فرش ماشینی از انواع مختلفی تشکیل شده است و همانطور که احتمالا از قبل می دانید یکی از انواع این فرش های ماشینی، فرش های فانتزی و گلیم فرش ها هستند. در این مطلب می خواهیم به بررسی تفاوت های انواع گلیم فرش و فرش ماشینی فانتزی بپردازیم که قطعا می تواند به شما در انتخاب فرش های مناسب کمک کند.
کلا اگر نگاهی به تاریخچه فرش بیندازیم، متوجه می شویم که زیر انداز هایی از جنس پوست اولین زیرانداز هایی بودند که بشر برای محافظت از سختی و سرمای زمین از آنها استفاده می کرده است. اما اولین به اصطلاح فرش هایی که توسط دست بشر بافته شده اند، گلیم ها بوده اند.
گلیم ها دارای ظاهری بسیار ساده و تشکیل شده از رنگ های شاد و طرح های بدون پیچیدگی می باشند. برای بافت این فرش ها نخ تار و پود را به هم می بافند و بدون پرز، فرش تولید می شود. گلیم فرش های ماشینی نسبت به فرش ماشینی فانتزی دارای تفاوت هایی هست که در طرح، نوع بافت و نوع مواد اولیه خواهد بود و همچنین میخواهیم به برخی از خصوصیات اشاره کنیم که در این دو نوع محصول به صورت متفاوت خواهد بود.
مقایسه گلیم فرش و فرش ماشینی فانتزی
مقایسه بین دو نوع فرشی که تفاوت های بسیاری با هم دارند، بسیار پیچیده نیست. شاید شما هم اگر در وهله اول به این دو نوع فرش در کنار هم نگاهی بیندازید، متوجه خواهید شد که با هم تفاوت هایی دارند، اما این تفاوت ها عمدتا در چیست؟
استحکام فرش فانتزی و گلیم فرش
از لحاظ ماندگاری، فرش فانتزی (فرش فریز) به علت تابیدگی محکم تر نخ هایش از گلیم فرش بسیار بهتر است. چرا در تابیدگی های محکم تر و ضخیم تر، فرش بادوام تر است. بنابراین گلیم فرش از نظر دوام نمی تواند با فرش فانتزی (فرش فریز) رقابت کند. فرش فانتزی (فرش فریز) برای رفت و آمدهای سنگین و خشن مناسب است، بنابراین هنگام انتخاب بین سبک فریز و بافت دار باید مقدار رفت و آمد موجود در خانه را در نظر گرفت.
انسان ها توانستند با بر هم تنیدن تار و پود با استفاده از نخ های ضخیم، اولین گلیم فرش ها را ابداع کنند. گلیم فرش های ماشینی بر خلاف فرش های فانتزی پرز ندارد و به همین دلیل از نظر وزنی، سبک تر خواهد بود.
به علت عدم استفاده از نخ خاب یا پرز در گلیم ها، قطعا باید استحکام آنها نسبت به فرش های فانتزی کمتر باشد. فرش های فانتزی به این علت که با تعداد شانه و تراکم پایین بافته می شوند و همچنین در آنها از نخ خاب مستحکم استفاده شده است، دارای استحکام و دوام بیشتری نسبت به گلیم فرش خواهد بود.
گلیم فرش ها نسبت به فرش های فانتزی دارای ضخامت کمتری هم هستند و به همین خاطر اگر در معرض عوامل محیطی قرار گیرند، ممکن است با مشکلات بیشتری نسبت به فرش فانتزی روبرو شوند.
نوع بافت گلیم فرش و فرش فانتزی
بافت گلیم فرش به این صورت است که یک پود و یک تار را از زیر و روی یکدیگر رد می کنند و به همین صورت طرح نهایی به صورت هدفمند بافته می شود. پود ضخیم تر از نخ تار است. اما در فرش های فانتزی علاوه بر بافت تار و پود، نخ خاب هم بافته می شود.
در بافت ماشینی، گره ها مشابه انواع دستباف زده می شوند و در اصل گره واقعی نیستند.نوع بافت فرش ماشینی فانتزی نسبت به گلیم فرش ها بسیار بهتر و پیشرفته تر است.
مقایسه پاخور گلیم فرش و فرش فانتزی
منظور از پاخور در اینجا می تواند دو موضوع باشد که شامل ماندن جای پا روی فرش و لطافت و نرمی فرش می باشد که به هر دوی آنها می پردازیم:
همانطور که گفتیم، گلیم فرش ها از ضخامت بسیار پایینی برخوردار هستند و نخ خاب ندارند. به همین دلیل می توان گفت که جای پا به خاطر نازک بودن روی گلیم فرش ها نمی ماند. اما در فرش های فانتزی به این علت که ارتفاع نخ خاب بالا است، جای پا اکثرا مشخص است و شما اگر بخواهید برای فرشتان مشکلی از این نظر ایجاد نشود، هر چند وقت یکبار با قسمت برس جارو برقی، آن را جارو بکشید.
در فرش ماشینی فانتزی لطافت طبیعتا بسیار بیشتر از گلیم فرش خواهد بود. در بافت فرش های فانتزی حداکثر تعداد شانه استفاده شده 700 شانه است که نخ خاب آن به یازده میلی متر هم می رسد. بنابراین با توجه به اینکه در گلیم فرش ها حداکثر ضخامت برای فرش نزدیک به 3 الی 4 میلی متر می رسد، طبیعتا این فرش های فانتزی هستند که برگ برنده را خواهند داشت.
مقایسه جنس نخ فرش فانتزی و گلیم فرش
نمی توان دقیق گفت که جنس نخ دو فرش مذکور آیا با هم تفاوت دارند یا نه، چرا که کارخانه های تولید کننده در این زمینه بسیار متفاوت عمل می کنند.
اما به طور کلی اکثرا در کارخانه های فرش ماشینی برای تولید انواع گلیم فرش از نخ های ساده استفاده می شود. نخ های بی سی اف، نخ هایی هستند که برای تولید گلیم فرش ها مورد استفاده قرار می گیرند و تقریبا مناسب این فرش ها است.
نخ های بی سی اف، نخ هایی هستند که در قدیم در صنعت فرش ماشینی بسیار پر استفاده بودند، اما به مرور زمان با آمدن نخ های جدید تر و مستحکم تر، به درجه سه و چهار نخ ها دست پیدا کردند.
اما در انواع فرش ماشینی فانتزی به این علت که نخ خاب وجود دارد، باید نخ های استفاده شده از کیفیت بالاتری برخوردار باشند به همین دلیل از نخ هایی مثل پلی استر و پلی پروپیلن استفاده می شود. این نخ ها علاوه بر استحکام خوبی که دارند، ضد حساسیت هم هستند.
مقایسه ظاهری فرش فانتزی و گلیم فرش
هر دو فرش فانتزی (فرش فریز) و گلیم فرش غیر رسمی هستند. چرا که ظاهر برجسته ی ایجاد شده توسط فیبرهای محکم تابیده در فرش فانتزی (فرش فریز) به آن سبک معمول تری می دهد. این حالت تابیدگی باعث می شود که ظاهری شبیه یک سگ پشمالو داشته باشد. بعضی سبک های فرش فانتزی (فرش فریز ) دارای رگه هایی از رنگ ها هستند که سایه روشن زیبایی را ایجاد می کند. بخصوص فرش فانتزی (فرش فریز) با رنگ های تیره ظاهری دلربا دارند.
گلیم فرش ظاهر براق تری نسبت به فرش فانتزی (فرش فریز) دارد؛ چرا که نخ های بلندتری در برش پرزهایش به کار می رود. ولی فرش فانتزی (فرش فریز)، ظاهر گره دار و معمولی تری دارد. فرش فانتزی (فرش فریز) بسیار راحت تر است و می توان برای استراحتگاه یا مثلاً اتاق بازی کودک از آن استفاده کرد. گلیم فرش را برای اتاق هایی از منزل انتخاب کنید که ظاهر آن برایتان اهمیت زیادی دارد.
فرش های فانتزی از انواع مختلفی همچون شنل، شگی ( پرزبلند ) ، کودک و سه بعدی تشکیل شده اند. این فرش ها نسبت به گلیم فرش دارای طرح های پیچیده تری هستند چون در گلیم فرش ها از طرح های ساده و هندسی استفاده می شود.
در طراحی فرش کودک معمولا از تصاویر انیمیشن ها استفاده می کنند و در فرش های سه بعدی از طرح های سه بعدی استفاده می شود. این در حالی است که نهایت پیچیدگی گلیم ها، طرح گل و بوته خواهد بود.
کاربردهای گلیم فرش
به علت خصوصیات نام برده شده، گلیم فرش برای ورودی خانه بسیار مناسب است. براق بودن الیاف گلیم فرش آن را برای محیط های رسمی بهتر می کند. خصوصیات متنوع تر آن، به محل ظرافت خاصی می دهد.فرش فانتزی (فرش فریز) به علت خصوصیات ذکر شده برای مکان های پر رفت و آمد بسیار پرکاربرد است. و به دلیل ظاهر بافت دار و غیررسمی اش در اتاق نشیمن و اتاق خواب مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین حالت ارتجاعی سطح تابیده اش، باعث می شود برای مکان های تجاری مناسب باشد.
نگهداری گلیم فرش
تمامی فرش ها جهت حفظ ظاهر زیبا و دوام بیشتر نیاز به نظافت منظم دارند. مخصوصاً برای فرش های پر رفت و آمد یک برنامه جاروکشی منظم ضروری است. فرش فانتزی (فرش فریز) به علت ماهیت بسیار تابیده اش نیاز به تلاش بیشتری برای نظافت دارد. بعضی معتقدند فرش فانتزی (فرش فریز) نیاز به جاروبرقی های دارای برس ضربه زننده دارد تا مواد جاسازی شده در اتاب نخ ها را جدا کند. همچنین بهتر است فرش فانتزی (فرش فریز) حداقل یکبار در سال به طور کامل بخارشویی شود تا چربی ها و دیگر کثیفی های جاسازی شده در عمق فرش فانتزی را از بین ببرد. چرا که برخی از آن ها در طول زمان طوری عمقی می¬شوند که جاروبرقی قادر به تمیز کردن آن ها نخواهد بود
عواملی که به فریز و گلیم فرش متال آسیب می رساند
برای محافظت هرچه بیشتر از این فرش ها نباید با کفش روی فرش فریز و گلیم فرش قدم زد زیرا نفوذ گل و آلودگی باعث پوسیدگی هرچه بیشتر فرش فریز و گلیم فرش می گردد. چگونگی بسته بندی فرش فریز و گلیم فرش در هنگام جابجایی نقش بسزایی در طول عمر هر دو فرش ایفا می کند. رطوبت مهمترین عامل رشد قارچ ها و کپک ها بر روی تارو پود فرش فریز و گلیم فرش هستند که جز خطرناک ترین عوامل در تخریب فرش فریز و گلیم فرش به شمار می رود.
که البته پشم و ابریشم و پنبه در برابر رطوبت بسیار آسیب پذیر هستند. حشرات موذی نیز گاها باعث از بین رفتن فرش فریز و گلیم فرش می شوند که از بین آن ها می توان به بید که بیشتر در فضاها و محیط های گرم و بسته رشد می کند اشاره کرد که از مهمترین این حشرات به شمار می اید. قرار گرفتن هردو فرش (فرش فریز و گلیم فرش) در نور مستقیم خورشید باعث از بین رفتن مقاوت اولیه فرش ها و پوسیدگی تار های آن ها می شود و فرش هارا از بین می برد.