علت خشکی لب و درمان آن

«ریدر دایجست» در این ارتباط با دو متخصص پوست بسیار مجرب صحبت کرده و از آنها نظرشان را در مورد دلایل این امر جویا شده است.

اگر شما هم در میان افرادی قرار دارید که وضعیت مشابهی را تجربه می کنید شاید بهتر باشد که به دلایل این امر پی ببرید. با دانستن دلیل یک عارضه بهتر خواهید توانست در صدد پیدا کردن راهکار برآیید. این موارد را با هم مرور می کنیم:

• بدون ایجاد ایمنی برای لب ها در معرض آفتاب قرار می گیرید

لب ها در کل اعضایی بسیار حساس هستند و شاید علت اصلی این امر نازک بودن پوست آن باشد.

دکتر «جیل وایبل» صاحب اصلی مرکز پوست و لیزر میامی در این باره می گوید: ” به دلیل نازک بودن پوست لب، در مقابل نور آفتاب بسیار حساس است و حتی امکان دارد در این ناحیه از بدن سرطان نیز ظاهر شود.”

وی پیشنهاد می کند که هر زمانی بیرون از منزل هستید روی لب های خود از مرطوب کننده ای که دارای خاصیت ضدآفتاب باشد استفاده کنید. برخورد مستقیم با نور آفتاب می تواند باعث بروز سرطان زودرس شود. اگر لب ها را با ضدآفتاب مرطوب نگه داشتید و باز هم لب های تان خشک بود به پزشک متخصص مراجعه کنید.

برای اطلاعات بیشتر برای مناسب ترین کرم ها می توانید به پزشک متخصص مراجعه کنید.

• آلرژی درمان نشده ای دارید

دکتر وایبل می گوید اگر مراقبت لازم از لب ها را به عمل می آورید اما باز هم خشک هستند ممکن است به یکی از محصولات زیبایی که استفاده می کنید حساسیت داشته باشید.

حساسیت می تواند یکی از دلایل اصلی داشتن لب های خشک باشد. وی در مورد انواع آلرژی ها می گوید حتی ممکن است به خمیردندان، دهان شویه و یا رژلبی که استفاده می کنید حساسیت داشته باشید.

وایبل بر این باور است برای اطمینان حاصل کردن از حساسیت حاصل از محصولات آرایشی خوب است که مثلا یکی از آنها را به مدت دو هفته کنار بگذارید و نتیجه را ملاحظه کنید. پزشک متخصص هم می تواند در این کار به شما کمک کند.

• به طور مزمن مبتلا به خشکی لب ها هستید

گاهی یک توضیح ساده می تواند بهترین توضیح باشد. در برخی از موارد که همیشه و با تمام رعایت ها و چرب کردن لب های تان همیشه خشک هستند، باید بدانید که مبتلا به خشکی مزمن لب هستید.

دکتر وایبل می گوید این نشانه ها عمدتا در میان بیمارانی که تاریخچه ای از خشکی پوست دارند بیشتر دیده می شود. به عنوان مثال در میان افراد مبتلا به پسوریازیس و اگزما خشکی لب ها نیز شیوع بیشتری دارد.

به گفته دکتر وایبل درمان می تواند پمادهای چون Aquaphor باشد که باید روزی دوبار استفاده شود. بهتر است از چرب کننده های لب که دارای هیدروکورتیزون هستند استفاده نشود چرا که خود باعث خشک تر شدن لب ها می شود.

• بدن تان کم آب یا به اصطلاح «دیهایدریت» شده است

اگر لب های تان خشک است شاید چند لیوان آب بتواند کمک خوبی به شما باشد.

دکتر «تیپورا شاینهوس» از بهترین متخصصان پوست و استاد دانشگاه کالیفرنیای جنوبی در این باره می گوید که کم آبی می تواند یکی از اصلی ترین دلایل خشکی لب ها به شمار آید.

وی می گوید پوست لب ها در مقایسه با پوست صورت 3 تا 10 برابر بیشتر خشک می شود.

• با دهان نفس می کشید

دکتر شاینهوس می گوید افرادی که به جای نفس کشیدن با بینی با دهان نفس می کشند، به علت تبخیر بیشتری که در دهان صورت می پذیرد، باعث خشک تر شدن لب ها می شود.

افرادی که با دهان نفس می کشند، در معرض آلرژی های مزمن و گرفتگی های بینی قرار دارند و همین دلایل سبب تنفس آنها از ناحیه دهان می شود. همچنین این امر باعث خر و پف کردن در خواب می شود.

اگر از خواب بیدار شدید و احساس خشکی در ناحیه لب ها کردید، قبل از خواب آنها را با وازلین، آکوافُر و یا ویتامین ای چرب کنید. همچنین می توانید در طول شب از دستگاه بخور نیز استفاده کنید.

• لب های تان را می مکید

ممکن است با مکیدن لب ها چند لحظه ای آنها را مرطوب کنید اما در دراز مدت و با انجام این کار به خشکی لب های تان کمک کرده اید. دکتر شاینهوس می گوید، با تبخیر بزاق، لب ها بیشتر خشک می شود.

وی ادامه می دهد: “بهتر است در مورد عادت اشتباه مکیدن لب ها تجدید نظر کنید چرا که با این کار، دایره های خشکی را روی لب ها به وجود می آورید و باعث ایجاد ترک و خشکی بیشتر در آنها می شوید. ممکن است این کار را به طور ناخودآگاه انجام دهید اما باید بتوانید در صدد ترک آن برآیید.”

• محیطی که در آن زندگی می کنید هوای خشکی دارد

همان طور که کمبود رطوبت در بدن تان ایجاد مشکلاتی می کند عدم وجود رطوبت کافی در هوا نیز می تواند در خشک شدن پوشت نقش داشته باشد. درست است که نمی توانید تغییری در وضعیت آب و هوا به وجود آورید اما با راهکارهایی می توانند به بهبود وضعیت مبادرت کنید.

• سرماخوردگی

انسداد مسیر تنفسی بینی (در اثر سرماخوردگی) و درنتیجه نفس کشیدن از دهان هم باعث خشکی لب و سپس پوسته شدن و ترک خوردنش می شود.

• سیگار کشیدن

این را حتما بارها شنیده اید که خشکی دهان و لب ها از کمترین عوارض سیگار کشیدن است پس دیگر لازم نیست درباره آن توضیح زیادی بدهیم!

• خشکی لب ناشی از عفونت های قارچی

اگر خشکی در گوشه های لب باشد و سبب ترک خوردن و قرمز شدن و سوزش شدید شود
ناشی از عفونت های قارچی است و در برخی مواقع نیز ترک خوردگی های مزمن
در خط میانی لب تحتانی به وجود می آید که در کودکان شایع تر است و با چرب کردن برطرف نمی شود؛ یعنی باید از پمادهای آنتی بیوتیک استفاده شود.

برخی از راه های درمان گیاهی خشکی، چاک و ترک لب

– برای درمان خشکی لب این عارضه از گیاهان و موادی که دارای ویتامین b2 به مقدار کافی هستند استفاده کنید.

از جمله این میوه ها خیار، مرکبات، گوجه فرنگی، زردآلو، انگور، جگر، تخم مرغ،
مخمر آب جو، شیر، موز، هویج و سبزیجات دارای این ویتامین میباشند.
علاوه بر موارد بالا شلتوک برنج، سبوس جو و گندم نیز حاوی ویتامین ب هستند.

– شب ها مقداری به دانه را در کمی آب جوش بخیسانید و صبح لعاب ایجاد شده را روی لبها مالش دهید.

– مالیدن و استعمال موضعی وازلین، گلیسیرین و یا هرگونه چربی حیوانی برای درمان خشکی لب مفید است.

– هر روز صبح مقداری تخم کاسنی را بجوشانید و آب آن صاف و شیرین نموده، از آن میل کنید.

– از دیگر راههای درمان خشکی لب استعمال موضعی روغن حیوانی بر روی لبها است.
به این منظور مقداری روغن حیوانی را با کمی موم عسل به طور مساوی مخلوط نموده
و کمی به آن حرات دهید و از این مخلوط روزی سه مرتبه بر روی لب بمالید.

– توصیه می شود چنانچه به طور مداوم دچار چاک و ترک لب می شوید، از عسل که خاصیت ضد باکتریایی دارد، استفاده کنید.

به این منظور مقداری عسل را به لب ها بمالید و سی ثانیه پس از خشک شدن،
کمی وازلین روی آن قرار دهید و مدت ۱۵۵ دقیقه اجازه دهید روی لب باقی بماند.

سپس با گوشه حوله آغشته به آب ولرم، به آرامی وازلین و عسل را پاک کنید.
این کار را روزی دو بار به مدت یک هفته تکرار کنید تا نتیجه مطلوب بگیرید.

از دیگر روشها درمان خشکی و ترک لب در طب سنتی انداختن زالو زیر و روی لبها است.

این کار را هفته ای یک مرتبه و به مدت سه هفته انجام دهید.
لازم است برای انجام این عمل حتما از متخصصان طب سنتی کمک بگیرید.

– مالیدن روغن زیتون بر روی لبها نیز از ساده ترین و در دسترس ترین راهکارهای درمان خانگی خشکی لب است.
روغن زیتون باعث مرطوب شدن پوست لبها میگردد.

– ژل آلوئه ورا را روزی دوبار به لب ها بمالید تا خشکی لب ها را نیز از بین ببرد.

– از آنجا که عموما خشکی و ترک لب ها ناشی از مواجه بدن با کم آبی است.
به این منظور توصیه می شود به جای استفاده از آب و مایعات فراوان،
با مراجعه به متخصص طب سنتی حرارت کبد خود را فرو نشانید.

به طور کلی لازم است بدانیم پیش از آنکه اقدام به درمان خشکی لب ها، چاک و ترک لب کنیم، بهتر است از علت اصلی آن اطلاع پیدا کنیم.

راهکار رفع خشکی لب

۱- دور رژ لب های مات و خشک را خط بکشید

رژ لب های چرب و مایع، بهترین مواد آرایشی برای لب های خانم هایی است که از خشکی لب رنج می برند.

۲- پماد ویتامین A

اگر با استفاده از رژلب دچار خشکی لب می شوید، بهتر است قبل از استفاده از آن، لب های خود را با کمی پماد ویتامین A چرب کنید.

۳- شستشوی لب ها

در صورت نیاز، لب های خود را با شوینده های ملایمی مانند صابون های کرم دار یا شامپو بچه بشویید.

۴- ماسک شکر و عسل

دو قاشق چایخوری شکر و یک قاشق خوری عسل را با هم ترکیب و این خمیر را ۵ دقیقه
روی لب های خشک و ترک خورده تان بگذارید. این کار را ۲ بار در روز تکرار کنید تا لب هایتان نرم تر شوند.

می توانید این خمیر را برای از بین رفتن پوسته های لب، کمی روی آنها مالش دهید و در نهایت هم با آب ولرم بشویید.

۵- ماسک عسل و گلیسیرین قبل از خواب

قبل از خواب، ترکیبی از عسل و گلیسیرین درست کنید و آن را روی لب هایتان بزنید.
این ترکیب را صبح که بیدار شدید، از روی لب خود با آب ولرم پاک کنید و معجزه آن را در نرم شدن لب هایتان ببینید.

۶- ماسک گل سرخ و شیر

یک مشت پر، برگ گل سرخ شسته شده را در مقدار کمی شیر به مدت چند ساعت، خیس کنید.
سپس با مخلوط کردن برگ های گل و شیر، خمیر یکنواختی درست کنید و آن را روزی ۲ بار روی لب های پوسته پوسته شده یا ترک خورده بگذارید.

قرار دادن این خمیر روی لب ها، پیش از رفتن به رختخواب، کمک زیادی به نرم تر شدن پوست لب می کند.

۷- روغن نارگیل

روزی ۴ بار روغن طبیعی نارگیل یا کرچک روی لب های خشک خود بزنید.
این روغن ها، از قوی ترین و موثرترین نرم کننده های طبیعی لب در روزهای سرد و خشک سال محسوب می شوند.

۸- نرم کننده های پوستی

استفاده از وازلین، کره و روغن مخصوص پوست بچه ها هم در نرم کردن لب ها تاثیر دارد.

۹- دستمال مرطوب

هنگام غذا خوردن، دستمال را روی دهانتان نکشید بلکه گوشه ای از دستمال های نرم و لطیف را آرام روی لب هایتان بگذارید و بردارید.

دلیل این موضوع هم نبود رنگدانه و غدد سباسه و تعریق در آنهاست. ترشح چربی و عرق باعث مرطوب و چرب شدن پوست بدن می شود.

خصوصیات یک لیپ بالم خوب برای از بین بردن خشکی لب چیست؟

یکی از محصولاتی که برای از بین بردن خشکی لب استفاده میشود لیپ بالم ها هستند،
در ادامه دکتر محمد کریم رحیمی درباره این محصولات توضیح خواهند داد.

همیشه این سوال مطرح است که یک لیپ بالم (چرب کننده لب) خوب
چه خصوصیاتی باید داشته باشد و هنگام انتخاب آن باید به چه نکاتی توجه داشته داشت؟

آقای دکتر! چرا لب ها در مقایسه با پوست سایر نقاط بدن حساس تر هستند؟

چون اصولا لب پوست ندارد، بلکه مخاط است.
ناحیه دهان، چشم، سیستم تنفسی، گوارشی، داخل مجاری ادرار و واژن از مخاط ساخته شده و پوست ندارد.

مخاط یک لایه سلول های پوششی و اپیدرم دارد و در مقایسه با پوست که لایه شاخی و چند لایه زیرین دارد، ضعیف تر است.

لایه کراتین سطح پوست باعث می شود پوست در برابر خشکی مقاوم تر باشد.

درست است که لب به واسطه ترشحات بزاق کمابیش مرطوب می شود، ولی به هر حال آسیب پذیر تر است.

چه عواملی باعث خشکی لب می شود؟

تابش مداوم آفتاب، سرمای مداوم، باد شدید و تماس با گرد و خاک و مواد شوینده صابونی که PH قلیایی بالایی دارند.

در فصلی هستیم که به دلیل سرما و باد خشکی لب در آن بسیار شایع است. برای پیشگیری چه توصیه ای دارید؟

بهترین روش چرب کردن و آبرسانی است.

پمادهای چرب کننده و آبرسان و بالم لب می تواند کمک کننده باشد.
بالم لب ها حاوی چرب کننده و مرطوب کننده هستند که خشکی لب را از بین می برد.

فرمولاسیون بیشتر آنها یکسان است و حاوی چربی و برخی روغن های معدنی یا صنعتی هستند
تا از لب در برابر آسیب ها محافظت کنند و برای متراکم کردن این روغن ها از موم استفاده شده است.

از مهم ترین و رایج ترین ترکیباتی که در بالم لب ها وجود دارد می توان به روغن جوجوبا،
گلیسیرین، موم زنبور عسل و کره درخت قلم اشاره کرد.

البته سایر ترکیبات مثل نگهدارنده های آب و درصد های پایینی از اوره و… هم در آنها وجود دارد.

در برخی از بالم لب ها که قرار است جلوی اشعه مضر آفتاب را بگیرند، ترکیبات ویژه دیگری هم اضافه شده است.

اگر لب ترک خورده و خونریزی دارد، استفاده از بالم لب کفایت می کند؟

اگر غیر از خشک شدن لب، عفونت ، یبوست و یا مشکلات کبدی هم وجود داشته باشد،
دیگر فقط چرب کردن لب کافی نیست و باید مشکلات زمینه ای را درمان کرد.

گاهی در گوشه لب عفونت کاندیدایی دیده می شود که به آن «پرلک» می گوییم.

این عفونت در افرادی دیده می شود که سیستم ایمنی شان ضعیف است و شکنندگی مخاط لب ها باعث شده عفونت در آن ناحیه ایجاد شود.

در این شرایط گوشه لب خارش دار و سوزش دار می شود و لیچ می افتد.

در این مواقع باید از کرم های نیستاتین و پماد هایی استفاده کرد که علاوه بر ترکیبات ضدقارچ
در آن آنتی بیوتیک و کورتون هم وجود دارد.

این کرم ها با توجه به نظر پزشک تجویز می شود و کنار آن برای تسکین خارش می توان دارو مصرف کرد.

در مواردی که سیستم ایمنی ضعیف است، قرص های ویتامین مخصوص تقویت سیستم ایمنی مثل زینک هم تجویز می شود.

آیا غیر از استفاده از لیپ بالم ها روش پیشگیری دیگری را هم توصیه می کنید؟

اصلاح سبد غذایی و مشورت با پزشک اولین ماری است که باید انجام داد،
چرا که هر یک از راهکار های درمانی برای منشاهای مختلف بیماری توصیه میشوند
و برای تمام افراد جوابگو نیست پس باید قبل از هر اقدام به درمانی با پزشک مشورت کرد.

در زمستان توصیه می کنیم حتما شال گردن داشته باشید تا لب ها را در برابر باد و سرما در امان نگه دارید.
در عین حال فرد باید در آفتاب شدید یا اسکی حتما از لیپ بالم یا کرم ضدآفتاب مخصوص لب یا حتی ضدآفتاب معمولی استفاده کند.

بین لیپ بالم ها کدام یک را باید انتخاب کنیم؟

فرقی ندارد، تمام انواعی که مورد تایید وزارت بهداشت است می تواند از خشکی لب پیشگیری کند، اما اگر طرح شبنم ندارد؛
یعنی مورد تایید نیست. توصیه می کنم این نوع محصولات را از دستفروش ها نخرید زیرا احتمال اینکه تقلبی باشند و از ترکیبات مضر در آنها استفاده شده باشد، بالاست.

خیس کردن لب با بزاق دهان هم می تواند خشکی لب را تشدید کند؟

بزاق حاوی لیزوزین است. این آنزیم می تواند باعث خشکی مخاط شود.
به جای خیس کردن لب با بزاق بهتر است از لیپ بالم یا حتی روغن های ساده گیاهی، وازلین طبی و کرم های دست و صورت استفاده کنید.

چند بار در روز می توان از لیپ بالم ها استفاده کرد؟

در حالت عادی بعد از مسواک زدن چون خمیر دندان باعث خشک شدن مخاط لب می شود،
بعد از صرف غذا و قبل از خوابیدن و در صورتی که لب شما آسیب دیده،
هر بار احساس کردید لبتان خشک است می توانید از این محصول استفاده کنید.

توصیه می کنیم قبل از آرایش مخصوصا اگر رژلب مات و خشک استفاده می کنید هم از لیپ بالم کمک بگیرید.
در غیر این صورت باقی ماندن طولانی مدت رژلب روی پوست لب باعث خشکی آن خواهد شد.

معمولا کمبود ویتامین B ،آهن و اسید های چرب می تواند موجب ترک خوردن و خشکی لب ها شود.
شما می توانید بعد از انجام آزمایش و اطمینان یافتن از این مسئله، با مصرف مکمل های مولتی ویتامین، این کمبود را برطرف نموده و مشکل خود را حل کنید.

• به جای کرم های شیمیایی از محصولات گیاهی استفاده کنید.

کرم های شیمیایی از فرمول های سنگین تشکیل شده اند و فقط به طور سطحی روی پوست می نشینند
اما روغن ها و محصولات گیاهی سبک می توانند به جای مرطوب کننده ها در اعماق پوست نفوذ کنند
و اگر هنگامی که پوست هنوز مرطوب است، مورد استفاده قرار گیرند، رطوبت را به مدت طولانی تر حفظ می کنند.

• به لبهای خود زبان نزنید.

خیس کردن لب ها با زبان کاری غیر ارادی مثل پلک زدن است. اما خودداری از آن اولین قدم در درمان چاک و ترک لب است.

باید متوجه باشید که زبان زدن لب ها اولین عامل ترک خوردن آنها و عدم درمان و بهبود آن محسوب می گردد.

• نکته آخر اینکه مصرف ویتامین C و B برای داشتن لب های سالم لازم است.

بنابراین میوه ها و سبزیجاتی که منبع این ویتامین ها هستند را در رژیم غذایی خود قرار دهید.