گوش کردن آهنگ و رقصیدن در ماه رمضان
رَمَضان یا رَمَضان ُ المُبارَک نهمین ماه قمری که روزه در آن بر مسلمانان، واجب است. عبادت و روزه داری در ماه رمضان را بخشی از هویت مسلمانان در جهان امروز برشمرده اند. رمضان، تنها ماهی است که نام آن در قرآن آمده است. این ماه، نزد مسلمانان احترام و جایگاه ویژه ای دارد و مسلمانان به عبادت در آن اهتمام ویژه ای دارند. در منابع دعایی، اعمال و عبادت های مختلفی برای این ماه نقل شده است. از مهم ترین اعمال این ماه، تلاوت قرآن، اِحیای شبهای قدر، دعا، نماز، استغفار، افطاری دادن و کمک به نیازمندان است. حضرت علی(ع)، نخستین امام شیعیان، در بیست و یکم ماه رمضان به شهادت رسیده است. امام حسن مجتبی(ع) نیز در پانزدهم این ماه سال سوم قمری متولد شده است.گوش دادن به موسیقی های متناسب با مجالس لهو و گناه حرام است، چه در ماه رمضان باشد و چه در غیر ماه رمضان، اما گوش دادن به موسیقی هایی که این گونه نیست، اشکال ندارد، چه در ماه رمضان باشد و یا در غیر رمضان. تشخیص موضوع موکول به نظر عرفی مکلف است.
موسيقی بر دو قسم است:
- موسيقى که به نظر عرف مردم، مطرب و متناسب با مجالس لهو و لعب و عياشی و عیش و نوش باشد.این قسم موسیقی حرام است. فرقی نمی کند که موسیقی کلاسیک باشد یا سنتی.
- موسيقى غير مطرب و معمولى كه انسان را به هيجان شهوى وادار نمی كند. این قسم موسیقی حرام نیست. نیز اگر موسیقی مشکوک باشد که آیا از قسم حرام است یا از قسم حلال؛ گوش دادن به موسیقی مشکوک هم اشکال ندارد، گرچه خوب است که انسان احتیاط کند.
حکم گوش دادن به آهنگ از نظر مراجع تقلید
- نظر آیت الله مکارم شیرازی : كليه صداها و آهنگ هایی كه مناسب مجالس لهو و فساد است حرام و غير آن حلال است. گوش دادن به موسیقی حرام، روزه را باطل نمی کند اما از ثواب و اثر روزه کم می کند.
- نظر آیت الله خامنه ای : گوش دادن به موسیقی های متناسب با مجالس لهو و گناه حرام است، چه در ماه رمضان باشد و چه در غیر ماه رمضان، اما گوش دادن به موسیقی هایی که این گونه نیست، اشکال ندارد، چه در ماه رمضان باشد و یا در غیر رمضان. تشخیص موضوع موکول به نظر عرفی مکلف است.
حکم رقصیدن از نظر مراجع تقلید
آنچه در فقه اسلامی، در میان عموم مراجع تقلید حکم مشترکی دارد این است که رقصیدن زن در حضور مرد نامحرم، مطلقا حرام است. همچنین رقص زن برای شوهر خود هیچ اشکالی ندارد. (در صورتی که شخص سومی نباشد و رقص با اعمال حرام همراه نباشد.)اما موارد دیگر همچون رقصیدن زنان در مجالس زنانه، رقص مردان در مجالس عروسی ، یا رقصیدن بانوان در مجالسی که همه حاضران محرم هستند، احکام متفاوتی دارد.می توان گفت نظرات مراجع تقلید در این باره به ۳ دسته کلی تقسیم می شود:
- دسته اول: مطلقا حرام:آیت الله صافی گلپایگانی معتقدند که رقص زنان در مجالس زنانه یا رقص مردان در عروسی ها مطلقا حرام است.
- دسته دوم: احتیاط واجب حرام : آیات عظام بهجت، مکارم شیرازی، فاضل لنکرانی، نوری همدانی، وحید خراسانی و آیت الله سیستانی معتقدند که رقص زنان در مجالس زنانه یا رقص مردان در عروسی ها بنابر احتیاط واجب، حرام است.احتیاط واجب به احتیاط بدون فتوا گفته می شود؛ یعنی مجتهد به هر دلیلی هیچ فتوای قطعی درباره موضوع مورد نظر صادر نکرده است. در موارد احتیاط واجب، مقلد می تواند به همان «احتیاط» مرجع تقلیدش عمل کند یا این که به فتوای مجتهد دیگری که پس از او اعلم شناخته شده است رجوع کند.
- دسته سوم: در شرایطی اشکال ندارد: آیات عظام خمینی، خامنه ای و تبریزی معتقدند که رقص زنان در مجالس زنانه یا رقص مردان در عروسی ها و مجالس مردانه، اگر موجب تحریک شهوت نشود، مفسده ای به دنبال نداشته باشد و با فعلی حرام (نظیر موسیقی حرام) همراه نباشد، اشکالی ندارد.