم های باردار باید بدانند که احتمال ابتلا به افسردگی در دوره ی بارداری نیز وجود دارد. درواقع علی رغم هشدارها و آگاهی هایی که امروزه درمورد افسردگی پس از زایمان داده می شود، افسردگی دوران بارداری از آن هم شایع تر است. از هر ۱۰ زن حداقل ۱ نفر در دوران بارداری دچار افسردگی می شود. توجه داشته باشید که درمان نشدن افسردگی در این دوران می تواند به شدت بر توانایی مادر در رابطه با مراقبت از خود و نوزاد درحالِ رشدش تأثیر منفی بگذارد. همراه ما باشید، می خواهیم شما را با افسردگی دوران بارداری بیشتر آشنا کنیم.
علل ابتلا به افسردگی دوران بارداری:
نظریه های مختلفی در ارتباط با علل ابتلا به افسردگی دوران بارداری وجود دارد اما هیچ کس نمی تواند در این مورد با اطمینان کامل صحبت کند.
علل ابتلا برخی از مشکلات سلامت روان مانند روان پریشی پس از زایمان یا اختلال پس از سانحه (PTSD) پس از زایمان روشن تر است، اما در بیشتر افراد این عارضه می تواند ترکیبی از ریسک فاکتورها باشد که به ابتلا به بیماری های سلامت روان می انجامد. برخی از علل ابتلا به افسردگی دوران بارداری عبارتند از:
سابقه ابتلا به مشکلات سلامت روان:
در صورتی که پیش از این به یکی از مشکلات سلامت روان مبتلا بوده اید، بارداری و زایمان شما را در معرض خطر تجربه دوره دیگری از عود بیماری قرار می دهد. در صورتی که ابتلا به نوع بیماری در شما تشخیص داده شده یا متوجه تغییر شرایط سلامت روان خود شده اید، لازم است از محرک های عارضه و روش های مراقبت از خود آگاهی داشته باشید.
در صورتی که در دوران بارداری فرزند پیشین خود دچار مشکلات سلامت روان پیش از زایمان شده اید، در بارداری دوم نیز در معرض خطر عود عارضه قرار دارید. با این حال، احتمال دارد که بارداری اول خود را به خوبی پشت سر گذاشته باشید، اما در زمان بارداری دوم دچار مشکلات سلامت روان شوید. بروز این عارضه در هر فرد و در هر دوره از زندگی او متفاوت است.
علل بیولوژیکی:
برخی بر این باورند که ابتلا به این مشکل می تواند علت بیولوژیکی داشته باشد. تغییرات حاصل شده در بدن مانند تغییرات هورمونی می توانند از علل ابتلا به افسردگی دوران بارداری به شمار روند. هر چند برخی مطالعات مبین این امر هستند که تغییر در سطح هورمون ها در دوره بارداری و پس از زایمان می تواند موجب تغییر در خلق و خو شود، اما تنها برخی از زنان دچار مشکلات سلامت روان ناشی از بارداری می شوند. بنابراین بعید است که هورمون ها تنها علت دخیل در این عارضه باشند.
فقدان حمایت:
فقدان حمایت از سوی همسر یا دیگر اعضای خانواده می تواند مادران باردار را در معرض خطر ابتلا به مشکلات سلامت روان در دوره بارداری قرار دهد.
باردار شدن تغییر بزرگی در زندگی است و می تواند تنش زا، خسته کننده و دشوار باشد. فقدان شبکه افراد حامی از علل ابتلا به افسردگی دوران بارداری است.
تاثیر تجربه های دشوار دوره کودکی در افسردگی دوران بارداری:
شواهد زیادی مبنی بر این وجود دارد که تجربه های بد در دوره کودکی فرد را در برابر مشکلات سلامت روان آسیب پذیر می کند. برخی از این دست موارد عبارتند از:
- سواستفاده جسمی، جنسی یا عاطفی
- نادیده گرفته شدن
- از دست دادن یکی از نزدیکان
- حوادث تروماتیک
- وضعیت ناپایدار خانواده
این دسته تجارب ممکن است تاثیر زیادی بر احساس شما نسبت به والد شدن داشته باشند. در صورتی که در دوره رشد خود مورد آزار واقع شده باشید، ممکن است ارتباط گیری با دیگران از جمله نوزادتان برای شما دشوار باشد. چنانچه والدینتان مهارت های فرزندپروری خوبی نداشته اند، تطبیق با نقش والد شدن می تواند برای شما نیز دشوار باشد. ممکن است به دلیل فقدان دانش مراقبت از نوزاد، بترسید که به نحوی به فرزند خود آسیب برسانید.
تجربه آزار:
داشتن تجربه سواستفاده و آزار می تواند محرکی بر اضطراب، افسردگی و عزت نفس پایین باشد. این نوع تجربه ها عبارتند از:
- خشونت خانگی
- خشونت کلامی
- سواستفاده عاطفی
- تجاوز و سواستفاده جنسی
- حمله فیزیکی
- سواستفاده مالی؛ برای مثال شرایطی که در آن همسرتان برای اعمال قدرت بر شما مانع از داشتن کنترل بر پولتان می شود.
در صورتی که در کودکی یا دوره های بعدی زندگی خود قربانی سواستفاده یا تجاوز جنسی شده اید، در معرض خطر اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) قرار دارید، که به نوبه خود بر خطر افسردگی پس از زایمان می افزاید.
عزت نفس پایین:
چنانچه عزت نفس پایینی داشته باشید، احتمالا نسبت به توانایی های خود در تطبیق پذیری با نقش مادری شک دارید. برای مثال زمانی که نوزاد گریه می کند فکر می کنید شاید به خاطر این است که شما کار اشتباهی انجام داده اید یا شاید باید کاری انجام می داده اید که نکرده اید. این نوع تفکر می تواند شما را در معرض خطر ابتلا به برخی بیماری های رایج سلامت روان در دوره بارداری مانند افسردگی و اضطراب قرار دهد.
شرایط تنش زا در زندگی:
کنار آمدن با شرایط تنش زا در زندگی می تواند برای هر کسی دشوار باشد، اما اگر همزمان در تلاش برای تطبیق با نقش جدید مادری نیز باشید، این امر از علل ابتلا به افسردگی دوران بارداری به شمار می رود. ممکن شما با شرایط زیر دست به گریبان باشید:
- فقر
- مسکن نامناسب یا ناامن
- فقدان امنیت شغلی
در این شرایط به این می اندیشید که نمی توانید نیازهای فرزند خود را تامین کنید یا او را وارد بدبختی خود کرده اید. چنانچه تنها زندگی می کنید، یا از حمایت کافی از سوی اطرافیان خود برخودار نیستید، زندگی در این شرایط برای شما می تواند دشوارتر نیز باشد.
حوادث بزرگ در زندگی:
برخی از حوادث نامطلوب در زندگی عبارتند از:
- بیماری یا مرگ یکی از عزیزان
- شکست خوردن رابطه عاطفی
- تغییر منزل
- از دست دادن شغل
هر یک از این حوادث می توانند تنشی جدی در زندگی شما ایجاد کنند. در صورتی که همزمان با بچه دار شدن هر یک از حوادث فوق الذکر رخ دهند، شما در معرض خطر بیشتری از نظر ابتلا به افسردگی دوران بارداری و پس از زایمان قرار دارید.
بچه دار شدن با تغییرات زیادی در زندگی همراه است. ممکن است مجبور به ترک شغل خود شده باشید یا استقلال مالی خود را از دست داده باشید. شاید مجبور به متوقف کردن فعالیت های اجتماعی خود شده اید و فرصتی برای ملاقات دوستان خود ندارید.
پذیرش مسئولیت مراقبت 24 ساعته از نوزاد به این معنی است که به جای توجه به نیازهای خود باید در تمام روز به نیازهای نوزاد خود بپردازید. تمامی مواد فوق می توانند بر میزان آسیب پذیری شما نسبت به ابتلا به مشکلات سلامت روان تاثیر داشته باشند. شناخت علل ابتلا به افسردگی دوران بارداری می تواند در دریافت کمک و درمان به موقع برای مادر مفید باشد.