به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، انجام هر عملیات روی اتریوم کارمزدی خاص دارد که به صورت اتریوم پرداخت می شود، اما اگر تراکنش اتریوم انجام داده باشید، حتماً با پدیده ای به نام گس (Gas) مواجه شده اید. در حقیقت این گس است که مشخص می کند چقدر باید کارمزد پرداخت کنیم. این مفهوم در نگاه اول و به خصوص برای کاربران تازه وارد در حوزه ارزهای دیجیتال بسیار پیچیده به نظر می رسد، اما درک آن (حداقل از نظر تئوری) بسیار ساده تر از چیزی است که فکر می کنید. گس را می توان مانند بنزین در دنیای واقعی در نظر گرفت. بنزین سوخت خودرو است و اگر بخواهید خودروی بنزینی شما حرکت کند، باید برای آن با پرداخت پول (اتر)، بنزین (گس) بخرید. در شبکه اتریوم هزینه ای که برای گس پرداخت می کنید، به ماینرها تعلق می گیرد که وظیفه تأیید تراکنش ها و حفظ امنیت شبکه را برعهده دارند.
گس در اتریوم چگونه کار میکند؟
گس هزینه ای برای هرگونه معامله در شبکه اتریوم و در عین حال واحد اندازه گیری تلاش محاسباتی است. ماشین مجازی اتریوم (EVM) و قراردادهای هوشمندی که بر روی آن وجود دارند، با کد سالیدیتی (Solidity) اجرا می شوند. هر خط از این کد برای اجرا به مقدار مشخصی گس احتیاج دارد. کاربر اتریوم برای هر معامله باید «محدودیت گس» تعیین کند. منظور از محدودیت گس حداکثر مقدار گسی است که می تواند صرف یک معامله خاص شود. بیایید دقیق تر به آن نگاه کنیم.
محدودیت گس (Gas Limit) اتریوم
محدودیت گس حداکثر مقدار گس شارژ شده برای یک دستورالعمل (معامله، عملکرد) است.
وجود این محدودیت به شما کمک می کند تا از هزینه های اضافی جلوگیری کنید. به عنوان مثال، به دلیل خطا در یک قرارداد هوشمند یا موارد دیگر گس اضافه مصرف نمی کنید. این محدودیت از هزینه بی نهایت گس برای انجام یک کار جلوگیری می کند.
مقدار گس مورد نیاز برای یک معامله خاص با تعداد خطوط کدی که باید اجرا شوند رابطه مستقیم دارد. برای مثال مقدار پیش فرض محاسبه یک هش ۳۰ گس و انجام یک تراکنش عادی ۲۱۰۰۰ گس است. طبیعی است برای اجرای قراردادهای هوشمند یا تراکنش هایی که نیاز به کد دستوری زیاد و محاسبات بیشتری دارد، مقدار گس بیشتری مورد نیاز است. یک کاربر اتریوم باید به گونه ای محدودیت گس را تعیین کند که کل گس مورد نیاز عملیات را پوشش دهد. اگر این کار درست انجام نشود، معامله کامل نخواهد شد، زیرا ماینرها در لحظه اتمام گس اجرای آن معامله را متوقف می کنند.
تعیین محدودیت گس بیش از حد لازم
اگر گس بیش از حد مجاز تنظیم شده باشد و پس از اجرای عملیات مقداری گس باقی مانده باشد، بلافاصله به ژنراتور عملیات بازگردانده می شود. برای این بازپرداخت دو نوع دستور وجود دارد:
۱. دستور خودکشی (Suicide): با این دستور قرارداد هوشمند فسخ می شود و ۲۴۰۰۰ گس بازگردانده می شود.
۲. دستور Sstore : ۱۵۰۰۰ گس بازپرداخت می کند.
قانون بازگرداندن گس به سادگی این دو دستور نیست، پول بازپرداختی که جمع شده، نمی تواند بیش از نیمی از میزان گس استفاده شده در هنگام انجام محاسبات باشد.
تعیین محدودیت گس کمتر از مقدار لازم
به مثال اتومبیل در ابتدای م قاله فکر کنید، در لحظه ای که دیگر بنزین در باک وجود نداشته باشد، ماشین متوقف می شود. درنتیجه شما نمی توانید تا مقصد مورد نظر خود (که در اتریوم مانند یک معامله ای کامل است) حرکت را ادامه دهید.
اگر معامله به دلیل کمبود حد مجاز گس کامل نشده باشد، همه چیز به حالت اولیه خود بر می گردد. البته استخراج کننده در هر صورت پاداش خود را دریافت می کند. در این حالت عملیات انجام نشده باقی می ماند. گویی هرگز همچین عملیاتی وجود نداشته است و کاربر مجبور است روند را از ابتدا شروع کند.
قیمت Gas اتریوم چگونه تعیین می شود؟
قیمت gas از طریق مکانیسم حراج قیمت تعیین می شود. همانطور که گفتیم در این سیستم، هر فرستنده و ارسال کننده دستور، قیمتی را پیشنهاد می دهد که به gas limit شناخته می شود. در واقع این gas limit مقداری است که فرستنده مایل است پرداخت کند. ماینرها از میان تراکنش های ارسال شده و با توجه به مقدار gas اختصاص یافته به آن، تراکنش های مورد علاقه خود را انتخاب کرده و پردازش بر روی آن را آغاز کرده و در انتها وارد زنجیره بلوکی می کنند.
به طور کلی قیمت گس با توجه به پیشنهاد ارائه شده توسط فرستنده مشخص می شود و چیزی که در عمل اتفاق می افتد این است که ماینرها تراکنش های با کارمزد بالاتر را انتخاب می کنند. این موضوع باعث می شود که کارمزد تراکنش ها برای تراکنش های بعدی نیز بالا بماند و فرستنده ها مجبورند برای آنکه توسط ماینرها پذیرفته شوند، حداقل همان کارمزد قبلی را پرداخت کنند.
معایب Gas اتریوم
هرچند مکانیزم Gas به دلیل نحوه انجام معاملات نوآورانه بوده است اما در عمل مستعد ایجاد مشکلاتی نیز می باشد.
این مشکلات زمانی مشخص می شود که Gas limit یک تراکنش مقدار بالایی باشد… برای هر بلوک در شبکه بلاکچین اتریوم، کارمزد تراکنش ها یا همان Gas limit مقدار مشخصی است که از قبل تعیین شده است.
تراکنشی را در نظر بگیرید که gas limit آن ۱۰ هزار gas می باشد. در مورد این تراکنش، ماینرها تمایل کمتری به پردازش آن دارند. به همین دلیل تراکنش عموما توسط ماینرها بازگردانده خواهد شد؛ زیرا از نظر اقتصادی برای آنها به صرفه نخواهد بود.
برای مثال، برای ماینرها، بررسی دو تراکنش جدا با کارمزد ۲۱۰۰۰ gas اقتصادی تر است از انجام یک تراکنش با کارمزد ۴۲۰۰۰ gas. وجود این ویژگی در شبکه، مسئله ساز خواهد شد.
مشکل دیگر Gas ایجاد شلوغی در شبکه است. مکانیزم حراج مورد استفاده در شبکه اتریوم، تقاضای شبکه را در نظر نمی گیرد؛ که این موضوع منجر به ازدحام و شلوغی در شبکه می شود. این ازدحام در شبکه به اندازه ای است که در برخی موارد، حتی باعث شده که برخی از برنامه هایی که بر روی شبکه راه اندازی شده اند، متوقف شوند.
تمامی این مشکلات و ایرادهایی که از شبکه اتریوم ذکر شد، مربوط به شبکه فعلی اتریوم می شود. بسیاری از این مشکلات توسط توسعه دهندگان این ارز دیجیتال شناسایی شده و در اتریوم ۲ راه حل هایی برای رفع آن در نظر گرفته شده است.
Gwei چیست؟
واحد اندازه گیری گس در شبکه اتریوم گیگا وی (Giga Wei) است. وی کوچکترین واحد اتر (ETH) است که مشابه ساتوشی در بیت کوین است. در واقع هر اتر معادل یک کونیتیلیون یا ۱۰ به توان ۱۸ وی است. هر گیگا وی (Gwei) هم معادل یک میلیارد یا ۱۰ به توان ۹ وی است. در شبکه اتریوم قیمت گس به وسیله همین واحد گیگا وی تعیین می شود و با اتر قابل پرداخت است.
قیمت گس اتریوم
قیمت گس اتریوم با gwei مشخص می شود که ارزش آن ۰.۰۰۰۰۰۰۰۰۱ ETH است. هزینه یک گس بسته به میزان شلوغی شبکه ممکن است متفاوت باشد. معمولاً در حدود ۲۰ gwei یا (۰.۰۰۰۰۰۰۰۲ ETH) شناور است، اما اغلب وقتی میزان زیادی ترافیک در شبکه اتریوم وجود داشته باشد، افزایش می یابد زیرا بسیاری از معاملات به طور همزمان برای یک بلاک رقابت می کنند.
هزینه یک تراکنش در اتریوم
هزینه تراکنش ها در اتریوم طبق فرمول زیر محاسبه می شود:
هزینه تراکنش = تعداد گس انتخاب شده * قیمت گس
برای مثال انتقال یک توکن ساده بر روی شبکه بلاکچین اتریوم نیازمند ۲۱۰۰۰ gas می باشد. همانطور که در بالا اشاره شد، قیمت gas ثابت نمی باشد. فرض کنید قیمت هر gas برابر ۶ gwei باشد. محاسبه کارمزد این تراکنش را به صورت زیر انجام می دهیم.
۲۱۰۰۰ gas* 6gwei = 126000gwei = 0.000126 ETH
چگونه بفهمیم عملیات ما به چه مقدار گس نیاز دارد؟
روش های مختلفی برای محاسبه مقدار گس مورد نیاز برای پردازش یک تراکنش یا انجام یک قرارداد هوشمند وجود دارد؛ اما یکی از بهترین روش ها استفاده از وبسایت «ETH Gas Station» است. این وبسایت بر اساس ازدحام شبکه و میانگین نرخ سایر کاربران، مقدار مناسب گسی که می تواند ماینرها را به پذیرش تراکنش شما ترغیب کند را پیشنهاد می دهد.
قیمت گس در چه زمانی از روز مناسب تر است؟
کارمزد سرسام آور شبکه اتریوم به مشکل بزرگی برای کاربران این شبکه تبدیل شده، در ساعاتی از شبانه روز، قیمت گس (Gas) مناسب تر از سایر اوقات است.
افزایش کارمزدهای اتریوم از سال ۲۰۲۰ سبب شد تا برخی کاربران از انجام تراکنش در این شبکه منصرف شوند. ساده ترین راه کمتر کردن هزینه ها، اجتناب از انجام تراکنش در شبکه اتریوم در برخی از ساعات مشخص در شبانه روز است. تحقیق جدید فلیپ ساید کریپتو (Flipside Crypto) نشان می دهد که شبکه بلاک چین اتریوم از لحاظ شلوغی و افزایش قیمت گس، هر روز یک الگوی مشخص را تکرار می کند.
کارشناسان این تحقیق، میانگین کارمزد شبکه اتریوم در ساعات مختلف شبانه روز را از اول ژانویه ۲۰۲۰ (۵ دی ماه ۹۸) جمع آوری کرده اند. در نمودار بالا، رنگ ها در هر ساعت از شبانه روز نشان دهنده میانگین هزینه انجام یک تراکنش در آن ساعت است.
بر اساس نمودار فوق، شبکه اتریوم شلوغ ترین لحظات خود را در بین ساعات ۱ بعدازظهر تا ۶ بعدازظهر به وقت جهانی تجربه می کند، زمانی که مطابق با اولین ساعات کاری در ایالات متحده است. شلوغ بودن شبکه اتریوم و بالا بودن کارمزدهای آن در این ساعات اتفاق عجیبی نیست، زیرا در این برهه زمانی، کاربران اروپایی و آمریکایی بیدار و مشغول به کار هستند.
در سمت مقابل، آرام ترین لحظات در شبکه اتریوم بین ساعات ۹ تا ۱۱ بعدازظهر به وقت جهانی اتفاق می شود. این برهه همزمان با بسته شدن روز کاری آمریکا، نیمه شب در اروپا و صبح بسیار زود در آسیا است. علاوه بر این، در این ساعات شاهد داده های پرت کمتری نیز هستیم.
بنابراین کمترین مقدار کارمزد در طول شبانه روز، بین ساعات ۰۰:۳۰ تا ۲:۳۰ بامداد به وقت ایران، و بیشترین مقدار کارمزد بین ساعات ۱۶:۳۰ تا ۲۱:۳۰ و بدترین زمان برای ارسال یک تراکنش در شبکه اتریوم است.
