غار علی صدر یکی از غارهای تالابی ایران و از معدود غارهای آبی جهان است. علی صدر همچنین دارای طولانی ترین مسیر قایقرانی درون غار در جهان است.این غار در ارتفاعات ساری قیه نزدیک روستای علی صدر شهرستان کبودراهنگ در استان همدان واقع شده است. ارتفاع غار از سطح دریا ۲۱۰۰ متر است.محوطه غار دالان های پیچ در پیچ و دهلیزهای متعددی دارد. غار به طول ۱۱ کیلومتر می باشد که به علت صعب العبور بودن مسیر ۳ کیلومتر آن کشف شده است. از مجموعه رشته آبها، دریاچه بزرگی در درون غار به وجود آمده و از این رو نفوذ به ژرفای غار تنها با قایق میسر است. غار علی صدر یکی از دیدنی های جهانگردی استان همدان است.غار علی صدر بیست و سومین اثر طبیعی ملی است که توسط سازمان میراث فرهنگی در ۱۵ دی ۱۳۸۷ در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت.
معرفی غار علیصدر همدان
غار علیصدر یکی از شگفتی ها و زیبایی های آفرینش است و از جاهای دیدنی همدان محسوب می شود. این غار تنها غار تالابی ایران و از معدود غارهای آبی قابل قایقرانی جهان است که طولانی ترین مسیر قایقرانی را دارد. علیصدر همچنین یکی از بزر گ ترین غارهای آبی جهان نیز به شمار می رود و قدمت آن به دوران دوم زمین شناسی یا ژوارسیک (۱۹۰-۱۳۶ میلیون سال قبل) بر می گردد.وقتی به دیدن غار چندین میلیون ساله علیصدر می روید، در واقع سفری هیجان انگیز را به اعماق دنیایی ناشناخته و اسرار آمیز شروع کرده اید. دنیایی که هرچه در آن پیش می روید، بیشتر متعجب و حیرت زده خواهید شد. در این سفر ابتدا از دالان های پرپیچ و خمی عبور می کنید و سپس ادامه مسیر را با قایق های پدالی در دالان های زیبا و دهلیزهای متعدد و چشم نواز ادامه می دهید. از مجموعه رشته آب ها در درون غار علیصدر، دریاچه هایی به وجود آمده اند که طی کردن آن ها تنها با قایق میسر است. بازدید شما به دو صورت نیمه مسیر و تمام مسیر به مسافت های ۱۲۵۰ و ۴,۰۰۰ متر است. غار علیصدر، تنها غار تالابی ایران و از معدود غارهای آبی قابل قایقرانی جهان است که طولانی ترین مسیر قایقرانی را دارددر تمام مسیر، قندیل ها (استالاکتیت ها و استالاگمیت ها)، سنگ ها و مجسمه هایی به شکل های عجیب و غریب یا شبیه حیوانات می بینید. پنجه عقاب، مجسمه آزادی، شیر دو سر، کبوتر، قایق وارونه، خوشه انگور، گل کلم و سنگی شبیه اسم مبارک الله از جمله این اشکال هستند. این مجسمه های سنگی و طبیعی به دلیل فرسایش سنگ های آهکی در طول میلیون ها سال به وجود آمده اند و همچون اثری هنری جلوه گری می کنند. همچنین غار علیصدر، تالارهای متعددی دارد که از ویژگی های آن نیز محسوب می شود. تالار آزادی با طول ۱۰۰ متر، عرض ۶۰ متر و ارتفاع ۴۰ متر، مشهور ترین این تالارها است.
نام گذاری غار علیصدر
غار علیصدر در گذشته «علی سرد» و «علی سد» نامیده میشد. چون اهالی روستای علیصدر از این غار به عنوان مخزن و سد استفاده می کرده اند. حتی در بنچاق ها و اسناد روستا نیز نام ده «علی سد» و در شناسنامه های اهالی «علی سرد» نوشته شده است. تا اینکه در سال ۱۳۵۰ جاده ای برای روستا احداث شد و پیمانکار مجری در تابلوی راهنمای پروژه نام جاده را «علی صدر» نوشت و از آن زمان به بعد، این نام برای این روستا و غار رایج شد.
تاریخچه غار علیصدر
پیش از آن که غار علیصدر برای همه شناخته شود و پای غارنوردان و گردشگران به این زیبای خفته باز شود، مردمان محلی این غار را می شناختند. اهالی روستای علیصدر و روستاهای اطراف، هنگام هجوم اشرار و قوای دشمن در جنگ های داخلی و خارجی به آن پناه می بردند. آن ها همچنین با هدایت مازاد آب نهر سراب به غار علیصدر، از آن به عنوان مخزن و سدی برای ذخیره آب در فصل گرما استفاده می کردند. همین باعث شده بود تا سطح آب در قسمت شرقی غار تا ارتفاع ۲٫۲۰ متر و تا نزدیکی دهانه ورودی غار بالا بیاید و امکان دسترسی به غار را تا سال ها غیرممکن کند؛ تا اینکه با وقوع زلزله فارسینج در آذرماه ۱۳۳۶ و ایجاد شکاف در کف غار سراب، آب نهر سراب به یک باره قطع شد و طی ۶ سال، یعنی حدود سال ۱۳۴۲ سطح آب غار به ارتفاع طبیعی خود رسید.در این سال یک گروه ۱۴ نفره از غارنوردان این غار را بررسی و کنکاش کردند و با وسایل ابتدایی مثل فانوس و تیوپ لاستیکی مسافتی از غار را طی کردند. در سال ۱۳۴۶ با پخش خبر کشف غار علیصدر توسط تعدادی از کوهنوردان کلوپ سینای همدان در روزنامه اطلاعات و در سطح رسانه های ملی، سیل محققان، کوهنوردان و علاقه مندان به آثار طبیعی به سوی آن سرازیر شد. در سال ۱۳۵۳ فردی به نام عبدالله حاجیلو، ریاست هیئت کوهنوردی همدان، به صورت شخصی و با کمک مردم محلی و هیئت کوهنوردی، دهانه غار را به عرض پنج متر و ارتفاع سه متر باز کرد.
طول غار علیصدر
از آن زمان تاکنون برای تسهیل ورود بازدیدکنندگان، اقدامات زیادی در اطراف و بیرون غار صورت گرفته و علاوه بر افزایش مسیر آبی، گردشگران از مسیر های خشکی نیز عبور می کنند. تاکنون نزدیک به ۱۲ کیلومتر از دهلیزها و مسیرهای غار شناسایی شده و تنها ۲٫۲ کیلومتر از آن مورد بازدید علاقه مندان قرار می گیرد.
شگفتی های غار علیصدر
- غار علیصدر غاری زنده و تحکیم یافته است و در طی چند میلیون سال هیچ نوع ریزشی را تجربه نکرده است.
- یکی از ویژگی های غار علیصدر که باعث تفاوت آن از سایر غارهای آبی جهان می شود، سهولت استفاده از کانال های آبی درون آن است که به سبب وسعت غار به راحتی می توان با قایق های معمولی از درون آن ها عبور کرد.
- این غار شگفت انگیز به دلیل نداشتن نور طبیعی، فاقد حیات جانوری بوده و عمق آن در مناطق مختلف از نیم متر تا ۱۴ متر متغیر است و همچنین، ارتفاع غار در برخی از تالارها به بیش از ۱۶ متر نیز می رسد. بیشترین ارتفاع از عمق آب تا سقف ۵۴ متر است و تنگی نفس در آن احساس نمی شود.
- غار علی صدر به دلیل برخورداری از دریچه های متعدد سلولی، نفس می کشد و نه تنها با وجود هزاران بازدیدکننده در طول روز از هوایی مطبوع برخوردار است، بلکه هیچ گاز سمی نیز در این غار وجود ندارد.
- هوای داخل غار سبک بوده و حالت سکون مطلق دارد. به طوری که چنانچه شمعی در آن جا روشن کنند، هیچ گونه حرکتی در شعله شمع دیده نمی شود
- از دیگر شگفتی های غار علیصدر، دمای داخل غار است که بین ۱۲ تا ۱۴ درجه سانتی گراد و در طول سال ثابت است؛ بنابراین در تمام فصول سال برای گردشگران مناسب است. در تابستان با ورود به درون غار آرامش مطبوعی را احساس می کنید و در فصل زمستان با وجود سردی هوای منطقه، احساس سرما نخواهید کرد.
- آب دریاچه های غار علی صدر به قدری زلال است که تا عمق ۱۰ متری با نور معمولی و چشم غیرمسلح به خوبی قابل دیدن است.
- دریاچه زیرزمینی غار علیصدر دارای آبی زلال، بی رنگ و بی بو است؛ به گونه ای که در نور کم یک چراغ قوه دستی می توان عمق چند متری آب و کف غار را که پر از سنگ های زیبا و مرمرین است تماشا کرد و همچنین سقف، دیوارها و کف دریاچه نیز پوشیده از سنگ های بسیار زیبای بلورین است.
- هوای غار علیصدر بسیار پاک و عاری از هرگونه گرد و غبار و آلودگی میکروبی است. همچنین هوای داخل غار سبک است و حالت سکون مطلق دارد؛ به طوری که چنانچه شمعی در آن جا روشن شود، هیچ گونه حرکتی در شعله شمع دیده نمی شود.
غار علیصدر کجاست؟
غار علیصدر در دل کوه های زاگرس و در ارتفاعات «ساری قیه» جای گرفته است. این غار که از جاهای دیدنی استان همدان است، در ۷۵ کیلومتری شمال غربی شهر همدان در بخش گل تپه و در روستای علیصدر قرار دارد.
مسیر غار علیصدر
برای دیدن غار علیصدر باید راهی استان خوش آب وهوای همدان و شهر کبودرآهنگ شوید. دسترسی به این غار از سه مسیر امکان پذیر است:
- مسیر اول: شهر همدان، جاده همدان به بیجار، سه راهی نوژه به طرف غار علیصدر
- مسیر دوم: شهر کبودرآهنگ، جاده علیصدر
- مسیر سوم: شهر شیرین سو، جاده علیصدر
آدرس غار علیصدر: ۷۵ کیلومتری شمال غربی شهر همدان، شهرستان کبودرآهنگ، روستای علیصدر
بهترین فصل برای سفر به غار علیصدر
طبیعتا فصل های بهار و تابستان، هنگامه سفر رفتن و لذت بردن از زیبایی های طبیعت است. استان همدان در این فصل ها آب وهوای خنک و مطبوعی دارد و غار علیصدر می تواند مقصدی مناسب برای تعطیلات نوروز و تابستان باشد. البته غار علیصدر در زمستان نیز خالی از لطف نیست؛ چراکه دمای غار در فصل های مختلف سال تقریبا یکسان است؛ بنابراین در هنگام سردی هوای این منطقه، درون غار متوجه سرما نخواهید شد.
نکاتی که در بازدید از غار علیصدر لازم است بدانید
- در غار علیصدر آنتن دهی تلفن همراه وجود ندارد.
- سیگار کشیدن در این غار ممنوع است.
- عکاسی بدون استفاده از فلش مجاز است.
امکانات غار علیصدر
در بیرون از غار علیصدر امکانات رفاهی و تفریحی از جمله شهربازی، مرکز خرید صنایع دستی استان همدان، رستوران، کافی شاپ، پارکینگ و نمازخانه وجود دارد.
در سفر به غار علیصدر کجا اقامت کنیم؟
بعد از سیر و گردش در داخل غار علیصدر می توانید شب را در هتل ها و ویلاهای اقامتی متعددی بمانید که در این منطقه وجود دارند. هتل جهانگردی علیصدر و مهمان سرای جهانگردی غار علیصدر از جمله آن ها است که هر دو در روستای علیصدر و در نزدیکی غار واقع شده اند.اگر هم اهل چادر زدن هستید، می توانید چادرتان را در فضای سبز اطراف ورودی غار برپا کنید و از شب مانی در جوار این غار تماشایی لذت ببرید.
ساعت بازدید و قیمت بلیط غار علی صدر
- ساعات بازدید غار علیصدر: نیمه اول سال از ساعت ۸ صبح تا ۱۷؛ نیمه دوم سال از ساعت ۸ صبح تا ۱۵
- قمیت بلیط غار علیصدر: بازدیدکنندگان داخلی: ۵۰ هزارتومان؛ بازدیدکنندگان خارجی: ۱۵۰ هزارتومان
- شماره تماس غار علیصدر: ۳۵۴۴۴۴۴۴-۰۸۱
در دوران کرونا، پیش از رفتن به این مجموعه برای بازدید، از باز بودن آن اطمینان حاصل کنید.
و در پایان....
غارها جزو اسرارآمیزترین و جذاب ترین نعمت های الهی هستند. در کشورمان ایران نیز غارهای زیادی وجود دارد که هرکدامشان زیبایی منحصر بفردی دارند. ارتفاع غار علیصدر از سطح دریا ۲۱۸۰ متر است و شامل دالان ها، دهلیزها و تالارهای پیچ در پیچی است که توسط دریاچه بزرگی بخش های مختلف غار به یکدیگر متصل شده اند. به همین دلیل باید برای دیدن قسمت های دیگر سوار قایق شوید. این غار زیبا در ۱۳۸۷ به عنوان بیست و سومین اثر طبیعی ملی در فهرست میراث طبیعی ایران ثبت شده است.امیدواریم از خواندن این مطالب لذت ببرید با ساعد نیوز همراه باشید.