موتورها شباهت زیادی به انسان دارند، همه ما برای درست کار کردن به هوا نیاز داریم. اگر عرضه هوا به موتور خود را محدود کنید، آن طور که باید کار نمی کند، و این چیزی است که معمولا در افزایش مصرف سوخت منعکس می شود. موتورها برای احتراق به تمام اکسیژنی که می توانند به دست آورند نیاز دارند، اما آن ها فقط هوای خالص می خواهند، نه گردوغبار و ذرات ریز دیگری که می تواند همراه آن باشد. اینجاست که فیلتر هوا به کارتان می آید.اگر می خواهید خودرو شما درست کار کند، فیلتر های خودرو ضروری هستند. هنگامی که یکی از فیلتر های شما مسدود می شود، می تواند مشکلاتی ایجاد کند و عملکرد آن را تحت تأثیر قرار دهد. ممکن است متوجه کاهش قدرت، دود کثیف، یا حتی خرابی موتور شوید.همان طور که گفته می شود، همه فیلتر های هوا یکسان ساخته نمی شوند. انواع مختلفی برای انتخاب وجود دارد، به خصوص وقتی صحبت از فیلتر هوای اسپرت برای خودروها می شود.
تفاوت فیلتر هوای اسپرت با فیلتر معمولی
فیلتر هوای اسپرت یا فیلتر هوای مخروطی به دلیل شکل استوانه ای یا مخروطی مانندی که دارند به دلیل داشتن سطح بیشتر، هوای بیشتری را نیز جذب نمایند. در ساخت فیلتر هوای اسپرت از فوم سلولی استفاده شده است که همین امر باعث می شود نسبت به فیلترهای معمولی، هوای خنک تری را به موتور منتقل می کند که در نهایت باعث خنک نگه داشته شدن موتور می شود و خنک بودن موتور، باعث بالا رفتن راندمان پیشرانه خواهد شد.
اغلب فیلترهای معمولی در ازای هر 25 هزار کیلومتر کارکرد خودرو نیاز به تعویض خواهند داشت، اما در فیلتر هوای اسپرت به دلیل جنس پنبه ای که دارد، در ازای هر 80 هزار کیلومتر یا دو سال کارکرد خودرو نیاز به تمیز کردن خواهند داشت. حتی قابلیت شستشو نیز دارند و می توان این نوع فیلترها را شست و دوباره استفاده کرد.فیلتر معمولی یک بارمصرف است و پس از 25 هزار کیلومتر یا یک سال کارکرد باید در هنگام تعویض روغن، این فیلتر نیز تعویض شود و اغلب گردوغبار زیادی به خود جذب می کنند و همین عامل باعث می شود که موتور خودرو دچار خفگی شود. فیلتر هوای اسپرت از قیمت بالاتری نسبت به فیلتر معمولی برخوردار است.
معایب فیلتر هوای اسپرت
هر قطعه ای مکانیکی دارای یکسری مزایا و معایب است که در بالا به برخی مزایای این نوع فیلتر اشاراتی شد، اما در ادامه به بررسی معایب فیلتر هوای اسپرت خواهیم پرداخت.فیلتر هوا همان طور که از اسم آن مشخص است وظیفه فیلتر کردن هوا را برای موتور خودرو بر عهده دارد تا از نفوذ ذرات معلق به درون موتور جلوگیری کرده و در نهایت از بروز خرابی موتور پیشگیری نماید.با توجه به تحقیقاتی که نشریه تخصصی خودرو به نام Fast Car بین فیلترهای استاندارد و فیلتر هوای اسپرت انجام داد، بر خلاف ادعاهایی که در بین فروشندگان این فیلترها وجود دارد، کارکرد فیلترهای اسپرت نسبت به فیلترهای استاندارد بسیار ضعیف تر بوده است. در فیلترهای اسپرت گردوغبار بیشتری وارد موتور ماشین شده و این موضوع بسیار برای دارندگان خودرو بسیار خبر ناراحت کننده ای خواهد بود.
در فیلترهای استاندارد با توجه به نوع جنس و مرغوبیت آن میزان فیلتر هوا طی آزمایشاتی که از آنها گرفته شده در حدود 99 درصد از گردوغبار را به خود جذب می کند، اما در فیلتر هوای اسپرت در خوش بینانه ترین حالت در شرایط کاملاً یکسان، مقدار جذب ذرات گردوغبار حدود 70 درصد برآورد شده است.در فیلترهای استاندارد به دلیل تراکم بالایی که در ساخت آنها به کار رفته است، درصد جذب بیشتر را نسبت به فیلتر هوای اسپرت داراست. در فیلتر اسپرت به دلیل محدودیت در ابعاد آن، از تراکم کمتری در ساخت آنها استفاده شده و همین عامل باعث می شود که مقاومت کمتری نسبت به فیلترهای استاندارد از خود نشان دهند.
تراکم کمتر در بافت فیلتر بدین معنی است که میزان فواصل به کار رفته در فیلتر بیشتر بوده و همین امر باعث می شود که ذرات معلق بزرگ تری به داخل موتور خودرو منتقل شوند، به همین خاطر در جاده ها و مناطقی که ریزگردها و گردوغبار بسیار زیاد است کارایی کمتری نسبت به فیلتر هوای استاندارد خواهند داشت.
برای استفاده از فیلتر هوای اسپرت با توجه به اشکالی که در بازار وجود دارند، باید محفظه فیلتر نیز تعویض شود که به همین دلیل قابلیت نصب روی هر خودرویی مقدور نیست و نمی توان به راحتی روی هر خودرویی این نوع فیلتر را نصب کرد. البته شایان ذکر است که در برخی از فیلتر هوای اسپرت باید آن را به روغن مخصوص آغشته کرد تا بتواند بالاترین بازدهی را در جذب ذرات معلق داشته باشد.
دلایل عدم استفاده خودروسازان از فیلتر هوای اسپرت
به دلیل داشتن یکسری از معایب فیلتر هوای اسپرت، اغلب خودروسازان از به کار بردن فیلتر هوای اسپرت اجتناب می کنند که در ادامه این معایب عبارتند از:
- بالا بودن هزینه اقتصادی نسبت به سایر فیلترهای استاندارد، در نتیجه بالا رفتن قیمت تمام شده خودرو می شود.
- استفاده از فیلتر هوای اسپرت باعث زیاد شدن سر و صدای موتور می شود و به همین دلیل خودروسازان از این نوع فیلتر استفاده نمی کنند.
- زمان تولید فیلتر استاندارد بسیار کمتر از فیلتر هوای اسپرت است به همین دلیل پروسه ساخت خودرو به تعویق خواهد افتاد.
- اغلب خودروسازان بر این باورند که جذب هوای بیشتر به درون موتور باعث افزایش مصرف سوخت خواهد شد و همین امر باعث می شود که خودروسازان از این نوع فیلترها در محصولات خود استفاده نکنند.
آیا فیلتر هوای اسپرت واقعا قدرت را افزایش می دهد؟
بسیاری از خریداران فیلتر های هوای اسپرت، پس از نصب این فیلتر ها بر روی خودرو انتظار معجزه از موتور را دارند اما متاسفانه معجزه ای در کار نخواهد بود. در اینکه با نصب فیلتر هوای اسپرت مناسب، قدرت خودرو افزایش پیدا خواهد کرد شکی نیست چراکه با این کار هوا با مقاومت کمتری وارد موتور شده و به این ترتیب در هر بار مکش هوا به داخل سیلندر هوای بیشتری وارد می شود و این مسئله می تواند به معنای افزایش توان موتور باشد اما این افزایش بر خلاف انتظار اصلا زیاد نیست. شرکت های تولید کننده این فیلتر ها، به طور عمومی افزایش قدرتی برابر با 1 تا 4 اسب بخار را پس از نصب سیستم فیلتر هوای اسپرت پیش بینی می کنند و بررسی های عملی هم نشان داده افزایش قدرت تنها با نصب این فیلتر ها، بیش از این نیز نخواهد بود.
به عنوان نمونه قدرت یک دستگاه گلف VW Golf GTI که در ابتدا 218 اسب بخار بود پس از نصب فیلتر هوای اسپرت به 219 اسب بخار رسید. البته این ارقام مربوط به کیت های استاندارد است که در آن صرفا یک فیلتر اسپرت جایگزین فیلتر استاندارد خودرو می شود اما شرکت های تولید کننده این سیستم ها گاهی کیت های ویژه ای نیز عرضه می کنند که اجازه استفاده از فیلتر های بزرگتر را می دهد ضمن آنکه هوای ورودی به موتور را نیز اندکی خنک می کند. این کیت ها گران تر است و می تواند تا 5درصد نیز بر قدرت موتور خودرو اضافه کند.این افزایش قدرت نیز البته چندان رقم بالایی نیست و به عنوان مثال در خودرویی مانند سمند به حدود 5 اسب بخار می رسد. با این حساب و بر اساس ارزیابی های عملی می توان با اطمینان گفت نصب فیلتر هوای اسپرت به تنهایی نمی تواند تاثیر محسوسی در افزایش توان موتور خودرو داشته باشد و نباید توقع زیادی از آن داشت.
آیا فیلتر اسپرت مصرف سوخت را کاهش می دهند؟
این بخش یکی از تبلیغاتی است که فروشندگان این فیلتر ها به ویژه در زمانی که قیمت سوخت افزایش پیدا می کند با تاکید زیادی به دنبال آن هستند. آن ها معتقدند استفاده از این فیلتر ها ضمن افزایش توان موتور به کاهش مصرف سوخت خودرو هم کمک می کند و از این طریق به نوعی قصد دارند طیف خریداران خود را از علاقه مندان به خودرو های اسپرت گسترش داده و آن هایی را که به دنبال یک رانندگی اقتصادی هم هستند را به خرید این فیلتر ها ترغیب کنند.
این ها البته بیشتر تبلیغاتی است که از سوی فروشندگان این قطعات می شنویم اما بر خلاف انتظار، شرکت های تولید کننده این فیلتر ها معمولا در این زمینه سکوت می کنند و ادعایی در زمینه کاهش مصرف سوخت توسط این فیلتر ها ندارند تا جایی که K&N به عنوان یکی از مشهور ترین برند ها در این زمینه به شکل آشکاری در وبسایت خود اشاره کرده است که مدعی کاهش مصرف سوخت با استفاده از فیلتر های اسپرت تولیدی خود نیست.
البته این مسئله به معنای بی تاثیر بودن استفاده از فیلتر های اسپرت نیست چراکه تجربه های عملی نشان داده این فیلتر ها در دراز مدت می توانند “کمی” مصرف سوخت را بهبود بخشند. واقعیت آن است که رابطه مستقیمی میان مقاومت فیلتر در مقابل عبور هوا و میزان مصرف سوخت وجود دارد. این فیلتر ها به دلیل آنکه می توانند هوای بیشتری را از خود عبور دهند باعث احتراق اندکی بهتر می شوند که به معنای نیاز به سوخت کمتر است. از سوی دیگر این فیلتر ها به دلیل آنکه ابعاد روزنه های فیلتر بزرگتری دارند عملا دیرتر مسدود می شوند، امری که در یک فیلتر معمولی به شدت بر روی مصرف سوخت تاثیر منفی می گذارد.
به این ترتیب این فیلتر ها شاید به طور مستقیم تاثر چندانی در کاهش مصرف سوخت نداشته باشند اما می توانند جلوی افزایش مصرف سوخت را بگیرند. این مسئله را شاید نتوان یک مزیت بسیار بزرگ برای این فیلتر ها دانست چراکه می توان به سادگی با تعویض به موقع فیلتر های هوای معمولی هم از بروز این پدیده تا حد زیادی جلوگیری کرد و از این جهت فیلتر های هوای اسپرت را نمی توان به شکل قابل ملاحظه ای برتر از فیلتر های کاغذی عادی دانست ضمن آنکه معمولا با نصب این فیلتر ها، رانندگان به دلیل احساس داشتن قدرت بیشتر، فشار بیشتری هم به پدال گاز می آورند و این مسئله باعث افزایش مصرف سوخت می شود.
نکاتی درباره نصب فیلتر کابین خودرو
