چکیده زندگینامه حاج ملا هادی سبزواری
- ملاهادی سبزواری
- زادروز ۱۲۱۲ق
- زادگاه سبزوار
- درگذشت ۱۲۸۹ ق - سبزوار
- محل زندگی سبزوار، مشهد، اصفهان، کرمان
دوران کودکی حاج ملا هادی سبزواری
ملا هادی بن مهدی سبزواری معروف به “حکیم سبزواری” به سال 1212 هجری در شهر سبزوار چشم به جهان گشود. پدرشان میرزا مهدی نام داشت که به سبب شغلش، مردم او را تاجر نامیده بودند. میرزا مهدی تاجری خوش نام و خیر بود. یکی از کارهای پدر ملا هادی ساخت مسجد و آب انبار برای مردم سبزوار بود. مادر ملا هادی، زینت الحاجیه نام داشت که از خانواده ای اصیل و با ایمان بود. برادر زینت الحاجیه، حاج محمد بیک بودند که بانی مسجدی به همین نام در سبزوار هستند.
دوران جوانی حاج ملا هادی سبزواری
حاج ملا هادی از همان اوان کودکی مشغول به یادگیری علوم دینی شدند. وی در سن ده سالگی پدرشان را که به زیارت خانه خدا رفته بود از دست دادند. سرپرستی ایشان را ملا حسین سبزواری، پسر عمه ی وی بر عهده گرفت. ملا هادی برای تکمیل تحصیلات خود عازم شهر مشهد شد. در آن زمان اصفهان یکی از مراکز مهم برای یادگیری حکمت و فلسفه به شمار می رفت، بنابراین ملا هادی به اصفهان رفتند و هشت سال در محضر عالمان بزرگ این شهر به کسب علم همت گماشتند. ایشان بعد از اتمام تحصیلات دوباره به مشهد بازگشتند و در یک مدرسه مشغول به تدریس شدند.
آثار حاج ملا هادی سبزواری
هادی سبزواری حدود ۸۰ اثر دارد که بعضی از آنها به چاپ رسیده است.
- اسرار الحکم فی المفتتح و المختتم (معروف به اسرار الحکم که انتشارات مولی آن را به چاپ رسانده)
- النبراس فی اسرار الاساس (منظومه فقه)
- نبراس الهدی (شرح النبراس فی اسرار الاساس)
- دیوان اشعار به تصحیح و مقدمه و تعلیقات سید حسن امین
- الراح القراح (راح الافراح) در علم بدیع
- الرحیق در علم بدیع
- مفتاح الفلاح و مصباح النجاح (شرح دعای صباح)
- رسائل حکیم سبزواری
- منظومه و شرح منظومه سبزواری، شناخته شده ترین اثر سبزواری که در واقع تلخیصی منظم از اسفار ملا صدرا است، مشابه کتاب تحفة الحکیم محمدحسین غروی اصفهانی
- هدایه الطالبین (در معرفت پیامبران و پیشوایان اسلام)
- رساله ای در محاکمات ما بین محسن فیض کاشانی
- رساله ای در مشارکت حد و برهان (به عربی)
- دیوان اسرار (دیوان اشعار فارسی و عرفانی و اخلاقی هادی سبزواری)
- کتابی مختصر در مبدا و معاد
- کتاب المقیاس
- اسرار العبادات (جزء دوم کتاب اسرار الحکم)
- حاشیه و تعلیقه بر اسفار اربعه
- حاشیه بر الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه
- حاشیه بر شرح سیوطی الفیه ابن مالک
- حاشیه بر کتاب «شوارق» (لاهیجی)
- حاشیه بر کتاب مفاتیح الغیب ملاصدرا
- حاشیه بر مبدأ و معاد ملا صدرا
- شرح دعای جوشن کبیر
- شرح فارسی بر برخی از ابیات مشکل مثنوی معنوی
- شرح حدیث علوی
- شرح عربی به زبده شیخ بهایی
- حاشیه بر شرح اصول کافی ملا صدرا
- حاشیه بر شرح تجرید العقائد (تألیف لاهیجی)
- شرح کتاب الابحاث فی تحصیل العقیده
اشعار حاج ملا هادی سبزواری
این فیلسوف بزرگ ایرانی نه تنها در حکمت و فلسفه و علوم اسلامی سرآمد روزگار خویش بودند؛ بلکه در سرودن شعر نیز بسیار تبحر داشتند. ایشان صاحب یک دیوان به نام اسرار هستند. اشعار ملا هادی که در این کتاب جمع آوری شده، افزون بر هزار بیت اعم از غزل و رباعی است. تخلص ملا هادی در شعر، « اسرار» بوده است.
وضع معیشت و درآمد حاج ملا هادی سبزواری
ملاهادی زندگی زاهدانه ای داشت. نقل شده با آنکه از سهم آب و همچنین زمین های مزروعی برخوردار بود، اما خود به زراعت مشغول بود و دسترنجش را با فقرا و طلاب، تقسیم می کرد. حکیم یک جفت گاو و یک باغچه داشت. و هر آنچه را نیاز داشت با دسترنج خودش به دست می آورد و نان سالیانه خود را با زراعت مهیا می کرد و بسیاری از غذاهای خود را از همان یک جفت گاو تهیه می کرد.
ازدواج حاج ملا هادی سبزواری
ملاهادی سه بار ازدواج کرد. با درگذشت همسر اولش همسر دومی اختیار کرد و دومی هم در بازگشت او از سفر حج (که به سکونت سه ساله اش در کرمان انجامید) از دنیا رفت و او در ازدواج سوم اش در کرمان، با دختر خادم مدرسه معصومیه کرمان ازدواج کرد.
درگذشت حاج ملا هادی سبزواری
هادی سبزواری عصر روز بیست و پنجم ذی الحجه سال ۱۲۸۹ قمری در سن ۷۷ سالگی درگذشت. بنای آرامگاه او در ضلع جنوبی میدان کارگر (مشهور به فلکه زند) شهر سبزوار واقع است.
آرامگاه ملا هادی سبزواری
بنای آرامگاه اسرار در ضلع جنوبی میدان کارگر شهر سبزوار واقع است. فضای داخلی آرامگاه شامل طرحی چلیپایی شکل است که در آن حجره ها و اتاق هایی تعبیه گردیده است. تزیینات، ترمیم و استحکام بخشی آرامگاه در اوایل سال ۱۳۴۰ ه.ش توسط انجمن آثار ملی انجام شده است. کاشی کاری های رنگارنگ بر زمینه لاجوردی و گنبد فیروزه ای رنگ به بنا جلوه و شکوه خاصی بخشیده است. بنای اولیه آرامگاه ملا هادی در ۱۳۰۰ق توسط میرزا یوسف مستوفی المالک ساخته شد.
زندگینامه موریس مترلینگ شاعر، انديشمند و فیلسوف بلژیکی
